WEBVTT

00:00:07.369 --> 00:00:09.722
เรื่องราวในพระคัมภีร์ เล่าถึง
หอคอยแห่งเมืองบาเบล

00:00:09.722 --> 00:00:12.566
ซึ่งเล่าว่าแต่เดิมนั้น
มนุษย์เราพูดภาษาเดียวกัน

00:00:12.566 --> 00:00:14.818
แต่แล้วเราก็ถูกแยกออกเป็นกลุ่มต่างๆ

00:00:14.818 --> 00:00:16.973
จนเราไม่สามารถพูดกันเข้าใจได้

00:00:16.973 --> 00:00:20.526
เราไม่ทราบแน่ว่า 
ภาษากลางตั้งต้นนั้นมีอยู่จริงหรือไม่

00:00:20.526 --> 00:00:23.792
แต่เรารู้ว่า ในภาษาจำนวนหลายพัน
ที่เราใช้อยู่ทุกวันนี้

00:00:23.792 --> 00:00:27.021
สามารถสืบย้อนไป จนเหลือจำนวนไม่กี่ภาษา

00:00:27.021 --> 00:00:29.245
แล้วทำไมเราจึงมีภาษามากมาย

00:00:29.245 --> 00:00:31.607
ในยุคแรกของการอพยพย้ายถิ่นฐาน

00:00:31.607 --> 00:00:33.652
โลกของเรายังมีประชากรน้อย

00:00:33.652 --> 00:00:36.621
กลุ่มชนต่างๆ ก็มีภาษาและวัฒนธรรมเดียวกัน

00:00:36.621 --> 00:00:38.726
แต่ก็มักจะแบ่งออกเป็นเผ่าต่างๆ

00:00:38.726 --> 00:00:42.166
ซึ่งแต่ละเผ่าก็อพยพไปคนละทาง ตามแต่
ลักษณะพื้นที่ที่อุดมสมบูรณ์และล่าสัตว์ได้

00:00:42.166 --> 00:00:44.600
เมื่ออพยพไปตั้งถิ่นฐานในถิ่นใหม่

00:00:44.600 --> 00:00:46.611
พวกเขาแยกห่างจากกัน

00:00:46.611 --> 00:00:48.652
และพัฒนาไปในทิศทางที่แตกต่างกัน

00:00:48.652 --> 00:00:50.475
ช่วงเวลาหลายร้อยปี
ที่อาศัยอยู่ในสภาพแวดล้อมที่แตกต่างกัน

00:00:50.475 --> 00:00:51.569
ทานอาหารต่างกัน

00:00:51.569 --> 00:00:53.482
พบเจอเพื่อนบ้านหลายแบบ

00:00:53.482 --> 00:00:56.886
และเปลี่ยนเสียงที่เคยคล้ายคลึงกัน
ให้ต่างออกไป และมีคำศัพท์ใหม่ๆ เพิ่มขึ้น

00:00:56.886 --> 00:00:59.197
จนในที่สุดก็กลายเป็นคนละภาษา

00:00:59.197 --> 00:01:02.912
ภาษาต่างๆ ก็แยกย่อยออกไปเรื่อยๆ
เมื่อจำนวนประชากรเพิ่มขึ้นอย่างต่อเนื่อง

00:01:02.912 --> 00:01:06.597
เช่นเดียวกับการสืบหาต้นตระกูล 
นักภาษาศาสตร์สมัยใหม่ก็พยายามทำการสืบค้น

00:01:06.597 --> 00:01:09.705
ที่มาของภาษาต่างๆ ย้อนกลับไปในอดีต

00:01:09.705 --> 00:01:12.651
จนกระทั่งพบว่าภาษาใดบ้างที่มีบรรพบุรุษ 
หรือ ภาษาต้นกำเนิดเดียวกัน

00:01:12.651 --> 00:01:16.865
ภาษาต่างๆ ที่มีความเกี่ยวข้องกันในอดีตเช่นนี้
เราเรียกว่าเป็นภาษาตระกูลเดียวกัน

00:01:16.865 --> 00:01:20.271
ซึ่งอาจประกอบด้วย กิ่งก้านสาขา 
แยกย่อยออกไปมากมาย

00:01:20.271 --> 00:01:24.416
แล้วเราจะบอกได้อย่างไรว่า ภาษาเหล่านี้เกี่ยวข้องกัน

00:01:24.416 --> 00:01:26.570
เสียงที่ฟังดูคล้ายกัน อาจไม่ช่วยบอกอะไร

00:01:26.570 --> 00:01:29.862
เพราะมันอาจเป็นการสืบหารากศัพท์ที่ผิดพลาด 
หรืออาจเป็นคำที่ยืมมา

00:01:29.862 --> 00:01:32.382
มากกว่าที่จะเป็นภาษาที่มีรากเดียวกัน

00:01:32.382 --> 00:01:34.756
ไวยากรณ์ หรือ วากยสัมพันธ์ (Syntax) 
เป็นสิ่งที่น่าเชื่อถือมากกว่า

00:01:34.756 --> 00:01:36.463
รวมทั้งเราอาจดูจากคำศัพท์พื้นฐานร่วมด้วย

00:01:36.463 --> 00:01:39.146
เช่น คำคุณศัพท์ การนับเลข 
หรือ คำบอกความสัมพันธ์ในครอบครัว

00:01:39.146 --> 00:01:41.504
ที่ไม่ค่อยถูกยืมมาจากภาษาอื่น

00:01:41.504 --> 00:01:43.790
การนำข้อมูลลักษณะนี้มาเปรียบเทียบกัน
อย่างเป็นระบบ

00:01:43.790 --> 00:01:46.346
เพื่อมองหารูปแบบความคล้ายคลึงกัน
หรือลักษณะการแปลงเสียงที่เหมือนกัน

00:01:46.346 --> 00:01:48.556
ระหว่างภาษาสองภาษา

00:01:48.556 --> 00:01:50.501
ทำให้นักสัทศาสตร์สามารถบอกได้

00:01:50.501 --> 00:01:52.718
ถึงความสัมพันธ์ และสืบย้อนกลับเพื่อหา
ลำดับขั้นพัฒนาการของภาษา

00:01:52.718 --> 00:01:56.723
และยังสามารถสร้างภาษายุคโบราณขึ้นมา 
ทั้งที่ไม่ปรากฏภาษาเขียนได้อีกด้วย

00:01:56.723 --> 00:02:00.744
นักสัทศาสตร์ยังสามารถให้ข้อมูล
ด้านประวัติศาสตร์อื่นๆ ได้อีก

00:02:00.744 --> 00:02:04.683
เช่น ลักษณะถิ่นที่อยู่อาศัย 
และวิถีชีวิตของผู้คนในสมัยโบราณ

00:02:04.683 --> 00:02:06.542
โดยอ้างอิงจากที่มาของคำศัพท์
ที่คนกลุ่มนั้นใช้

00:02:06.542 --> 00:02:08.761
และคำศัพท์ที่ยืมมา

00:02:08.761 --> 00:02:10.724
แต่นักสัทศาสตร์ประสบปัญหาใหญ่
อยู่สองประการ

00:02:10.724 --> 00:02:13.049
เวลาที่พวกเขาพยายามวาด
แผนภูมิเครือญาติของภาษา

00:02:13.049 --> 00:02:15.642
ปัญหาแรกคือ พวกเขาไม่สามารถตัดสินได้ว่า

00:02:15.642 --> 00:02:17.505
กิ่งก้านสาขาที่แตกแขนงออกไป
จะจบลงที่ตรงไหน

00:02:17.505 --> 00:02:22.755
จะบอกได้จากอะไรว่า ภาษาใดบ้างควรถูกจัดเป็นภาษาหนึ่ง หรือเป็นเพียงสำเนียงถิ่น

00:02:22.755 --> 00:02:25.248
เช่น ภาษาจีน นับเป็นหนึ่งภาษา

00:02:25.248 --> 00:02:29.052
แต่สำเนียงถิ่นของภาษาจีนนั้น มีความหลากหลายมากถึงขึ้นฟังเหมือนเป็นคนละภาษา

00:02:29.052 --> 00:02:31.017
ในขณะที่ คนที่ใช้ภาษาสเปนและโปรตุเกส

00:02:31.017 --> 00:02:32.885
มักจะพูดกันได้เข้าใจ

00:02:32.885 --> 00:02:35.626
ภาษาเป็นสิ่งที่ถูกใช้งานโดยผู้คน

00:02:35.626 --> 00:02:38.041
จึงไม่ได้ถูกแยกแยะออกเป็นประเภทต่างๆ

00:02:38.041 --> 00:02:40.111
แต่มักจะเกิดการค่อยๆถ่ายโอน

00:02:40.111 --> 00:02:42.621
ข้ามพรหมแดนและการแบ่งแยกต่างๆ

00:02:42.621 --> 00:02:44.900
ความแตกต่างระหว่างภาษาและสำเนียงถิ่น

00:02:44.900 --> 00:02:48.011
มักเกิดจากการแบ่งแยกทางการเมืองและชาติพันธ์ุ

00:02:48.011 --> 00:02:50.637
มากกว่าที่จะเป็นความแตกต่างในทางภาษาศาสตร์

00:02:50.637 --> 00:02:52.877
นี่คือสาเหตุที่คำถามที่ว่า
"มีภาษาทั้งหมดอยู่กี่ภาษา"

00:02:52.877 --> 00:02:56.026
อาจมีคำตอบที่ถูกต้องอยู่มากมาย
ระหว่าง 3,000 ถึง 8,000 ภาษา

00:02:56.026 --> 00:02:58.080
ขึ้นอยู่กับว่าใครเป็นคนนับ

00:02:58.080 --> 00:03:00.784
ปัญหาอีกอย่างหนึ่งคือ ยิ่งย้อนขึ้นไป

00:03:00.784 --> 00:03:02.149
ในช่วงบนของสาแหรกเครือญาติ

00:03:02.149 --> 00:03:05.445
เราก็ยิ่งมีหลักฐานเกี่ยวกับภาษาน้อยลง

00:03:05.445 --> 00:03:07.499
การแบ่งภาษาออกเป็นตระกลูต่างๆ 
อย่างที่เป็นอยู่นี้

00:03:07.499 --> 00:03:10.675
บอกถึงข้อจำกัดที่ยังมีอยู่ 
เกี่ยวกับความสัมพันธ์ระหว่างภาษา

00:03:10.675 --> 00:03:12.615
ว่าคงไม่มีความแน่นอน 
หรือ ไม่มีเหตุผลเชื่อถือได้สักเท่าไร

00:03:12.615 --> 00:03:14.194
ซึ่งหมายความว่า ภาษาคนละตระกูล

00:03:14.194 --> 00:03:17.359
อาจไม่มีความเกี่ยวข้องกับภาษาอื่นๆ 
ไม่ว่าในระดับใด

00:03:17.359 --> 00:03:18.819
แต่ข้อมูลเหล่านี้ก็อาจเปลี่ยนแปลงไป

00:03:18.819 --> 00:03:21.593
เพราะมีทฤษฎีใหม่ๆ ของความเกี่ยวข้อง
ในชั้นต้นๆ ของความสัมพันธ์

00:03:21.593 --> 00:03:23.706
ที่เรียกกันว่ากลุ่มตระกูล (super family)
ซึ่งก็เป็นทฤษฎี

00:03:23.706 --> 00:03:25.436
ที่เป็นที่ยอมรับกันอย่างกว้างขวาง

00:03:25.436 --> 00:03:27.015
และยังมีภาษาอื่นๆที่นำมาพิจารณาร่วม

00:03:27.015 --> 00:03:29.992
โดยเฉพาะภาษาแม่ที่มีจำนวนผู้ใช้ภาษาน้อยๆ

00:03:29.992 --> 00:03:32.432
ซึ่งยังไม่ได้ถูกศึกษาอย่างลึกซึ้ง

00:03:32.432 --> 00:03:35.293
ทำให้เราอาจไม่มีวันบอกได้เลย
ว่าภาษามีวิวัฒนาการมาอย่างไร

00:03:35.293 --> 00:03:38.808
หรือว่าแท้จริงแล้ว 
ภาษาทุกภาษามีบรรพบุรุษเดียวกันหรือไม่

00:03:38.808 --> 00:03:41.426
แล้ววิวัฒนาการแตกต่างกันออกไป
เพราะการอพยพ

00:03:41.426 --> 00:03:44.158
แต่ครั้งต่อไป ถ้าคุณได้ยินภาษาต่างประเทศ
ลองตั้งใจฟังดูดีๆ สิ

00:03:44.158 --> 00:03:46.571
มันอาจจะไม่ได้ต่างจากภาษาของคุณ
มากอย่างที่คุณคิดก็ได้