WEBVTT 00:00:00.258 --> 00:00:03.140 Bazıları TED Konuşması'nın bir formülü olduğunu düşünüyor: NOTE Paragraph 00:00:03.140 --> 00:00:05.185 "Konuşmayı yuvarlak, kırmızı bir halı üstünde yap." NOTE Paragraph 00:00:05.189 --> 00:00:06.591 "Çocukluk hikâyesi paylaş." NOTE Paragraph 00:00:06.615 --> 00:00:08.622 "Kişisel bir sırrı açıkla." NOTE Paragraph 00:00:08.646 --> 00:00:11.417 "Harekete geçmek için ilham verici bir sonla bitir." NOTE Paragraph 00:00:11.441 --> 00:00:12.591 Hayır. 00:00:12.595 --> 00:00:14.732 Bir TED Konuşması'nı düşünmenin yolu bu değil. 00:00:14.736 --> 00:00:16.855 Aslında bu araçları çok fazla kullanırsanız, 00:00:16.855 --> 00:00:20.892 sadece klişe veya duygusal olarak manipülatif görüneceksiniz. NOTE Paragraph 00:00:20.916 --> 00:00:24.796 Ama bütün harika TED Konuşmaları'nın ortak bir yanı var 00:00:24.820 --> 00:00:27.499 ve bunu sizinle paylaşmak istiyorum. NOTE Paragraph 00:00:27.523 --> 00:00:30.198 Çünkü son 12 yıldır bunlar gibi yüzlerce müthiş 00:00:30.222 --> 00:00:34.945 TED konuşmacısını dinleyerek olaya yakından şahit oldum. 00:00:34.945 --> 00:00:37.472 Konuşmalarını ana yayına hazırlamalarına yardım ettim 00:00:37.472 --> 00:00:38.866 ve harika bir konuşmanın 00:00:38.866 --> 00:00:41.252 ne olduğuna dair sırları direkt onlardan öğrendim. NOTE Paragraph 00:00:41.256 --> 00:00:44.026 Bu konuşmacılar ve konuları tamamen 00:00:44.050 --> 00:00:45.201 farklı gelse de, 00:00:45.225 --> 00:00:48.961 aslında bir ortak ana bileşene sahipler. 00:00:49.318 --> 00:00:50.547 Ve işte bu: 00:00:51.254 --> 00:00:53.865 Konuşmacı olarak bir numaralı göreviniz 00:00:53.889 --> 00:00:58.476 dinleyicilerinizin akıllarına olağanüstü bir hediye aktarmak -- 00:00:58.500 --> 00:01:03.079 fikir adını verdiğimiz ilginç ve güzel şey. NOTE Paragraph 00:01:03.994 --> 00:01:05.439 Ne demek istediğimi size göstereyim. 00:01:05.439 --> 00:01:06.544 İşte Haley. 00:01:06.568 --> 00:01:08.428 Kendisi bir TED Konuşması vermek üzere 00:01:08.428 --> 00:01:10.431 ve dürüst olmak gerekirse korkmuş durumda. NOTE Paragraph 00:01:10.431 --> 00:01:12.074 (Video) Sunucu: Haley Van Dyck! NOTE Paragraph 00:01:12.098 --> 00:01:15.098 (Alkış) NOTE Paragraph 00:01:18.537 --> 00:01:20.373 18 dakika boyunca 00:01:20.397 --> 00:01:24.361 çoğu daha önce hiç birbirini görmemiş 1.200 kişi 00:01:24.385 --> 00:01:28.505 beyinlerinin Haley'nin beyni ve birbirlerininkiyle 00:01:28.529 --> 00:01:29.951 hizalandığını anlıyor. 00:01:29.951 --> 00:01:33.475 Cidden aynı beyin dalgası örüntüsünü göstermeye başladıklarını görüyorlar. 00:01:33.475 --> 00:01:36.275 Sadece aynı duyguları hissettiklerini söylemiyorum. 00:01:36.299 --> 00:01:38.798 Daha da ürkütücü bir şey oluyor. NOTE Paragraph 00:01:38.822 --> 00:01:41.719 Bir dakikalığına Haley'nin beynine bakalım. 00:01:42.190 --> 00:01:46.421 Karmakarışık şekilde birbirine bağlı milyarlarca nöron var. 00:01:46.445 --> 00:01:48.252 Ama buraya bakın, işte burada -- 00:01:48.276 --> 00:01:51.037 birkaç milyon tanesi tek bir fikri temsil edecek 00:01:51.061 --> 00:01:54.500 şekilde birbirine bağlanmış durumda. 00:01:54.524 --> 00:01:58.564 Ve inanılmaz bir şekilde aynı model gerçek zamanlı olarak 00:01:58.588 --> 00:02:01.666 dinleyen herkesin aklında yaratılıyor. 00:02:01.690 --> 00:02:03.850 Bu doğru, birkaç dakika içinde 00:02:03.874 --> 00:02:06.237 milyonlarca nöronu içeren bir model 00:02:06.261 --> 00:02:09.046 sadece bir sesi dinleyen ve bir yüzü izleyen insanlarla 00:02:09.070 --> 00:02:12.199 1.200 aklın içine ışınlanıyor. NOTE Paragraph 00:02:12.682 --> 00:02:15.491 Ama bekleyin -- o zaman fikir nedir? 00:02:15.515 --> 00:02:18.999 Dünyayı anlamanıza ve yönlendirmenize yardımcı olan 00:02:19.023 --> 00:02:22.411 bilgi örüntüleri olarak düşünebilirsiniz. 00:02:22.435 --> 00:02:24.411 Fikirler karmaşık ve analitik olandan 00:02:24.435 --> 00:02:26.435 basit ve estetik olana kadar 00:02:26.459 --> 00:02:28.538 tüm şekil ve büyüklüklerde olurlar. NOTE Paragraph 00:02:28.562 --> 00:02:31.435 İşte TED sahnesinden paylaştığımız birkaç örnek. 00:02:31.816 --> 00:02:35.521 Sör Ken Robinson -- yaratıcılık çocuklarımızın geleceği için anahtardır. NOTE Paragraph 00:02:35.545 --> 00:02:38.476 (Video) Sör Ken Robinson: Benim iddiam eğitimde 00:02:38.500 --> 00:02:41.601 artık yaratıcılığın okuryazarlık kadar önemli olduğu 00:02:41.625 --> 00:02:44.115 ve aynı seviyede görmemiz gerektiği. NOTE Paragraph 00:02:44.139 --> 00:02:47.259 Chris Anderson: Elora Hardy -- bambuyla inşa etmek güzeldir. NOTE Paragraph 00:02:47.283 --> 00:02:49.607 (Video) Elora Hardy: Her yerde büyürler, 00:02:49.631 --> 00:02:53.791 güçlüdürler, zariftirler, depreme dayanıklıdırlar. NOTE Paragraph 00:02:53.815 --> 00:02:57.656 CA: Chimamanda Adichie -- insanlar tek bir kimlikten fazlasıdırlar. NOTE Paragraph 00:02:57.680 --> 00:03:00.782 (Video) Chimamanda Adichie: Tek bir hikâye klişeler yaratır 00:03:00.806 --> 00:03:05.203 ve klişelerle ilgili sorun doğru olmamaları değil, 00:03:05.227 --> 00:03:07.211 eksik olmalarıdır. NOTE Paragraph 00:03:07.607 --> 00:03:09.821 CA: Aklınız fikirlerle kaynaşıyor 00:03:09.845 --> 00:03:11.196 ve sadece tesadüfen değil. 00:03:11.220 --> 00:03:13.426 Dikkatli bir şekilde birbirine bağlanır. 00:03:13.450 --> 00:03:16.355 Hep beraber kişisel dünya görüşünüz olan inanılmaz 00:03:16.379 --> 00:03:18.553 karmaşık yapıları oluştururlar. 00:03:18.577 --> 00:03:20.863 Beyninizin işletim sistemidirler. 00:03:20.887 --> 00:03:22.759 Dünyaya nasıl yön verdiğinizdir. 00:03:22.783 --> 00:03:26.568 Milyonlarca kişisel fikrin bileşiminden oluşurlar. NOTE Paragraph 00:03:26.592 --> 00:03:30.061 Yani, örneğin, eğer dünya görüşünüzün küçük bir bileşeni 00:03:30.085 --> 00:03:32.911 yavru kedilerin çok sevilesi olduğu düşüncesiyse, 00:03:32.935 --> 00:03:35.330 bunu gördüğünüzde 00:03:35.354 --> 00:03:36.918 bu şekilde tepki verirsiniz. 00:03:36.918 --> 00:03:39.155 Ancak eğer dünya görüşünüzün diğer bir bileşeni 00:03:39.155 --> 00:03:41.322 leoparların tehlikeli olduğu düşüncesiyse, 00:03:41.346 --> 00:03:42.591 bunu gördüğünüzde, 00:03:42.615 --> 00:03:44.876 biraz farklı tepki verirsiniz. 00:03:45.524 --> 00:03:47.112 Bundan dolayı dünya görüşünüzü 00:03:47.136 --> 00:03:51.049 oluşturan düşüncelerin neden gerekli olduğu oldukça açıktır. 00:03:51.073 --> 00:03:54.069 Mümkün olduğunca güvenilir olmalarını istersiniz -- dışarıdaki 00:03:54.093 --> 00:03:57.881 korkutucu ama harika gerçek dünyaya bir rehber. NOTE Paragraph 00:03:57.905 --> 00:04:01.652 Farklı insanların dünya görüşleri dramatik şekilde farklı olabilir. 00:04:02.198 --> 00:04:03.384 Örneğin, 00:04:03.408 --> 00:04:07.246 bu resmi gördüğünüzde dünya görüşünüz nasıl tepki verir: NOTE Paragraph 00:04:07.919 --> 00:04:10.887 (Video) Dalia Mogahed: Bana baktığınızda ne düşünüyorsunuz? 00:04:10.911 --> 00:04:15.353 "İnançlı bir kadın," "bir uzman," hatta belki "bir rahibe"? 00:04:16.292 --> 00:04:20.111 Ya da "baskılanmış," "beyni yıkanmış," 00:04:20.135 --> 00:04:21.300 "bir terörist"? NOTE Paragraph 00:04:21.955 --> 00:04:23.399 CA: Cevabınız ne olursa olsun, 00:04:23.399 --> 00:04:26.770 farklı şekillerde tepki verecek olan milyonlarca insan var. 00:04:26.794 --> 00:04:28.870 Bu yüzden fikirler gerçekten önemlidir. 00:04:28.894 --> 00:04:32.572 Eğer doğru aktarılırlarsa, birinin dünya hakkındaki görüşünü 00:04:32.596 --> 00:04:34.645 ve davranışlarını hem şimdi, 00:04:34.669 --> 00:04:39.054 hem de gelecekte sonsuza dek değiştirmeye muktedirdirler. 00:04:39.603 --> 00:04:43.484 Fikirler insan kültürüne şekil veren en güçlü kudrettir. NOTE Paragraph 00:04:43.508 --> 00:04:44.699 Eğer bir konuşmacı olarak 00:04:44.699 --> 00:04:47.293 bir numaralı görevinizin seyircilerin akıllarında 00:04:47.293 --> 00:04:49.483 bir fikir oluşturmak olduğunu kabul ederseniz, 00:04:49.507 --> 00:04:52.801 bu görevi gerçekleştirmek için işte size dört rehber: NOTE Paragraph 00:04:52.825 --> 00:04:56.646 Bir, konuşmanızı sadece bir tek büyük fikirle sınırlayın. 00:04:57.157 --> 00:04:58.990 Fikirler karmaşık şeylerdir; 00:04:59.014 --> 00:05:02.379 en çok tutkun olduğunuz tek bir fikre 00:05:02.403 --> 00:05:05.156 odaklanmanız için içeriğinizi kısaltmanız 00:05:05.180 --> 00:05:08.814 ve bir şeyi doğru şekilde açıklamak için kendinize bir şans vermeniz lazım. 00:05:08.838 --> 00:05:12.591 İçerik sağlamanız, örnekler paylaşmanız, inandırıcı hâle getirmeniz lazım. 00:05:12.615 --> 00:05:13.862 Yani bir fikir seçin 00:05:13.886 --> 00:05:17.087 ve tüm konuşmanız boyunca aynı temada gitmeyi sağlayın, 00:05:17.111 --> 00:05:20.589 böylece söylediğiniz her şey bir şekilde ona bağlanır. NOTE Paragraph 00:05:21.182 --> 00:05:24.557 Dinleyicilerinize umurlarında olacak bir şey verin. 00:05:25.523 --> 00:05:29.554 Seyircilerinizin akıllarında bir şeyler inşa etmeye başlamadan önce, 00:05:29.578 --> 00:05:31.983 sizi davet etmeleri için izinlerini almalısınız. 00:05:32.007 --> 00:05:33.840 Ve buna ulaşmak için ana araç? 00:05:34.181 --> 00:05:35.524 Merak. 00:05:35.548 --> 00:05:37.796 İzleyicilerinizin merakını çekin. 00:05:37.820 --> 00:05:40.041 Neden bir şeyin mantıksız olduğunu ve 00:05:40.065 --> 00:05:44.246 açıklama gerektirdiğini tanımlamak için ilgi çekici, kışkırtıcı sorular kullanın. 00:05:44.698 --> 00:05:48.659 Eğer birinin dünya görüşünde bir bağlantısızlığı ortaya koyarsanız, 00:05:48.683 --> 00:05:52.000 o bilgi açığını kapatmaya ihtiyaç duyarlar. 00:05:52.024 --> 00:05:54.063 O arzuyu bir kez uyandırınca 00:05:54.087 --> 00:05:57.371 fikrinizi oluşturmaya başlamak çok daha kolay olacaktır. NOTE Paragraph 00:05:58.032 --> 00:06:01.405 Üç, hâlihazırda izleyicinizin anladığı kavramlarla 00:06:01.429 --> 00:06:05.143 adım adım fikrinizi inşa edin. 00:06:05.167 --> 00:06:06.814 Dinleyicinizin akıllarında 00:06:06.838 --> 00:06:09.767 hâlihazırda mevcut olan kavramları bir araya getirmek için 00:06:09.791 --> 00:06:11.428 dilin gücünü kullanın -- 00:06:11.452 --> 00:06:13.746 sizin dilinizi değil, onların dilini. 00:06:13.750 --> 00:06:15.236 Onların olduğu yerden başlayın. 00:06:15.236 --> 00:06:18.928 Konuşmacılar hayatlarındaki birçok terim ve kavramın izleyicilere tamamen 00:06:18.952 --> 00:06:21.563 yabancı olduğunu çoğunlukla unuturlar. 00:06:21.587 --> 00:06:23.785 Metaforlar bu parçaların nasıl birbirine 00:06:23.785 --> 00:06:26.785 uyduğunu göstermede önemli bir rol oynayabilir, 00:06:26.785 --> 00:06:30.459 çünkü dinleyicinin hâlihazırda anladığı fikre dayanarak 00:06:30.483 --> 00:06:33.991 modelin arzulanan şeklini ortaya koyarlar. NOTE Paragraph 00:06:34.015 --> 00:06:36.000 Örneğin, Jennifer [Kahn] 00:06:36.024 --> 00:06:39.673 CRISPR adı verilen müthiş yeni bir biyoteknolojiyi açıklamak istediğinde 00:06:39.697 --> 00:06:41.983 şöyle dedi, "Sanki ilk defa 00:06:42.007 --> 00:06:45.038 DNA'yı düzenlemek için bir sözlük işlemciniz var. 00:06:45.062 --> 00:06:49.689 CRISPR genetik bilgiyi gerçekten de kolayca kesip yapıştırmanızı sağlar." 00:06:50.165 --> 00:06:54.443 Bunun gibi inandırıcı açıklamalar, akıllarınızda hemen yer ederken, 00:06:54.467 --> 00:06:56.800 doyurucu bir keşfetme anı da sunar. 00:06:56.824 --> 00:07:00.618 Bundan dolayı konuşmanızı güvendiğiniz arkadaşlarla deneme yapmanız 00:07:00.618 --> 00:07:03.392 ve hangi kısımlarda karmaşa yaşadıklarını bulmanız önemli. NOTE Paragraph 00:07:03.396 --> 00:07:05.704 Dört, işte son ipucu: 00:07:05.728 --> 00:07:08.505 Fikrinizi paylaşmaya değer yapın. 00:07:09.242 --> 00:07:11.895 Bununla demek istediğim, kendinize şu soruyu sorun: 00:07:11.919 --> 00:07:13.737 "Bu fikir kime yararlı?" 00:07:14.489 --> 00:07:17.444 Cevabınızı dürüstçe vermenizi istiyorum. 00:07:17.444 --> 00:07:20.396 Eğer fikir sadece size veya organizasyonunuza hizmet ediyorsa, 00:07:20.410 --> 00:07:23.687 o zaman üzgünüm ki muhtemelen paylaşmaya değer değil. 00:07:23.711 --> 00:07:25.822 İzleyiciler bunu fark edecektir. 00:07:25.846 --> 00:07:29.648 Ama eğer fikrin birinin gününü şenlendireceğine 00:07:29.648 --> 00:07:31.200 veya birinin bakış açısını 00:07:31.200 --> 00:07:33.680 daha iyiye götüreceğine veya birine 00:07:33.680 --> 00:07:36.218 bir şeyi farklı yapmak üzere ilham vereceğine inanıyorsanız, 00:07:36.218 --> 00:07:39.822 o zaman gerçekten harika bir konuşma için temel içeriğiniz var, 00:07:39.846 --> 00:07:42.976 ki bu hem onlara, hem bize bir armağan olabilir.