0:00:00.258,0:00:03.140
Bazıları TED Konuşması'nın [br]bir formülü olduğunu düşünüyor:

0:00:03.140,0:00:05.185
"Konuşmayı yuvarlak, [br]kırmızı bir halı üstünde yap."

0:00:05.189,0:00:06.591
"Çocukluk hikâyesi paylaş."

0:00:06.615,0:00:08.622
"Kişisel bir sırrı açıkla."

0:00:08.646,0:00:11.417
"Harekete geçmek için [br]ilham verici bir sonla bitir."

0:00:11.441,0:00:12.591
Hayır.

0:00:12.595,0:00:14.732
Bir TED Konuşması'nı [br]düşünmenin yolu bu değil.

0:00:14.736,0:00:16.855
Aslında bu araçları [br]çok fazla kullanırsanız,

0:00:16.855,0:00:20.892
sadece klişe veya duygusal olarak [br]manipülatif görüneceksiniz.

0:00:20.916,0:00:24.796
Ama bütün harika TED Konuşmaları'nın [br]ortak bir yanı var

0:00:24.820,0:00:27.499
ve bunu sizinle paylaşmak istiyorum.

0:00:27.523,0:00:30.198
Çünkü son 12 yıldır bunlar[br]gibi yüzlerce müthiş

0:00:30.222,0:00:34.945
TED konuşmacısını dinleyerek [br]olaya yakından şahit oldum.

0:00:34.945,0:00:37.472
Konuşmalarını ana yayına [br]hazırlamalarına yardım ettim

0:00:37.472,0:00:38.866
ve harika bir konuşmanın

0:00:38.866,0:00:41.252
ne olduğuna dair sırları [br]direkt onlardan öğrendim.

0:00:41.256,0:00:44.026
Bu konuşmacılar ve konuları tamamen

0:00:44.050,0:00:45.201
farklı gelse de,

0:00:45.225,0:00:48.961
aslında bir ortak ana bileşene sahipler.

0:00:49.318,0:00:50.547
Ve işte bu:

0:00:51.254,0:00:53.865
Konuşmacı olarak bir numaralı göreviniz

0:00:53.889,0:00:58.476
dinleyicilerinizin akıllarına olağanüstü [br]bir hediye aktarmak --

0:00:58.500,0:01:03.079
fikir adını verdiğimiz [br]ilginç ve güzel şey.

0:01:03.994,0:01:05.439
Ne demek istediğimi size göstereyim.

0:01:05.439,0:01:06.544
İşte Haley.

0:01:06.568,0:01:08.428
Kendisi bir TED Konuşması vermek üzere

0:01:08.428,0:01:10.431
ve dürüst olmak gerekirse korkmuş durumda.

0:01:10.431,0:01:12.074
(Video) Sunucu: Haley Van Dyck!

0:01:12.098,0:01:15.098
(Alkış)

0:01:18.537,0:01:20.373
18 dakika boyunca

0:01:20.397,0:01:24.361
çoğu daha önce hiç birbirini [br]görmemiş 1.200 kişi

0:01:24.385,0:01:28.505
beyinlerinin Haley'nin beyni [br]ve birbirlerininkiyle

0:01:28.529,0:01:29.951
hizalandığını anlıyor.

0:01:29.951,0:01:33.475
Cidden aynı beyin dalgası örüntüsünü [br]göstermeye başladıklarını görüyorlar.

0:01:33.475,0:01:36.275
Sadece aynı duyguları [br]hissettiklerini söylemiyorum.

0:01:36.299,0:01:38.798
Daha da ürkütücü bir şey oluyor.

0:01:38.822,0:01:41.719
Bir dakikalığına Haley'nin [br]beynine bakalım.

0:01:42.190,0:01:46.421
Karmakarışık şekilde birbirine bağlı [br]milyarlarca nöron var.

0:01:46.445,0:01:48.252
Ama buraya bakın, işte burada --

0:01:48.276,0:01:51.037
birkaç milyon tanesi [br]tek bir fikri temsil edecek

0:01:51.061,0:01:54.500
şekilde birbirine bağlanmış durumda.

0:01:54.524,0:01:58.564
Ve inanılmaz bir şekilde aynı model [br]gerçek zamanlı olarak

0:01:58.588,0:02:01.666
dinleyen herkesin aklında yaratılıyor.

0:02:01.690,0:02:03.850
Bu doğru, birkaç dakika içinde

0:02:03.874,0:02:06.237
milyonlarca nöronu içeren bir model

0:02:06.261,0:02:09.046
sadece bir sesi dinleyen ve [br]bir yüzü izleyen insanlarla

0:02:09.070,0:02:12.199
1.200 aklın içine ışınlanıyor.

0:02:12.682,0:02:15.491
Ama bekleyin -- o zaman fikir nedir?

0:02:15.515,0:02:18.999
Dünyayı anlamanıza ve [br]yönlendirmenize yardımcı olan

0:02:19.023,0:02:22.411
bilgi örüntüleri olarak düşünebilirsiniz.

0:02:22.435,0:02:24.411
Fikirler karmaşık ve analitik olandan

0:02:24.435,0:02:26.435
basit ve estetik olana kadar

0:02:26.459,0:02:28.538
tüm şekil ve büyüklüklerde olurlar.

0:02:28.562,0:02:31.435
İşte TED sahnesinden [br]paylaştığımız birkaç örnek.

0:02:31.816,0:02:35.521
Sör Ken Robinson -- yaratıcılık [br]çocuklarımızın geleceği için anahtardır.

0:02:35.545,0:02:38.476
(Video) Sör Ken Robinson: [br]Benim iddiam eğitimde

0:02:38.500,0:02:41.601
artık yaratıcılığın okuryazarlık [br]kadar önemli olduğu

0:02:41.625,0:02:44.115
ve aynı seviyede görmemiz gerektiği.

0:02:44.139,0:02:47.259
Chris Anderson: Elora Hardy -- [br]bambuyla inşa etmek güzeldir.

0:02:47.283,0:02:49.607
(Video) Elora Hardy: [br]Her yerde büyürler,

0:02:49.631,0:02:53.791
güçlüdürler, zariftirler, [br]depreme dayanıklıdırlar.

0:02:53.815,0:02:57.656
CA: Chimamanda Adichie -- [br]insanlar tek bir kimlikten fazlasıdırlar.

0:02:57.680,0:03:00.782
(Video) Chimamanda Adichie: [br]Tek bir hikâye klişeler yaratır

0:03:00.806,0:03:05.203
ve klişelerle ilgili sorun [br]doğru olmamaları değil,

0:03:05.227,0:03:07.211
eksik olmalarıdır.

0:03:07.607,0:03:09.821
CA: Aklınız fikirlerle kaynaşıyor

0:03:09.845,0:03:11.196
ve sadece tesadüfen değil.

0:03:11.220,0:03:13.426
Dikkatli bir şekilde birbirine bağlanır.

0:03:13.450,0:03:16.355
Hep beraber kişisel [br]dünya görüşünüz olan inanılmaz

0:03:16.379,0:03:18.553
karmaşık yapıları oluştururlar.

0:03:18.577,0:03:20.863
Beyninizin işletim sistemidirler.

0:03:20.887,0:03:22.759
Dünyaya nasıl yön verdiğinizdir.

0:03:22.783,0:03:26.568
Milyonlarca kişisel fikrin [br]bileşiminden oluşurlar.

0:03:26.592,0:03:30.061
Yani, örneğin, eğer dünya [br]görüşünüzün küçük bir bileşeni

0:03:30.085,0:03:32.911
yavru kedilerin çok sevilesi [br]olduğu düşüncesiyse,

0:03:32.935,0:03:35.330
bunu gördüğünüzde

0:03:35.354,0:03:36.918
bu şekilde tepki verirsiniz.

0:03:36.918,0:03:39.155
Ancak eğer dünya [br]görüşünüzün diğer bir bileşeni

0:03:39.155,0:03:41.322
leoparların tehlikeli olduğu düşüncesiyse,

0:03:41.346,0:03:42.591
bunu gördüğünüzde,

0:03:42.615,0:03:44.876
biraz farklı tepki verirsiniz.

0:03:45.524,0:03:47.112
Bundan dolayı dünya görüşünüzü

0:03:47.136,0:03:51.049
oluşturan düşüncelerin neden [br]gerekli olduğu oldukça açıktır.

0:03:51.073,0:03:54.069
Mümkün olduğunca güvenilir [br]olmalarını istersiniz -- dışarıdaki

0:03:54.093,0:03:57.881
korkutucu ama harika [br]gerçek dünyaya bir rehber.

0:03:57.905,0:04:01.652
Farklı insanların dünya görüşleri [br]dramatik şekilde farklı olabilir.

0:04:02.198,0:04:03.384
Örneğin,

0:04:03.408,0:04:07.246
bu resmi gördüğünüzde [br]dünya görüşünüz nasıl tepki verir:

0:04:07.919,0:04:10.887
(Video) Dalia Mogahed: [br]Bana baktığınızda ne düşünüyorsunuz?

0:04:10.911,0:04:15.353
"İnançlı bir kadın," "bir uzman," [br]hatta belki "bir rahibe"?

0:04:16.292,0:04:20.111
Ya da "baskılanmış," "beyni yıkanmış,"

0:04:20.135,0:04:21.300
"bir terörist"?

0:04:21.955,0:04:23.399
CA: Cevabınız ne olursa olsun,

0:04:23.399,0:04:26.770
farklı şekillerde tepki verecek [br]olan milyonlarca insan var.

0:04:26.794,0:04:28.870
Bu yüzden fikirler gerçekten önemlidir.

0:04:28.894,0:04:32.572
Eğer doğru aktarılırlarsa, [br]birinin dünya hakkındaki görüşünü

0:04:32.596,0:04:34.645
ve davranışlarını hem şimdi,

0:04:34.669,0:04:39.054
hem de gelecekte sonsuza [br]dek değiştirmeye muktedirdirler.

0:04:39.603,0:04:43.484
Fikirler insan kültürüne şekil [br]veren en güçlü kudrettir.

0:04:43.508,0:04:44.699
Eğer bir konuşmacı olarak

0:04:44.699,0:04:47.293
bir numaralı görevinizin [br]seyircilerin akıllarında

0:04:47.293,0:04:49.483
bir fikir oluşturmak olduğunu [br]kabul ederseniz,

0:04:49.507,0:04:52.801
bu görevi gerçekleştirmek [br]için işte size dört rehber:

0:04:52.825,0:04:56.646
Bir, konuşmanızı sadece [br]bir tek büyük fikirle sınırlayın.

0:04:57.157,0:04:58.990
Fikirler karmaşık şeylerdir;

0:04:59.014,0:05:02.379
en çok tutkun olduğunuz tek bir fikre

0:05:02.403,0:05:05.156
odaklanmanız için içeriğinizi kısaltmanız

0:05:05.180,0:05:08.814
ve bir şeyi doğru şekilde açıklamak için [br]kendinize bir şans vermeniz lazım.

0:05:08.838,0:05:12.591
İçerik sağlamanız, örnekler paylaşmanız, [br]inandırıcı hâle getirmeniz lazım.

0:05:12.615,0:05:13.862
Yani bir fikir seçin

0:05:13.886,0:05:17.087
ve tüm konuşmanız boyunca [br]aynı temada gitmeyi sağlayın,

0:05:17.111,0:05:20.589
böylece söylediğiniz her şey [br]bir şekilde ona bağlanır.

0:05:21.182,0:05:24.557
Dinleyicilerinize umurlarında [br]olacak bir şey verin.

0:05:25.523,0:05:29.554
Seyircilerinizin akıllarında bir şeyler [br]inşa etmeye başlamadan önce,

0:05:29.578,0:05:31.983
sizi davet etmeleri için [br]izinlerini almalısınız.

0:05:32.007,0:05:33.840
Ve buna ulaşmak için ana araç?

0:05:34.181,0:05:35.524
Merak.

0:05:35.548,0:05:37.796
İzleyicilerinizin merakını çekin.

0:05:37.820,0:05:40.041
Neden bir şeyin mantıksız olduğunu ve

0:05:40.065,0:05:44.246
açıklama gerektirdiğini tanımlamak için [br]ilgi çekici, kışkırtıcı sorular kullanın.

0:05:44.698,0:05:48.659
Eğer birinin dünya görüşünde [br]bir bağlantısızlığı ortaya koyarsanız,

0:05:48.683,0:05:52.000
o bilgi açığını kapatmaya [br]ihtiyaç duyarlar.

0:05:52.024,0:05:54.063
O arzuyu bir kez uyandırınca

0:05:54.087,0:05:57.371
fikrinizi oluşturmaya başlamak [br]çok daha kolay olacaktır.

0:05:58.032,0:06:01.405
Üç, hâlihazırda izleyicinizin [br]anladığı kavramlarla

0:06:01.429,0:06:05.143
adım adım fikrinizi inşa edin.

0:06:05.167,0:06:06.814
Dinleyicinizin akıllarında

0:06:06.838,0:06:09.767
hâlihazırda mevcut olan kavramları [br]bir araya getirmek için

0:06:09.791,0:06:11.428
dilin gücünü kullanın --

0:06:11.452,0:06:13.746
sizin dilinizi değil, onların dilini.

0:06:13.750,0:06:15.236
Onların olduğu yerden başlayın.

0:06:15.236,0:06:18.928
Konuşmacılar hayatlarındaki birçok terim [br]ve kavramın izleyicilere tamamen

0:06:18.952,0:06:21.563
yabancı olduğunu çoğunlukla unuturlar.

0:06:21.587,0:06:23.785
Metaforlar bu parçaların nasıl birbirine [br]

0:06:23.785,0:06:26.785
uyduğunu göstermede [br]önemli bir rol oynayabilir,

0:06:26.785,0:06:30.459
çünkü dinleyicinin hâlihazırda [br]anladığı fikre dayanarak

0:06:30.483,0:06:33.991
modelin arzulanan şeklini ortaya koyarlar.

0:06:34.015,0:06:36.000
Örneğin, Jennifer [Kahn]

0:06:36.024,0:06:39.673
CRISPR adı verilen müthiş yeni bir [br]biyoteknolojiyi açıklamak istediğinde

0:06:39.697,0:06:41.983
şöyle dedi, "Sanki ilk defa

0:06:42.007,0:06:45.038
DNA'yı düzenlemek için [br]bir sözlük işlemciniz var.

0:06:45.062,0:06:49.689
CRISPR genetik bilgiyi gerçekten de[br]kolayca kesip yapıştırmanızı sağlar."

0:06:50.165,0:06:54.443
Bunun gibi inandırıcı açıklamalar, [br]akıllarınızda hemen yer ederken,

0:06:54.467,0:06:56.800
doyurucu bir keşfetme anı da sunar.

0:06:56.824,0:07:00.618
Bundan dolayı konuşmanızı güvendiğiniz [br]arkadaşlarla deneme yapmanız

0:07:00.618,0:07:03.392
ve hangi kısımlarda karmaşa [br]yaşadıklarını bulmanız önemli.

0:07:03.396,0:07:05.704
Dört, işte son ipucu:

0:07:05.728,0:07:08.505
Fikrinizi paylaşmaya değer yapın.

0:07:09.242,0:07:11.895
Bununla demek istediğim, [br]kendinize şu soruyu sorun:

0:07:11.919,0:07:13.737
"Bu fikir kime yararlı?"

0:07:14.489,0:07:17.444
Cevabınızı dürüstçe vermenizi istiyorum.

0:07:17.444,0:07:20.396
Eğer fikir sadece size veya [br]organizasyonunuza hizmet ediyorsa,

0:07:20.410,0:07:23.687
o zaman üzgünüm ki muhtemelen[br]paylaşmaya değer değil.

0:07:23.711,0:07:25.822
İzleyiciler bunu fark edecektir.

0:07:25.846,0:07:29.648
Ama eğer fikrin birinin [br]gününü şenlendireceğine

0:07:29.648,0:07:31.200
veya birinin bakış açısını

0:07:31.200,0:07:33.680
daha iyiye götüreceğine veya birine

0:07:33.680,0:07:36.218
bir şeyi farklı yapmak üzere [br]ilham vereceğine inanıyorsanız,

0:07:36.218,0:07:39.822
o zaman gerçekten harika bir [br]konuşma için temel içeriğiniz var,

0:07:39.846,0:07:42.976
ki bu hem onlara, hem bize [br]bir armağan olabilir.