WEBVTT 00:00:00.258 --> 00:00:03.166 Niektórzy sądzą, że istnieje gotowy przepis na prelekcję TED. NOTE Paragraph 00:00:03.190 --> 00:00:05.165 "Mów na okrągłym, czerwonym dywaniku". NOTE Paragraph 00:00:05.189 --> 00:00:06.591 "Powiedz coś o dzieciństwie". NOTE Paragraph 00:00:06.615 --> 00:00:08.622 "Zdradź jakiś prywatny szczegół". NOTE Paragraph 00:00:08.646 --> 00:00:11.417 "Na koniec zainspiruj do działania". NOTE Paragraph 00:00:11.441 --> 00:00:12.591 Niestety, 00:00:12.615 --> 00:00:14.712 nie o to chodzi w prelekcji TED. 00:00:14.736 --> 00:00:16.725 Jeśli nadużyjesz takich sztuczek, 00:00:16.749 --> 00:00:20.892 ludzie wyczują banał i grę na emocjach. NOTE Paragraph 00:00:20.916 --> 00:00:24.796 Jednak jest coś, co łączy najlepsze prelekcje TED, 00:00:24.820 --> 00:00:27.499 i chcę się tym podzielić, NOTE Paragraph 00:00:27.523 --> 00:00:30.198 ponieważ od ponad 12 lat, siedzę w pierwszym rzędzie, 00:00:30.222 --> 00:00:34.961 przysłuchując się setkom świetnych prelegentów TED, jak ci tutaj. 00:00:34.985 --> 00:00:37.422 Pomagam im zdobyć lepszą oglądalność 00:00:37.446 --> 00:00:38.882 a od nich nauczyłem się 00:00:38.906 --> 00:00:41.232 tajników najlepszych prelekcji. NOTE Paragraph 00:00:41.256 --> 00:00:44.026 Nawet jeśli prelegenci i tematy wydają się 00:00:44.050 --> 00:00:45.201 całkiem różne, 00:00:45.225 --> 00:00:48.961 łączy je jeden kluczowy element. 00:00:49.318 --> 00:00:50.547 Oto on. 00:00:51.254 --> 00:00:53.865 Zadaniem numer jeden prelegenta 00:00:53.889 --> 00:00:58.476 jest przekazanie umysłom słuchaczy niezwykłego daru, 00:00:58.500 --> 00:01:03.079 dziwnego i pięknego obiektu - idei. NOTE Paragraph 00:01:04.034 --> 00:01:05.369 Pozwólcie, że wam pokażę. 00:01:05.393 --> 00:01:06.544 Oto Haley. 00:01:06.568 --> 00:01:08.534 Za chwilę wygłosi prelekcję TED. 00:01:08.558 --> 00:01:10.401 Jest przerażona. NOTE Paragraph 00:01:10.425 --> 00:01:12.074 (Film) Prezenter: Haley Van Dyck! NOTE Paragraph 00:01:12.098 --> 00:01:15.098 (Brawa) NOTE Paragraph 00:01:18.537 --> 00:01:20.373 W ciągu następnych 18 minut 00:01:20.397 --> 00:01:24.361 1200, w większości nie znających się, osób 00:01:24.385 --> 00:01:28.505 odczuje synchronizację z mózgiem Haley 00:01:28.529 --> 00:01:29.967 i innych obecnych. 00:01:29.991 --> 00:01:33.385 Fale mózgowe publiczności wykazują taki sam obraz. 00:01:33.409 --> 00:01:36.275 Nie chodzi tylko o odczucia, 00:01:36.299 --> 00:01:38.818 Dzieje się coś bardziej niesamowitego. NOTE Paragraph 00:01:38.822 --> 00:01:41.719 Zajrzyjmy na chwilę do mózgu Haley. 00:01:42.190 --> 00:01:46.421 Miliardy neuronów połączonych w niemożliwą plątaninę. 00:01:46.445 --> 00:01:48.252 Ale spójrzcie tutaj! 00:01:48.276 --> 00:01:51.037 Kilka milionów łączy się w coś, 00:01:51.061 --> 00:01:54.500 co reprezentuje jedną ideę. 00:01:54.524 --> 00:01:58.564 Niewiarygodne, ale w czasie rzeczywistym identyczny wzór odtwarza 00:01:58.588 --> 00:02:01.666 umysł każdego słuchacza. 00:02:01.690 --> 00:02:03.850 W niespełna kilka minut 00:02:03.874 --> 00:02:06.237 układ wielu milionów neuronów 00:02:06.261 --> 00:02:09.046 jest teleportowany do 1200 umysłów, 00:02:09.070 --> 00:02:12.199 słuchających głosu i patrzących na twarz mówcy. NOTE Paragraph 00:02:12.682 --> 00:02:15.491 Czym jest sama idea? 00:02:15.515 --> 00:02:18.999 Można postrzegać ją jako schemat informacji, 00:02:19.023 --> 00:02:22.411 który pomaga zrozumieć świat i poruszać się w nim. 00:02:22.435 --> 00:02:24.411 Idee przychodzą pod różną postacią, 00:02:24.435 --> 00:02:26.435 od złożonych i analitycznych, 00:02:26.459 --> 00:02:28.538 po proste i estetyczne. NOTE Paragraph 00:02:28.562 --> 00:02:31.435 Oto kilka przykładów ze sceny TED. 00:02:31.816 --> 00:02:35.521 Sir Ken Robinson - kreatywność dzieci jest kluczem do przyszłości. NOTE Paragraph 00:02:35.545 --> 00:02:38.476 (Film) Sir Ken Robinson: Kreatywność jest obecnie 00:02:38.500 --> 00:02:41.601 równie ważna w kształceniu jak czytanie i pisanie, 00:02:41.625 --> 00:02:44.115 i powinniśmy traktować ją równie poważnie. NOTE Paragraph 00:02:44.139 --> 00:02:47.259 Chris Anderson: Elora Hardy. Budowle z bambusa są piękne. NOTE Paragraph 00:02:47.283 --> 00:02:49.607 (Film) Elora Hardy: Bambus rośnie wokół nas, 00:02:49.631 --> 00:02:53.791 silny, elegancki, odporny na trzęsienia ziemi. NOTE Paragraph 00:02:53.815 --> 00:02:57.656 CA: Chimamanda Adichie. Ludzie to coś więcej niż indywidualna tożsamość. NOTE Paragraph 00:02:57.680 --> 00:03:00.782 (Film) Chimamanda Adichie: Pojedyncza opowieść tworzy stereotypy, 00:03:00.806 --> 00:03:05.203 a problem ze stereotypami nie polega na tym, że są nieprawdziwe, 00:03:05.227 --> 00:03:07.211 lecz że są niekompletne. NOTE Paragraph 00:03:07.607 --> 00:03:09.821 CA: Idee nie wypełniają umysłu 00:03:09.845 --> 00:03:11.196 w sposób przypadkowy. 00:03:11.220 --> 00:03:13.426 Misternie łącząc się ze sobą, 00:03:13.450 --> 00:03:16.355 tworzą zdumiewająco złożoną konstrukcję, 00:03:16.379 --> 00:03:18.553 nasz osobisty światopogląd. 00:03:18.577 --> 00:03:20.863 To system operacyjny mózgu, 00:03:20.887 --> 00:03:22.759 który wskazuje drogę w świecie. 00:03:22.783 --> 00:03:26.568 System tworzą miliony pojedynczych idei. NOTE Paragraph 00:03:26.592 --> 00:03:30.061 Jeśli cząstką składową światopoglądu 00:03:30.085 --> 00:03:32.911 jest idea, że kociaki są rozkoszne, 00:03:32.935 --> 00:03:35.330 widząc coś takiego, 00:03:35.354 --> 00:03:36.954 reagujesz w ten sposób. 00:03:36.964 --> 00:03:39.035 Lecz jeśli innym elementem światopoglądu 00:03:39.059 --> 00:03:41.322 jest idea, że lamparty są niebezpieczne, 00:03:41.346 --> 00:03:42.591 wtedy widząc to, 00:03:42.615 --> 00:03:44.876 zareagujesz trochę inaczej. 00:03:45.524 --> 00:03:47.112 Dlatego oczywiste jest, 00:03:47.136 --> 00:03:51.049 że idee tworzące światopogląd mają kluczowe znaczenie. 00:03:51.073 --> 00:03:54.069 Muszą być solidnym przewodnikiem 00:03:54.093 --> 00:03:57.881 po groźnym, ale cudownym, otaczającym nas świecie. NOTE Paragraph 00:03:57.905 --> 00:04:01.652 Światopogląd może się dramatycznie różnić. 00:04:02.198 --> 00:04:03.384 Przykład może być 00:04:03.408 --> 00:04:07.246 reakcja światopoglądu na ten obraz. NOTE Paragraph 00:04:07.919 --> 00:04:10.887 (Film) Dalia Mogahed: Co myślicie, patrząc na mnie? 00:04:10.911 --> 00:04:15.353 "Kobieta wiary", "ekspert", może nawet "siostra"? 00:04:16.292 --> 00:04:20.111 Czy "uciśniona", "z wypranym mózgiem", 00:04:20.135 --> 00:04:21.300 "terrorystka"? NOTE Paragraph 00:04:21.955 --> 00:04:23.349 CA: Obojętne, co powiesz, 00:04:23.373 --> 00:04:26.770 miliony ludzi zareagują całkiem inaczej, 00:04:26.794 --> 00:04:28.870 dlatego idee naprawdę mają znaczenie. 00:04:28.894 --> 00:04:32.572 Odpowiednio przekazane, mogą na zawsze zmienić 00:04:32.596 --> 00:04:34.645 nasze myślenie o świecie, 00:04:34.669 --> 00:04:39.054 oraz kształtować działania teraz lub w przyszłości. 00:04:39.603 --> 00:04:43.484 Idee są najpotężniejszą siłą, kształtującą kulturę ludzkości. NOTE Paragraph 00:04:43.508 --> 00:04:44.659 Jeśli przyjmiemy, 00:04:44.683 --> 00:04:47.413 że zadaniem numer jeden mówcy jest zbudowanie idei 00:04:47.437 --> 00:04:49.483 w umysłach publiczności, 00:04:49.507 --> 00:04:52.801 oto cztery wskazówki, jak się do tego zabrać. NOTE Paragraph 00:04:52.825 --> 00:04:56.646 Pierwsza, ogranicz prelekcję do jednej podstawowej idei. 00:04:57.157 --> 00:04:58.990 Idee są złożone, 00:04:59.014 --> 00:05:02.379 musisz ociosać zawartość, żeby skupić się 00:05:02.403 --> 00:05:05.156 na jednej idei, najważniejszej dla ciebie, 00:05:05.180 --> 00:05:08.814 i dać sobie szansę na odpowiednie wytłumaczenie tej jednej kwestii. 00:05:08.838 --> 00:05:12.591 Musisz przedstawić kontekst, podzielić się przykładami, ożywić ją. 00:05:12.615 --> 00:05:13.862 Wybierz jedną ideę 00:05:13.886 --> 00:05:17.087 i zrób z niej powracający temat prelekcji, 00:05:17.111 --> 00:05:20.589 łączący wszystko, co powiesz. NOTE Paragraph 00:05:21.182 --> 00:05:24.557 Po drugie, znajdż coś, co słuchaczy obchodzi. 00:05:25.523 --> 00:05:29.554 Zanim zaczniesz budować w umysłach słuchaczy, 00:05:29.578 --> 00:05:31.983 musisz zdobyć ich zaproszenie. 00:05:32.007 --> 00:05:33.840 Główne narzędzie, żeby to osiągnąć? 00:05:34.181 --> 00:05:35.524 Ciekawość. 00:05:35.548 --> 00:05:37.796 Rozpal ciekawość publiczności. 00:05:37.820 --> 00:05:40.041 Użyj intrygujących, prowokujących pytań. 00:05:40.065 --> 00:05:44.246 Pokaż, dlaczego coś nie ma sensu i wymaga objaśnienia. 00:05:44.698 --> 00:05:48.659 Jeśli pokażesz niespójność w światopoglądzie, 00:05:48.683 --> 00:05:52.000 ludzie poczują potrzebę zapełnienia luki. 00:05:52.024 --> 00:05:54.063 Jak już wywołasz pragnienie, 00:05:54.087 --> 00:05:57.371 budowanie idei będzie o wiele łatwiejsze. NOTE Paragraph 00:05:58.032 --> 00:06:01.405 Po trzecie, buduj ideę po kawałku, 00:06:01.429 --> 00:06:05.143 z pojęć znanych twojej publiczności. 00:06:05.167 --> 00:06:06.814 Użyj potęgi języka, 00:06:06.838 --> 00:06:09.767 żeby splatać ze sobą pojęcia istniejące 00:06:09.791 --> 00:06:11.428 w umysłach słuchaczy, 00:06:11.452 --> 00:06:13.746 ale w ich języku, nie w twoim. 00:06:13.770 --> 00:06:15.206 Zaczynasz tam, gdzie są oni. 00:06:15.230 --> 00:06:18.928 Prelegenci zapominają, że wiele bliskich im terminów i pojęć 00:06:18.952 --> 00:06:21.563 jest całkowicie obcych widowni. 00:06:21.587 --> 00:06:26.761 Przenośnie znakomicie pokazują, jak kawałki pasują do siebie, 00:06:26.785 --> 00:06:30.459 bo odsłaniają pożądany kształt schematu, 00:06:30.483 --> 00:06:33.991 w oparciu o ideę, którą słuchacz rozumie. NOTE Paragraph 00:06:34.015 --> 00:06:36.000 Tak było, kiedy Jennifer Kahn 00:06:36.024 --> 00:06:39.673 tłumaczyła niezwykłą nową metodę biotechnologiczną CRISPR. 00:06:39.697 --> 00:06:41.983 "To jakby pierwszy 00:06:42.007 --> 00:06:45.038 edytor tekstu do edycji DNA. 00:06:45.062 --> 00:06:49.689 CRISPR pozwala łatwo wyciąć i wkleić informacje genetyczne". 00:06:50.165 --> 00:06:54.443 Dzięki obrazowemu przedstawieniu doznajemy olśnienia, 00:06:54.467 --> 00:06:56.800 i wszystko wskakuje na swoje miejsce. 00:06:56.824 --> 00:07:00.744 Dlatego warto poćwiczyć prelekcję na zaufanych przyjaciołach 00:07:00.768 --> 00:07:03.372 i sprawdzić, które fragmenty są niejasne. NOTE Paragraph 00:07:03.396 --> 00:07:05.704 Czwarty i ostatni punkt. 00:07:05.728 --> 00:07:08.505 Postaraj się, żeby idea była warta rozpowszechnienia. 00:07:09.242 --> 00:07:11.895 Zadaj sobie pytanie. 00:07:11.919 --> 00:07:13.737 "Komu służy ta idea?" 00:07:14.489 --> 00:07:17.450 Uczciwie odpowiedz na to pytanie. 00:07:17.474 --> 00:07:20.386 Jeśli idea służy tylko tobie lub twojej organizacji, 00:07:20.410 --> 00:07:23.687 niestety, ale prawdopodobnie nie warto jej propagować. 00:07:23.711 --> 00:07:25.822 Widownia cię przejrzy. 00:07:25.846 --> 00:07:28.528 Jeśli wierzysz, że idea ma potencjał, 00:07:28.552 --> 00:07:30.450 żeby rozjaśnić komuś dzień, 00:07:30.474 --> 00:07:33.290 poprawić perspektywy życiowe 00:07:33.314 --> 00:07:36.178 albo zainspirować do działania inaczej, 00:07:36.202 --> 00:07:39.822 masz główny składnik świetnej prelekcji, 00:07:39.937 --> 00:07:43.447 która będzie prezentem dla nas wszystkich.