Niektórzy sądzą, że istnieje
gotowy przepis na prelekcję TED.

"Mów na okrągłym, czerwonym dywaniku".

"Powiedz coś o dzieciństwie".

"Zdradź jakiś prywatny szczegół".

"Na koniec zainspiruj do działania".

Niestety,

nie o to chodzi w prelekcji TED.

Jeśli nadużyjesz takich sztuczek,

ludzie wyczują banał i grę na emocjach.

Jednak jest coś, co łączy
najlepsze prelekcje TED,

i chcę się tym podzielić,

ponieważ od ponad 12 lat,
siedzę w pierwszym rzędzie,

przysłuchując się setkom
świetnych prelegentów TED, jak ci tutaj.

Pomagam im zdobyć lepszą oglądalność

a od nich nauczyłem się

tajników najlepszych prelekcji.

Nawet jeśli prelegenci i tematy wydają się

całkiem różne,

łączy je jeden kluczowy element.

Oto on.

Zadaniem numer jeden prelegenta

jest przekazanie umysłom słuchaczy
niezwykłego daru,

dziwnego i pięknego obiektu - idei.

Pozwólcie, że wam pokażę.

Oto Haley.

Za chwilę wygłosi prelekcję TED.

Jest przerażona.

(Film) Prezenter: Haley Van Dyck!

(Brawa)

W ciągu następnych 18 minut

1200, w większości nie znających się, osób

odczuje synchronizację z mózgiem Haley

i innych obecnych.

Fale mózgowe publiczności
wykazują taki sam obraz.

Nie chodzi tylko o odczucia,

Dzieje się coś bardziej niesamowitego.

Zajrzyjmy na chwilę do mózgu Haley.

Miliardy neuronów połączonych
w niemożliwą plątaninę.

Ale spójrzcie tutaj!

Kilka milionów łączy się w coś,

co reprezentuje jedną ideę.

Niewiarygodne, ale w czasie rzeczywistym
identyczny wzór odtwarza

umysł każdego słuchacza.

W niespełna kilka minut

układ wielu milionów neuronów

jest teleportowany do 1200 umysłów,

słuchających głosu
i patrzących na twarz mówcy.

Czym jest sama idea?

Można postrzegać ją
jako schemat informacji,

który pomaga zrozumieć świat
i poruszać się w nim.

Idee przychodzą pod różną postacią,

od złożonych i analitycznych,

po proste i estetyczne.

Oto kilka przykładów ze sceny TED.

Sir Ken Robinson - kreatywność dzieci
jest kluczem do przyszłości.

(Film) Sir Ken Robinson:
Kreatywność jest obecnie

równie ważna w kształceniu
jak czytanie i pisanie,

i powinniśmy traktować ją równie poważnie.

Chris Anderson: Elora Hardy.
Budowle z bambusa są piękne.

(Film) Elora Hardy:
Bambus rośnie wokół nas,

silny, elegancki,
odporny na trzęsienia ziemi.

CA: Chimamanda Adichie. Ludzie
to coś więcej niż indywidualna tożsamość.

(Film) Chimamanda Adichie:
Pojedyncza opowieść tworzy stereotypy,

a problem ze stereotypami nie polega
na tym, że są nieprawdziwe,

lecz że są niekompletne.

CA: Idee nie wypełniają umysłu

w sposób przypadkowy.

Misternie łącząc się ze sobą,

tworzą zdumiewająco złożoną konstrukcję,

nasz osobisty światopogląd.

To system operacyjny mózgu,

który wskazuje drogę w świecie.

System tworzą miliony pojedynczych idei.

Jeśli cząstką składową światopoglądu

jest idea, że kociaki są rozkoszne,

widząc coś takiego,

reagujesz w ten sposób.

Lecz jeśli innym elementem światopoglądu

jest idea, że lamparty są niebezpieczne,

wtedy widząc to,

zareagujesz trochę inaczej.

Dlatego oczywiste jest,

że idee tworzące światopogląd
mają kluczowe znaczenie.

Muszą być solidnym przewodnikiem

po groźnym, ale cudownym,
otaczającym nas świecie.

Światopogląd może się dramatycznie różnić.

Przykład może być

reakcja światopoglądu na ten obraz.

(Film) Dalia Mogahed:
Co myślicie, patrząc na mnie?

"Kobieta wiary", "ekspert",
może nawet "siostra"?

Czy "uciśniona", "z wypranym mózgiem",

"terrorystka"?

CA: Obojętne, co powiesz,

miliony ludzi zareagują całkiem inaczej,

dlatego idee naprawdę mają znaczenie.

Odpowiednio przekazane,
mogą na zawsze zmienić

nasze myślenie o świecie,

oraz kształtować działania teraz
lub w przyszłości.

Idee są najpotężniejszą siłą,
kształtującą kulturę ludzkości.

Jeśli przyjmiemy,

że zadaniem numer jeden mówcy
jest zbudowanie idei

w umysłach publiczności,

oto cztery wskazówki,
jak się do tego zabrać.

Pierwsza, ogranicz prelekcję
do jednej podstawowej idei.

Idee są złożone,

musisz ociosać zawartość, żeby skupić się

na jednej idei, najważniejszej dla ciebie,

i dać sobie szansę na odpowiednie
wytłumaczenie tej jednej kwestii.

Musisz przedstawić kontekst,
podzielić się przykładami, ożywić ją.

Wybierz jedną ideę

i zrób z niej powracający temat prelekcji,

łączący wszystko, co powiesz.

Po drugie, znajdż coś,
co słuchaczy obchodzi.

Zanim zaczniesz budować
w umysłach słuchaczy,

musisz zdobyć ich zaproszenie.

Główne narzędzie, żeby to osiągnąć?

Ciekawość.

Rozpal ciekawość publiczności.

Użyj intrygujących, prowokujących pytań.

Pokaż, dlaczego coś nie ma sensu
i wymaga objaśnienia.

Jeśli pokażesz niespójność
w światopoglądzie,

ludzie poczują potrzebę zapełnienia luki.

Jak już wywołasz pragnienie,

budowanie idei będzie o wiele łatwiejsze.

Po trzecie, buduj ideę po kawałku,

z pojęć znanych twojej publiczności.

Użyj potęgi języka,

żeby splatać ze sobą pojęcia istniejące

w umysłach słuchaczy,

ale w ich języku, nie w twoim.

Zaczynasz tam, gdzie są oni.

Prelegenci zapominają,
że wiele bliskich im terminów i pojęć

jest całkowicie obcych widowni.

Przenośnie znakomicie pokazują,
jak kawałki pasują do siebie,

bo odsłaniają pożądany kształt schematu,

w oparciu o ideę, którą słuchacz rozumie.

Tak było, kiedy Jennifer Kahn

tłumaczyła niezwykłą nową metodę
biotechnologiczną CRISPR.

"To jakby pierwszy

edytor tekstu do edycji DNA.

CRISPR pozwala łatwo wyciąć i wkleić
informacje genetyczne".

Dzięki obrazowemu przedstawieniu
doznajemy olśnienia,

i wszystko wskakuje na swoje miejsce.

Dlatego warto poćwiczyć prelekcję
na zaufanych przyjaciołach

i sprawdzić, które fragmenty są niejasne.

Czwarty i ostatni punkt.

Postaraj się, żeby idea była 
warta rozpowszechnienia.

Zadaj sobie pytanie.

"Komu służy ta idea?"

Uczciwie odpowiedz na to pytanie.

Jeśli idea służy tylko tobie
lub twojej organizacji,

niestety, ale prawdopodobnie
nie warto jej propagować.

Widownia cię przejrzy.

Jeśli wierzysz, że idea ma potencjał,

żeby rozjaśnić komuś dzień,

poprawić perspektywy życiowe

albo zainspirować do działania inaczej,

masz główny składnik świetnej prelekcji,

która będzie prezentem dla nas wszystkich.