1
00:00:01,270 --> 00:00:05,928
Zullen we doen wat nodig is
om klimaatverandering tegen te gaan?

2
00:00:07,393 --> 00:00:10,366
Ik benader deze vraag
niet als groene actievoerder,

3
00:00:10,380 --> 00:00:13,015
ik ben eigenlijk zelfs
een rampzalig recycler.

4
00:00:13,404 --> 00:00:14,973
Ik benader de vraag

5
00:00:14,973 --> 00:00:18,693
als professioneel waarnemer
van financiële beleidsvorming

6
00:00:18,693 --> 00:00:23,450
en als iemand die zich afvraagt
hoe de geschiedenis ons zal beoordelen.

7
00:00:24,599 --> 00:00:28,679
Deze ring, die van mijn opa was,

8
00:00:28,679 --> 00:00:31,529
zal ooit doorgegeven worden 
aan mijn zoon Charlie.

9
00:00:32,021 --> 00:00:34,829
En ik vraag me af wat zijn generatie,

10
00:00:34,853 --> 00:00:37,159
en wellicht de generatie die volgt,

11
00:00:37,183 --> 00:00:42,021
zal denken over de twee eerdere levens
die de ring heeft meegemaakt.

12
00:00:42,995 --> 00:00:45,518
Mijn opa was een mijnwerker.

13
00:00:46,500 --> 00:00:50,587
In zijn tijd werd het nog geaccepteerd
fossiele brandstoffen te verbranden

14
00:00:50,587 --> 00:00:54,715
om energie te genereren
en economieën te helpen ontwikkelen.

15
00:00:55,198 --> 00:00:58,577
We weten dat dit nu niet het geval is,

16
00:00:58,601 --> 00:01:01,983
vanwege de broeikasgassen 
die steenkool genereert.

17
00:01:03,315 --> 00:01:04,532
Maar vandaag de dag

18
00:01:04,556 --> 00:01:07,166
vrees ik dat het de industrie is
waar ik in werk

19
00:01:07,166 --> 00:01:11,536
die meer afgerekend zal worden
op diens invloed op het klimaat --

20
00:01:11,536 --> 00:01:14,186
meer nog zelfs,
dan mijn grootvader's industrie.

21
00:01:14,202 --> 00:01:16,888
Ik werk uiteraard in de bankensector,

22
00:01:16,912 --> 00:01:20,704
die herinnerd zal worden
voor diens crisis in 2008 --

23
00:01:21,831 --> 00:01:26,722
een crisis die de aandacht en financiën
van overheden afleidde

24
00:01:26,746 --> 00:01:32,127
van een aantal zeer belangrijke beloftes,

25
00:01:32,151 --> 00:01:37,291
beloftes zoals die gemaakt werden
in 2009 op de Copenhagen Climate Summit,

26
00:01:37,315 --> 00:01:40,141
om jaarlijks 100 miljard dollar
vrij te maken

27
00:01:40,141 --> 00:01:42,119
om ontwikkelingslanden te helpen

28
00:01:42,119 --> 00:01:44,879
af te stappen van het verbranden
van fossiele brandstoffen

29
00:01:44,879 --> 00:01:47,688
en over te gaan op het gebruik
van schonere energie.

30
00:01:48,396 --> 00:01:51,391
Die belofte is nu al in gevaar.

31
00:01:51,904 --> 00:01:53,769
En dat is een serieus probleem,

32
00:01:53,788 --> 00:01:58,520
want de overgang naar schonere energie
dient zo snel mogelijk te gebeuren.

33
00:01:59,184 --> 00:02:00,340
Ten eerste,

34
00:02:00,364 --> 00:02:02,472
omdat broeikasgassen, eenmaal vrijgekomen,

35
00:02:02,472 --> 00:02:05,059
tientallen jaren in de atmosfeer blijven.

36
00:02:05,083 --> 00:02:06,271
En ten tweede,

37
00:02:06,295 --> 00:02:09,636
als een ontwikkelingseconomie 
haar electriciteitsnetwerk inricht

38
00:02:09,636 --> 00:02:12,146
op het gebruik van fossiele brandstoffen,

39
00:02:12,146 --> 00:02:15,299
is dit in de toekomst 
veel duurder om te veranderen.

40
00:02:16,316 --> 00:02:18,462
Dus voor het klimaat

41
00:02:18,486 --> 00:02:22,312
zal de geschienis oordelen
dat de bankencrisis

42
00:02:22,336 --> 00:02:24,315
net op het verkeerde tijdstip gebeurde.

43
00:02:24,920 --> 00:02:28,469
Het verhaal hoeft echter
niet zo naargeestig te zijn.

44
00:02:29,389 --> 00:02:32,829
Drie jaar geleden stelde ik dat overheden

45
00:02:32,829 --> 00:02:37,107
de middelen die gebruikt zijn
ter redding van het financieel stelsel,

46
00:02:37,107 --> 00:02:39,957
zou kunnen gebruiken
voor andere mondiale problemen.

47
00:02:39,966 --> 00:02:44,778
En deze argumenten worden 
mettertijd sterker, niet zwakker.

48
00:02:46,171 --> 00:02:51,264
Laten we kort terugkijken 
op wat die middelen precies waren.

49
00:02:51,264 --> 00:02:54,499
Toen de financiële crisis in 2008 insloeg,

50
00:02:54,499 --> 00:02:58,396
begonnen de centrale banken van de VS
en het VK met het opkopen van obligaties

51
00:02:58,396 --> 00:03:00,616
die door hun eigen overheid 
waren uitgegeven,

52
00:03:00,616 --> 00:03:02,945
in een beleidsvorm 
die 'quantative easing' heet.

53
00:03:02,945 --> 00:03:07,008
Afhankelijk van wat er gebeurt
wanneer de obligaties vervallen,

54
00:03:07,008 --> 00:03:10,095
is dit gelddrukkerij
onder een andere naam.

55
00:03:10,095 --> 00:03:12,749
En ze drukten als wilden.

56
00:03:12,789 --> 00:03:14,376
Alleen de VS al

57
00:03:14,376 --> 00:03:17,256
creëerden vier biljoen dollar
aan eigen valuta.

58
00:03:17,256 --> 00:03:19,215
Dit werd niet in afzondering gedaan.

59
00:03:19,569 --> 00:03:22,499
In een opmerkelijke samenwerking

60
00:03:22,499 --> 00:03:26,873
werden de 188 landen die het IMF vormen,
het Internationaal Monetair Fonds,

61
00:03:26,873 --> 00:03:30,980
het eens om 250 miljard dollar 
aan eigen valuta uit te geven --

62
00:03:30,980 --> 00:03:32,823
het Speciaal Trekkingsrecht (STR) --

63
00:03:32,823 --> 00:03:35,579
om reserves wereldwijd
een impuls te geven.

64
00:03:35,712 --> 00:03:38,263
Toen de financiële crisis
overwaaide naar Europa

65
00:03:39,626 --> 00:03:43,227
beloofde Mario Draghi,
president van de Europese Centrale Bank,

66
00:03:43,227 --> 00:03:45,855
"te doen wat nodig is."

67
00:03:47,516 --> 00:03:48,768
En dat hebben ze gedaan.

68
00:03:49,546 --> 00:03:52,254
De Japanse centrale bank
herhaalde deze woorden --

69
00:03:52,254 --> 00:03:54,074
precies dezelfde toezegging --

70
00:03:54,074 --> 00:03:58,185
om 'te doen wat nodig is'
om de eigen economie weer te doen opleven.

71
00:03:59,484 --> 00:04:01,376
In beide gevallen

72
00:04:01,400 --> 00:04:05,639
betekende 'te doen wat nodig is'
biljoenen dollars meer,

73
00:04:05,663 --> 00:04:08,891
in een gelddrukkingsbeleid
dat vandaag de dag nog doorgaat.

74
00:04:09,358 --> 00:04:11,416
Wat dit aantoont,

75
00:04:11,416 --> 00:04:15,632
is dat wanneer ze geconfronteerd worden
met bepaalde wereldwijde problemen,

76
00:04:15,782 --> 00:04:20,707
beleidsmakers in staat zijn gezamenlijk
en met spoed te handelen

77
00:04:20,731 --> 00:04:24,219
en bereid zijn de risico's te nemen

78
00:04:24,219 --> 00:04:27,509
van een ongebruikelijk beleid
als geldcreatie.

79
00:04:27,509 --> 00:04:31,560
Dus laten we teruggaan 
naar de aanvankelijke vraag:

80
00:04:33,511 --> 00:04:36,355
kunnen we geld drukken voor het klimaat?

81
00:04:37,201 --> 00:04:38,931
Drie jaar geleden

82
00:04:38,955 --> 00:04:41,725
was het idee om geld 
op deze manier te gebruiken

83
00:04:41,725 --> 00:04:42,714
een soort taboe.

84
00:04:42,714 --> 00:04:47,474
Als het idee van geld 
als eindige hulpbron ontkracht wordt,

85
00:04:48,604 --> 00:04:51,913
kunnen overheden spoedig overspoeld raken


86
00:04:51,913 --> 00:04:56,003
met eisen van het volk om geld te drukken
voor andere doeleinden:

87
00:04:56,003 --> 00:04:58,413
onderwijs, gezondheidszorg, welzijnszorg,

88
00:04:58,413 --> 00:04:59,591
zelfs defensie.

89
00:05:00,384 --> 00:05:05,822
En er bestaan enkele desastreuze
historische voorbeelden van geldcreatie,

90
00:05:05,846 --> 00:05:08,169
ongecontroleerde geldcreatie,

91
00:05:08,193 --> 00:05:09,938
die hyperinflatie tot gevolg hadden.

92
00:05:10,764 --> 00:05:14,350
Denk aan de Weimarrepubliek in 1930,

93
00:05:14,374 --> 00:05:17,447
Zimbabwe, meer recentelijk in 2008,

94
00:05:17,471 --> 00:05:21,535
toen de prijzen van basisbehoeften, 
zoals brood, elke dag verdubbelden.

95
00:05:22,892 --> 00:05:27,896
Maar dit alles is een stimulans
voor het publieke debat,

96
00:05:27,920 --> 00:05:31,832
zo sterk zelfs dat geldcreatie
voor publiek gebruik

97
00:05:31,832 --> 00:05:34,702
nu openlijk wordt besproken
in de financiële media,

98
00:05:34,702 --> 00:05:37,486
zelfs in enkele politieke manifesten.

99
00:05:38,203 --> 00:05:40,882
Het is echter van belang 
dat het debat hier niet stopt,

100
00:05:40,882 --> 00:05:42,949
bij het drukken van nationale valuta.

101
00:05:45,912 --> 00:05:49,851
Omdat klimaatverandering 
een gedeeld, wereldwijd probleem is,

102
00:05:49,875 --> 00:05:52,945
zijn er dwingende redenen

103
00:05:52,969 --> 00:05:56,308
om de internationale valuta te drukken

104
00:05:56,422 --> 00:05:58,280
die door het IMF wordt uitgegeven,

105
00:05:58,304 --> 00:05:59,925
om het project te financieren.

106
00:05:59,944 --> 00:06:03,113
Het Speciale Trekkingsrecht, ofwel STR,

107
00:06:03,113 --> 00:06:06,739
is de elektronische eenheid
van rekeningen bij het IMF,

108
00:06:06,739 --> 00:06:11,105
die overheden gebruiken om gelden
naar elkaar over te maken.

109
00:06:11,933 --> 00:06:14,943
Zie het als een peer-to-peernetwerk
voor betalingsverkeer

110
00:06:14,968 --> 00:06:17,474
net als Bitcoin, maar dan voor overheden.

111
00:06:18,572 --> 00:06:20,340
Het is een echt wereldwijd netwerk.

112
00:06:21,005 --> 00:06:25,011
Elk van de 188 lidstaten van het IMF

113
00:06:25,011 --> 00:06:29,043
houdt bepaalde STR quota aan 
als deel van de deviezenvoorraad.

114
00:06:29,935 --> 00:06:32,223
Dit zijn nationale vermogensopslagen

115
00:06:32,247 --> 00:06:35,678
die landen aanhouden om zichzelf 
tegen valutacrises te beschermen.

116
00:06:36,764 --> 00:06:39,059
En die wereldwijde insteek 
is waarom het IMF


117
00:06:39,083 --> 00:06:42,011
op het hoogtepunt 
van de financiële crisis in 2009

118
00:06:43,410 --> 00:06:47,128
250 miljard dollar extra uitgaf --

119
00:06:47,152 --> 00:06:50,862
omdat het als collectieve,
wereldwijde handeling diende

120
00:06:50,862 --> 00:06:55,257
die in één keer zowel kleine
als grote landen veiligstelde.

121
00:06:56,746 --> 00:06:58,053
Maar dit --

122
00:06:58,053 --> 00:07:00,163
dit is het interessante.

123
00:07:01,293 --> 00:07:06,349
Meer dan de helft van de extra STR'en
die in 2009 gedrukt werden --

124
00:07:06,349 --> 00:07:08,349
een waarde van zo'n 150 miljard dollar --

125
00:07:08,349 --> 00:07:10,985
is naar landen gegaan 
met reeds ontwikkelde markten,

126
00:07:11,025 --> 00:07:15,654
waarvan de meeste niet echt behoefte
hebben aan deze deviezenreserves

127
00:07:15,654 --> 00:07:18,315
omdat ze flexibele wisselkoersen hanteren.

128
00:07:18,427 --> 00:07:22,612
De extra reserves
die in 2009 geprint werden,

129
00:07:22,868 --> 00:07:26,508
waren uiteindelijk, tenminste voor landen
met ontwikkelde markten,

130
00:07:26,508 --> 00:07:28,508
dus niet echt nodig.

131
00:07:28,508 --> 00:07:30,961
En tot op vandaag
blijven ze dan ook ongebruikt.

132
00:07:31,642 --> 00:07:33,002
Dus hier is een idee:

133
00:07:33,026 --> 00:07:34,398
als een eerste stap,

134
00:07:35,046 --> 00:07:38,112
waarom beginnen we niet die ongebruikte,

135
00:07:38,136 --> 00:07:41,347
extra STR'en die gedrukt zijn in 2009

136
00:07:41,347 --> 00:07:43,914
te besteden aan het tegengaan 
van klimaatverandering?

137
00:07:43,948 --> 00:07:46,221
Ze zouden, bijvoorbeeld, 
gebruikt kunnen worden


138
00:07:46,221 --> 00:07:50,185
om obligaties te kopen, uitgegeven
door het Green Climate Fund van de VN.

139
00:07:50,901 --> 00:07:53,797
Dat is een fonds 
dat in 2009 tot stand kwam

140
00:07:53,821 --> 00:07:57,095
nadat in Kopenhagen
klimaatakkoorden werden gesloten.

141
00:07:57,906 --> 00:08:02,446
Het fonds diende ertoe financiële middelen
over te brengen naar ontwikkelingslanden

142
00:08:02,506 --> 00:08:04,487
om hun klimaatprojecten te doen slagen.

143
00:08:04,487 --> 00:08:07,346
Het fonds is een van de succelvolste
van zijn soort geworden

144
00:08:07,346 --> 00:08:09,564
door het ophalen 
van ruim 10 miljard dollar.

145
00:08:09,588 --> 00:08:13,026
Maar als we die extra STR'en gebruiken,

146
00:08:13,050 --> 00:08:16,236
helpt dat overheden op weg

147
00:08:16,236 --> 00:08:19,409
naar het halen van de doelstelling
van 100 miljard dollar per jaar,

148
00:08:19,409 --> 00:08:21,993
die op een zijspoor kwam 
door de financiële crisis.

149
00:08:23,766 --> 00:08:28,314
Het zou ook kunnen dienen als een test.

150
00:08:30,096 --> 00:08:35,455
Als dit soort gebruik van de STR'en
weinig inflatoire gevolgen heeft,

151
00:08:36,474 --> 00:08:38,359
kan dat worden gebruikt

152
00:08:38,359 --> 00:08:41,029
om extra uitgifte 
van STR's te rechtvaardigen,

153
00:08:41,029 --> 00:08:43,187
bijvoorbeeld om de 5 jaar,

154
00:08:43,211 --> 00:08:47,736
opnieuw met de belofte
van ontwikkelde landen

155
00:08:47,756 --> 00:08:51,190
dat zij hun deel van de nieuwe reserves


156
00:08:51,190 --> 00:08:53,445
af zullen staan
aan het Green Climate Fund.

157
00:08:55,126 --> 00:08:58,714
Het drukken van internationaal geld 
op deze manier heeft meerdere voordelen

158
00:08:58,714 --> 00:09:01,155
ten opzichte van het drukken
van nationale valuta's.

159
00:09:01,500 --> 00:09:04,229
Ten eerste is het
gemakkelijk uit te leggen

160
00:09:04,229 --> 00:09:07,466
dat het uitgeven van geld 
aan de vermindering van klimaatverandering

161
00:09:07,466 --> 00:09:09,366
iedereen ten goede komt.

162
00:09:09,366 --> 00:09:10,366
Het is niet zo

163
00:09:10,366 --> 00:09:13,399
dat een bepaald deel van de maatschappij
er meer van profiteert.

164
00:09:13,399 --> 00:09:17,033
Daarmee worden onderlinge geschillen
over aanspraken vermeden.

165
00:09:17,463 --> 00:09:20,823
We mogen ook vasstellen
dat omdat het zoveel landen vergt

166
00:09:20,823 --> 00:09:23,293
om in te stemmen
met het drukken van extra STR'en,

167
00:09:23,293 --> 00:09:28,374
het erg onwaarschijnlijk is
dat geldschepping uit de hand zal lopen.

168
00:09:28,998 --> 00:09:34,025
Wat rest is collectieve, 
wereldwijde actie --

169
00:09:34,881 --> 00:09:38,212
gecontroleerde wereldwijde actie --

170
00:09:38,236 --> 00:09:40,825
gericht op een wereldwijd goed.

171
00:09:41,637 --> 00:09:42,845
En,

172
00:09:42,869 --> 00:09:45,396
zoals we hebben geleerd
bij geldscheppingsprojecten,

173
00:09:45,396 --> 00:09:48,742
kan het opstellen van regelgeving
eventuele bezwaren wegnemen.

174
00:09:48,757 --> 00:09:50,639
Ter illustratie:

175
00:09:50,663 --> 00:09:55,636
het uitgeven van deze extra 5-jaarlijkse
STR'en zou beperkt kunnen worden,

176
00:09:55,660 --> 00:10:01,169
zodat deze internationale valuta
nooit meer dan vijf procent bedraagt

177
00:10:01,169 --> 00:10:03,241
van de wereldwijde deviezenvoorraad.

178
00:10:03,781 --> 00:10:06,216
Dat is van belang om te voorkomen

179
00:10:06,216 --> 00:10:09,796
dat de VS eventueel bang zou worden

180
00:10:09,796 --> 00:10:13,450
dat de STR de dollar zou vervangen

181
00:10:13,450 --> 00:10:16,080
als leidende valuta
in internationale financiën.

182
00:10:16,718 --> 00:10:22,391
Het enige wat de STR waarschijnlijk
van de dollar zal afpakken in dit plan,

183
00:10:22,932 --> 00:10:26,403
is diens bijnaam, 'the greenback'.

184
00:10:26,427 --> 00:10:30,343
Want zelfs mét quotaeisen

185
00:10:30,367 --> 00:10:33,831
had het IMF haar uitgifte --

186
00:10:33,855 --> 00:10:36,903
haar reusachtige uitgifte
van STR'en in 2009 --

187
00:10:36,927 --> 00:10:41,919
met nog een extra 200 miljard dollar 
kunnen verhogen in 2014.

188
00:10:42,716 --> 00:10:45,050
Dus hypothetisch gesproken

189
00:10:46,052 --> 00:10:52,920
zou dat betekenen dat ontwikkelde landen
bijna 300 miljoen dollar aan STR'en

190
00:10:52,920 --> 00:10:55,635
aan het Green Climate Fund
hadden kunnen bijdragen.

191
00:10:56,186 --> 00:10:59,646
Dat is dertig keer wat het fonds 
vandaag de dag heeft.

192
00:10:59,670 --> 00:11:00,826
En weet je,

193
00:11:00,850 --> 00:11:02,691
hoe spectaculair dat ook klinkt,

194
00:11:03,580 --> 00:11:07,770
het is slechts het begin
van 'doen wat nodig is'.

195
00:11:09,129 --> 00:11:10,259
En om even te bedenken 


196
00:11:10,259 --> 00:11:13,001
welke geweldige dingen 
met dat geld gedaan kunnen worden,

197
00:11:13,001 --> 00:11:14,072
neem zoiets:

198
00:11:14,618 --> 00:11:16,246
in 2009

199
00:11:16,270 --> 00:11:21,008
beloofde Noorwegen een miljard dollar
van haar deviezen aan Brazilië

200
00:11:21,032 --> 00:11:25,695
als dat land haar doelstellingen
met betrekking tot ontbossing zou halen.

201
00:11:26,593 --> 00:11:29,786
Sindsdien heeft dat programma

202
00:11:29,786 --> 00:11:33,026
tot een vermindering in ontbossing
van maar liefst 70 procent geleid

203
00:11:33,026 --> 00:11:34,627
in het afgelopen decennium.

204
00:11:34,926 --> 00:11:39,264
De daarmee gepaard gaande daling
van 3.2 miljard ton aan koolstofdioxide

205
00:11:39,288 --> 00:11:43,819
staat gelijk aan het van de weg af halen
van alle Amerikaanse auto's

206
00:11:43,843 --> 00:11:46,129
voor drie hele jaren.

207
00:11:47,564 --> 00:11:49,126
Dus wat zouden we kunnen doen

208
00:11:49,126 --> 00:11:54,074
met 300 andere prestatiebeloningsprojecten
om klimaatverandering tegen te gaan,

209
00:11:54,098 --> 00:11:56,977
op wereldwijd niveau gedirigeerd?

210
00:11:57,937 --> 00:12:00,974
We zouden auto's tientallen jaren 
van de weg af kunnen houden.

211
00:12:01,384 --> 00:12:02,534
Dus,

212
00:12:03,000 --> 00:12:08,283
laten we niet kibbelen over óf 
we klimaatverandering kunnen financieren.

213
00:12:08,877 --> 00:12:11,125
De echte vraag is:

214
00:12:11,149 --> 00:12:14,546
geven wij genoeg 
om de toekomstige generaties

215
00:12:14,570 --> 00:12:19,611
om dezelfde beleidsrisico's te nemen
als toen we het financiëel stelsel redden?

216
00:12:20,223 --> 00:12:21,421
Al met al

217
00:12:22,249 --> 00:12:23,568
zouden we het kunnen doen,

218
00:12:24,284 --> 00:12:25,435
hebben we het gedaan,

219
00:12:25,459 --> 00:12:27,190
en doen we het vandaag de dag.

220
00:12:27,808 --> 00:12:32,126
We moeten, moeten, moeten,
'doen wat nodig is'.

221
00:12:33,426 --> 00:12:34,577
Bedankt.

222
00:12:34,601 --> 00:12:37,667
(Applaus)