0:00:01.270,0:00:05.928
Zullen we doen wat nodig is[br]om klimaatverandering tegen te gaan?

0:00:07.393,0:00:10.366
Ik benader deze vraag[br]niet als groene actievoerder,

0:00:10.380,0:00:13.015
ik ben eigenlijk zelfs[br]een rampzalig recycler.

0:00:13.404,0:00:14.973
Ik benader de vraag

0:00:14.973,0:00:18.693
als professioneel waarnemer[br]van financiële beleidsvorming

0:00:18.693,0:00:23.450
en als iemand die zich afvraagt[br]hoe de geschiedenis ons zal beoordelen.

0:00:24.599,0:00:28.679
Deze ring, die van mijn opa was,

0:00:28.679,0:00:31.529
zal ooit doorgegeven worden [br]aan mijn zoon Charlie.

0:00:32.021,0:00:34.829
En ik vraag me af wat zijn generatie,

0:00:34.853,0:00:37.159
en wellicht de generatie die volgt,

0:00:37.183,0:00:42.021
zal denken over de twee eerdere levens[br]die de ring heeft meegemaakt.

0:00:42.995,0:00:45.518
Mijn opa was een mijnwerker.

0:00:46.500,0:00:50.587
In zijn tijd werd het nog geaccepteerd[br]fossiele brandstoffen te verbranden

0:00:50.587,0:00:54.715
om energie te genereren[br]en economieën te helpen ontwikkelen.

0:00:55.198,0:00:58.577
We weten dat dit nu niet het geval is,

0:00:58.601,0:01:01.983
vanwege de broeikasgassen [br]die steenkool genereert.

0:01:03.315,0:01:04.532
Maar vandaag de dag

0:01:04.556,0:01:07.166
vrees ik dat het de industrie is[br]waar ik in werk

0:01:07.166,0:01:11.536
die meer afgerekend zal worden[br]op diens invloed op het klimaat --

0:01:11.536,0:01:14.186
meer nog zelfs,[br]dan mijn grootvader's industrie.

0:01:14.202,0:01:16.888
Ik werk uiteraard in de bankensector,

0:01:16.912,0:01:20.704
die herinnerd zal worden[br]voor diens crisis in 2008 --

0:01:21.831,0:01:26.722
een crisis die de aandacht en financiën[br]van overheden afleidde

0:01:26.746,0:01:32.127
van een aantal zeer belangrijke beloftes,

0:01:32.151,0:01:37.291
beloftes zoals die gemaakt werden[br]in 2009 op de Copenhagen Climate Summit,

0:01:37.315,0:01:40.141
om jaarlijks 100 miljard dollar[br]vrij te maken

0:01:40.141,0:01:42.119
om ontwikkelingslanden te helpen

0:01:42.119,0:01:44.879
af te stappen van het verbranden[br]van fossiele brandstoffen

0:01:44.879,0:01:47.688
en over te gaan op het gebruik[br]van schonere energie.

0:01:48.396,0:01:51.391
Die belofte is nu al in gevaar.

0:01:51.904,0:01:53.769
En dat is een serieus probleem,

0:01:53.788,0:01:58.520
want de overgang naar schonere energie[br]dient zo snel mogelijk te gebeuren.

0:01:59.184,0:02:00.340
Ten eerste,

0:02:00.364,0:02:02.472
omdat broeikasgassen, eenmaal vrijgekomen,

0:02:02.472,0:02:05.059
tientallen jaren in de atmosfeer blijven.

0:02:05.083,0:02:06.271
En ten tweede,

0:02:06.295,0:02:09.636
als een ontwikkelingseconomie [br]haar electriciteitsnetwerk inricht

0:02:09.636,0:02:12.146
op het gebruik van fossiele brandstoffen,

0:02:12.146,0:02:15.299
is dit in de toekomst [br]veel duurder om te veranderen.

0:02:16.316,0:02:18.462
Dus voor het klimaat

0:02:18.486,0:02:22.312
zal de geschienis oordelen[br]dat de bankencrisis

0:02:22.336,0:02:24.315
net op het verkeerde tijdstip gebeurde.

0:02:24.920,0:02:28.469
Het verhaal hoeft echter[br]niet zo naargeestig te zijn.

0:02:29.389,0:02:32.829
Drie jaar geleden stelde ik dat overheden

0:02:32.829,0:02:37.107
de middelen die gebruikt zijn[br]ter redding van het financieel stelsel,

0:02:37.107,0:02:39.957
zou kunnen gebruiken[br]voor andere mondiale problemen.

0:02:39.966,0:02:44.778
En deze argumenten worden [br]mettertijd sterker, niet zwakker.

0:02:46.171,0:02:51.264
Laten we kort terugkijken [br]op wat die middelen precies waren.

0:02:51.264,0:02:54.499
Toen de financiële crisis in 2008 insloeg,

0:02:54.499,0:02:58.396
begonnen de centrale banken van de VS[br]en het VK met het opkopen van obligaties

0:02:58.396,0:03:00.616
die door hun eigen overheid [br]waren uitgegeven,

0:03:00.616,0:03:02.945
in een beleidsvorm [br]die 'quantative easing' heet.

0:03:02.945,0:03:07.008
Afhankelijk van wat er gebeurt[br]wanneer de obligaties vervallen,

0:03:07.008,0:03:10.095
is dit gelddrukkerij[br]onder een andere naam.

0:03:10.095,0:03:12.749
En ze drukten als wilden.

0:03:12.789,0:03:14.376
Alleen de VS al

0:03:14.376,0:03:17.256
creëerden vier biljoen dollar[br]aan eigen valuta.

0:03:17.256,0:03:19.215
Dit werd niet in afzondering gedaan.

0:03:19.569,0:03:22.499
In een opmerkelijke samenwerking

0:03:22.499,0:03:26.873
werden de 188 landen die het IMF vormen,[br]het Internationaal Monetair Fonds,

0:03:26.873,0:03:30.980
het eens om 250 miljard dollar [br]aan eigen valuta uit te geven --

0:03:30.980,0:03:32.823
het Speciaal Trekkingsrecht (STR) --

0:03:32.823,0:03:35.579
om reserves wereldwijd[br]een impuls te geven.

0:03:35.712,0:03:38.263
Toen de financiële crisis[br]overwaaide naar Europa

0:03:39.626,0:03:43.227
beloofde Mario Draghi,[br]president van de Europese Centrale Bank,

0:03:43.227,0:03:45.855
"te doen wat nodig is."

0:03:47.516,0:03:48.768
En dat hebben ze gedaan.

0:03:49.546,0:03:52.254
De Japanse centrale bank[br]herhaalde deze woorden --

0:03:52.254,0:03:54.074
precies dezelfde toezegging --

0:03:54.074,0:03:58.185
om 'te doen wat nodig is'[br]om de eigen economie weer te doen opleven.

0:03:59.484,0:04:01.376
In beide gevallen

0:04:01.400,0:04:05.639
betekende 'te doen wat nodig is'[br]biljoenen dollars meer,

0:04:05.663,0:04:08.891
in een gelddrukkingsbeleid[br]dat vandaag de dag nog doorgaat.

0:04:09.358,0:04:11.416
Wat dit aantoont,

0:04:11.416,0:04:15.632
is dat wanneer ze geconfronteerd worden[br]met bepaalde wereldwijde problemen,

0:04:15.782,0:04:20.707
beleidsmakers in staat zijn gezamenlijk[br]en met spoed te handelen

0:04:20.731,0:04:24.219
en bereid zijn de risico's te nemen

0:04:24.219,0:04:27.509
van een ongebruikelijk beleid[br]als geldcreatie.

0:04:27.509,0:04:31.560
Dus laten we teruggaan [br]naar de aanvankelijke vraag:

0:04:33.511,0:04:36.355
kunnen we geld drukken voor het klimaat?

0:04:37.201,0:04:38.931
Drie jaar geleden

0:04:38.955,0:04:41.725
was het idee om geld [br]op deze manier te gebruiken

0:04:41.725,0:04:42.714
een soort taboe.

0:04:42.714,0:04:47.474
Als het idee van geld [br]als eindige hulpbron ontkracht wordt,

0:04:48.604,0:04:51.913
kunnen overheden spoedig overspoeld raken[br]

0:04:51.913,0:04:56.003
met eisen van het volk om geld te drukken[br]voor andere doeleinden:

0:04:56.003,0:04:58.413
onderwijs, gezondheidszorg, welzijnszorg,

0:04:58.413,0:04:59.591
zelfs defensie.

0:05:00.384,0:05:05.822
En er bestaan enkele desastreuze[br]historische voorbeelden van geldcreatie,

0:05:05.846,0:05:08.169
ongecontroleerde geldcreatie,

0:05:08.193,0:05:09.938
die hyperinflatie tot gevolg hadden.

0:05:10.764,0:05:14.350
Denk aan de Weimarrepubliek in 1930,

0:05:14.374,0:05:17.447
Zimbabwe, meer recentelijk in 2008,

0:05:17.471,0:05:21.535
toen de prijzen van basisbehoeften, [br]zoals brood, elke dag verdubbelden.

0:05:22.892,0:05:27.896
Maar dit alles is een stimulans[br]voor het publieke debat,

0:05:27.920,0:05:31.832
zo sterk zelfs dat geldcreatie[br]voor publiek gebruik

0:05:31.832,0:05:34.702
nu openlijk wordt besproken[br]in de financiële media,

0:05:34.702,0:05:37.486
zelfs in enkele politieke manifesten.

0:05:38.203,0:05:40.882
Het is echter van belang [br]dat het debat hier niet stopt,

0:05:40.882,0:05:42.949
bij het drukken van nationale valuta.

0:05:45.912,0:05:49.851
Omdat klimaatverandering [br]een gedeeld, wereldwijd probleem is,

0:05:49.875,0:05:52.945
zijn er dwingende redenen

0:05:52.969,0:05:56.308
om de internationale valuta te drukken

0:05:56.422,0:05:58.280
die door het IMF wordt uitgegeven,

0:05:58.304,0:05:59.925
om het project te financieren.

0:05:59.944,0:06:03.113
Het Speciale Trekkingsrecht, ofwel STR,

0:06:03.113,0:06:06.739
is de elektronische eenheid[br]van rekeningen bij het IMF,

0:06:06.739,0:06:11.105
die overheden gebruiken om gelden[br]naar elkaar over te maken.

0:06:11.933,0:06:14.943
Zie het als een peer-to-peernetwerk[br]voor betalingsverkeer

0:06:14.968,0:06:17.474
net als Bitcoin, maar dan voor overheden.

0:06:18.572,0:06:20.340
Het is een echt wereldwijd netwerk.

0:06:21.005,0:06:25.011
Elk van de 188 lidstaten van het IMF

0:06:25.011,0:06:29.043
houdt bepaalde STR quota aan [br]als deel van de deviezenvoorraad.

0:06:29.935,0:06:32.223
Dit zijn nationale vermogensopslagen

0:06:32.247,0:06:35.678
die landen aanhouden om zichzelf [br]tegen valutacrises te beschermen.

0:06:36.764,0:06:39.059
En die wereldwijde insteek [br]is waarom het IMF[br]

0:06:39.083,0:06:42.011
op het hoogtepunt [br]van de financiële crisis in 2009

0:06:43.410,0:06:47.128
250 miljard dollar extra uitgaf --

0:06:47.152,0:06:50.862
omdat het als collectieve,[br]wereldwijde handeling diende

0:06:50.862,0:06:55.257
die in één keer zowel kleine[br]als grote landen veiligstelde.

0:06:56.746,0:06:58.053
Maar dit --

0:06:58.053,0:07:00.163
dit is het interessante.

0:07:01.293,0:07:06.349
Meer dan de helft van de extra STR'en[br]die in 2009 gedrukt werden --

0:07:06.349,0:07:08.349
een waarde van zo'n 150 miljard dollar --

0:07:08.349,0:07:10.985
is naar landen gegaan [br]met reeds ontwikkelde markten,

0:07:11.025,0:07:15.654
waarvan de meeste niet echt behoefte[br]hebben aan deze deviezenreserves

0:07:15.654,0:07:18.315
omdat ze flexibele wisselkoersen hanteren.

0:07:18.427,0:07:22.612
De extra reserves[br]die in 2009 geprint werden,

0:07:22.868,0:07:26.508
waren uiteindelijk, tenminste voor landen[br]met ontwikkelde markten,

0:07:26.508,0:07:28.508
dus niet echt nodig.

0:07:28.508,0:07:30.961
En tot op vandaag[br]blijven ze dan ook ongebruikt.

0:07:31.642,0:07:33.002
Dus hier is een idee:

0:07:33.026,0:07:34.398
als een eerste stap,

0:07:35.046,0:07:38.112
waarom beginnen we niet die ongebruikte,

0:07:38.136,0:07:41.347
extra STR'en die gedrukt zijn in 2009

0:07:41.347,0:07:43.914
te besteden aan het tegengaan [br]van klimaatverandering?

0:07:43.948,0:07:46.221
Ze zouden, bijvoorbeeld, [br]gebruikt kunnen worden[br]

0:07:46.221,0:07:50.185
om obligaties te kopen, uitgegeven[br]door het Green Climate Fund van de VN.

0:07:50.901,0:07:53.797
Dat is een fonds [br]dat in 2009 tot stand kwam

0:07:53.821,0:07:57.095
nadat in Kopenhagen[br]klimaatakkoorden werden gesloten.

0:07:57.906,0:08:02.446
Het fonds diende ertoe financiële middelen[br]over te brengen naar ontwikkelingslanden

0:08:02.506,0:08:04.487
om hun klimaatprojecten te doen slagen.

0:08:04.487,0:08:07.346
Het fonds is een van de succelvolste[br]van zijn soort geworden

0:08:07.346,0:08:09.564
door het ophalen [br]van ruim 10 miljard dollar.

0:08:09.588,0:08:13.026
Maar als we die extra STR'en gebruiken,

0:08:13.050,0:08:16.236
helpt dat overheden op weg

0:08:16.236,0:08:19.409
naar het halen van de doelstelling[br]van 100 miljard dollar per jaar,

0:08:19.409,0:08:21.993
die op een zijspoor kwam [br]door de financiële crisis.

0:08:23.766,0:08:28.314
Het zou ook kunnen dienen als een test.

0:08:30.096,0:08:35.455
Als dit soort gebruik van de STR'en[br]weinig inflatoire gevolgen heeft,

0:08:36.474,0:08:38.359
kan dat worden gebruikt

0:08:38.359,0:08:41.029
om extra uitgifte [br]van STR's te rechtvaardigen,

0:08:41.029,0:08:43.187
bijvoorbeeld om de 5 jaar,

0:08:43.211,0:08:47.736
opnieuw met de belofte[br]van ontwikkelde landen

0:08:47.756,0:08:51.190
dat zij hun deel van de nieuwe reserves[br]

0:08:51.190,0:08:53.445
af zullen staan[br]aan het Green Climate Fund.

0:08:55.126,0:08:58.714
Het drukken van internationaal geld [br]op deze manier heeft meerdere voordelen

0:08:58.714,0:09:01.155
ten opzichte van het drukken[br]van nationale valuta's.

0:09:01.500,0:09:04.229
Ten eerste is het[br]gemakkelijk uit te leggen

0:09:04.229,0:09:07.466
dat het uitgeven van geld [br]aan de vermindering van klimaatverandering

0:09:07.466,0:09:09.366
iedereen ten goede komt.

0:09:09.366,0:09:10.366
Het is niet zo

0:09:10.366,0:09:13.399
dat een bepaald deel van de maatschappij[br]er meer van profiteert.

0:09:13.399,0:09:17.033
Daarmee worden onderlinge geschillen[br]over aanspraken vermeden.

0:09:17.463,0:09:20.823
We mogen ook vasstellen[br]dat omdat het zoveel landen vergt

0:09:20.823,0:09:23.293
om in te stemmen[br]met het drukken van extra STR'en,

0:09:23.293,0:09:28.374
het erg onwaarschijnlijk is[br]dat geldschepping uit de hand zal lopen.

0:09:28.998,0:09:34.025
Wat rest is collectieve, [br]wereldwijde actie --

0:09:34.881,0:09:38.212
gecontroleerde wereldwijde actie --

0:09:38.236,0:09:40.825
gericht op een wereldwijd goed.

0:09:41.637,0:09:42.845
En,

0:09:42.869,0:09:45.396
zoals we hebben geleerd[br]bij geldscheppingsprojecten,

0:09:45.396,0:09:48.742
kan het opstellen van regelgeving[br]eventuele bezwaren wegnemen.

0:09:48.757,0:09:50.639
Ter illustratie:

0:09:50.663,0:09:55.636
het uitgeven van deze extra 5-jaarlijkse[br]STR'en zou beperkt kunnen worden,

0:09:55.660,0:10:01.169
zodat deze internationale valuta[br]nooit meer dan vijf procent bedraagt

0:10:01.169,0:10:03.241
van de wereldwijde deviezenvoorraad.

0:10:03.781,0:10:06.216
Dat is van belang om te voorkomen

0:10:06.216,0:10:09.796
dat de VS eventueel bang zou worden

0:10:09.796,0:10:13.450
dat de STR de dollar zou vervangen

0:10:13.450,0:10:16.080
als leidende valuta[br]in internationale financiën.

0:10:16.718,0:10:22.391
Het enige wat de STR waarschijnlijk[br]van de dollar zal afpakken in dit plan,

0:10:22.932,0:10:26.403
is diens bijnaam, 'the greenback'.

0:10:26.427,0:10:30.343
Want zelfs mét quotaeisen

0:10:30.367,0:10:33.831
had het IMF haar uitgifte --

0:10:33.855,0:10:36.903
haar reusachtige uitgifte[br]van STR'en in 2009 --

0:10:36.927,0:10:41.919
met nog een extra 200 miljard dollar [br]kunnen verhogen in 2014.

0:10:42.716,0:10:45.050
Dus hypothetisch gesproken

0:10:46.052,0:10:52.920
zou dat betekenen dat ontwikkelde landen[br]bijna 300 miljoen dollar aan STR'en

0:10:52.920,0:10:55.635
aan het Green Climate Fund[br]hadden kunnen bijdragen.

0:10:56.186,0:10:59.646
Dat is dertig keer wat het fonds [br]vandaag de dag heeft.

0:10:59.670,0:11:00.826
En weet je,

0:11:00.850,0:11:02.691
hoe spectaculair dat ook klinkt,

0:11:03.580,0:11:07.770
het is slechts het begin[br]van 'doen wat nodig is'.

0:11:09.129,0:11:10.259
En om even te bedenken [br]

0:11:10.259,0:11:13.001
welke geweldige dingen [br]met dat geld gedaan kunnen worden,

0:11:13.001,0:11:14.072
neem zoiets:

0:11:14.618,0:11:16.246
in 2009

0:11:16.270,0:11:21.008
beloofde Noorwegen een miljard dollar[br]van haar deviezen aan Brazilië

0:11:21.032,0:11:25.695
als dat land haar doelstellingen[br]met betrekking tot ontbossing zou halen.

0:11:26.593,0:11:29.786
Sindsdien heeft dat programma

0:11:29.786,0:11:33.026
tot een vermindering in ontbossing[br]van maar liefst 70 procent geleid

0:11:33.026,0:11:34.627
in het afgelopen decennium.

0:11:34.926,0:11:39.264
De daarmee gepaard gaande daling[br]van 3.2 miljard ton aan koolstofdioxide

0:11:39.288,0:11:43.819
staat gelijk aan het van de weg af halen[br]van alle Amerikaanse auto's

0:11:43.843,0:11:46.129
voor drie hele jaren.

0:11:47.564,0:11:49.126
Dus wat zouden we kunnen doen

0:11:49.126,0:11:54.074
met 300 andere prestatiebeloningsprojecten[br]om klimaatverandering tegen te gaan,

0:11:54.098,0:11:56.977
op wereldwijd niveau gedirigeerd?

0:11:57.937,0:12:00.974
We zouden auto's tientallen jaren [br]van de weg af kunnen houden.

0:12:01.384,0:12:02.534
Dus,

0:12:03.000,0:12:08.283
laten we niet kibbelen over óf [br]we klimaatverandering kunnen financieren.

0:12:08.877,0:12:11.125
De echte vraag is:

0:12:11.149,0:12:14.546
geven wij genoeg [br]om de toekomstige generaties

0:12:14.570,0:12:19.611
om dezelfde beleidsrisico's te nemen[br]als toen we het financiëel stelsel redden?

0:12:20.223,0:12:21.421
Al met al

0:12:22.249,0:12:23.568
zouden we het kunnen doen,

0:12:24.284,0:12:25.435
hebben we het gedaan,

0:12:25.459,0:12:27.190
en doen we het vandaag de dag.

0:12:27.808,0:12:32.126
We moeten, moeten, moeten,[br]'doen wat nodig is'.

0:12:33.426,0:12:34.577
Bedankt.

0:12:34.601,0:12:37.667
(Applaus)