WEBVTT 00:00:00.990 --> 00:00:02.539 Pershendetje, kalamaja. NOTE Paragraph 00:00:02.539 --> 00:00:04.099 (Te qeshura) NOTE Paragraph 00:00:04.099 --> 00:00:06.683 Une jam 71 vjece. NOTE Paragraph 00:00:06.683 --> 00:00:08.778 (Duartrokitje) 00:00:08.778 --> 00:00:11.580 Burri im eshte 76 vjec. 00:00:11.580 --> 00:00:15.040 Prinderit e mi jane ne fund te 90-tave, 00:00:15.040 --> 00:00:17.730 dhe Olivia, qeni eshte 16 vjec. 00:00:17.740 --> 00:00:20.130 Keshtu qe le te flasim per plakjen. NOTE Paragraph 00:00:20.130 --> 00:00:21.548 Me lejoni t'ju them sesi ndihem 00:00:21.548 --> 00:00:23.875 kur shoh rrudhat e mia ne pasqyre 00:00:23.875 --> 00:00:27.200 dhe kur kuptoj se disa pjese te miat me kane rene 00:00:27.200 --> 00:00:29.832 dhe nuk mund ti gjej aty poshte. 00:00:29.832 --> 00:00:30.970 (Te qeshura) NOTE Paragraph 00:00:30.970 --> 00:00:34.169 Mary Oliver thote ne nje nga poemat e saj, 00:00:34.169 --> 00:00:37.848 "Me tregoni, se cfare planifikoni te beni 00:00:37.848 --> 00:00:41.531 me jeten tuaj te vetme te eger e te vyer?" 00:00:41.531 --> 00:00:45.834 Une, kisha per qellim te jetoja me pasion. NOTE Paragraph 00:00:45.834 --> 00:00:47.846 Kur ne fillojme te plakemi? 00:00:47.846 --> 00:00:50.233 Shoqeria vendos se kur ne jemi te plakur, 00:00:50.233 --> 00:00:54.464 zakonisht rreth moshes 65, kur ne marrim ndihmen shendetesore Medicare, 00:00:54.464 --> 00:00:57.230 por ne te vertete ne fillojme te plakemi kur lindim. 00:00:57.230 --> 00:00:59.190 Ne po plakemi dhe ne kete moment, 00:00:59.190 --> 00:01:02.383 dhe te gjithe ne e perjetojme ne menyra te ndryshme. 00:01:02.383 --> 00:01:05.825 Ne te gjithe ndjehemi me te rinj sesa mosha jone reale, 00:01:05.825 --> 00:01:07.996 sepse shpirti kurre nuk plaket. 00:01:07.996 --> 00:01:11.291 Une jam akoma 17 vjece. 00:01:11.291 --> 00:01:14.820 Sophia Loren. Shikojeni ate. 00:01:14.820 --> 00:01:17.693 Ajo thote se cdo gje qe ju shihni 00:01:17.693 --> 00:01:19.976 ajo ia detyron spagetit. 00:01:19.976 --> 00:01:22.464 Une e provova dhe shtova 5 kg 00:01:22.464 --> 00:01:24.566 ne vendet e gabuara. 00:01:24.566 --> 00:01:29.718 Por sjellja, plakja eshte gjithashtu menyre te sjelluri dhe shendet. 00:01:29.718 --> 00:01:33.418 Por mentorja ime e vertete ne kete udhetim te plakjes 00:01:33.418 --> 00:01:34.959 eshte Olga Murray. 00:01:34.959 --> 00:01:37.749 Kjo vajze kaliforniane ne moshen 60 vjec 00:01:37.749 --> 00:01:41.450 filloi te punoje ne Nepal per te shpetuar vajzat e reja 00:01:41.450 --> 00:01:43.509 nga skllaveria familjare. 00:01:43.509 --> 00:01:47.900 Ne moshen 88 vjecare, ajo kishte shpetuar 12 mije vajza, 00:01:47.900 --> 00:01:50.393 dhe kishte ndryshuar kulturen e vendit. 00:01:50.393 --> 00:01:51.383 (Duartrokitje) 00:01:51.383 --> 00:01:54.830 Tani eshte e paligjshme per baballaret 00:01:54.830 --> 00:01:57.986 te shesin vajzat e tyre ne roberi. 00:01:57.986 --> 00:02:00.513 Ajo gjithashtu ka themeluar jetimore 00:02:00.513 --> 00:02:02.543 dhe klinika ushqyerje. 00:02:02.543 --> 00:02:04.196 AJo eshte gjithmone e lumtur 00:02:04.196 --> 00:02:07.697 dhe perjetesisht e re. NOTE Paragraph 00:02:07.697 --> 00:02:11.725 Cfare kam humbur une ne dekadat e fundit? 00:02:11.725 --> 00:02:13.896 Njerezit sigurisht, 00:02:13.896 --> 00:02:17.743 vendet, dhe energjine e pashtershme te rinise sime, 00:02:17.743 --> 00:02:19.588 dhe kam filluar te humb pavaresine, 00:02:19.588 --> 00:02:21.973 dhe kjo me frikeson mua. 00:02:21.973 --> 00:02:26.146 Ram Dass thote qe varesia te dhemb, 00:02:26.146 --> 00:02:29.039 por nese e pranon ate, atehere vuan me pak. 00:02:29.039 --> 00:02:31.175 Pas nje ishemie te rende, 00:02:31.175 --> 00:02:34.527 shpirti i tij i pamoshe shikon ndryshimet 00:02:34.527 --> 00:02:36.788 ne trup me butesi, 00:02:36.788 --> 00:02:41.300 dhe ai eshte mirenjohes per njerezit qe e ndihmojne ate. NOTE Paragraph 00:02:41.300 --> 00:02:44.370 Cfare kam fituar? 00:02:44.370 --> 00:02:48.431 Liri: Nuk kam cfare ti provoj asgje, askujt. 00:02:48.431 --> 00:02:50.996 Nuk kam ngecur ne idene se kush isha, 00:02:50.996 --> 00:02:52.126 se kush duhet te behem, 00:02:52.126 --> 00:02:55.990 ose se cfare njerezit e tjere presin qe une te jem. 00:02:55.990 --> 00:03:00.040 Nuk kam pse te kenaq burrat me, 00:03:00.040 --> 00:03:02.888 vetem kafshet. 00:03:02.888 --> 00:03:06.430 Vazhdoj ti them egos sime shume te madhe te zbrapset 00:03:06.430 --> 00:03:08.612 dhe te me lejoje te shijoj ato qe akoma kam. 00:03:08.612 --> 00:03:10.671 Trupi im mund te jete duke u shperbere, 00:03:10.671 --> 00:03:14.125 por truri im akoma jo. 00:03:14.125 --> 00:03:16.172 E dashuroj trurin tim. 00:03:16.172 --> 00:03:19.130 Ndjehem me e lehte. 00:03:19.130 --> 00:03:24.407 Nuk mbaj me vete inate, ambicie, kotesi, 00:03:24.407 --> 00:03:26.262 asnje nga mekatet vrastare per te cilat as 00:03:26.262 --> 00:03:28.456 nuk ia vlen te shqetesohesh. 00:03:28.456 --> 00:03:30.200 Eshte e mrekullueshme te lesh te shkoje. 00:03:30.200 --> 00:03:32.290 Duhet te kisha filluar me pare. 00:03:32.290 --> 00:03:35.036 Dhe gjithashtu ndjehem me e bute 00:03:35.036 --> 00:03:39.060 sepse nuk kam frike te ndjehem e prekshme. 00:03:39.060 --> 00:03:42.750 Nuk e shoh me kete si dobesi. 00:03:42.750 --> 00:03:45.274 Dhe kam fituar shpirterisht. 00:03:45.274 --> 00:03:47.197 Jam e ndergjegjshme se me pare, 00:03:47.197 --> 00:03:49.493 vdekja ishte ne rrethinat e lagjes. 00:03:49.493 --> 00:03:54.794 Tani, eshte tek shtepia ngjitur ose ne shtepine time. 00:03:54.794 --> 00:03:57.263 Perpiqem te jetoj e vetedijshme 00:03:57.263 --> 00:03:59.389 dhe te jem e pranishme ne moment. 00:03:59.389 --> 00:04:01.150 Meqe ra fjala, Dalai Lama 00:04:01.150 --> 00:04:03.270 eshte dikush qe eshte plakur me hijeshi, 00:04:03.270 --> 00:04:05.677 por kush do te jete vegjetarian dhe beqar? 00:04:05.677 --> 00:04:09.261 (Te qeshura) NOTE Paragraph 00:04:12.676 --> 00:04:15.206 Meditimi ndihmon. NOTE Paragraph 00:04:15.206 --> 00:04:19.173 (Video) Femija : Ommm. Ommm. Ommm. NOTE Paragraph 00:04:19.173 --> 00:04:21.110 Isabel Allende: Ommm. Ja ku eshte. 00:04:21.110 --> 00:04:23.165 Dhe eshte mire te fillosh sa me heret. NOTE Paragraph 00:04:23.165 --> 00:04:26.836 E dini, per nje femer mendjemadhe si une, 00:04:26.836 --> 00:04:30.233 eshte e veshtire te plakesh ne kete kulture. 00:04:30.233 --> 00:04:34.958 Shpirterisht, ndjehem mire, ndjehem sharmante, joshese, seksi. 00:04:34.958 --> 00:04:37.890 Askush tjeter nuk e sheh kete. (Te qeshura) 00:04:37.890 --> 00:04:40.110 Jam e padukshme. 00:04:40.110 --> 00:04:41.754 Une dua te jem qendra e vemendjes. 00:04:41.754 --> 00:04:44.812 Une e urrej te jem e padukshme, 00:04:44.812 --> 00:04:46.893 (Te qeshura) (Duartrokitje) NOTE Paragraph 00:04:46.893 --> 00:04:48.992 Kjo eshte Grace Damman. 00:04:48.992 --> 00:04:51.415 Ajo ka qene ne karrige me rrota per 6 vjet 00:04:51.415 --> 00:04:53.780 pas nje aksidenti te tmerrshem me makine. 00:04:53.780 --> 00:04:57.637 Ajo thote se nuk ka asgje me sensuale 00:04:57.637 --> 00:04:59.137 sesa nje dush i nxehte, 00:04:59.137 --> 00:05:00.934 se cdo pike uje 00:05:00.934 --> 00:05:04.144 eshte nje bekim per shqisat. 00:05:04.144 --> 00:05:06.512 Ajo nuk e sheh veten si te paafte. 00:05:06.512 --> 00:05:10.518 Ne mendjen e saj, ajo eshte akoma duke serfuar ne oqean. 00:05:10.518 --> 00:05:15.152 Ethel Sederman, nje aktiviste shume e dashur dhe festive 00:05:15.152 --> 00:05:17.886 ne nje vend ku une jetoj ne Kaliforni. 00:05:17.886 --> 00:05:21.778 Ajo vesh kepuce te kuqe me shkelqim 00:05:21.778 --> 00:05:24.030 dhe motoja e saj eshte qe nje shall eshte kendshem 00:05:24.030 --> 00:05:25.815 por 2 eshte me mire. 00:05:25.815 --> 00:05:28.618 AJo eshte e ve prej 9 vitesh, 00:05:28.618 --> 00:05:30.650 por ajo nuk eshte duke kerkuar per nje tjeter partner. 00:05:30.650 --> 00:05:33.735 Ajo thote qe eshte nje numer i limituar 00:05:33.735 --> 00:05:35.985 e menyrave sesi mund te besh seks- 00:05:35.985 --> 00:05:37.999 ajo e thote ne nje tjeter menyre - 00:05:37.999 --> 00:05:39.967 dhe se ajo i ka provuar te gjitha. 00:05:39.967 --> 00:05:43.006 (Te qeshura) 00:05:43.006 --> 00:05:44.291 Une, ne anen tjeter, 00:05:44.291 --> 00:05:47.909 akoma kam fantazi erotike me Antonio Banderas - 00:05:47.909 --> 00:05:49.187 (Te qeshura)- 00:05:49.187 --> 00:05:53.537 dhe burri im i gjore duhet ta duroje kete gje. NOTE Paragraph 00:05:53.537 --> 00:05:55.795 Keshtu qe si mund te ndjehem e apasionuar? 00:05:55.795 --> 00:05:59.747 Une nuk mund te detyroj veten te jem e pasionuar ne moshen 71 vjecare. 00:05:59.747 --> 00:06:01.986 Jam perpjekur per disa kohe, 00:06:01.986 --> 00:06:05.743 dhe kur ndjehesha e merzitur, shtiresha. 00:06:05.743 --> 00:06:08.409 Sjellja, sjellja. 00:06:08.409 --> 00:06:11.143 Si stervitem une? Stervitem duke thene po 00:06:11.143 --> 00:06:12.954 te cfaredo gjeje qe me del perpara: 00:06:12.954 --> 00:06:15.732 drames, komedise, tragjedise, 00:06:15.732 --> 00:06:18.724 dashurise, vdekjes, humbjeve. 00:06:18.724 --> 00:06:20.806 PO, jetes. 00:06:20.806 --> 00:06:24.237 Dhe stervitem duke u perpjekur te qendroj e dashuruar. 00:06:24.237 --> 00:06:25.690 Nuk eshte se fuksionon gjithmone, 00:06:25.690 --> 00:06:28.544 por nuk mund te me fajesosh mua qe perpiqem. NOTE Paragraph 00:06:28.544 --> 00:06:31.043 Dhe, si shenim perfundimtar, 00:06:31.043 --> 00:06:35.030 pensioni ne spanjisht eshte "jubilacion". 00:06:35.030 --> 00:06:37.777 Ngazellim. Festim. 00:06:37.777 --> 00:06:39.263 Ne kemi paguar detyrimet tona, 00:06:39.263 --> 00:06:41.340 Ne kemi kontribuar ne shoqeri. 00:06:41.340 --> 00:06:44.673 Tani eshte koha jone, dhe eshte nje kohe fantastike, 00:06:44.673 --> 00:06:47.710 Duke perjashtuar rastet kur je i semure ose shume i varfer, 00:06:47.710 --> 00:06:49.231 ti ke zgjedhje. 00:06:49.231 --> 00:06:51.884 Une kam zgjedhur te qendroj e apasionuar, 00:06:51.884 --> 00:06:54.483 e angazhuar me nje zemer te madhe. 00:06:54.483 --> 00:06:57.250 Po punoj me kete cdo dite. 00:06:57.250 --> 00:07:00.682 Deshironi te bashkoheni me mua? NOTE Paragraph 00:07:00.682 --> 00:07:02.345 Faleminderit. NOTE Paragraph 00:07:02.345 --> 00:07:07.644 (Duartrokitje) NOTE Paragraph 00:07:07.644 --> 00:07:11.100 June Cohen: Keshtu Isabel — IA: Faleminderit. NOTE Paragraph 00:07:11.100 --> 00:07:14.461 JC: Fillimisht, 00:07:14.461 --> 00:07:17.210 Nuk po supozoj se flas ne emer te komunitetit te TED, 00:07:17.210 --> 00:07:19.388 por kam deshire t'ju them qe mendoj 00:07:19.388 --> 00:07:21.222 se te gjithe jemi ne nje mendje se ju jeni akoma sharmante, 00:07:21.222 --> 00:07:23.191 joshese dhe seksi. PO? NOTE Paragraph 00:07:23.191 --> 00:07:25.686 IA: Ahh, faleminderit. (Duartrokitje) NOTE Paragraph 00:07:25.686 --> 00:07:28.172 JC: Pa diskutim. IA: JO, eshte make up. NOTE Paragraph 00:07:28.172 --> 00:07:29.612 Moderator: Tani, do te ishte e cuditshme 00:07:29.612 --> 00:07:32.132 nese do t'ju beja disa pyetje per fantazite e tua erotike? NOTE Paragraph 00:07:32.132 --> 00:07:33.810 IA: Oh, sigurisht. Per cfare? NOTE Paragraph 00:07:33.810 --> 00:07:34.811 (Te qeshura) NOTE Paragraph 00:07:34.811 --> 00:07:37.847 Moderatorja: Per fantazite e tua erotike. IA: Me Antonio Banderas. NOTE Paragraph 00:07:37.847 --> 00:07:40.626 Moderatorja: Po pyesja veten nese ke ndonje gje tjeter per te ndare me ne. NOTE Paragraph 00:07:40.626 --> 00:07:45.800 IA: Mire, njera prej tyre eshte - (Te qeshura) 00:07:45.800 --> 00:07:47.929 NJera prej tyre eshte se une vendos nje Antonio Banderas te zhveshur 00:07:47.929 --> 00:07:50.862 nje nje omlete meksikane 00:07:50.862 --> 00:07:54.552 hedh mbi te guacemole dhe salsa 00:07:54.552 --> 00:07:58.051 e mbledh dhe me pas e ha. (Te qeshura) NOTE Paragraph 00:07:58.051 --> 00:07:59.844 Faleminderit. NOTE Paragraph 00:07:59.844 --> 00:08:03.210 (Duartrokitje)