WEBVTT

00:00:01.000 --> 00:00:03.000
Tôi muốn chia sẻ với các bạn

00:00:03.000 --> 00:00:07.000
câu chuyện về một bệnh nhân của tôi tên là Celine.

NOTE Paragraph

00:00:07.000 --> 00:00:10.000
Celine làm nội trợ và sống ở một vùng nông thôn

00:00:10.000 --> 00:00:13.000
ớ Cameroon, phía tây Trung Phi.

00:00:13.000 --> 00:00:17.000
Sáu năm trước, khi bị chẩn đoán nhiễm HIV,

00:00:17.000 --> 00:00:20.000
chị tham gia chương trình thử thuốc lâm sàng

00:00:20.000 --> 00:00:23.000
đang được tiến hành ở khu vực y tế của chị vào lúc đó.

00:00:23.000 --> 00:00:27.000
Lần đầu tôi gặp Celine, hơn một năm về trước,

00:00:27.000 --> 00:00:28.000
chị đã qua 18 tháng

00:00:28.000 --> 00:00:31.000
mà không có bất kì liệu pháp kháng retrovirus nào hết,

00:00:31.000 --> 00:00:33.000
và chị rất yếu.

00:00:33.000 --> 00:00:36.000
Chị bảo tôi rằng chị thôi đến phòng khám

00:00:36.000 --> 00:00:37.000
khi hết thuốc thử

00:00:37.000 --> 00:00:40.000
vì chị không có đủ tiền vé xe buýt

00:00:40.000 --> 00:00:44.000
và quá yếu để có thể đi bộ hết 35 cây số.

00:00:44.000 --> 00:00:45.000
Trong quá trình thử thuốc,

00:00:45.000 --> 00:00:50.000
chị được phát thuốc kháng retrovirus miễn phí

00:00:50.000 --> 00:00:52.000
và chi phí di chuyển

00:00:52.000 --> 00:00:54.000
được chu cấp bởi quỹ nghiên cứu.

00:00:54.000 --> 00:00:58.000
Tất cả kết thúc khi kì thử thuốc hoàn thành,

00:00:58.000 --> 00:01:01.000
khiến Celine không còn phương án gì để thay thế.

00:01:01.000 --> 00:01:03.000
Chị không thể nói lại cho tôi tên các loại thuốc

00:01:03.000 --> 00:01:06.000
chị nhận được trong thời gian thử,

00:01:06.000 --> 00:01:08.000
hay ngay cả mục đích của đợt thử thuốc là gì.

00:01:08.000 --> 00:01:12.000
Tôi chẳng buồn hỏi chị kết quả của đợt thử thuốc là gì

00:01:12.000 --> 00:01:16.000
vì rõ ràng là chị cũng sẽ không biết được chút gì.

00:01:16.000 --> 00:01:18.000
Nhưng điều khiến tôi băn khoăn nhất

00:01:18.000 --> 00:01:22.000
là việc Celine đã kí đơn đồng ý

00:01:22.000 --> 00:01:25.000
tham gia thử thuốc, nhưng rõ ràng chị không hiểu

00:01:25.000 --> 00:01:28.000
hệ lụy của việc tham gia

00:01:28.000 --> 00:01:32.000
hay điều gì sẽ xảy ra với chị một khi chương trình thử nghiệm đã xong.

NOTE Paragraph

00:01:32.000 --> 00:01:36.000
Tôi chia sẻ câu chuyện này với các bạn như là một ví dụ

00:01:36.000 --> 00:01:39.000
của những việc có thể xảy ra với người tham gia thử nghiệm thuốc lâm sàng

00:01:39.000 --> 00:01:41.000
khi nó bị tiến hành qua loa.

00:01:41.000 --> 00:01:45.000
Có lẽ kì thử thuốc này cho những kết quả khả quan.

00:01:45.000 --> 00:01:49.000
Có thể nó còn được đăng trên những tạp chí khoa học tên tuổi.

00:01:49.000 --> 00:01:51.000
Có lẽ nó sẽ cho các bác sĩ trên khắp thể giới biết rõ hơn

00:01:51.000 --> 00:01:57.000
về việc làm sao có thể coi sóc bệnh nhân HIV một cách tốt hơn.

00:01:57.000 --> 00:02:00.000
Nhưng cái giá phải trả cho những điều ấy

00:02:00.000 --> 00:02:03.000
là hàng trăm bệnh nhân mà, cũng như Celine,

00:02:03.000 --> 00:02:05.000
bị bỏ mặc một mình xoay sở

00:02:05.000 --> 00:02:08.000
một khi kì thử thuốc đã kết thúc.

NOTE Paragraph

00:02:08.000 --> 00:02:11.000
Hôm nay tôi đến đây tuyệt nhiên không phải là để đề xuất

00:02:11.000 --> 00:02:13.000
rằng việc thử nghiệm lâm sàng HIV

00:02:13.000 --> 00:02:16.000
ở các nước đang phát triển là xấu.

00:02:16.000 --> 00:02:20.000
Trái lại, thử nghiệm lâm sàng là công cụ cực kì hữu hiệu

00:02:20.000 --> 00:02:22.000
và rất cần thiết để đối phó với

00:02:22.000 --> 00:02:25.000
gánh nặng bệnh tật ở các nước đang phát triển.

00:02:25.000 --> 00:02:28.000
Tuy nhiên, sự bất cân bằng giữa

00:02:28.000 --> 00:02:31.000
các nước giàu hơn và các nước đang phát triển trong vấn đề tiền quỹ

00:02:31.000 --> 00:02:34.000
dẫn đến nguy cơ bóc lột lớn

00:02:34.000 --> 00:02:38.000
nhất là trong trường hợp nghiên cứu được tài trợ từ ngoài.

00:02:38.000 --> 00:02:41.000
Thật buồn, sự thật là

00:02:41.000 --> 00:02:45.000
rất nhiều trong số các nghiên cứu đang được tiến hành ở các nước đang phát triển

00:02:45.000 --> 00:02:48.000
sẽ không bao giờ được cấp phép ở các nước giàu hơn

00:02:48.000 --> 00:02:50.000
nơi cung cấp tiền quĩ nghiên cứu.

NOTE Paragraph

00:02:50.000 --> 00:02:52.000
Tôi chắc rằng các bạn đang tự hỏi

00:02:52.000 --> 00:02:54.000
điều gì khiến các nước đang phát triển,

00:02:54.000 --> 00:02:56.000
nhất là các nước ở hậu sa mạc Sahara, châu Phi

00:02:56.000 --> 00:03:00.000
trở nên hấp dẫn đến thế cho các thử nghiệm HIV lâm sàng?

00:03:00.000 --> 00:03:03.000
Chà, để một thử nghiệm lâm sàng

00:03:03.000 --> 00:03:06.000
cho kết quả có giá trị và ứng dụng nhân rộng được,

00:03:06.000 --> 00:03:10.000
chúng cần được tiến hành với số lượng người tham gia lớn

00:03:10.000 --> 00:03:13.000
và tốt hơn là trên một cộng đồng

00:03:13.000 --> 00:03:17.000
với tỉ lệ nhiễm HIV mới cao.

00:03:17.000 --> 00:03:20.000
Vùng hậu sa mạc Sahara ở châu Phi khá phù hợp với định dạng này,

00:03:20.000 --> 00:03:24.000
với 22 triệu người sống chung với HIV,

00:03:24.000 --> 00:03:27.000
ước tính là khoảng 70% trong số 30 triệu người nhiễm

00:03:27.000 --> 00:03:30.000
trên toàn cầu.

00:03:30.000 --> 00:03:32.000
Thêm nữa, nghiên cứu ở châu lục này

00:03:32.000 --> 00:03:36.000
dễ dàng hơn khá nhiều vì đói nghèo trên diện rộng,

00:03:36.000 --> 00:03:40.000
các bệnh đặc hữu địa phương, và hệ thống chăm sóc sức khỏe thiếu thốn.

00:03:40.000 --> 00:03:43.000
Một kì thử nghiệm lâm sàng được coi là

00:03:43.000 --> 00:03:46.000
có khả năng đem lại lợi ích cho cộng đồng

00:03:46.000 --> 00:03:48.000
sẽ dễ được cấp phép hơn,

00:03:48.000 --> 00:03:51.000
và trong tình hình thiếu thốn một hệ thống chăm sóc sức khỏe tốt,

00:03:51.000 --> 00:03:54.000
gần như bất kì đề nghị trợ giúp y tế nào

00:03:54.000 --> 00:03:57.000
cũng sẽ được chấp nhận, vì có còn hơn không.

00:03:57.000 --> 00:03:59.000
Còn có nguyên do còn phức tạp hơn như

00:03:59.000 --> 00:04:01.000
khả năng kiện tụng thấp hơn,

00:04:01.000 --> 00:04:04.000
xét duyệt đạo đức ít sát sao hơn,

00:04:04.000 --> 00:04:06.000
và người dân tự nguyện muốn tham gia hơn

00:04:06.000 --> 00:04:11.000
trong gần như bất kì nghiên cứu nào mà chỉ cần bóng gió là sẽ chữa được bệnh.

00:04:11.000 --> 00:04:15.000
Trong tình cảnh ngân quĩ cho nghiên cứu HIV

00:04:15.000 --> 00:04:17.000
tăng ở các nước đang phát triển

00:04:17.000 --> 00:04:21.000
và xét duyệt đạo đức ở các nước giàu hơn trở nên sát sao hơn,

00:04:21.000 --> 00:04:23.000
bạn có thể thấy được tại sao bối cảnh này trở nên

00:04:23.000 --> 00:04:26.000
rất, rất hấp dẫn.

NOTE Paragraph

00:04:26.000 --> 00:04:29.000
Tỉ lệ nhiễm HIV cao khiến các nhà nghiên cứu

00:04:29.000 --> 00:04:34.000
tiến hành đề án đôi khi chấp nhận được về mặt khoa học

00:04:34.000 --> 00:04:37.000
nhưng mập mờ về đạo đức trên nhiều mặt.

00:04:37.000 --> 00:04:41.000
Thế thì làm sao ta có thể đảm bảo rằng, trong quá trình tìm kiếm phương án chữa bệnh

00:04:41.000 --> 00:04:43.000
ta không lạm dụng một cách bất công

00:04:43.000 --> 00:04:46.000
những người đã bị ảnh hưởng nhiều nhất từ đại dịch rồi?

00:04:46.000 --> 00:04:50.000
Tôi mời các bạn xem xét bốn lĩnh vực mà tôi nghĩ ta có thể tập trung vào

00:04:50.000 --> 00:04:54.000
để cải thiện tình trạng hiện tại.

NOTE Paragraph

00:04:54.000 --> 00:04:57.000
Thứ nhất là đồng ý sau khi được cung cấp thông tin.

00:04:57.000 --> 00:04:59.000
Để một thử nghiệm lâm sàng

00:04:59.000 --> 00:05:03.000
được coi là chấp nhận được về mặt đạo đức,

00:05:03.000 --> 00:05:05.000
người tham gia cần được cung cấp các thông tin liên quan

00:05:05.000 --> 00:05:08.000
trình bày theo cách họ có thể hiểu được

00:05:08.000 --> 00:05:12.000
và phải tự nguyện đồng ý tham gia thử nghiệm.

00:05:12.000 --> 00:05:15.000
Điều này rất quan trọng ở các nước đang phát triển,

00:05:15.000 --> 00:05:18.000
nơi mà rất nhiều người tham gia đồng ý nghiên cứu

00:05:18.000 --> 00:05:20.000
chỉ vì họ tin rằng đấy là cách duy nhất

00:05:20.000 --> 00:05:24.000
họ có thể nhận được chăm sóc y tế hay các ích lợi khác.

00:05:24.000 --> 00:05:27.000
Các qui trình thu nhận chữ kí đồng ý dùng ở các nước giàu hơn

00:05:27.000 --> 00:05:30.000
thường không phù hợp hoặc không hiệu quả

00:05:30.000 --> 00:05:32.000
ở rất nhiều nước đang phát triển.

00:05:32.000 --> 00:05:35.000
Ví dụ, hiển là không ổn khi

00:05:35.000 --> 00:05:38.000
một người tham gia mù chữ như là Celine

00:05:38.000 --> 00:05:41.000
kí một bản đồng ý dài dằng dặc mà đằng nào họ cũng không đọc được

00:05:41.000 --> 00:05:43.000
chứ chưa nói gì đến hiểu.

00:05:43.000 --> 00:05:47.000
Cộng đồng ở địa phương cần có nhiều tiếng nói hơn

00:05:47.000 --> 00:05:50.000
trong việc thiết lập tiêu chí tuyển người tham gia

00:05:50.000 --> 00:05:55.000
vào thử nghiệm lâm sàng, cũng như là lợi ích khuyến khích tham gia.

00:05:55.000 --> 00:05:56.000
Thông tin trong các thử nghiệm này

00:05:56.000 --> 00:05:59.000
cần được cung cấp cho các người tham gia tiềm năng

00:05:59.000 --> 00:06:04.000
dưới một dạng chấp nhận được về cả ngôn ngữ lẫn văn hóa.

NOTE Paragraph

00:06:04.000 --> 00:06:07.000
Điểm thứ hai tôi muốn các bạn xem xét

00:06:07.000 --> 00:06:09.000
là chuẩn chăm sóc

00:06:09.000 --> 00:06:12.000
cho những người tham gia trong bất kì thử nghiệm lâm sàng nào.

00:06:12.000 --> 00:06:16.000
Vấn đề này có rất nhiều tranh luận trái chiều.

00:06:16.000 --> 00:06:19.000
Liêu có nên cho nhóm đối chiếu trong thử nghiệm lâm sàng

00:06:19.000 --> 00:06:22.000
liệu pháp điều trị tốt nhất hiện có

00:06:22.000 --> 00:06:24.000
trên toàn thế giới hay không?

00:06:24.000 --> 00:06:27.000
Hay là nên cho họ một chuẩn chăm sóc khác,

00:06:27.000 --> 00:06:30.000
như là liệu pháp điều trị tốt nhất hiện có

00:06:30.000 --> 00:06:33.000
ở quốc gia thử nghiệm lâm sàng đang tiến hành?

00:06:33.000 --> 00:06:36.000
Liệu có công bằng không khi ta tiến hành đánh giá một liệu pháp chữa trị

00:06:36.000 --> 00:06:40.000
mà người tham gia sẽ không thể đủ tiền chi trả hoặc tiếp cận

00:06:40.000 --> 00:06:44.000
một khi nghiên cứu kết thúc?

00:06:44.000 --> 00:06:47.000
Nào, trong trường hợp liệu pháp điều trị tốt nhất hiện có

00:06:47.000 --> 00:06:50.000
không đắt tiền, và dễ tiến hành,

00:06:50.000 --> 00:06:52.000
câu trả lời rất rõ ràng.

00:06:52.000 --> 00:06:55.000
Nhưng liệu pháp điều trị tốt nhất hiện có

00:06:55.000 --> 00:06:58.000
trên thế giới thường khó có thể

00:06:58.000 --> 00:07:01.000
được cung cấp ở các nước đang phát triển.

00:07:01.000 --> 00:07:04.000
Một việc rất quan trọng là phải đánh giá các lợi hại tiềm năng

00:07:04.000 --> 00:07:07.000
của chuẩn chăm sóc mà sẽ được áp dụng

00:07:07.000 --> 00:07:09.000
với người tham gia trong bất kì thử nghiệm lâm sàng nào,

00:07:09.000 --> 00:07:15.000
và thiết lập một chuẩn phù hợp với hoàn cảnh nghiên cứu

00:07:15.000 --> 00:07:18.000
và đem lại nhiều lợi ích nhất cho người tham gia.

NOTE Paragraph

00:07:18.000 --> 00:07:22.000
Điều này dẫn đến điểm thứ ba tôi muốn các bạn cân nhắc:

00:07:22.000 --> 00:07:25.000
vấn đề xét duyệt đạo đức nghiên cứu.

00:07:25.000 --> 00:07:28.000
Một hệ thống phù hợp để xét duyệt tính phù hợp về mặt đạo đức

00:07:28.000 --> 00:07:32.000
của thử nghiệm lâm sàng là cơ sở cho việc bảo vệ

00:07:32.000 --> 00:07:35.000
người tham gia bất kì thử nghiệm nào.

00:07:35.000 --> 00:07:37.000
Không may mắn thay, một hệ thống như vậy thường thiếu

00:07:37.000 --> 00:07:41.000
hoặc không hiệu quả ở rất nhiều nước đang phát triển.

00:07:41.000 --> 00:07:45.000
Các chính phủ địa phương cần thiết lập các hệ thống hiệu quả

00:07:45.000 --> 00:07:48.000
để xét duyệt các vấn đề đạo đức xung quanh những thử nghiệm lâm sàng

00:07:48.000 --> 00:07:52.000
được cấp phép ở các nước đang phát triển khác nhau,

00:07:52.000 --> 00:07:54.000
và để làm thế họ cần thiết lập

00:07:54.000 --> 00:07:57.000
các hội đồng xét duyệt đạo đức hoạt động độc lập

00:07:57.000 --> 00:08:00.000
không liên quan tới chính phủ hay nhà tài trợ nghiên cứu.

00:08:00.000 --> 00:08:03.000
Trách nhiệm giải trình trước công chúng cần được khích lệ

00:08:03.000 --> 00:08:06.000
bằng các xét duyệt minh bạch và độc lập

00:08:06.000 --> 00:08:09.000
từ các tổ chức phi chính phủ, tổ chức quốc tế

00:08:09.000 --> 00:08:11.000
khi phù hợp.

NOTE Paragraph

00:08:11.000 --> 00:08:14.000
Điểm cuối cùng tôi muốn các bạn cân nhắc tối nay

00:08:14.000 --> 00:08:17.000
là điều gì sẽ xảy ra với người tham gia thử nghiệm lâm sàng

00:08:17.000 --> 00:08:20.000
một khi nghiên cứu đã kết thúc.

00:08:20.000 --> 00:08:24.000
Tôi nghĩ rằng ngay tử đầu, việc nghiên cứu bắt đầu

00:08:24.000 --> 00:08:26.000
mà không có kế hoạch cụ thể

00:08:26.000 --> 00:08:28.000
để chăm sóc người tham gia một khi thử nghiệm kết thúc

00:08:28.000 --> 00:08:31.000
là hoàn toàn sai.

00:08:31.000 --> 00:08:36.000
Các nhà nghiên cứu cần cố gắng hết sức để đảm bảo rằng

00:08:36.000 --> 00:08:39.000
một phương án can thiệp đã được chứng minh là có lợi

00:08:39.000 --> 00:08:40.000
trong một thử nghiệm lâm sàng

00:08:40.000 --> 00:08:44.000
vẫn nằm trong tầm với của người tham gia

00:08:44.000 --> 00:08:47.000
khi thử nghiệm kết thúc.

00:08:47.000 --> 00:08:50.000
Thêm vào đó, họ cần xem xét khả năng

00:08:50.000 --> 00:08:54.000
giới thiệu và duy trì các liệu pháp hiệu quả

00:08:54.000 --> 00:08:58.000
trong cộng đồng lớn khi thử nghiệm kết thúc.

00:08:58.000 --> 00:09:01.000
Nếu, vì bất kì lí do gì đi chăng nữa, họ cảm thấy điều này là không thể,

00:09:01.000 --> 00:09:04.000
thì tôi nghĩ họ phải chứng minh trên phương diện đạo đức

00:09:04.000 --> 00:09:08.000
tại sao lại thực hiện thử nghiệm ngay từ đầu.

NOTE Paragraph

00:09:08.000 --> 00:09:10.000
May mắn cho Celine,

00:09:10.000 --> 00:09:13.000
buổi gặp gỡ của chúng tôi không chỉ dừng lại ở văn phòng của tôi.

00:09:13.000 --> 00:09:17.000
Tôi tìm được cách ghi tên chị vào một chương trình chữa trị HIV miễn phí

00:09:17.000 --> 00:09:19.000
gần nhà chị hơn,

00:09:19.000 --> 00:09:23.000
và có cả một nhóm ủng hộ để giúp chị đối phó với bệnh tật.

00:09:23.000 --> 00:09:25.000
Câu chuyện của chị kết thúc có hậu,

00:09:25.000 --> 00:09:29.000
nhưng có hàng ngàn người khác trong tình cảnh tương tự

00:09:29.000 --> 00:09:31.000
kém may mắn hơn nhiều.

NOTE Paragraph

00:09:31.000 --> 00:09:33.000
Dù có thể chị không biết điều này,

00:09:33.000 --> 00:09:37.000
cuộc gặp gỡ cới Celine đã hoàn toàn thay đổi

00:09:37.000 --> 00:09:41.000
cách tôi nhìn nhận thử nghiệm HIV lâm sàng ở các nước đang phát triển,

00:09:41.000 --> 00:09:45.000
và khiến tôi càng quyết tâm trở thành một phần trong phong trào

00:09:45.000 --> 00:09:48.000
cải cách tình trạng hiện tại.

NOTE Paragraph

00:09:48.000 --> 00:09:50.000
Tôi tin rằng từng cá nhân

00:09:50.000 --> 00:09:55.000
nghe tôi nói tối nay cũng có thể là một phần của thay đổi ấy.

00:09:55.000 --> 00:09:57.000
Nếu bạn là nhà nghiên cứu, tôi tin bạn sẽ hứa

00:09:57.000 --> 00:10:00.000
giữ lương tâm đạo đức cao hơn,

00:10:00.000 --> 00:10:02.000
luôn suy xét đạo đức khi tiến hành nghiên cứu,

00:10:02.000 --> 00:10:06.000
và không hi sinh lợi ích con người để kiếm tìm lời giải.

00:10:06.000 --> 00:10:09.000
Nếu bạn làm cho một nhà tài trợ tiền quĩ hay công ty dược,

00:10:09.000 --> 00:10:13.000
tôi thách thức các bạn khiến cơ quan mình

00:10:13.000 --> 00:10:16.000
chỉ cung cấp quĩ cho nghiên cứu nào có nền tảng đạo đức vững chắc.

00:10:16.000 --> 00:10:19.000
Nếu bạn cũng đến từ một nước đang phát triển như tôi,

00:10:19.000 --> 00:10:22.000
tôi tha thiết giục các bạn khiến chính phủ của mình

00:10:22.000 --> 00:10:25.000
xét duyệt kĩ càng hơn các thử nghiệm lâm sàng

00:10:25.000 --> 00:10:27.000
được cấp phép ở đất nước bạn.

00:10:27.000 --> 00:10:31.000
Đúng thế, ta cần tìm ra cách chữa trị HIV,

00:10:31.000 --> 00:10:34.000
cần tìm một vắc-xin sốt rét hiệu quả,

00:10:34.000 --> 00:10:38.000
cần tìm một công cụ chẩn bệnh tốt cho bệnh lao,

00:10:38.000 --> 00:10:41.000
nhưng tôi tin rằng để đạt như thế, ta nợ những người tự nguyện

00:10:41.000 --> 00:10:45.000
hi sinh đồng ý tham gia các thử nghiệm lâm sàng này,

00:10:45.000 --> 00:10:47.000
một cách tiến hành nhân đạo nhất.

NOTE Paragraph

00:10:47.000 --> 00:10:50.000
Xin cám ơn.