1
00:00:01,000 --> 00:00:03,000
Tôi muốn chia sẻ với các bạn

2
00:00:03,000 --> 00:00:07,000
câu chuyện về một bệnh nhân của tôi tên là Celine.

3
00:00:07,000 --> 00:00:10,000
Celine làm nội trợ và sống ở một vùng nông thôn

4
00:00:10,000 --> 00:00:13,000
ớ Cameroon, phía tây Trung Phi.

5
00:00:13,000 --> 00:00:17,000
Sáu năm trước, khi bị chẩn đoán nhiễm HIV,

6
00:00:17,000 --> 00:00:20,000
chị tham gia chương trình thử thuốc lâm sàng

7
00:00:20,000 --> 00:00:23,000
đang được tiến hành ở khu vực y tế của chị vào lúc đó.

8
00:00:23,000 --> 00:00:27,000
Lần đầu tôi gặp Celine, hơn một năm về trước,

9
00:00:27,000 --> 00:00:28,000
chị đã qua 18 tháng

10
00:00:28,000 --> 00:00:31,000
mà không có bất kì liệu pháp kháng retrovirus nào hết,

11
00:00:31,000 --> 00:00:33,000
và chị rất yếu.

12
00:00:33,000 --> 00:00:36,000
Chị bảo tôi rằng chị thôi đến phòng khám

13
00:00:36,000 --> 00:00:37,000
khi hết thuốc thử

14
00:00:37,000 --> 00:00:40,000
vì chị không có đủ tiền vé xe buýt

15
00:00:40,000 --> 00:00:44,000
và quá yếu để có thể đi bộ hết 35 cây số.

16
00:00:44,000 --> 00:00:45,000
Trong quá trình thử thuốc,

17
00:00:45,000 --> 00:00:50,000
chị được phát thuốc kháng retrovirus miễn phí

18
00:00:50,000 --> 00:00:52,000
và chi phí di chuyển

19
00:00:52,000 --> 00:00:54,000
được chu cấp bởi quỹ nghiên cứu.

20
00:00:54,000 --> 00:00:58,000
Tất cả kết thúc khi kì thử thuốc hoàn thành,

21
00:00:58,000 --> 00:01:01,000
khiến Celine không còn phương án gì để thay thế.

22
00:01:01,000 --> 00:01:03,000
Chị không thể nói lại cho tôi tên các loại thuốc

23
00:01:03,000 --> 00:01:06,000
chị nhận được trong thời gian thử,

24
00:01:06,000 --> 00:01:08,000
hay ngay cả mục đích của đợt thử thuốc là gì.

25
00:01:08,000 --> 00:01:12,000
Tôi chẳng buồn hỏi chị kết quả của đợt thử thuốc là gì

26
00:01:12,000 --> 00:01:16,000
vì rõ ràng là chị cũng sẽ không biết được chút gì.

27
00:01:16,000 --> 00:01:18,000
Nhưng điều khiến tôi băn khoăn nhất

28
00:01:18,000 --> 00:01:22,000
là việc Celine đã kí đơn đồng ý

29
00:01:22,000 --> 00:01:25,000
tham gia thử thuốc, nhưng rõ ràng chị không hiểu

30
00:01:25,000 --> 00:01:28,000
hệ lụy của việc tham gia

31
00:01:28,000 --> 00:01:32,000
hay điều gì sẽ xảy ra với chị một khi chương trình thử nghiệm đã xong.

32
00:01:32,000 --> 00:01:36,000
Tôi chia sẻ câu chuyện này với các bạn như là một ví dụ

33
00:01:36,000 --> 00:01:39,000
của những việc có thể xảy ra với người tham gia thử nghiệm thuốc lâm sàng

34
00:01:39,000 --> 00:01:41,000
khi nó bị tiến hành qua loa.

35
00:01:41,000 --> 00:01:45,000
Có lẽ kì thử thuốc này cho những kết quả khả quan.

36
00:01:45,000 --> 00:01:49,000
Có thể nó còn được đăng trên những tạp chí khoa học tên tuổi.

37
00:01:49,000 --> 00:01:51,000
Có lẽ nó sẽ cho các bác sĩ trên khắp thể giới biết rõ hơn

38
00:01:51,000 --> 00:01:57,000
về việc làm sao có thể coi sóc bệnh nhân HIV một cách tốt hơn.

39
00:01:57,000 --> 00:02:00,000
Nhưng cái giá phải trả cho những điều ấy

40
00:02:00,000 --> 00:02:03,000
là hàng trăm bệnh nhân mà, cũng như Celine,

41
00:02:03,000 --> 00:02:05,000
bị bỏ mặc một mình xoay sở

42
00:02:05,000 --> 00:02:08,000
một khi kì thử thuốc đã kết thúc.

43
00:02:08,000 --> 00:02:11,000
Hôm nay tôi đến đây tuyệt nhiên không phải là để đề xuất

44
00:02:11,000 --> 00:02:13,000
rằng việc thử nghiệm lâm sàng HIV

45
00:02:13,000 --> 00:02:16,000
ở các nước đang phát triển là xấu.

46
00:02:16,000 --> 00:02:20,000
Trái lại, thử nghiệm lâm sàng là công cụ cực kì hữu hiệu

47
00:02:20,000 --> 00:02:22,000
và rất cần thiết để đối phó với

48
00:02:22,000 --> 00:02:25,000
gánh nặng bệnh tật ở các nước đang phát triển.

49
00:02:25,000 --> 00:02:28,000
Tuy nhiên, sự bất cân bằng giữa

50
00:02:28,000 --> 00:02:31,000
các nước giàu hơn và các nước đang phát triển trong vấn đề tiền quỹ

51
00:02:31,000 --> 00:02:34,000
dẫn đến nguy cơ bóc lột lớn

52
00:02:34,000 --> 00:02:38,000
nhất là trong trường hợp nghiên cứu được tài trợ từ ngoài.

53
00:02:38,000 --> 00:02:41,000
Thật buồn, sự thật là

54
00:02:41,000 --> 00:02:45,000
rất nhiều trong số các nghiên cứu đang được tiến hành ở các nước đang phát triển

55
00:02:45,000 --> 00:02:48,000
sẽ không bao giờ được cấp phép ở các nước giàu hơn

56
00:02:48,000 --> 00:02:50,000
nơi cung cấp tiền quĩ nghiên cứu.

57
00:02:50,000 --> 00:02:52,000
Tôi chắc rằng các bạn đang tự hỏi

58
00:02:52,000 --> 00:02:54,000
điều gì khiến các nước đang phát triển,

59
00:02:54,000 --> 00:02:56,000
nhất là các nước ở hậu sa mạc Sahara, châu Phi

60
00:02:56,000 --> 00:03:00,000
trở nên hấp dẫn đến thế cho các thử nghiệm HIV lâm sàng?

61
00:03:00,000 --> 00:03:03,000
Chà, để một thử nghiệm lâm sàng

62
00:03:03,000 --> 00:03:06,000
cho kết quả có giá trị và ứng dụng nhân rộng được,

63
00:03:06,000 --> 00:03:10,000
chúng cần được tiến hành với số lượng người tham gia lớn

64
00:03:10,000 --> 00:03:13,000
và tốt hơn là trên một cộng đồng

65
00:03:13,000 --> 00:03:17,000
với tỉ lệ nhiễm HIV mới cao.

66
00:03:17,000 --> 00:03:20,000
Vùng hậu sa mạc Sahara ở châu Phi khá phù hợp với định dạng này,

67
00:03:20,000 --> 00:03:24,000
với 22 triệu người sống chung với HIV,

68
00:03:24,000 --> 00:03:27,000
ước tính là khoảng 70% trong số 30 triệu người nhiễm

69
00:03:27,000 --> 00:03:30,000
trên toàn cầu.

70
00:03:30,000 --> 00:03:32,000
Thêm nữa, nghiên cứu ở châu lục này

71
00:03:32,000 --> 00:03:36,000
dễ dàng hơn khá nhiều vì đói nghèo trên diện rộng,

72
00:03:36,000 --> 00:03:40,000
các bệnh đặc hữu địa phương, và hệ thống chăm sóc sức khỏe thiếu thốn.

73
00:03:40,000 --> 00:03:43,000
Một kì thử nghiệm lâm sàng được coi là

74
00:03:43,000 --> 00:03:46,000
có khả năng đem lại lợi ích cho cộng đồng

75
00:03:46,000 --> 00:03:48,000
sẽ dễ được cấp phép hơn,

76
00:03:48,000 --> 00:03:51,000
và trong tình hình thiếu thốn một hệ thống chăm sóc sức khỏe tốt,

77
00:03:51,000 --> 00:03:54,000
gần như bất kì đề nghị trợ giúp y tế nào

78
00:03:54,000 --> 00:03:57,000
cũng sẽ được chấp nhận, vì có còn hơn không.

79
00:03:57,000 --> 00:03:59,000
Còn có nguyên do còn phức tạp hơn như

80
00:03:59,000 --> 00:04:01,000
khả năng kiện tụng thấp hơn,

81
00:04:01,000 --> 00:04:04,000
xét duyệt đạo đức ít sát sao hơn,

82
00:04:04,000 --> 00:04:06,000
và người dân tự nguyện muốn tham gia hơn

83
00:04:06,000 --> 00:04:11,000
trong gần như bất kì nghiên cứu nào mà chỉ cần bóng gió là sẽ chữa được bệnh.

84
00:04:11,000 --> 00:04:15,000
Trong tình cảnh ngân quĩ cho nghiên cứu HIV

85
00:04:15,000 --> 00:04:17,000
tăng ở các nước đang phát triển

86
00:04:17,000 --> 00:04:21,000
và xét duyệt đạo đức ở các nước giàu hơn trở nên sát sao hơn,

87
00:04:21,000 --> 00:04:23,000
bạn có thể thấy được tại sao bối cảnh này trở nên

88
00:04:23,000 --> 00:04:26,000
rất, rất hấp dẫn.

89
00:04:26,000 --> 00:04:29,000
Tỉ lệ nhiễm HIV cao khiến các nhà nghiên cứu

90
00:04:29,000 --> 00:04:34,000
tiến hành đề án đôi khi chấp nhận được về mặt khoa học

91
00:04:34,000 --> 00:04:37,000
nhưng mập mờ về đạo đức trên nhiều mặt.

92
00:04:37,000 --> 00:04:41,000
Thế thì làm sao ta có thể đảm bảo rằng, trong quá trình tìm kiếm phương án chữa bệnh

93
00:04:41,000 --> 00:04:43,000
ta không lạm dụng một cách bất công

94
00:04:43,000 --> 00:04:46,000
những người đã bị ảnh hưởng nhiều nhất từ đại dịch rồi?

95
00:04:46,000 --> 00:04:50,000
Tôi mời các bạn xem xét bốn lĩnh vực mà tôi nghĩ ta có thể tập trung vào

96
00:04:50,000 --> 00:04:54,000
để cải thiện tình trạng hiện tại.

97
00:04:54,000 --> 00:04:57,000
Thứ nhất là đồng ý sau khi được cung cấp thông tin.

98
00:04:57,000 --> 00:04:59,000
Để một thử nghiệm lâm sàng

99
00:04:59,000 --> 00:05:03,000
được coi là chấp nhận được về mặt đạo đức,

100
00:05:03,000 --> 00:05:05,000
người tham gia cần được cung cấp các thông tin liên quan

101
00:05:05,000 --> 00:05:08,000
trình bày theo cách họ có thể hiểu được

102
00:05:08,000 --> 00:05:12,000
và phải tự nguyện đồng ý tham gia thử nghiệm.

103
00:05:12,000 --> 00:05:15,000
Điều này rất quan trọng ở các nước đang phát triển,

104
00:05:15,000 --> 00:05:18,000
nơi mà rất nhiều người tham gia đồng ý nghiên cứu

105
00:05:18,000 --> 00:05:20,000
chỉ vì họ tin rằng đấy là cách duy nhất

106
00:05:20,000 --> 00:05:24,000
họ có thể nhận được chăm sóc y tế hay các ích lợi khác.

107
00:05:24,000 --> 00:05:27,000
Các qui trình thu nhận chữ kí đồng ý dùng ở các nước giàu hơn

108
00:05:27,000 --> 00:05:30,000
thường không phù hợp hoặc không hiệu quả

109
00:05:30,000 --> 00:05:32,000
ở rất nhiều nước đang phát triển.

110
00:05:32,000 --> 00:05:35,000
Ví dụ, hiển là không ổn khi

111
00:05:35,000 --> 00:05:38,000
một người tham gia mù chữ như là Celine

112
00:05:38,000 --> 00:05:41,000
kí một bản đồng ý dài dằng dặc mà đằng nào họ cũng không đọc được

113
00:05:41,000 --> 00:05:43,000
chứ chưa nói gì đến hiểu.

114
00:05:43,000 --> 00:05:47,000
Cộng đồng ở địa phương cần có nhiều tiếng nói hơn

115
00:05:47,000 --> 00:05:50,000
trong việc thiết lập tiêu chí tuyển người tham gia

116
00:05:50,000 --> 00:05:55,000
vào thử nghiệm lâm sàng, cũng như là lợi ích khuyến khích tham gia.

117
00:05:55,000 --> 00:05:56,000
Thông tin trong các thử nghiệm này

118
00:05:56,000 --> 00:05:59,000
cần được cung cấp cho các người tham gia tiềm năng

119
00:05:59,000 --> 00:06:04,000
dưới một dạng chấp nhận được về cả ngôn ngữ lẫn văn hóa.

120
00:06:04,000 --> 00:06:07,000
Điểm thứ hai tôi muốn các bạn xem xét

121
00:06:07,000 --> 00:06:09,000
là chuẩn chăm sóc

122
00:06:09,000 --> 00:06:12,000
cho những người tham gia trong bất kì thử nghiệm lâm sàng nào.

123
00:06:12,000 --> 00:06:16,000
Vấn đề này có rất nhiều tranh luận trái chiều.

124
00:06:16,000 --> 00:06:19,000
Liêu có nên cho nhóm đối chiếu trong thử nghiệm lâm sàng

125
00:06:19,000 --> 00:06:22,000
liệu pháp điều trị tốt nhất hiện có

126
00:06:22,000 --> 00:06:24,000
trên toàn thế giới hay không?

127
00:06:24,000 --> 00:06:27,000
Hay là nên cho họ một chuẩn chăm sóc khác,

128
00:06:27,000 --> 00:06:30,000
như là liệu pháp điều trị tốt nhất hiện có

129
00:06:30,000 --> 00:06:33,000
ở quốc gia thử nghiệm lâm sàng đang tiến hành?

130
00:06:33,000 --> 00:06:36,000
Liệu có công bằng không khi ta tiến hành đánh giá một liệu pháp chữa trị

131
00:06:36,000 --> 00:06:40,000
mà người tham gia sẽ không thể đủ tiền chi trả hoặc tiếp cận

132
00:06:40,000 --> 00:06:44,000
một khi nghiên cứu kết thúc?

133
00:06:44,000 --> 00:06:47,000
Nào, trong trường hợp liệu pháp điều trị tốt nhất hiện có

134
00:06:47,000 --> 00:06:50,000
không đắt tiền, và dễ tiến hành,

135
00:06:50,000 --> 00:06:52,000
câu trả lời rất rõ ràng.

136
00:06:52,000 --> 00:06:55,000
Nhưng liệu pháp điều trị tốt nhất hiện có

137
00:06:55,000 --> 00:06:58,000
trên thế giới thường khó có thể

138
00:06:58,000 --> 00:07:01,000
được cung cấp ở các nước đang phát triển.

139
00:07:01,000 --> 00:07:04,000
Một việc rất quan trọng là phải đánh giá các lợi hại tiềm năng

140
00:07:04,000 --> 00:07:07,000
của chuẩn chăm sóc mà sẽ được áp dụng

141
00:07:07,000 --> 00:07:09,000
với người tham gia trong bất kì thử nghiệm lâm sàng nào,

142
00:07:09,000 --> 00:07:15,000
và thiết lập một chuẩn phù hợp với hoàn cảnh nghiên cứu

143
00:07:15,000 --> 00:07:18,000
và đem lại nhiều lợi ích nhất cho người tham gia.

144
00:07:18,000 --> 00:07:22,000
Điều này dẫn đến điểm thứ ba tôi muốn các bạn cân nhắc:

145
00:07:22,000 --> 00:07:25,000
vấn đề xét duyệt đạo đức nghiên cứu.

146
00:07:25,000 --> 00:07:28,000
Một hệ thống phù hợp để xét duyệt tính phù hợp về mặt đạo đức

147
00:07:28,000 --> 00:07:32,000
của thử nghiệm lâm sàng là cơ sở cho việc bảo vệ

148
00:07:32,000 --> 00:07:35,000
người tham gia bất kì thử nghiệm nào.

149
00:07:35,000 --> 00:07:37,000
Không may mắn thay, một hệ thống như vậy thường thiếu

150
00:07:37,000 --> 00:07:41,000
hoặc không hiệu quả ở rất nhiều nước đang phát triển.

151
00:07:41,000 --> 00:07:45,000
Các chính phủ địa phương cần thiết lập các hệ thống hiệu quả

152
00:07:45,000 --> 00:07:48,000
để xét duyệt các vấn đề đạo đức xung quanh những thử nghiệm lâm sàng

153
00:07:48,000 --> 00:07:52,000
được cấp phép ở các nước đang phát triển khác nhau,

154
00:07:52,000 --> 00:07:54,000
và để làm thế họ cần thiết lập

155
00:07:54,000 --> 00:07:57,000
các hội đồng xét duyệt đạo đức hoạt động độc lập

156
00:07:57,000 --> 00:08:00,000
không liên quan tới chính phủ hay nhà tài trợ nghiên cứu.

157
00:08:00,000 --> 00:08:03,000
Trách nhiệm giải trình trước công chúng cần được khích lệ

158
00:08:03,000 --> 00:08:06,000
bằng các xét duyệt minh bạch và độc lập

159
00:08:06,000 --> 00:08:09,000
từ các tổ chức phi chính phủ, tổ chức quốc tế

160
00:08:09,000 --> 00:08:11,000
khi phù hợp.

161
00:08:11,000 --> 00:08:14,000
Điểm cuối cùng tôi muốn các bạn cân nhắc tối nay

162
00:08:14,000 --> 00:08:17,000
là điều gì sẽ xảy ra với người tham gia thử nghiệm lâm sàng

163
00:08:17,000 --> 00:08:20,000
một khi nghiên cứu đã kết thúc.

164
00:08:20,000 --> 00:08:24,000
Tôi nghĩ rằng ngay tử đầu, việc nghiên cứu bắt đầu

165
00:08:24,000 --> 00:08:26,000
mà không có kế hoạch cụ thể

166
00:08:26,000 --> 00:08:28,000
để chăm sóc người tham gia một khi thử nghiệm kết thúc

167
00:08:28,000 --> 00:08:31,000
là hoàn toàn sai.

168
00:08:31,000 --> 00:08:36,000
Các nhà nghiên cứu cần cố gắng hết sức để đảm bảo rằng

169
00:08:36,000 --> 00:08:39,000
một phương án can thiệp đã được chứng minh là có lợi

170
00:08:39,000 --> 00:08:40,000
trong một thử nghiệm lâm sàng

171
00:08:40,000 --> 00:08:44,000
vẫn nằm trong tầm với của người tham gia

172
00:08:44,000 --> 00:08:47,000
khi thử nghiệm kết thúc.

173
00:08:47,000 --> 00:08:50,000
Thêm vào đó, họ cần xem xét khả năng

174
00:08:50,000 --> 00:08:54,000
giới thiệu và duy trì các liệu pháp hiệu quả

175
00:08:54,000 --> 00:08:58,000
trong cộng đồng lớn khi thử nghiệm kết thúc.

176
00:08:58,000 --> 00:09:01,000
Nếu, vì bất kì lí do gì đi chăng nữa, họ cảm thấy điều này là không thể,

177
00:09:01,000 --> 00:09:04,000
thì tôi nghĩ họ phải chứng minh trên phương diện đạo đức

178
00:09:04,000 --> 00:09:08,000
tại sao lại thực hiện thử nghiệm ngay từ đầu.

179
00:09:08,000 --> 00:09:10,000
May mắn cho Celine,

180
00:09:10,000 --> 00:09:13,000
buổi gặp gỡ của chúng tôi không chỉ dừng lại ở văn phòng của tôi.

181
00:09:13,000 --> 00:09:17,000
Tôi tìm được cách ghi tên chị vào một chương trình chữa trị HIV miễn phí

182
00:09:17,000 --> 00:09:19,000
gần nhà chị hơn,

183
00:09:19,000 --> 00:09:23,000
và có cả một nhóm ủng hộ để giúp chị đối phó với bệnh tật.

184
00:09:23,000 --> 00:09:25,000
Câu chuyện của chị kết thúc có hậu,

185
00:09:25,000 --> 00:09:29,000
nhưng có hàng ngàn người khác trong tình cảnh tương tự

186
00:09:29,000 --> 00:09:31,000
kém may mắn hơn nhiều.

187
00:09:31,000 --> 00:09:33,000
Dù có thể chị không biết điều này,

188
00:09:33,000 --> 00:09:37,000
cuộc gặp gỡ cới Celine đã hoàn toàn thay đổi

189
00:09:37,000 --> 00:09:41,000
cách tôi nhìn nhận thử nghiệm HIV lâm sàng ở các nước đang phát triển,

190
00:09:41,000 --> 00:09:45,000
và khiến tôi càng quyết tâm trở thành một phần trong phong trào

191
00:09:45,000 --> 00:09:48,000
cải cách tình trạng hiện tại.

192
00:09:48,000 --> 00:09:50,000
Tôi tin rằng từng cá nhân

193
00:09:50,000 --> 00:09:55,000
nghe tôi nói tối nay cũng có thể là một phần của thay đổi ấy.

194
00:09:55,000 --> 00:09:57,000
Nếu bạn là nhà nghiên cứu, tôi tin bạn sẽ hứa

195
00:09:57,000 --> 00:10:00,000
giữ lương tâm đạo đức cao hơn,

196
00:10:00,000 --> 00:10:02,000
luôn suy xét đạo đức khi tiến hành nghiên cứu,

197
00:10:02,000 --> 00:10:06,000
và không hi sinh lợi ích con người để kiếm tìm lời giải.

198
00:10:06,000 --> 00:10:09,000
Nếu bạn làm cho một nhà tài trợ tiền quĩ hay công ty dược,

199
00:10:09,000 --> 00:10:13,000
tôi thách thức các bạn khiến cơ quan mình

200
00:10:13,000 --> 00:10:16,000
chỉ cung cấp quĩ cho nghiên cứu nào có nền tảng đạo đức vững chắc.

201
00:10:16,000 --> 00:10:19,000
Nếu bạn cũng đến từ một nước đang phát triển như tôi,

202
00:10:19,000 --> 00:10:22,000
tôi tha thiết giục các bạn khiến chính phủ của mình

203
00:10:22,000 --> 00:10:25,000
xét duyệt kĩ càng hơn các thử nghiệm lâm sàng

204
00:10:25,000 --> 00:10:27,000
được cấp phép ở đất nước bạn.

205
00:10:27,000 --> 00:10:31,000
Đúng thế, ta cần tìm ra cách chữa trị HIV,

206
00:10:31,000 --> 00:10:34,000
cần tìm một vắc-xin sốt rét hiệu quả,

207
00:10:34,000 --> 00:10:38,000
cần tìm một công cụ chẩn bệnh tốt cho bệnh lao,

208
00:10:38,000 --> 00:10:41,000
nhưng tôi tin rằng để đạt như thế, ta nợ những người tự nguyện

209
00:10:41,000 --> 00:10:45,000
hi sinh đồng ý tham gia các thử nghiệm lâm sàng này,

210
00:10:45,000 --> 00:10:47,000
một cách tiến hành nhân đạo nhất.

211
00:10:47,000 --> 00:10:50,000
Xin cám ơn.