0:00:01.000,0:00:03.000 Tôi muốn chia sẻ với các bạn 0:00:03.000,0:00:07.000 câu chuyện về một bệnh nhân của tôi tên là Celine. 0:00:07.000,0:00:10.000 Celine làm nội trợ và sống ở một vùng nông thôn 0:00:10.000,0:00:13.000 ớ Cameroon, phía tây Trung Phi. 0:00:13.000,0:00:17.000 Sáu năm trước, khi bị chẩn đoán nhiễm HIV, 0:00:17.000,0:00:20.000 chị tham gia chương trình thử thuốc lâm sàng 0:00:20.000,0:00:23.000 đang được tiến hành ở khu vực y tế của chị vào lúc đó. 0:00:23.000,0:00:27.000 Lần đầu tôi gặp Celine, hơn một năm về trước, 0:00:27.000,0:00:28.000 chị đã qua 18 tháng 0:00:28.000,0:00:31.000 mà không có bất kì liệu pháp kháng retrovirus nào hết, 0:00:31.000,0:00:33.000 và chị rất yếu. 0:00:33.000,0:00:36.000 Chị bảo tôi rằng chị thôi đến phòng khám 0:00:36.000,0:00:37.000 khi hết thuốc thử 0:00:37.000,0:00:40.000 vì chị không có đủ tiền vé xe buýt 0:00:40.000,0:00:44.000 và quá yếu để có thể đi bộ hết 35 cây số. 0:00:44.000,0:00:45.000 Trong quá trình thử thuốc, 0:00:45.000,0:00:50.000 chị được phát thuốc kháng retrovirus miễn phí 0:00:50.000,0:00:52.000 và chi phí di chuyển 0:00:52.000,0:00:54.000 được chu cấp bởi quỹ nghiên cứu. 0:00:54.000,0:00:58.000 Tất cả kết thúc khi kì thử thuốc hoàn thành, 0:00:58.000,0:01:01.000 khiến Celine không còn phương án gì để thay thế. 0:01:01.000,0:01:03.000 Chị không thể nói lại cho tôi tên các loại thuốc 0:01:03.000,0:01:06.000 chị nhận được trong thời gian thử, 0:01:06.000,0:01:08.000 hay ngay cả mục đích của đợt thử thuốc là gì. 0:01:08.000,0:01:12.000 Tôi chẳng buồn hỏi chị kết quả của đợt thử thuốc là gì 0:01:12.000,0:01:16.000 vì rõ ràng là chị cũng sẽ không biết được chút gì. 0:01:16.000,0:01:18.000 Nhưng điều khiến tôi băn khoăn nhất 0:01:18.000,0:01:22.000 là việc Celine đã kí đơn đồng ý 0:01:22.000,0:01:25.000 tham gia thử thuốc, nhưng rõ ràng chị không hiểu 0:01:25.000,0:01:28.000 hệ lụy của việc tham gia 0:01:28.000,0:01:32.000 hay điều gì sẽ xảy ra với chị một khi chương trình thử nghiệm đã xong. 0:01:32.000,0:01:36.000 Tôi chia sẻ câu chuyện này với các bạn như là một ví dụ 0:01:36.000,0:01:39.000 của những việc có thể xảy ra với người tham gia thử nghiệm thuốc lâm sàng 0:01:39.000,0:01:41.000 khi nó bị tiến hành qua loa. 0:01:41.000,0:01:45.000 Có lẽ kì thử thuốc này cho những kết quả khả quan. 0:01:45.000,0:01:49.000 Có thể nó còn được đăng trên những tạp chí khoa học tên tuổi. 0:01:49.000,0:01:51.000 Có lẽ nó sẽ cho các bác sĩ trên khắp thể giới biết rõ hơn 0:01:51.000,0:01:57.000 về việc làm sao có thể coi sóc bệnh nhân HIV một cách tốt hơn. 0:01:57.000,0:02:00.000 Nhưng cái giá phải trả cho những điều ấy 0:02:00.000,0:02:03.000 là hàng trăm bệnh nhân mà, cũng như Celine, 0:02:03.000,0:02:05.000 bị bỏ mặc một mình xoay sở 0:02:05.000,0:02:08.000 một khi kì thử thuốc đã kết thúc. 0:02:08.000,0:02:11.000 Hôm nay tôi đến đây tuyệt nhiên không phải là để đề xuất 0:02:11.000,0:02:13.000 rằng việc thử nghiệm lâm sàng HIV 0:02:13.000,0:02:16.000 ở các nước đang phát triển là xấu. 0:02:16.000,0:02:20.000 Trái lại, thử nghiệm lâm sàng là công cụ cực kì hữu hiệu 0:02:20.000,0:02:22.000 và rất cần thiết để đối phó với 0:02:22.000,0:02:25.000 gánh nặng bệnh tật ở các nước đang phát triển. 0:02:25.000,0:02:28.000 Tuy nhiên, sự bất cân bằng giữa 0:02:28.000,0:02:31.000 các nước giàu hơn và các nước đang phát triển trong vấn đề tiền quỹ 0:02:31.000,0:02:34.000 dẫn đến nguy cơ bóc lột lớn 0:02:34.000,0:02:38.000 nhất là trong trường hợp nghiên cứu được tài trợ từ ngoài. 0:02:38.000,0:02:41.000 Thật buồn, sự thật là 0:02:41.000,0:02:45.000 rất nhiều trong số các nghiên cứu đang được tiến hành ở các nước đang phát triển 0:02:45.000,0:02:48.000 sẽ không bao giờ được cấp phép ở các nước giàu hơn 0:02:48.000,0:02:50.000 nơi cung cấp tiền quĩ nghiên cứu. 0:02:50.000,0:02:52.000 Tôi chắc rằng các bạn đang tự hỏi 0:02:52.000,0:02:54.000 điều gì khiến các nước đang phát triển, 0:02:54.000,0:02:56.000 nhất là các nước ở hậu sa mạc Sahara, châu Phi 0:02:56.000,0:03:00.000 trở nên hấp dẫn đến thế cho các thử nghiệm HIV lâm sàng? 0:03:00.000,0:03:03.000 Chà, để một thử nghiệm lâm sàng 0:03:03.000,0:03:06.000 cho kết quả có giá trị và ứng dụng nhân rộng được, 0:03:06.000,0:03:10.000 chúng cần được tiến hành với số lượng người tham gia lớn 0:03:10.000,0:03:13.000 và tốt hơn là trên một cộng đồng 0:03:13.000,0:03:17.000 với tỉ lệ nhiễm HIV mới cao. 0:03:17.000,0:03:20.000 Vùng hậu sa mạc Sahara ở châu Phi khá phù hợp với định dạng này, 0:03:20.000,0:03:24.000 với 22 triệu người sống chung với HIV, 0:03:24.000,0:03:27.000 ước tính là khoảng 70% trong số 30 triệu người nhiễm 0:03:27.000,0:03:30.000 trên toàn cầu. 0:03:30.000,0:03:32.000 Thêm nữa, nghiên cứu ở châu lục này 0:03:32.000,0:03:36.000 dễ dàng hơn khá nhiều vì đói nghèo trên diện rộng, 0:03:36.000,0:03:40.000 các bệnh đặc hữu địa phương, và hệ thống chăm sóc sức khỏe thiếu thốn. 0:03:40.000,0:03:43.000 Một kì thử nghiệm lâm sàng được coi là 0:03:43.000,0:03:46.000 có khả năng đem lại lợi ích cho cộng đồng 0:03:46.000,0:03:48.000 sẽ dễ được cấp phép hơn, 0:03:48.000,0:03:51.000 và trong tình hình thiếu thốn một hệ thống chăm sóc sức khỏe tốt, 0:03:51.000,0:03:54.000 gần như bất kì đề nghị trợ giúp y tế nào 0:03:54.000,0:03:57.000 cũng sẽ được chấp nhận, vì có còn hơn không. 0:03:57.000,0:03:59.000 Còn có nguyên do còn phức tạp hơn như 0:03:59.000,0:04:01.000 khả năng kiện tụng thấp hơn, 0:04:01.000,0:04:04.000 xét duyệt đạo đức ít sát sao hơn, 0:04:04.000,0:04:06.000 và người dân tự nguyện muốn tham gia hơn 0:04:06.000,0:04:11.000 trong gần như bất kì nghiên cứu nào mà chỉ cần bóng gió là sẽ chữa được bệnh. 0:04:11.000,0:04:15.000 Trong tình cảnh ngân quĩ cho nghiên cứu HIV 0:04:15.000,0:04:17.000 tăng ở các nước đang phát triển 0:04:17.000,0:04:21.000 và xét duyệt đạo đức ở các nước giàu hơn trở nên sát sao hơn, 0:04:21.000,0:04:23.000 bạn có thể thấy được tại sao bối cảnh này trở nên 0:04:23.000,0:04:26.000 rất, rất hấp dẫn. 0:04:26.000,0:04:29.000 Tỉ lệ nhiễm HIV cao khiến các nhà nghiên cứu 0:04:29.000,0:04:34.000 tiến hành đề án đôi khi chấp nhận được về mặt khoa học 0:04:34.000,0:04:37.000 nhưng mập mờ về đạo đức trên nhiều mặt. 0:04:37.000,0:04:41.000 Thế thì làm sao ta có thể đảm bảo rằng, trong quá trình tìm kiếm phương án chữa bệnh 0:04:41.000,0:04:43.000 ta không lạm dụng một cách bất công 0:04:43.000,0:04:46.000 những người đã bị ảnh hưởng nhiều nhất từ đại dịch rồi? 0:04:46.000,0:04:50.000 Tôi mời các bạn xem xét bốn lĩnh vực mà tôi nghĩ ta có thể tập trung vào 0:04:50.000,0:04:54.000 để cải thiện tình trạng hiện tại. 0:04:54.000,0:04:57.000 Thứ nhất là đồng ý sau khi được cung cấp thông tin. 0:04:57.000,0:04:59.000 Để một thử nghiệm lâm sàng 0:04:59.000,0:05:03.000 được coi là chấp nhận được về mặt đạo đức, 0:05:03.000,0:05:05.000 người tham gia cần được cung cấp các thông tin liên quan 0:05:05.000,0:05:08.000 trình bày theo cách họ có thể hiểu được 0:05:08.000,0:05:12.000 và phải tự nguyện đồng ý tham gia thử nghiệm. 0:05:12.000,0:05:15.000 Điều này rất quan trọng ở các nước đang phát triển, 0:05:15.000,0:05:18.000 nơi mà rất nhiều người tham gia đồng ý nghiên cứu 0:05:18.000,0:05:20.000 chỉ vì họ tin rằng đấy là cách duy nhất 0:05:20.000,0:05:24.000 họ có thể nhận được chăm sóc y tế hay các ích lợi khác. 0:05:24.000,0:05:27.000 Các qui trình thu nhận chữ kí đồng ý dùng ở các nước giàu hơn 0:05:27.000,0:05:30.000 thường không phù hợp hoặc không hiệu quả 0:05:30.000,0:05:32.000 ở rất nhiều nước đang phát triển. 0:05:32.000,0:05:35.000 Ví dụ, hiển là không ổn khi 0:05:35.000,0:05:38.000 một người tham gia mù chữ như là Celine 0:05:38.000,0:05:41.000 kí một bản đồng ý dài dằng dặc mà đằng nào họ cũng không đọc được 0:05:41.000,0:05:43.000 chứ chưa nói gì đến hiểu. 0:05:43.000,0:05:47.000 Cộng đồng ở địa phương cần có nhiều tiếng nói hơn 0:05:47.000,0:05:50.000 trong việc thiết lập tiêu chí tuyển người tham gia 0:05:50.000,0:05:55.000 vào thử nghiệm lâm sàng, cũng như là lợi ích khuyến khích tham gia. 0:05:55.000,0:05:56.000 Thông tin trong các thử nghiệm này 0:05:56.000,0:05:59.000 cần được cung cấp cho các người tham gia tiềm năng 0:05:59.000,0:06:04.000 dưới một dạng chấp nhận được về cả ngôn ngữ lẫn văn hóa. 0:06:04.000,0:06:07.000 Điểm thứ hai tôi muốn các bạn xem xét 0:06:07.000,0:06:09.000 là chuẩn chăm sóc 0:06:09.000,0:06:12.000 cho những người tham gia trong bất kì thử nghiệm lâm sàng nào. 0:06:12.000,0:06:16.000 Vấn đề này có rất nhiều tranh luận trái chiều. 0:06:16.000,0:06:19.000 Liêu có nên cho nhóm đối chiếu trong thử nghiệm lâm sàng 0:06:19.000,0:06:22.000 liệu pháp điều trị tốt nhất hiện có 0:06:22.000,0:06:24.000 trên toàn thế giới hay không? 0:06:24.000,0:06:27.000 Hay là nên cho họ một chuẩn chăm sóc khác, 0:06:27.000,0:06:30.000 như là liệu pháp điều trị tốt nhất hiện có 0:06:30.000,0:06:33.000 ở quốc gia thử nghiệm lâm sàng đang tiến hành? 0:06:33.000,0:06:36.000 Liệu có công bằng không khi ta tiến hành đánh giá một liệu pháp chữa trị 0:06:36.000,0:06:40.000 mà người tham gia sẽ không thể đủ tiền chi trả hoặc tiếp cận 0:06:40.000,0:06:44.000 một khi nghiên cứu kết thúc? 0:06:44.000,0:06:47.000 Nào, trong trường hợp liệu pháp điều trị tốt nhất hiện có 0:06:47.000,0:06:50.000 không đắt tiền, và dễ tiến hành, 0:06:50.000,0:06:52.000 câu trả lời rất rõ ràng. 0:06:52.000,0:06:55.000 Nhưng liệu pháp điều trị tốt nhất hiện có 0:06:55.000,0:06:58.000 trên thế giới thường khó có thể 0:06:58.000,0:07:01.000 được cung cấp ở các nước đang phát triển. 0:07:01.000,0:07:04.000 Một việc rất quan trọng là phải đánh giá các lợi hại tiềm năng 0:07:04.000,0:07:07.000 của chuẩn chăm sóc mà sẽ được áp dụng 0:07:07.000,0:07:09.000 với người tham gia trong bất kì thử nghiệm lâm sàng nào, 0:07:09.000,0:07:15.000 và thiết lập một chuẩn phù hợp với hoàn cảnh nghiên cứu 0:07:15.000,0:07:18.000 và đem lại nhiều lợi ích nhất cho người tham gia. 0:07:18.000,0:07:22.000 Điều này dẫn đến điểm thứ ba tôi muốn các bạn cân nhắc: 0:07:22.000,0:07:25.000 vấn đề xét duyệt đạo đức nghiên cứu. 0:07:25.000,0:07:28.000 Một hệ thống phù hợp để xét duyệt tính phù hợp về mặt đạo đức 0:07:28.000,0:07:32.000 của thử nghiệm lâm sàng là cơ sở cho việc bảo vệ 0:07:32.000,0:07:35.000 người tham gia bất kì thử nghiệm nào. 0:07:35.000,0:07:37.000 Không may mắn thay, một hệ thống như vậy thường thiếu 0:07:37.000,0:07:41.000 hoặc không hiệu quả ở rất nhiều nước đang phát triển. 0:07:41.000,0:07:45.000 Các chính phủ địa phương cần thiết lập các hệ thống hiệu quả 0:07:45.000,0:07:48.000 để xét duyệt các vấn đề đạo đức xung quanh những thử nghiệm lâm sàng 0:07:48.000,0:07:52.000 được cấp phép ở các nước đang phát triển khác nhau, 0:07:52.000,0:07:54.000 và để làm thế họ cần thiết lập 0:07:54.000,0:07:57.000 các hội đồng xét duyệt đạo đức hoạt động độc lập 0:07:57.000,0:08:00.000 không liên quan tới chính phủ hay nhà tài trợ nghiên cứu. 0:08:00.000,0:08:03.000 Trách nhiệm giải trình trước công chúng cần được khích lệ 0:08:03.000,0:08:06.000 bằng các xét duyệt minh bạch và độc lập 0:08:06.000,0:08:09.000 từ các tổ chức phi chính phủ, tổ chức quốc tế 0:08:09.000,0:08:11.000 khi phù hợp. 0:08:11.000,0:08:14.000 Điểm cuối cùng tôi muốn các bạn cân nhắc tối nay 0:08:14.000,0:08:17.000 là điều gì sẽ xảy ra với người tham gia thử nghiệm lâm sàng 0:08:17.000,0:08:20.000 một khi nghiên cứu đã kết thúc. 0:08:20.000,0:08:24.000 Tôi nghĩ rằng ngay tử đầu, việc nghiên cứu bắt đầu 0:08:24.000,0:08:26.000 mà không có kế hoạch cụ thể 0:08:26.000,0:08:28.000 để chăm sóc người tham gia một khi thử nghiệm kết thúc 0:08:28.000,0:08:31.000 là hoàn toàn sai. 0:08:31.000,0:08:36.000 Các nhà nghiên cứu cần cố gắng hết sức để đảm bảo rằng 0:08:36.000,0:08:39.000 một phương án can thiệp đã được chứng minh là có lợi 0:08:39.000,0:08:40.000 trong một thử nghiệm lâm sàng 0:08:40.000,0:08:44.000 vẫn nằm trong tầm với của người tham gia 0:08:44.000,0:08:47.000 khi thử nghiệm kết thúc. 0:08:47.000,0:08:50.000 Thêm vào đó, họ cần xem xét khả năng 0:08:50.000,0:08:54.000 giới thiệu và duy trì các liệu pháp hiệu quả 0:08:54.000,0:08:58.000 trong cộng đồng lớn khi thử nghiệm kết thúc. 0:08:58.000,0:09:01.000 Nếu, vì bất kì lí do gì đi chăng nữa, họ cảm thấy điều này là không thể, 0:09:01.000,0:09:04.000 thì tôi nghĩ họ phải chứng minh trên phương diện đạo đức 0:09:04.000,0:09:08.000 tại sao lại thực hiện thử nghiệm ngay từ đầu. 0:09:08.000,0:09:10.000 May mắn cho Celine, 0:09:10.000,0:09:13.000 buổi gặp gỡ của chúng tôi không chỉ dừng lại ở văn phòng của tôi. 0:09:13.000,0:09:17.000 Tôi tìm được cách ghi tên chị vào một chương trình chữa trị HIV miễn phí 0:09:17.000,0:09:19.000 gần nhà chị hơn, 0:09:19.000,0:09:23.000 và có cả một nhóm ủng hộ để giúp chị đối phó với bệnh tật. 0:09:23.000,0:09:25.000 Câu chuyện của chị kết thúc có hậu, 0:09:25.000,0:09:29.000 nhưng có hàng ngàn người khác trong tình cảnh tương tự 0:09:29.000,0:09:31.000 kém may mắn hơn nhiều. 0:09:31.000,0:09:33.000 Dù có thể chị không biết điều này, 0:09:33.000,0:09:37.000 cuộc gặp gỡ cới Celine đã hoàn toàn thay đổi 0:09:37.000,0:09:41.000 cách tôi nhìn nhận thử nghiệm HIV lâm sàng ở các nước đang phát triển, 0:09:41.000,0:09:45.000 và khiến tôi càng quyết tâm trở thành một phần trong phong trào 0:09:45.000,0:09:48.000 cải cách tình trạng hiện tại. 0:09:48.000,0:09:50.000 Tôi tin rằng từng cá nhân 0:09:50.000,0:09:55.000 nghe tôi nói tối nay cũng có thể là một phần của thay đổi ấy. 0:09:55.000,0:09:57.000 Nếu bạn là nhà nghiên cứu, tôi tin bạn sẽ hứa 0:09:57.000,0:10:00.000 giữ lương tâm đạo đức cao hơn, 0:10:00.000,0:10:02.000 luôn suy xét đạo đức khi tiến hành nghiên cứu, 0:10:02.000,0:10:06.000 và không hi sinh lợi ích con người để kiếm tìm lời giải. 0:10:06.000,0:10:09.000 Nếu bạn làm cho một nhà tài trợ tiền quĩ hay công ty dược, 0:10:09.000,0:10:13.000 tôi thách thức các bạn khiến cơ quan mình 0:10:13.000,0:10:16.000 chỉ cung cấp quĩ cho nghiên cứu nào có nền tảng đạo đức vững chắc. 0:10:16.000,0:10:19.000 Nếu bạn cũng đến từ một nước đang phát triển như tôi, 0:10:19.000,0:10:22.000 tôi tha thiết giục các bạn khiến chính phủ của mình 0:10:22.000,0:10:25.000 xét duyệt kĩ càng hơn các thử nghiệm lâm sàng 0:10:25.000,0:10:27.000 được cấp phép ở đất nước bạn. 0:10:27.000,0:10:31.000 Đúng thế, ta cần tìm ra cách chữa trị HIV, 0:10:31.000,0:10:34.000 cần tìm một vắc-xin sốt rét hiệu quả, 0:10:34.000,0:10:38.000 cần tìm một công cụ chẩn bệnh tốt cho bệnh lao, 0:10:38.000,0:10:41.000 nhưng tôi tin rằng để đạt như thế, ta nợ những người tự nguyện 0:10:41.000,0:10:45.000 hi sinh đồng ý tham gia các thử nghiệm lâm sàng này, 0:10:45.000,0:10:47.000 một cách tiến hành nhân đạo nhất. 0:10:47.000,0:10:50.000 Xin cám ơn.