WEBVTT

00:00:01.577 --> 00:00:03.573
Htela bih sa vama da podelim

00:00:03.573 --> 00:00:07.410
priču o jednoj mojoj pacijentkinji 
po imenu Selin.

NOTE Paragraph

00:00:07.410 --> 00:00:10.563
Selin je domaćica
i živi u ruralnom okrugu

00:00:10.563 --> 00:00:13.635
Kameruna u zapadnom delu
Centralne Afrike.

00:00:13.635 --> 00:00:17.322
Pre šest godina, u vreme
kad joj je otkriven HIV

00:00:17.322 --> 00:00:20.323
bila je regrutovana da učestvuje 
u kliničkim ispitivanjima

00:00:20.323 --> 00:00:23.394
koja su sprovođena, u to vreme, 
u njenom zdrastvenom okrugu.

00:00:23.394 --> 00:00:27.098
Kada sam prvi put srela Selinu, 
pre malo više od godinu,

00:00:27.098 --> 00:00:28.782
prošla je 18 meseci

00:00:28.782 --> 00:00:31.069
bez ikakve antiretrovirusne terapije

00:00:31.069 --> 00:00:33.806
i bila je veoma bolesna.

00:00:33.806 --> 00:00:36.204
Rekla mi je da je prestala
da dolazi u bolnicu

00:00:36.204 --> 00:00:37.755
kada se ispitivanje završilo,

00:00:37.755 --> 00:00:40.466
jer nije imala novca za autobusku kartu

00:00:40.466 --> 00:00:44.194
i bila je previše bolesna da bi pešačila 
razdaljinu od 35 kilometara.

00:00:44.194 --> 00:00:45.938
U toku kliničkog ispitivanja,

00:00:45.938 --> 00:00:50.323
dobijala je antiretrovirusne lekove besplatno

00:00:50.323 --> 00:00:52.354
i troškovi prevoza

00:00:52.354 --> 00:00:54.961
su bili pokriveni istraživačkim fondom.

00:00:54.961 --> 00:00:58.315
Sve ovo se završilo
kada je istraživanje završeno,

00:00:58.315 --> 00:01:01.307
ostavljajući Selin bez alternative.

00:01:01.307 --> 00:01:03.983
Nije mogla da mi kaže imena lekova

00:01:03.983 --> 00:01:06.010
koje je primala u toku istraživanja

00:01:06.010 --> 00:01:08.767
ili čak u vezi sa čim je istraživanje bilo.

00:01:08.767 --> 00:01:12.316
Nisam se trudila da je pitam 
koji su bili rezultati istraživanja,

00:01:12.316 --> 00:01:16.723
jer mi je bilo očigledno
da ona to ne bi znala.

00:01:16.723 --> 00:01:18.992
Ipak, ono što me je najviše zbunjivalo

00:01:18.992 --> 00:01:22.099
bio je njen pristanak

00:01:22.099 --> 00:01:25.931
da bude deo istraživanja, 
iako ona očigledno nije razumjela

00:01:25.931 --> 00:01:28.401
koje su implikacije ako je učesnik

00:01:28.401 --> 00:01:32.810
ili šta će joj se desiti
kada istraživanje bude gotovo.

NOTE Paragraph

00:01:32.810 --> 00:01:36.205
Podelila sam ovu priču sa vama, kao primer

00:01:36.205 --> 00:01:39.134
šta se dešava učesnicima
bolničkih istraživanja

00:01:39.134 --> 00:01:41.593
kada su loše sprovedena.

00:01:41.593 --> 00:01:45.458
Možda je ovo konkretno istraživanje iznedrilo
uzbudljive rezultate.

00:01:45.458 --> 00:01:49.147
Možda je čak i objavljeno u uglednom
naučnom časopisu.

00:01:49.147 --> 00:01:51.954
Možda je informisalo bolnice širom sveta

00:01:51.954 --> 00:01:57.489
o tome kako da se poboljša klinički tretman
prema HIV pacijentima.

00:01:57.489 --> 00:02:00.275
Ali sve bi to bilo urađeno po ceni

00:02:00.275 --> 00:02:03.222
stotina pacijenata koji su, kao Selina,

00:02:03.222 --> 00:02:05.466
bili prepušteni sami sebi,

00:02:05.466 --> 00:02:08.537
kada je istraživanje završeno.

NOTE Paragraph

00:02:08.537 --> 00:02:11.875
Ja ne stojim ovde da kažem,
na bilo koji način,

00:02:11.875 --> 00:02:13.888
da je sprovođenje HIV kliničkih istraživanja

00:02:13.888 --> 00:02:16.103
u državama u razvoju loše.

00:02:16.103 --> 00:02:20.470
Naprotiv, klinička istraživanja 
su veoma korisne alatke

00:02:20.470 --> 00:02:22.768
i veoma potrebna da se obrati pažnja na teret

00:02:22.768 --> 00:02:25.239
bolesti u državama u razvoju.

00:02:25.239 --> 00:02:28.098
Međutim, nejednakosti koje postoje između

00:02:28.098 --> 00:02:31.800
bogatih država i država u razvoju, 
u pogledu finansiranja

00:02:31.800 --> 00:02:34.957
predstavlja stvarnu opasnost za eksploataciju,

00:02:34.957 --> 00:02:38.842
posebno u kontekstu
spoljno-finansiranog istraživanja.

00:02:38.842 --> 00:02:41.448
Nažalost, ostaje činjenica

00:02:41.448 --> 00:02:45.432
da dosta istraživanja koja su sprovođena 
u zemljama u razvoju,

00:02:45.432 --> 00:02:48.008
nisu mogla da budu odobrena 
u bogatijim zemljama

00:02:48.008 --> 00:02:50.256
koja finansiraju ta istraživanja.

NOTE Paragraph

00:02:50.256 --> 00:02:52.503
Sigurna sam da se pitate,

00:02:52.503 --> 00:02:54.419
šta čini zemlje u razvoju,

00:02:54.419 --> 00:02:56.963
pogotovu one u podsaharaskoj Africi,

00:02:56.963 --> 00:03:00.530
toliko privlačnim za HIV istraživanja?

00:03:00.530 --> 00:03:03.802
Pa, da bi klinička istraživanja proizvela

00:03:03.802 --> 00:03:06.918
validne i široko primjenjive rezultate,

00:03:06.918 --> 00:03:10.918
ona moraju biti sprovedena sa velikim 
brojem učesnika

00:03:10.918 --> 00:03:13.561
i poželjno, na populaciji

00:03:13.561 --> 00:03:17.342
sa velikom incidencijom novih HIV zaraženih.

00:03:17.342 --> 00:03:20.813
Podsaharaska Afrika u velikoj meri 
odgovara ovom opisu,

00:03:20.813 --> 00:03:24.015
sa 22 miliona ljudi koji žive sa HIV-om,

00:03:24.015 --> 00:03:27.655
što je 70 posto od 30 miliona ljudi

00:03:27.655 --> 00:03:30.136
koji su zaraženi u svetu.

00:03:30.136 --> 00:03:32.566
Takođe, istraživanje unutar kontinenta

00:03:32.566 --> 00:03:36.678
je mnogo lakše da se izvede zbog
rasprostranjenog siromaštva,

00:03:36.678 --> 00:03:40.529
endemskih bolesti i neadekvatnog sistema
zdrastvene zaštite.

00:03:40.529 --> 00:03:43.318
Bolničko istraživanje koje se smatra

00:03:43.318 --> 00:03:46.068
potencijalno korisnim za populaciju

00:03:46.068 --> 00:03:48.375
je verovatnije da bude odobreno,

00:03:48.375 --> 00:03:51.175
a u nedostatku dobrog sistema
zdrastvene zaštite,

00:03:51.175 --> 00:03:54.129
skoro svaka ponuda medicinske pomoći

00:03:54.129 --> 00:03:57.047
je prihvatljivija nego nikakva.

00:03:57.047 --> 00:03:59.633
Još problematičniji razlozi uključuju

00:03:59.633 --> 00:04:01.920
manji rizik suđenja,

00:04:01.920 --> 00:04:04.387
manje rigorozne etičke kritike

00:04:04.387 --> 00:04:06.943
i populacije koje žele da učestvuju

00:04:06.943 --> 00:04:11.607
u bilo kojem istraživanju koje
nagoveštava lek.

00:04:11.607 --> 00:04:15.232
Kako se finansiranje HIV istraživanja

00:04:15.232 --> 00:04:17.488
povećava u zemljama u razvoju

00:04:17.488 --> 00:04:21.495
i etičke kritike u bogatim zemljama
postaju strožije,

00:04:21.495 --> 00:04:23.580
možete videti kako ovaj kontekst postaje

00:04:23.580 --> 00:04:26.141
veoma, veoma atraktivan.

NOTE Paragraph

00:04:26.141 --> 00:04:29.821
Visok porast HIV-a tera istraživače

00:04:29.821 --> 00:04:34.305
da izvode istraživanja koja su 
ponekad naučno prihvatljiva,

00:04:34.305 --> 00:04:37.584
ali u mnogo pogleda etički diskutablna.

00:04:37.584 --> 00:04:41.023
Kako onda možemo osigurati to da 
u našim traganjima za lek,

00:04:41.023 --> 00:04:43.343
ne iskoristimo nepravednu prednost

00:04:43.343 --> 00:04:46.847
od onih koji su već najviše
pogođeni pandemijom?

00:04:46.847 --> 00:04:50.703
Pozivam vas da razmotrite četiri oblasti na koje 
mislim da možemo da se fokusiramo

00:04:50.703 --> 00:04:54.278
u cilju unapređenja načina
na koji se stvari rade.

NOTE Paragraph

00:04:54.278 --> 00:04:57.105
Prvi od tih je informisani pristanak.

00:04:57.105 --> 00:04:59.473
Da bi kliničko istraživanje bilo

00:04:59.473 --> 00:05:03.154
razmatrano kao etički prihvatljivo,

00:05:03.154 --> 00:05:05.978
učesnicima moraju biti date važne informacije

00:05:05.978 --> 00:05:08.413
na način na koji oni mogu da razumeju

00:05:08.413 --> 00:05:12.630
i moraju slobodno pristati da učestvuju
u istraživanju.

00:05:12.630 --> 00:05:15.308
Ovo je posebno bitno u zemljama u razvoju,

00:05:15.308 --> 00:05:18.210
gdje dosta učesnika prihvati istraživanje

00:05:18.210 --> 00:05:20.898
jer veruju da je to jedini način na koji

00:05:20.898 --> 00:05:24.468
oni mogu dobiti medicinsku brigu 
i druge pogodnosti.

00:05:24.468 --> 00:05:27.435
Procedure saglasnosti koje se koriste 
u bogatijm zemljama

00:05:27.435 --> 00:05:30.237
su često neprikladne ili neefikasne

00:05:30.237 --> 00:05:32.590
u dosta zemalja u razvoju.

00:05:32.590 --> 00:05:35.563
Na primer, nelogično je dati

00:05:35.563 --> 00:05:38.562
nepismenom učesniku, kao Selin,

00:05:38.562 --> 00:05:41.889
da potpiše poduži obrazac za saglasnost,
koji on ne može da pročita,

00:05:41.889 --> 00:05:43.996
a kamoli razume.

00:05:43.996 --> 00:05:47.076
Lokalne zajednice
moraju biti više uključene

00:05:47.076 --> 00:05:50.349
u postavljanju kriterijuma
za regrutovanje učesnika

00:05:50.349 --> 00:05:55.050
u kliničkim istraživanjima, 
kao i kod podsticaja za učestvovanje.

00:05:55.050 --> 00:05:56.866
Informacije o ovim istraživanjima

00:05:56.866 --> 00:05:59.817
moraju biti date potencijalnim učesnicima

00:05:59.817 --> 00:06:04.245
u jezički i kulturno prihvatljivom formatu.

NOTE Paragraph

00:06:04.245 --> 00:06:07.066
Sledeća stvar koju bih želela da razmotrite

00:06:07.066 --> 00:06:09.504
je standard zaštite koji je obezbeđen

00:06:09.504 --> 00:06:12.450
učesnicima kliničkih istraživanja.

00:06:12.450 --> 00:06:16.147
Ovo je predmet mnogih debata i kontraverze.

00:06:16.147 --> 00:06:19.128
Treba li kontrolnoj grupi 
u medicinskim istraživanjima

00:06:19.128 --> 00:06:22.401
dati trenutno najbolji tretman koji postoji

00:06:22.401 --> 00:06:24.481
bilo gde u svetu?

00:06:24.481 --> 00:06:27.449
Ili im treba dati alternativni standard brige,

00:06:27.449 --> 00:06:30.337
koje je trenutno najbolji tretman, 
koji je dostupan

00:06:30.337 --> 00:06:33.649
u zemlji u kojoj se istraživanje izvodi?

00:06:33.649 --> 00:06:36.989
Da li je fer proceniti režim lečenja

00:06:36.989 --> 00:06:40.065
koji nije novčano moguć ili dostupan

00:06:40.065 --> 00:06:44.035
učesnicima kada je istraživanje završeno?

00:06:44.035 --> 00:06:47.776
U situaciji gde je trenutno najbolja terapija

00:06:47.776 --> 00:06:50.415
jeftina i jednostavna za isporuku,

00:06:50.415 --> 00:06:52.443
odgovor je jasan.

00:06:52.443 --> 00:06:55.593
Međutim, trenutno najbolju dostupnu terapiju

00:06:55.593 --> 00:06:58.480
bilo gde u svetu je često veoma teško

00:06:58.480 --> 00:07:01.167
obezbediti u zemljama u razvoju.

00:07:01.167 --> 00:07:04.719
Važno je proceniti potencijalne rizike i benefite

00:07:04.719 --> 00:07:07.496
standarda brige koja je obezbeđena

00:07:07.496 --> 00:07:09.977
učesnicima u bilo kom bolničkom istraživanju

00:07:09.977 --> 00:07:15.425
i uspostaviti one koje su relevantni
u kontekstu studije

00:07:15.425 --> 00:07:18.922
i najkorisniji za učesnike u istraživanju.

NOTE Paragraph

00:07:18.922 --> 00:07:22.173
To nas dovodi do treće stvari, 
o kojoj želim da razmislite:

00:07:22.173 --> 00:07:25.024
etičke kritike istraživanja.

00:07:25.024 --> 00:07:28.823
Efikasan sistem za razmatranje
etičke ispravnosti

00:07:28.823 --> 00:07:32.951
bolničkih istraživanja je primaran
za zaštitu učesnika

00:07:32.951 --> 00:07:35.064
u okviru bilo kog istraživanja.

00:07:35.064 --> 00:07:37.976
Nažalost, ovo često nedostaje

00:07:37.976 --> 00:07:41.504
ili je neefikasno u dosta zemalja u razvoju.

00:07:41.504 --> 00:07:45.867
Lokalne vlade bi trebalo
da postave efikasne sisteme

00:07:45.867 --> 00:07:48.744
za razmatranje etičkih problema 
oko kliničkih istraživanja

00:07:48.744 --> 00:07:52.661
koja su ovlašćena u zemljama u razvoju

00:07:52.661 --> 00:07:54.935
i moraju da urade ovo postavljajući

00:07:54.935 --> 00:07:57.445
odbore za razmatranje,
koji su nezavisni

00:07:57.445 --> 00:08:00.830
od vlade i sponzora istraživanja.

00:08:00.830 --> 00:08:03.240
Javna odgovornost
mora da bude promovisana

00:08:03.240 --> 00:08:06.473
kroz transparentno i nezavisno razmatranje

00:08:06.473 --> 00:08:09.512
od strane nevladinih i međunarodnih organizacija

00:08:09.512 --> 00:08:11.083
kao što priliči.

NOTE Paragraph

00:08:11.083 --> 00:08:14.593
Poslednja stvar koju želim 
da razmotrite večeras

00:08:14.593 --> 00:08:17.816
je šta se dešava sa učesnicima 
kliničkog ispitivanja

00:08:17.816 --> 00:08:20.591
kada je ono završeno.

00:08:20.591 --> 00:08:24.065
Mislim da je potpuno pogrešno 
da istraživanje počne

00:08:24.065 --> 00:08:26.577
bez jasnog plana

00:08:26.577 --> 00:08:28.656
šta će se desiti sa učesnicima

00:08:28.656 --> 00:08:31.096
onda kada se istraživanje završi.

00:08:31.096 --> 00:08:36.224
Istraživači bi trebalo da se potrude 
da obezbede

00:08:36.224 --> 00:08:39.208
da je intervencija
koja se pokazala korisnom

00:08:39.208 --> 00:08:40.940
tokom kliničkog ispitivanja,

00:08:40.940 --> 00:08:44.552
dostupna učesnicima istraživanja

00:08:44.552 --> 00:08:47.100
onda kada se istraživanje završi.

00:08:47.100 --> 00:08:50.624
Pored toga, trebalo bi da budu u stanju 
da razmotre mogućnost

00:08:50.624 --> 00:08:54.225
upoznavanja i održavanja efikasnih tretmana

00:08:54.225 --> 00:08:58.066
širim zajednicama kada se istražvanje završi.

00:08:58.066 --> 00:09:01.489
Ako, iz bilo kog razloga, oni smatraju 
da to ne bi bilo moguće,

00:09:01.489 --> 00:09:04.456
onda mislim da bi trebalo
etički da opravdaju

00:09:04.456 --> 00:09:08.483
zašto kliničko istraživanje i treba
uopšte da bude sprovedeno.

NOTE Paragraph

00:09:08.483 --> 00:09:10.799
Sada, srećom za Selin,

00:09:10.799 --> 00:09:13.474
naš sastanak se nije završio
u mojoj kancelariji.

00:09:13.474 --> 00:09:17.848
Bila sam u mogućnosti da je upišem 
na besplatni HIV tretman

00:09:17.848 --> 00:09:19.236
bliže njenoj kući

00:09:19.236 --> 00:09:23.010
i sa grupom za podršku 
da joj pomogne da se izbori.

00:09:23.010 --> 00:09:25.344
Njena priča ima pozitivan kraj,

00:09:25.344 --> 00:09:29.047
ali ima na hiljade drugih
u sličnim situacijama

00:09:29.047 --> 00:09:31.344
koji su mnogo manje srećni.

NOTE Paragraph

00:09:31.344 --> 00:09:33.768
Iako možda ona ne zna ovo,

00:09:33.768 --> 00:09:37.633
moj susret sa Selin je totalno promenio način

00:09:37.633 --> 00:09:41.904
na koji sam posmatrala HIV klinička istraživanja 
u zemljama u razvoju

00:09:41.904 --> 00:09:45.624
i učinilo me odlučnijom
da budem deo pokreta

00:09:45.624 --> 00:09:48.481
koji menja način na koji se stvari rade.

NOTE Paragraph

00:09:48.481 --> 00:09:50.849
Verujem da svaka osoba

00:09:50.849 --> 00:09:55.224
koja me sluša večeras
može biti deo promene.

00:09:55.224 --> 00:09:57.821
Ako ste istraživači, pozivam vas

00:09:57.821 --> 00:10:00.391
na veće standarde moralne savesti,

00:10:00.391 --> 00:10:02.818
da zadržite etiku u vašim istraživanjima

00:10:02.818 --> 00:10:06.306
i ne ugrožavate dobrobit ljudi 
u potrazi za odgovorom.

00:10:06.306 --> 00:10:09.984
Ako radite za agencije za finansiranje
ili farmaceutske kompanije,

00:10:09.984 --> 00:10:13.014
izazivam vas da navodite svoje poslodavce

00:10:13.014 --> 00:10:16.189
da finansiraju samo istraživanja 
koja su etički ispravna.

00:10:16.189 --> 00:10:19.375
Ako dolazite iz zemlje u razvoju kao ja,

00:10:19.375 --> 00:10:22.447
podstičem vas da navodite svoju vladu

00:10:22.447 --> 00:10:25.063
na detaljnije razmatranje kliničkih istraživanja

00:10:25.063 --> 00:10:27.976
koja su odobrena u vašoj zemlji.

00:10:27.976 --> 00:10:31.644
Da, postoji potreba da nađemo lek za HIV,

00:10:31.644 --> 00:10:34.296
da se nađe efikasnija vakcina za malariju,

00:10:34.296 --> 00:10:38.138
da se nađe dijagnostički instrument 
za tuberkulozu,

00:10:38.138 --> 00:10:41.713
ali ja verujem da onima koji voljno

00:10:41.713 --> 00:10:45.768
i nesebično prihvataju da učestvuju 
u tim kliničkim istraživanjima,

00:10:45.768 --> 00:10:47.994
dugujemo da uradimo ovo na human način.

NOTE Paragraph

00:10:47.994 --> 00:10:50.321
Hvala vam.