0:00:00.000,0:00:03.000 ကဲ ဒီနေ့ ပြောချင်တာက ငွေနဲ့ [br]ပျော်ရွှင်မှုအကြောင်းပါ။ 0:00:03.000,0:00:05.000 ဒီ နှစ်ခုက ကျွန်တော်တို့ အချိန်အများကြီး 0:00:05.000,0:00:07.000 အကုန်ခံကာ စဉ်းစားတဲ့အကြောင်းပါ။ 0:00:07.000,0:00:10.000 ဒါတွေ ဝင်ဖို့ (သို့) တိုးပွားဖို့[br]ဖြစ်ဖြစ်ပေါ့။ 0:00:10.000,0:00:12.000 တော်တော်များများ ဒီစကားရပ်နဲ့ ပနံရပါတယ်။ 0:00:12.000,0:00:14.000 ဘာသာရေးနဲ့ တက်ကျမ်းတွေမှာတွေရတာက 0:00:14.000,0:00:16.000 ငွေက ပျော်ရွှင်မှုကို ဝယ်လို့မရဘူးတဲ့။ 0:00:16.000,0:00:19.000 ဒါဟာမှားတယ်လို့ ဒီနေ့ အကြံပေးချင်တာပါ။ 0:00:19.000,0:00:21.000 (ရယ်သံများ) 0:00:21.000,0:00:23.000 စီးပွားရေးကျောင်းကပါ၊ ဒါကိုလုပ်တာပေါ့ 0:00:23.000,0:00:26.000 ဒါဟာ မှားတယ်၊ တကယ်က [br]ခင်ဗျားဟာ မှန်မှန်ကန်ကန် 0:00:26.000,0:00:28.000 သုံးစွဲမနေဘူးလို့ ထင်ရင်ပေါ့။ 0:00:28.000,0:00:30.000 ဒီတော့ ပုံမှန်သုံးနတေဲ့ နည်းလမ်းအစား 0:00:30.000,0:00:32.000 ဖြစ်နိုင်တာက အပြောင်းအလဲနဲ့ သုံးလိုက်ရင် 0:00:32.000,0:00:34.000 နည်းနည်းလေး ပိုကောင်းနိုင်တာပေါ့။ 0:00:34.000,0:00:37.000 ပိုပျော်ရွှင်စေအောင် သုံးနိုင်တဲ့[br]နည်းတွေကို မပြောပြခင် 0:00:37.000,0:00:39.000 သုံးနေကျပုံတွေကို စဉ်းစားကြည့်ရအောင်။ 0:00:39.000,0:00:41.000 ဒါက တကယ်မှာ ပိုမပျော်စေပါဘူး။ 0:00:41.000,0:00:43.000 သဘာဝကျတဲ့ စမ်းသပ်မှုလေး တစ်ခု ရှိပါတယ်။ 0:00:43.000,0:00:46.000 ဒါနဲ့ CNN က လူတွေ ထီပေါက်တဲ့အခါ[br]ဖြစ်ပေါ်တတ်တာကို 0:00:46.000,0:00:49.000 စိတ်ဝင်စားစရာ ဆောင်းပါးလေး[br]မကြာသေးခင်က ရေးသားခဲ့တယ်။ 0:00:49.000,0:00:52.000 ထီပေါက်ရင် သူတို့ဘဝတွေဟာ အံ့ဩစရာ[br]ကောင်းသွားမယ်လို့ ထင်တတ်ကြတယ် 0:00:52.000,0:00:54.000 ဆောင်းပါးက သူတို့ဘဝတွေ ပျက်စီးသွားပုံပါ။ 0:00:54.000,0:00:56.000 ဒီတော့ လူတွေ ထီပေါက်ရင် ဖြစ်တတ်တာက 0:00:56.000,0:00:59.000 တစ်။ သူတို့ငွေတွေကို အကုန်သုံးလိုက်တော့[br]အကြွေးတင်သွားကြတယ်၊ 0:00:59.000,0:01:02.000 နှစ်။ မိတ်ဆွေတွေနဲ့ ဆုံဖူးတဲ့သူတွေဟာ[br]သူတို့ကိုရှာပြီး 0:01:02.000,0:01:04.000 ငွေအတွက် စိတ်ရှုပ်အောင်လုပ်ကြတယ်။ 0:01:04.000,0:01:06.000 တကယ်တော့ ဆက်ဆံရေးပျက်ပြားစေတာပေါ့။ 0:01:06.000,0:01:08.000 ဒါနဲ့ ထီမပေါက်ခင်ကထက် အကြွေးပိုထူ၊ 0:01:08.000,0:01:10.000 ဆက်ဆံရေး ပိုဆိုးသွားတယ်။ 0:01:10.000,0:01:12.000 ဆောင်းပါးနဲ့ပတ်သက်ပြီး စိတ်ဝင်စားစရာ 0:01:12.000,0:01:15.000 ဆောင်းပါးကို ဖတ်တဲ့သူတွေက [br]ဝေဖန်ချက်ပေးတာပါ။ 0:01:15.000,0:01:17.000 ငွေက သူတို့ကိုဘယ်လို ပျော်ရွှင်မှုမပေးတာ 0:01:17.000,0:01:19.000 နားလည်အောင်လုပ်ပေးတာကို[br]ပြောမယ့်အစား 0:01:19.000,0:01:21.000 လူတိုင်းက ချက်ချင်းပြောတာက 0:01:21.000,0:01:23.000 ကျုပ် ထီပေါက်ရင် ဘာလုပ်မလဲ သီလား။ 0:01:23.000,0:01:25.000 သူတို့လုပ်မှာ လေထဲ တိုက်အိမ် ဆောက်ရင်းလေ။ 0:01:25.000,0:01:28.000 ဒီမှာ တွေ့တာတွေထဲက [br]စဉ်းစားဖို့ စိတ်ဝင်စားစရာ နှစ်ခုပါ။ 0:01:28.000,0:01:31.000 တစ်ယောက်ကရေးတာက "ကျုပ် ထီပေါက်ရင် [br]ကိုယ်ပိုင် တောင်လေးတစ်လုံး 0:01:31.000,0:01:33.000 ဝယ်ပြီး ထိပ်မှာ အိမ်ကလေးတစ်လုံး ဆောက်မယ်။ 0:01:33.000,0:01:35.000 (ရယ်သံများ) 0:01:35.000,0:01:38.000 နောက်တစ်ယောက်က " ရေချိုးကန်ကို [br]ငွေနဲ့ ဖြည့်လိုက်ပြီး ကန်ထဲကို 0:01:38.000,0:01:40.000 ဆေးပြင်းလိပ်ကြီးခဲ ပြီးတော့ ရှန်ပိန် 0:01:40.000,0:01:42.000 တစ်ခွက်လောက် မြုံ့ရင်းဝင်လိုက်မယ်။" 0:01:42.000,0:01:44.000 ဒါက ပိုဆိုးတယ်၊ "ဓာတ်ပုံရိုက်ခိုင်းပြီး 0:01:44.000,0:01:46.000 ပုံချောတွေ အများကြီးလုပ်ခိုင်းမယ်။ 0:01:46.000,0:01:48.000 ပိုက်ဆံတောင်းတာတို့၊ ငွေညှစ်တာတို့လုပ်တဲ့ 0:01:48.000,0:01:51.000 သူဟာ ဒီပုံကလွဲပြီး ဘာမှရမှာမဟုတ်ဘူး။" 0:01:51.000,0:01:54.000 (ရယ်သံများ) 0:01:54.000,0:01:56.000 ဒီတော့ ဝေဖန်ချက်အများအပြားဟာ ဒါမျိုးတွေပါ။ 0:01:56.000,0:01:58.000 လူတွေ ငွေရတဲ့ အခါမှာ တကယ်ကျတော့ 0:01:58.000,0:02:00.000 ငွေက သူတို့ကို လူမှုရေး ခေါင်းပါးစေတယ်။ 0:02:00.000,0:02:03.000 ဘဝကိုဖျက်ဆီးတယ်၊ မိတ်ဆွေတွေက[br]စိတ်ရှုပ်စေတယ်လို့ ပြောတာပါ။ 0:02:03.000,0:02:05.000 ငွေက မကြာခဏ အတ္တလည်းကြီးစေပြီး 0:02:05.000,0:02:07.000 ကျွန်တော်တို့ဟာ ကိုယ့်အတွက်ပဲ လုပ်ကြတယ်လေ။ 0:02:07.000,0:02:09.000 အင်း ငွေက ကျွန်တော်တို့ကို မပျော်စေတဲ့ 0:02:09.000,0:02:11.000 အကြောင်းက မဟုတ်တာတွေမှာပဲ အမြဲသုံးနေကြပြီး 0:02:11.000,0:02:14.000 အထူးသဖြင့် ကိုယ့်အတွက်ပဲ သုံးနေကြလို့ပါ။ 0:02:14.000,0:02:16.000 တွေးမိတာက လူတွေကို အခြားသူတွေအတွက် 0:02:16.000,0:02:18.000 သုံးစေမယ်ဆိုရင် ဘာဖြစ်မလဲ ဆိုတာပါ။ 0:02:18.000,0:02:21.000 ဒီတော့ ငွေနဲ့ လူမှုရေးခေါင်းပါးမဲ့အစား 0:02:21.000,0:02:23.000 ငွေနဲ့ လူမှုရေးနည်းနည်း ပိုလုပ်ရင်ရော။ 0:02:23.000,0:02:25.000 လူတွေကို လုပ်စေပြီး ဖြစ်တာကိုကြည့်မယ်ပေါ့ 0:02:25.000,0:02:27.000 ဒီတော့ တချို့ကို လုပ်နေကျ လုပ်ခိုင်းပြီး 0:02:27.000,0:02:29.000 သူတို့ဘာသာ သုံးခိုင်းမယ်။ 0:02:29.000,0:02:31.000 တချို့ကို ပေးခိုင်းလိုက်ပြီး သူတို့ရဲ့ 0:02:31.000,0:02:34.000 ပျော်ရွှင်မှုကို တိုင်းတာကာ [br]သူတို့ ပိုပျော်လားလို့ ကြည့်မယ်။ 0:02:34.000,0:02:36.000 ဒါနဲ့ လုပ်ခဲ့တဲ့ ပထမနည်းက ဒါပါ။ 0:02:36.000,0:02:38.000 Vancouver မနက်ခင်းမှာ British Columbia 0:02:38.000,0:02:40.000 တက္ကသိုလ်ကိုသွားပြီး လူတွေဆီချဉ်းကပ်ပြီး 0:02:40.000,0:02:42.000 မေးတာက"စမ်းသပ်မှုထဲမှာ ပါချင်လား။" 0:02:42.000,0:02:44.000 သူတို့က "ဟုတ်ကဲ့"တဲ့။ 0:02:44.000,0:02:47.000 သူတို့ တယ်လောက်ပျော်ခဲ့လဲ လို့မေးပြီး[br]စာအိတ် တစ်အိတ်ပေးလိုက်တယ်။ 0:02:47.000,0:02:49.000 စာအိတ် တစ်အိတ်ထဲမှာက 0:02:49.000,0:02:52.000 "ဒီနေ့ ညနေ ၅ နာရီ မထိုးခင် ဒီငွေကို [br]ကိုယ့်အတွက်ကိုယ် သုံးပါ။" 0:02:52.000,0:02:55.000 ဒီတော့ ဘာကိုသုံးနိုင်တယ်ဆိုတာ [br]နမူနာတွေ ပေးလိုက်တယ်။ 0:02:55.000,0:02:57.000 မနက်ပိုင်းမှာ အခြားသူတွေက[br]"ညနေ ၅နာရီ 0:02:57.000,0:03:00.000 မတိုင်ခင် ဒီငွေကို [br]အခြားသူအတွက်သုံးပါ" ဖြတ်ပိုင်းရတယ်။ 0:03:00.000,0:03:02.000 စာအိတ်ထဲမှာ ငွေပါ။ 0:03:02.000,0:03:04.000 သူတို့ကို ဘယ်လောက်ပေးလဲဆိုတာ [br]လှုပ်ပြတယ်။ 0:03:04.000,0:03:07.000 ဒါနဲ့ တချို့က ဒီဖြတ်ပိုင်းနဲ့[br]ငါးဒေါ်လာရတယ်။ 0:03:07.000,0:03:10.000 တချို့က ဒီဖြတ်ပိုင်းနဲ့ ဒေါ်လာ ၂၀ ရတယ်။[br] 0:03:10.000,0:03:13.000 သူတို့ နေချင်သလို နေခွင့်ပေးလိုက်တယ်။[br]ကြိုက်တာ လုပ်ကြတော့တာပေါ့။ 0:03:13.000,0:03:16.000 သူတို့ကို ပြောထားတဲ့အတိုင်း [br]လုပ်ကြတာတွေ့ရတယ်။ 0:03:16.000,0:03:18.000 ညကျတော့ ဖုန်းဆက်မေးတာက 0:03:18.000,0:03:20.000 "ဘာအတွက် သုံးခဲ့လဲ၊" [br]"အခု ဘယ်လောက် ပျော်လဲ။" 0:03:20.000,0:03:22.000 ဘာအတွက် သုံးခဲ့လဲ။" 0:03:22.000,0:03:24.000 ဘွဲ့ကြိုကျောင်းသားတွေဆိုတော့ [br]ကိုယ့်အတွက် 0:03:24.000,0:03:26.000 နားကွင်း၊ မိတ်ကပ်လိုတွေမှာ [br]သုံးတာများတယ် 0:03:26.000,0:03:29.000 အမျိုးသမီး တစ်ဦးက သူ့တူမအတွက် [br]ရုပ်လုံးသွင်းထားတဲ့ အရုပ်ဝယ်တယ်။ 0:03:29.000,0:03:31.000 လူတွေဟာ အိမ်ယာမဲ့တွေကို ပေးကမ်းကြတယ်။ 0:03:31.000,0:03:34.000 ဒီက Starbucks ရဲ့ သက်ရောက်မှုကြီးပါ။[br] 0:03:34.000,0:03:36.000 (ရယ်သံများ) 0:03:36.000,0:03:39.000 ဒီတော့ ဘွဲ့ကြိုကျောင်းသားတစ်ယောက်ကို [br]ငါးဒေါ်လာပေးရင် 0:03:39.000,0:03:42.000 ဒါဟာ ကော်ဖီလိုဖြစ်ပြီး [br]Starbucks ကို အမြန်ဆုံးလစ်တော့တာပဲ။ 0:03:42.000,0:03:45.000 ဒါပေမဲ့ တချို့က ကိုယ့်အတွက် ကော်ဖီဝယ်တာ၊ [br]လုပ်နေကျအတိုင်းလေ။ 0:03:45.000,0:03:47.000 တချို့က သူများအတွက် ကော်ဖီဝယ်တာတဲ့။ 0:03:47.000,0:03:49.000 ဒီတော့ ဝယ်တာချင်းအတူတူ 0:03:49.000,0:03:51.000 ကိုယ်အတွက်ပဲ ရည်မှန်းတာနဲ့ 0:03:51.000,0:03:53.000 သူများအတွက် ရည်မှန်းတာပါ။ 0:03:53.000,0:03:55.000 အဆုံးမှာ ဖုန်းပြန်ဆက်တော့ [br]သိရတာက ဘာလဲ။ 0:03:55.000,0:03:57.000 ငွေကို သူများအတွက် [br]သုံးသူတွေ ပိုပျော်ကြတယ် 0:03:57.000,0:03:59.000 ကိုယ့်အတွက်ပဲ သုံးသူတွေက[br]ဘာမှဖြစ်မလာပါဘူး။ 0:03:59.000,0:04:02.000 ပိုမပျော်တာတော့မဟုတ်ပဲ[br]သူတို့အတွက် အများကြီး မဖြစ်စေတာပါ။ 0:04:02.000,0:04:05.000 အခြားတွေ့ရှိတာက သုံးတဲ့ပမာဏဟာ [br]သိပ် အဓိက မကျတာပါ။ 0:04:05.000,0:04:08.000 လူတွေထင်တာက ဒေါ်လာ ၂၀ က [br]၅ ဒေါ်လာထက် ပိုကောင်းမယ်ပေါ့။ 0:04:08.000,0:04:11.000 တကယ်က ဘယ်လောက်သုံးတာက အရေးမကြီးပါဘူး။ 0:04:11.000,0:04:13.000 အဓိကက ကိုယ့်အတွက်ထက် 0:04:13.000,0:04:15.000 သူများအတွက်သုံးတာပါ။ 0:04:15.000,0:04:17.000 ဒါကို ထပ်တလဲလဲ တွေ့ရတာက 0:04:17.000,0:04:20.000 လူတွေကို ကိုယ်တိုင်အတွက်ဆိုတာထက် [br]သူများအတွက် ငွေပေးတဲ့အခါမှာပါ။ 0:04:20.000,0:04:22.000 တကယ်တော့ ဒါတွေဟာ ကနေဒါက ဘွဲ့ကြိုကျောင်းသား 0:04:22.000,0:04:24.000 တွေဖြစ်ပြီး အများစု သဘောထား မထင်ဟပ်ပါဘူး။ 0:04:24.000,0:04:27.000 တော်တော်လေး ချမ်းသာသူတွေနဲ့ [br]အဲဒီလိုအရာမျိုးတွေပါပဲ။ 0:04:27.000,0:04:30.000 ချမ်းသားတဲ့ နိုင်ငံတွေတင်ပဲလား၊ [br]ဒါမှမဟုတ် ကမ္ဘာ့ 0:04:30.000,0:04:32.000 နေရာတိုင်းမှာ မှန်လားဆိုတာ သိချင်ပါတယ်။ 0:04:32.000,0:04:34.000 Uganda သွားပြီး အလားတူ စမ်းသပ်မှု လုပ်တာ 0:04:34.000,0:04:36.000 မြင်ကြည့်လိုက်ပါ၊ ကနေဒါက လူတွေကို မေးတဲ့ 0:04:36.000,0:04:39.000 " ငွေကို မိမိ (သို့) သူများအတွက် [br]နောက်ဆုံး သုံးခဲ့တာပြောပါ" 0:04:39.000,0:04:41.000 "ဘယ်လောက် သင့်ကိုပျော်စေတလဲ" ရှင်းပြပါ။ 0:04:41.000,0:04:43.000 အစား Uganda မှာ "ငွေကို မိမိ (သို့) သူများ 0:04:43.000,0:04:46.000 အတွက် နောက်ဆုံးသုံးခဲ့လဲ၊ [br]ဒါကို ရှင်းပြပါလို့မေးပါတယ်။ 0:04:46.000,0:04:48.000 ပြီးတော့ ဘယ်လောက်ပျော်ခဲ့လဲလို့ ထပ်မေးတယ်။ 0:04:48.000,0:04:50.000 တွေ့ရတာက အံ့ဩစရာမျိုးပါ။ 0:04:50.000,0:04:52.000 အကြောင်းက ငွေနဲ့ပတ်သက်ပြီး လုပ်တာမှာ 0:04:52.000,0:04:55.000 လူသားချင်းတူညီမှုနဲ့ ယဉ်ကျေးမှု [br]ကွာခြားချက်တွေလည်းရှိလို့ပါ။ 0:04:55.000,0:04:57.000 ဒီတော့ ဥပမာအနေနဲ့ 0:04:57.000,0:04:59.000 Uganda က လူက ဒီလိုပြောတယ်၊ 0:04:59.000,0:05:01.000 ကျွန်တော် ကြိုက်တဲ့ မိန်းကလေးကို ခေါ်တယ်။ 0:05:01.000,0:05:03.000 တကယ်က ချိန်းတွေ့တာဖြစ်ပြီး 0:05:03.000,0:05:06.000 သူမကို အခုထိ မရသေးပါဘူးလို့[br]နောက်ဆုံးမှာ သူပြောခဲ့တယ်။ 0:05:06.000,0:05:09.000 ဒါက ကနေဒါက ကောင်လေးပါ။ 0:05:09.000,0:05:11.000 အတူတူပါပဲ။ 0:05:11.000,0:05:13.000 "ရည်းစာကို ညစာစားဖို့ ခေါ်လိုက်တယ်။ 0:05:13.000,0:05:15.000 ရုပ်ရှင်ကြည့်ပြီး အစောကြီး ထွက်ခဲ့တယ်။ 0:05:15.000,0:05:19.000 သူမအခန်းကို ပြန်ပြီး ကိတ်မုန့်စားတယ်။ [br]ကိတ်မုန့် တစ်တုံးပါပဲ။" 0:05:19.000,0:05:21.000 လူသားချင်းတူညီမှု..ဒါကြောင့် သူများအတွက် 0:05:21.000,0:05:23.000 ငွေသုံးတယ်၊ သူတို့အပေါ် ကောင်းတယ်။ 0:05:23.000,0:05:25.000 စိတ်မှာ တစ်ခုခုရှိနေနိုင်တယ်၊ မရှိနိုင်ဘူး 0:05:25.000,0:05:27.000 နောက်ပြီး ထူးခြားတဲ့ မတူညီမှုတွေ တွေ့တယ်။ 0:05:27.000,0:05:29.000 ဒီ နှစ်ခုကိုကြည့်ပါဦး။ 0:05:29.000,0:05:31.000 ဒါက ကနေဒါက အမျိုးသမီးပါ။ မေးတာက 0:05:31.000,0:05:33.000 " သူများအတွက် ငွေသုံးတဲ့ ကာလတစ်ခုပြောပါ။ 0:05:33.000,0:05:35.000 သူမက " အမေ့ကို လက်ဆောင်တစ်ခု ဝယ်ပေးတယ်၊ 0:05:35.000,0:05:37.000 ဆိုင်ကို ကားမောင်းသွားပြီး ဝယ်ပေးတာပါ" 0:05:37.000,0:05:39.000 ကောင်းလိုက်တဲ့ လုပ်ရပ်လေးပါ။ 0:05:39.000,0:05:41.000 အသိတွေကို လက်ဆောင်ဝယ်ပေးတာ ကောင်းတာပေါ့။ 0:05:41.000,0:05:43.000 ဒါကို Uganda က အမျိုးသမီးနဲ့ ယှဉ်ကြည့်ပါ။ 0:05:43.000,0:05:45.000 "လမ်းလျှောက်ပြီး ကြာပြီဖြစ်တဲ့ မိတ်ဆွေရဲ့ 0:05:45.000,0:05:47.000 ငှက်ဖျားဖြစ်နေတဲ့သားကို သွားတွေ့တယ်။ 0:05:47.000,0:05:50.000 သူတို့မှာ ငွေမရှိဘူး၊ ဆေးခန်းသွားတော့[br]ဒီငွေပေးလိုက်တယ်။ 0:05:50.000,0:05:53.000 ဒေါ်လာ တစ်သောင်း မဟုတ်ဘူး၊ [br]ပြည်တွင်းငွေကြေးပါ။ 0:05:53.000,0:05:55.000 တကယ်တော့ အရမ်းနည်းတဲ့ ငွေပမာဏပါ။ 0:05:55.000,0:05:57.000 အရင်းခံအကြောင်းတွေကတော့ အတော်ကွာပါတယ်။ 0:05:57.000,0:05:59.000 ဒါက တကယ့် ဆေးကုသမှု လိုအပ်ချက်ပါ။ 0:05:59.000,0:06:01.000 တည့်တည့်ဆိုရရင် အာယုဒါနပါ။ 0:06:01.000,0:06:03.000 အထက်ကတော့ အမေအတွက် လက်ဆောင်ဝယ်ပေးတာမျိုးပါ 0:06:03.000,0:06:05.000 ထပ်တွေ့ရတာက အခြားသူတွေအတွက် 0:06:05.000,0:06:07.000 ငွေကို သတ်သတ်မှတ်မှတ် သုံးတာဟာ 0:06:07.000,0:06:09.000 ကိုယ့်ကိုယ်ကို ပျော်အောင်လုပ်ဖို့ 0:06:09.000,0:06:11.000 သူများအတွက် သုံးတယ်ဆိုတာလောက်နီးပါး 0:06:11.000,0:06:13.000 အရေးမပါဘူးဆိုပေမဲ့လည်း 0:06:13.000,0:06:15.000 ဒါကမှ တကယ့်ကို အရေးပါတာပါ။ 0:06:15.000,0:06:18.000 ဒီတော့ ငွေနဲ့ပျော်အောင်လုပ်ဖို့ [br]အံ့ဖွယ်ရာတွေ လုပ်ဖို့မလိုဘူး။ 0:06:18.000,0:06:21.000 သေးသေးလေးတွေလုပ်တယ် ဆိုပေမဲ့ ဒါက [br]နေ အကျိုးတွေ ရနိုင်ပါသေးတယ်။ 0:06:21.000,0:06:23.000 ဒါတွေက နှစ်နိုင်ငံပဲ ရှိပါသေးတယ်။ 0:06:23.000,0:06:26.000 ကမ္ဘာ့နိုင်ငံတိုင်းကို ပိုကျယ်ပြန့်စွာ[br]သွားကြည့်ပြီးတောင် 0:06:26.000,0:06:29.000 ငွေနဲ့ ပျော်ရွှင်မှု ကြားက ဆက်စပ်မှုကို[br]သိလိုက်ချင်ပါတယ်။ 0:06:29.000,0:06:31.000 Gallup Organization က ဒေတာတွေ ရထားပါတယ်၊ 0:06:31.000,0:06:34.000 မကြာသေးခင်က ဖြစ်နေတဲ့ [br]နိုင်ငံရေး သဘောထားစစ်တမ်းတွေကပါ။ 0:06:34.000,0:06:36.000 မေးတာက "မကြာခင်က အသင်းအဖွဲ့ကို လှူခဲ့လား" 0:06:36.000,0:06:39.000 "သင့်ဘဝမှာ ယေဘုယျအနေနဲ့ ဘယ်လောက်ပျော်လဲ" 0:06:39.000,0:06:41.000 ဒီနှစ်ခုကြားက ဆက်စပ်မှုကို သိနိုင်တာပေါ့။ 0:06:41.000,0:06:44.000 ဒါတွေဟာ အပြုသဘော ဆက်နွယ်နေလား၊ [br]ငွေပေးလိုက်တာဟာ ပျော်စေလား၊ 0:06:44.000,0:06:46.000 ဒါမှမဟုတ် အပျက်သဘော ဆက်နွယ်နေလား။ 0:06:46.000,0:06:48.000 ဒီမြေပုံမှာ အစိမ်းက အပြုသဘော ဆက်စပ်မှုနဲ့ 0:06:48.000,0:06:51.000 အနီက အပျက်သဘော ဆက်စပ်မှုပါ။ 0:06:51.000,0:06:53.000 ကမ္ဘာက မိုက်မဲစွာ စိမ်းတာ တွေ့နိုင်တယ်။ 0:06:53.000,0:06:55.000 ဒီတော့ ဒီဒေတာရှိတဲ့ 0:06:55.000,0:06:57.000 ကမ္ဘာ့နိုင်ငံတိုင်း နီးပါးမှာ 0:06:57.000,0:06:59.000 အသင်းအဖွဲ့ကို ငွေပေးတဲ့သူတွေဟာ 0:06:59.000,0:07:01.000 မပေးသူတွေထက် ပိုပျော်ပါတယ်။ 0:07:01.000,0:07:04.000 အလယ်က အနီရောင်နိုင်ငံကို ကြည့်နေတာ သိတယ်။ 0:07:04.000,0:07:06.000 ဒါဘာလဲလို့ မပြောတော့ ကျုပ်ဟာ ငကြောင်ပဲပေါ့ 0:07:06.000,0:07:08.000 တကယ်က ဒါဟာ Central Asian Republic ပါ။ 0:07:08.000,0:07:10.000 ဇာတ်လမ်းတွေထွင်န်င်ပြီး ကွဲပြားနိုင်တယ်။ 0:07:10.000,0:07:12.000 ညာဘက်အောက်မှာက Rwanda ပါ။ 0:07:12.000,0:07:14.000 ဒါက အံ့ဩစရာ စိမ်းနေတယ်။ 0:07:14.000,0:07:16.000 ဒါကြောင့် ကြည့်တဲ့နေရာတိုင်း နီးပါးဟာ 0:07:16.000,0:07:18.000 ငွေပေးခြင်းဟာ ကိုယ့်အတွက် သိမ်းထားခြင်းထက် 0:07:18.000,0:07:20.000 ပိုပျော်စေပါတယ်။ 0:07:20.000,0:07:23.000 သင့်ရဲ့ အလုပ်လုပ်တဲ့ ဘဝကရော၊[br]ဒါက ကျန်နေတဲ့ ဘဝကို သုံးတာပါ။ 0:07:23.000,0:07:25.000 ကိုယ်သိသူတွေနဲ့ အတူမရှိတဲ့အခါ 0:07:25.000,0:07:28.000 ကုမ္ပဏီတချို့ကိုဝင်ပြီး အလားတူ လုပ်ပါတယ်။ 0:07:28.000,0:07:30.000 ဒါတွေက Belgium အရောင်းအဖွဲ့ပါ။ 0:07:30.000,0:07:32.000 အသင်းလိုက် အလုပ်လုပ်တယ်၊ ဆရာဝန်တွေဆီသွား၊ 0:07:32.000,0:07:34.000 ဆေးတွေဝယ်အောင် လုပ်ပါတယ်။ 0:07:34.000,0:07:37.000 ဒီတော့ အသင်းဝင်ဖြစ်ခြင်းရဲ့ အလုပ်အနေနဲ့ 0:07:37.000,0:07:39.000 ရောင်းပုံကို ကြည့်နိုင်၊ မြင်နိုင်ပါတယ်။ 0:07:39.000,0:07:41.000 အသင်းက လူတွေကို ငွေအချို့ပေးပြီး 0:07:41.000,0:07:43.000 "ကြိုက်သလိုသုံး" လို့ပြောပါတယ်။ 0:07:43.000,0:07:45.000 ကနေဒါက ဘွဲ့ကြိုကျောင်းသားတွေလိုပေါ့။ 0:07:45.000,0:07:47.000 ဒါပေမဲ့ အခြားအသင်းကိုတော့" ဒီမှာ ၁၅ ယူရို 0:07:47.000,0:07:49.000 ဒီအပတ် အသင်းဖော် အတွက်သုံး"လို့ ပြောတယ်။ 0:07:49.000,0:07:52.000 လက်ဆောင်အဖြစ် တစ်ခုခု ဝယ်ပေးခိုင်းတယ်။ 0:07:52.000,0:07:55.000 ဒီနောက် တွေ့ရတာက ကိုယ့်ကိုယ့်ကိုအတွက် 0:07:55.000,0:07:57.000 သုံးတဲ့ အသင်းတွေနဲ့ ပေးတဲ့ငွေကို အသင်း 0:07:57.000,0:07:59.000 ပိုကောင်းဖို့ လူမှုရေးစိတ်ရှိတဲ့အသင်းတွေပါ 0:07:59.000,0:08:01.000 ရယ်စရာ သကြားလုံးအိုး အကြောင်းက 0:08:01.000,0:08:03.000 အသင်းတစ်သင်းဟာ ငွေစု၊ သကြားလုံးတစ်အိုးဝယ် 0:08:03.000,0:08:06.000 ပတ်ပြီး အိုးကို ရိုက်ခွဲလိုက်တာ [br]ထွက်လာတာတွေက ဒီလိုပါ။ 0:08:06.000,0:08:08.000 တော်တော် ပေါက်ရနိုင်တဲ့ [br]အသေးအဖွဲလေးပေမဲ့ 0:08:08.000,0:08:11.000 ကွာခြားချက်ကို တွေးကြည့်ပါ၊ [br]ရတဲ့ ၁၅ ယူရိုကို အိတ်ကပ်ထဲထည့်၊ 0:08:11.000,0:08:13.000 လုံးလုံး မလုပ်တဲ့ အသင်း၊[br] 0:08:13.000,0:08:15.000 သူတို့အတွက် ကော်ဖီဝယ်သောက်ချင်သောက်မယ်။ 0:08:15.000,0:08:17.000 ဒီလူမှုရေးစိတ်ရှိတဲ့ အသင်းက အားလုံးစုပြီး 0:08:17.000,0:08:20.000 တစ်ခုခုဝယ်ပြီး အဖွဲ့လိုက်[br]လှုပ်ရှားမှုလုပ်တယ်။ 0:08:20.000,0:08:23.000 တွေ့ရတာက လူမှုရေးစိတ်ရှိတဲ့ အသင်းတွေက[br]ငွေကို သူတို့အတွက်ပဲ 0:08:23.000,0:08:25.000 ဆိုတဲ့ အသင်းတွေထက် ပစ္စည်း ပိုရောင်းရတယ်။ 0:08:25.000,0:08:27.000 ဒါနဲ့ပတ်သက်လို့ တွေးဖို့ တစ်နည်းက 0:08:27.000,0:08:29.000 ကိုယ်ပေးတဲ့ ၁၅ ယူရိုတိုင်းကို အိတ်ကပ်ထဲပဲ 0:08:29.000,0:08:32.000 ထည့်တတ်ကြပြီး အရင်ထက် ဘာမှ [br]ထူးထူးခြားခြား မလုပ်တာပါ။ 0:08:32.000,0:08:34.000 ဒါကနေ တစ်ပြားမှ မရပါဘူး။ 0:08:34.000,0:08:37.000 တကယ်က ငွေဆုံးတာပါ၊ ပိုကောင်းတာလုပ်ဖို့ [br]စေ့ဆော် မပေးနိုင်ဘူးလေ။ 0:08:37.000,0:08:39.000 ဒါပေမဲ့ ၁၅ ယူရိုကို အသင်းဖော်တွေအတွက် 0:08:39.000,0:08:41.000 သုံးဖို့ပေးတာက အသင်းကို ပိုကောင်းအောင်လုပ် 0:08:41.000,0:08:44.000 တော့ ဒီလိုရင်းနှီးမှုမှာ [br]တကယ်ကြီးမားစွာ ရလိုက်ပါတယ်။ 0:08:44.000,0:08:46.000 ကိုယ့်ကိုယ်ကို တွေးမိနိုင်လိမ့်မယ်လို့ 0:08:46.000,0:08:48.000 နားလည်ပါတယ်၊ ကောင်းပါတယ် ဆိုပေမဲ့ 0:08:48.000,0:08:50.000 ပရဟိတမူဝါဒမှာ သိပ်အရေးကြီးတဲ့ အခြေအနေရှိကာ 0:08:50.000,0:08:52.000 အဲဒီမှာ အလုပ်ဖြစ်မယ်တော့ မထင်မိဘူး။ 0:08:52.000,0:08:54.000 အခြေခံက ဒီမှာ အလုပ်ဖြစ်တယ်ဆိုတာ မပြရင် 0:08:54.000,0:08:56.000 သူဘာပြောပြော မယုံပါဘူး။ 0:08:56.000,0:08:59.000 ခင်ဗျားတို့ ဘောလုံးရိုက်အသင်းတွေကို [br]တွေးနေတာကို သိပါတယ်။ 0:08:59.000,0:09:01.000 (ရယ်သံများ) 0:09:01.000,0:09:03.000 ဒီလိုပြောတော့ ဝေဖန်စရာကြီးပါ၊ 0:09:03.000,0:09:06.000 ဒါကို ဘောလုံးရိုက်အသင်းနဲ့ မပြရင် [br]အားလုံးပေါက်ကရပဲလေ။ 0:09:06.000,0:09:08.000 ဒီတော့ ဒီဘောလုံးရိုက်အသင်းတွေဆီသွားပြီး 0:09:08.000,0:09:10.000 စိမ့်ဝင်လိုက်မိတယ်။ 0:09:10.000,0:09:12.000 အရင်ကအတိုင်းပဲ လုပ်ခဲ့တာပါ။ 0:09:12.000,0:09:15.000 တချို့အသင်းတွေက လူတွေကို [br]ငွေပေးတော့ သူတို့အတွက်ပဲ သုံးတယ်။ 0:09:15.000,0:09:17.000 တချို့အသင်းတွေကတော့ ပေးတဲ့ငွေကို 0:09:17.000,0:09:19.000 ဘောလုံးရိုက် အသင်းဖော်တွေအတွက် သုံးတယ်။ 0:09:19.000,0:09:21.000 ကိုယ့်အတွက်ကိုယ်သုံးတဲ့ အသင်းတွေဟာ 0:09:21.000,0:09:23.000 အရင်လိုပဲ နိုင်တဲ့ ရာခိုင်နှုန်းက အတူတူပဲ။ 0:09:23.000,0:09:25.000 ငွေကို အချင်းချင်းအတွက် သုံးတဲ့အသင်းတွေဟာ 0:09:25.000,0:09:27.000 ထူးခြားတဲ့ အသင်းတွေဖြစ်လာပြီး 0:09:27.000,0:09:29.000 မပြီးခင်မှာ အဖွဲ့ချုပ်ကို အုပ်စိုးတယ်။ 0:09:29.000,0:09:31.000 ဒီမတူညီတဲ့ အခြေအနေတွေကနေ 0:09:31.000,0:09:33.000 ကိုယ့်ကိုယ်ပိုင်ဘဝ၊ ကိုယ့်အလုပ်၊ 0:09:33.000,0:09:35.000 အချင်းချင်းပြိုင်တာလို ပေါက်ကရတွေမှာတောင် 0:09:35.000,0:09:37.000 သူများအတွက်သုံးတာဟာ ကိုယ့်အတွက်သုံးတာထက် 0:09:37.000,0:09:40.000 ပိုကြီးတဲ့ တုံ့ပြန်မှုရတာတွေ့နေရတယ်။ 0:09:40.000,0:09:42.000 ငွေနဲ့ပျော်ရွှင်မှုကို ဝယ်လို့မရဘူးလို့ 0:09:42.000,0:09:44.000 ထင်ရင် သုံးနေပုံက မဟုတ်ဘူးလို့ ထင်ပါတယ်။ 0:09:44.000,0:09:47.000 အကြံပေးတာက အဲဒီ ပစ္စည်းအစား [br]ဒီဟာကို ဝယ်သင့်တယ်၊ ဒါက ကိုယ့်ကို 0:09:47.000,0:09:49.000 ပိုပျော်စေတယ်လို့ ပြောတာမဟုတ်ပါဘူး။ 0:09:49.000,0:09:51.000 တကယ်က ကိုယ့်အတွက် ဘယ်ပစ္စည်း 0:09:51.000,0:09:53.000 ဝယ်လိုက်မယ်ဆိုတဲ့ အတွေးကို ရပ်ပြီး 0:09:53.000,0:09:56.000 ဒါအစား တချို့ကို သူတပါးကိုပေးဖို့[br]ကြိုးစားခြင်းပါ။ 0:09:56.000,0:09:59.000 ကံကောင်းစွာပဲ ခင်ဗျားတို့အတွက်[br]အခွင့်အလမ်းတစ်ခုရှိပါတယ်။ 0:09:59.000,0:10:01.000 DonorsChoose.org ဟာ ကိုယ်ကျိုးမဖက်တဲ့ 0:10:01.000,0:10:04.000 အဓိကအားဖြင့် ဝင်ငွေနိမ့်တဲ့ ကျောင်းတွေက[br]ဆရာတွေအတွက်ပါ။ 0:10:04.000,0:10:06.000 သူတို့ရဲ့ ပရောဂျက်တွေကို တင်တာက 0:10:06.000,0:10:08.000 "Huckleberry Finn ကို[br]သင်ချင်တယ်၊ စာအုပ်မရှိ" 0:10:08.000,0:10:10.000 "ကျောင်းသားတွေကို သိပ္ပံဘာသာ သင်ဖို့ 0:10:10.000,0:10:12.000 microscope လိုပေမဲ့ မရှိပါ။" 0:10:12.000,0:10:14.000 ကျွန်တော်တို့ သွားပြီး ဝယ်ပေးလို့ရတာပေါ့။ 0:10:14.000,0:10:17.000 ဆရာတွေနဲ ကလေးတွေက ခင်ဗျားကို [br]ကျေးဇူးတင်စာ ရေးကြတယ်။ 0:10:17.000,0:10:19.000 တစ်ခါတစ်ရံ microscope သုံးတဲ့ပုံ ပို့တယ် 0:10:19.000,0:10:21.000 ဒါဟာ ထူးဆန်းတဲ့ အရာပါ။ 0:10:21.000,0:10:23.000 ဝက်ဘ်ဆိုဒ်ကို သွားပြီး ထပ်စဉ်းစားပါ။ 0:10:23.000,0:10:26.000 "ငါ့အတွက်ဘယ်လိုသုံးနိုင်မလဲ"[br]ဆိုတာလျှော့၊ ပိုပြီးတော့ 0:10:26.000,0:10:29.000 တွေးရမှာက " ငါ့မှာ ၅ ဒေါ်လာ[br]၁၅ ဒေါ်လာရှိရင် 0:10:29.000,0:10:31.000 သူများအကျိုးရှိအောင် ဘာလုပ်နိုင်လဲ။ 0:10:31.000,0:10:34.000 နောက်ဆုံး ဒါကိုလုပ်လို့ ကိုယ်ရမယ့်[br]အကျိုးက ပိုများတာ သိရမှာပါ။ 0:10:34.000,0:10:36.000 ကျေးဇူးတင်ပါတယ်။ 0:10:36.000,0:10:38.000 (လက်ခုပ်သံများ)