0:00:06.729,0:00:11.413
Chế độ nô lệ coi con người là món hàng,[br]cướp đi các quyền cá nhân,

0:00:11.633,0:00:14.343
đã diễn ra dưới nhiều hình thức[br]khắp thế giới.[br]

0:00:14.343,0:00:19.959
Nhưng có một tổ chức nổi bật[br]vì tính quy mô toàn cầu và tồn tại lâu dài

0:00:19.959,0:00:22.018
Buôn bán nô lệ Đại Tây Dương,

0:00:22.018,0:00:25.530
diễn ra từ cuối thế kỷ 15[br]đến giữa thế kỷ 19

0:00:25.530,0:00:27.433
và trải dài trên ba châu lục,

0:00:27.433,0:00:31.210
buộc hơn 10 triệu người Châu Phi[br]di cư tới Châu Mỹ.

0:00:31.730,0:00:35.187
Tác động mà nó để lại ảnh hưởng không chỉ[br]đối với những nô lệ này

0:00:35.187,0:00:36.512
và con cháu họ,

0:00:36.512,0:00:40.352
nhưng còn cho cả nền kinh tế và lịch sử[br]của các khu vực lớn trên thế giới.

0:00:40.622,0:00:43.870
Có sự liên hệ kéo dài hàng thế kỷ[br]giữa Châu Âu và Châu Phi

0:00:43.870,0:00:45.754
thông qua Địa Trung Hải.

0:00:45.754,0:00:49.090
Nhưng buôn bán nô lệ Đại Tây Dương[br]bắt đầu cuối những năm 1400

0:00:49.090,0:00:51.658
với các thuộc địa của Bồ Đào Nha[br]ở Tây Phi,

0:00:51.658,0:00:55.182
và sự đóng đô của người Tây Ban Nha[br]ở Châu Mỹ không lâu sau đó.

0:00:55.182,0:00:59.777
Mùa màng phát triển ở các thuộc địa mới,[br]mía đường, thuốc lá, và cây bông,

0:00:59.777,0:01:01.335
cần rất nhiều nhân công,

0:01:01.335,0:01:04.056
và không đủ thực dân[br]hay người hầu làm việc

0:01:04.056,0:01:06.387
để canh tác các vùng đất mới.

0:01:06.387,0:01:10.954
Thổ dân Châu Mỹ đã bị nô lệ hóa, [br]nhưng nhiều người đã chết vì các bệnh mới,

0:01:10.954,0:01:12.925
một số khác thì chống chọi được.

0:01:12.925,0:01:15.845
Và để đáp ứng nhu cầu về lao động,

0:01:15.845,0:01:18.436
người Châu Âu chuyển hướng sang Châu Phi.

0:01:18.436,0:01:22.060
Nô lệ Châu Phi đã tồn tại[br]hàng thế kỷ dưới nhiều hình thức.

0:01:22.060,0:01:24.069
Một số nô lệ là người hầu khế ước,

0:01:24.069,0:01:27.446
với một số điều khoản hạn chế[br]và cơ hội để mua tự do cho chính mình.

0:01:27.446,0:01:29.761
Một số khác là nông nô của người Châu Âu.

0:01:29.761,0:01:33.250
Trong một số xã hội, nô lệ có thể[br]là một phần của gia đình nhà chủ,

0:01:33.250,0:01:36.245
sở hữu đất đai, thậm chí nâng cao[br]địa vị quyền lực.

0:01:36.245,0:01:39.692
Nhưng khi các thuyền trưởng người da trắng[br]đến mang theo hàng hóa sản xuất,

0:01:39.692,0:01:42.158
vũ khí, và rượu rum để đổi cho các nô lệ,

0:01:42.158,0:01:46.239
Các vua châu Phi và thương lái [br]không có nhiều lý do để lưỡng lự.

0:01:46.239,0:01:50.515
Họ coi những người họ bán[br]không phải là anh em châu Phi của mình

0:01:50.515,0:01:55.701
mà là những tội nhân, con nợ,[br]hoặc tù nhân chiến tranh của các bộ tộc.

0:01:55.771,0:01:59.052
Bán họ, các nhà vua làm giàu[br]vương quốc của mình,

0:01:59.052,0:02:01.959
và củng cố sức mạnh[br]để chống lại kẻ thù xung quanh.

0:02:01.959,0:02:04.773
Các vương quốc châu Phi thịnh vượng[br]nhờ vào buôn bán nô lệ,

0:02:04.773,0:02:09.361
nhưng việc đáp ứng nhu cầu lớn của người [br]Châu Âu đã tạo nên một cuộc chiến gay gắt

0:02:09.361,0:02:11.971
Chế độ nô lệ thay thế các bản án khác,

0:02:11.971,0:02:15.091
và bắt nô lệ[br]trở thành một động cơ chiến tranh,

0:02:15.091,0:02:17.163
hơn là hậu quả của nó.

0:02:17.163,0:02:19.319
Để bảo vệ mình khỏi [br]các cuộc săn bắt nô lệ

0:02:19.319,0:02:21.949
các vương quốc láng giềng[br]cần vũ khí của người Châu Âu,

0:02:21.949,0:02:24.845
mà nó cũng được mua bằng nô lệ.

0:02:24.845,0:02:27.389
Buôn bán nô lệ trở thành [br]cuộc chạy đua vũ trang,

0:02:27.389,0:02:31.258
làm thay đổi xã hội và kinh tế[br]khắp châu lục.

0:02:31.258,0:02:35.334
Riêng đối với những nô lệ, họ phải đối mặt[br]với sự tàn bạo ngoài tưởng tượng.

0:02:35.334,0:02:38.000
Sau khi bị áp giải tới các pháo đài nô lệ[br]trên bờ biển,

0:02:38.000,0:02:41.146
cạo trọc để ngăn chấy rận, và đóng dấu,

0:02:41.146,0:02:44.161
họ được đẩy lên tàu [br]tới châu Mỹ.

0:02:44.161,0:02:47.901
Khoảng 20% sẽ không bao giờ thấy đất liền[br]lần nữa.

0:02:47.901,0:02:50.807
Hầu hết các thuyền trưởng thời đó[br]là những tên giỏi nhồi nhét,

0:02:50.807,0:02:53.898
nhét thật nhiều người trên [br]khoang của mình.[br]

0:02:53.898,0:02:57.565
Thiếu thốn vệ sinh đã làm nhiều người[br]chết vì bệnh dịch

0:02:57.565,0:03:00.161
và những người khác bị [br]ném xuống biển vì bị bệnh,

0:03:00.161,0:03:01.752
hoặc bị trừng phạt,

0:03:01.752,0:03:05.950
thuyền trưởng bảo đảm lợi nhuận[br]bằng cách cắt tai nô lệ

0:03:05.950,0:03:08.073
làm bằng chứng cho cuộc buôn bán.

0:03:08.073,0:03:11.304
Một vài tên tự tay giải quyết vấn đề.

0:03:11.304,0:03:15.113
Rất nhiều người Châu Phi nội địa chưa [br]từng thấy người da trắng trước đây

0:03:15.113,0:03:16.628
tưởng họ là kẻ ăn thịt người

0:03:16.628,0:03:19.722
cứ liên tiếp bắt người[br]và trở lại bắt tiếp.

0:03:20.482,0:03:23.988
Vì sợ bị ăn thịt,[br]hoặc tránh thêm đau khổ,

0:03:23.988,0:03:26.857
họ tự tử[br]hoặc tự bỏ đói,

0:03:26.857,0:03:30.620
tin rằng khi chết,[br]linh hồn của họ sẽ được về nhà.

0:03:31.400,0:03:34.086
Những người sống sót[br]không được xem là con người,

0:03:34.086,0:03:36.005
mà là hàng hóa.

0:03:36.005,0:03:39.956
Phụ nữ và trẻ em bị giữ trên bong tàu[br]và bị đám thủy thủ lạm dụng.

0:03:39.956,0:03:42.474
còn đàn ông bị bắt nhảy múa

0:03:42.474,0:03:46.510
để rèn luyện thể lực[br]và đàn áp nổi dậy.

0:03:46.960,0:03:49.735
Những gì xảy ra cho những nô lệ đó [br]khi đến Tân thế giới

0:03:49.735,0:03:53.177
và di sản của chế độ nô lệ ảnh hưởng[br]như thế nào tới hậu duệ của họ ngày nay

0:03:53.177,0:03:54.939
được khá là nhiều người biết đến.

0:03:54.939,0:03:56.433
Nhưng cái thường không được bàn

0:03:56.433,0:04:01.454
là ảnh hưởng của buôn bán nô lệ Đại Tây[br]Dương đối với tương lai của Châu Phi.

0:04:01.454,0:04:05.492
Không chỉ mất hàng chục triệu người,

0:04:05.492,0:04:08.536
mà vì đa số nô lệ bị bắt là đàn ông,

0:04:08.536,0:04:11.888
ảnh hưởng lâu dài về nhân khẩu[br]còn lớn hơn nhiều.

0:04:11.888,0:04:15.727
Khi buôn bán nô lệ cuối cùng bị cấm ở châu[br]Mỹ và Châu Âu,

0:04:15.727,0:04:20.346
các vương quốc Châu phi có nền kinh tế [br]phụ thuộc vào nó bị sụp đổ

0:04:20.346,0:04:23.716
khiến họ bị chinh phục và thuộc địa hóa.

0:04:23.716,0:04:27.265
Cuộc chạy đua và sự tràn vào[br]của vũ khí Châu Âu gia tăng.

0:04:27.265,0:04:31.703
đồ thêm dầu vào lửa cho chiến tranh và[br]sự bất ổn kéo dài đến ngày nay.

0:04:31.703,0:04:36.393
Buôn bán nô lệ Đại Tây Dương góp phần cho[br]sự phát triển của nạn phân biệt chủng tộc.

0:04:36.393,0:04:40.239
Hầu hết Nô lệ châu Phi đều có nguyên nhân[br]sâu xa là hình phạt pháp lý.

0:04:40.239,0:04:41.997
hoặc chiến tranh các bộ lạc,

0:04:41.997,0:04:44.881
nhưng người châu Âu, vốn rao giảng về[br]một tôn giáo duy nhất,

0:04:44.881,0:04:48.537
và đã cấm nô lệ hóa những anh em[br]Thiên chúa giáo từ lâu,

0:04:48.537,0:04:50.924
cần một lời bào chữa cho hành động

0:04:50.924,0:04:54.641
rõ ràng là đầy mâu thuẫn[br]với lý tưởng của họ về công bằng

0:04:55.131,0:04:58.649
Vì thế họ tuyên bố rằng[br]người châu Phi rất thấp kém về cấu tạo

0:04:58.649,0:05:00.588
và được sinh ra để làm nô lệ,

0:05:00.588,0:05:03.188
họ nỗ lực[br]để bào chữa cho lý thuyết này.

0:05:03.188,0:05:07.343
Do đó, chế độ nô lệ ở châu Âu và châu Mỹ [br]đã dựa trên cơ cở phân biệt chủng tộc,

0:05:07.343,0:05:10.497
khiến cho những nô lệ[br]và con cháu của họ

0:05:10.497,0:05:13.408
không thể có được vị trí[br]công bằng trong xã hội.

0:05:13.408,0:05:14.774
Bằng tất cả những cách này,

0:05:14.774,0:05:18.574
buôn bán nô lệ Đại Tây Dương đã là một bất[br]công trên diện rộng

0:05:18.589,0:05:22.409
mà ảnh hưởng của nó kéo dài[br]tới tận sau khi bị bãi bỏ.