1
00:00:07,124 --> 00:00:11,328
Năm 1997, trong một trận đấu giữa 
Brazil và Pháp,

2
00:00:11,328 --> 00:00:14,387
một cầu thủ trẻ người Braxin 
Roberto Carlos

3
00:00:14,387 --> 00:00:17,502
đã thực hiện một cú sút phạt thành bàn
ở khoảng cách 35m.

4
00:00:17,502 --> 00:00:19,554
Vì không có đường bay thẳng vào gôn

5
00:00:19,554 --> 00:00:23,859
nên Carlos quyết định thực hiện điều
dường như không tưởng này.

6
00:00:23,859 --> 00:00:27,068
Cú sút của anh đưa quả bóng 
bay vòng qua các cầu thủ hàng rào

7
00:00:27,068 --> 00:00:30,960
nhưng ngay khi chuẩn bị ra ngoài, 
nó ngoặt sang bên trái

8
00:00:30,960 --> 00:00:33,082
và liệng vào khung thành

9
00:00:33,082 --> 00:00:35,877
Theo định luật 1 về chuyển động của Newton

10
00:00:35,877 --> 00:00:39,246
một vật thể sẽ giữ nguyên hướng và vận tốc

11
00:00:39,246 --> 00:00:42,077
cho đến khi có lực tác dụng lên nó

12
00:00:42,077 --> 00:00:45,931
Khi Carlos sút bóng, 
anh tạo cho nó hướng di chuyển và vận tốc

13
00:00:45,931 --> 00:00:48,696
nhưng lực nào ngoặt quả bóng đi

14
00:00:48,696 --> 00:00:53,577
và tạo ra một trong những
bàn thắng đẹp nhất trong lịch sử bóng đá

15
00:00:53,577 --> 00:00:55,828
Câu trả lời là sự xoáy.

16
00:00:55,828 --> 00:00:59,515
Carlos đá vào góc phải dưới của quả bóng,

17
00:00:59,515 --> 00:01:05,142
làm nó bay lên cao và về bên phải
đồng thời cũng quay quanh trục của nó.

18
00:01:05,142 --> 00:01:08,223
Qủa bóng bắt đầu bay theo một đường
dường như là thẳng

19
00:01:08,223 --> 00:01:12,053
với luồng không khí ở cả hai phía 
làm nó chậm lại

20
00:01:12,053 --> 00:01:16,989
Một bên, luồng không khí chạy ngược chiều
với vòng xoáy của quả bóng,

21
00:01:16,989 --> 00:01:18,890
làm tăng áp lực,

22
00:01:18,890 --> 00:01:23,036
nhưng ở bên kia, luồng không khí di chuyển
cùng chiều với vòng xoáy,

23
00:01:23,036 --> 00:01:26,114
tạo ra một không gian áp lực thấp hơn.

24
00:01:26,114 --> 00:01:30,929
Sự chênh lệch đó đá khiến quả bóng
hướng về phía có áp lực thấp hơn.

25
00:01:30,929 --> 00:01:34,302
Hiện tượng này là hiệu ứng Magnus

26
00:01:34,302 --> 00:01:37,673
Kiểu đá này,
thường được gọi là kiểu trái chuối

27
00:01:37,673 --> 00:01:39,529
thường được thực hiện rất nhiều,

28
00:01:39,529 --> 00:01:43,581
và là một trong những điều làm trận đấu
trở nên hấp dẫn hơn.

29
00:01:43,581 --> 00:01:45,932
Nhưng,
lái quả bóng với sự chính xác cần thiết

30
00:01:45,932 --> 00:01:51,061
để bay vòng qua hàng rào và 
bay trở lại gôn là rất khó.

31
00:01:51,061 --> 00:01:53,314
Nếu đá quá cao, nó bay vút ra ngoài

32
00:01:53,314 --> 00:01:56,587
Quá thấp, nó chạm đất trước khi bay vòng.

33
00:01:56,587 --> 00:01:59,093
Quá rộng, nó không thể vươn tới gôn.

34
00:01:59,093 --> 00:02:02,591
Quá hẹp và hậu vệ sẽ cản được nó.

35
00:02:02,591 --> 00:02:06,068
Quá chậm, 
nó cong quá sớm hoặc không kịp cong.

36
00:02:06,068 --> 00:02:09,088
Quá nhanh, nó cong quá muộn.

37
00:02:09,088 --> 00:02:10,978
Vật lý học khả thi hóa việc thực hiện

38
00:02:10,978 --> 00:02:14,386
một bàn thắng khác thoạt nhìn 
tưởng như là không thể:

39
00:02:14,386 --> 00:02:17,504
phạt góc.

40
00:02:17,504 --> 00:02:21,032
Hiệu ứng Magnus được chứng minh bởi
ngài Issac Newton

41
00:02:21,032 --> 00:02:26,261
sau khi ông ấy để ý 
khi đang chơi tennis năm 1670

42
00:02:26,261 --> 00:02:30,217
Nó cũng đúng với gôn, dĩa hay bóng chày.

43
00:02:30,217 --> 00:02:33,138
Ở mỗi trường hợp, mọi việc xảy ra như nhau

44
00:02:33,138 --> 00:02:37,634
Quả bóng xoáy tạo ra sự chênh lệch áp lực 
của các luồng khí quanh nó

45
00:02:37,634 --> 00:02:40,651
và bẻ cong đường đi của nó
theo chiều của vòng xoáy

46
00:02:40,651 --> 00:02:41,972
Và câu hỏi ở đây là

47
00:02:41,972 --> 00:02:44,448
về mặt lý thuyết, 
liệu bạn có thể sút bóng đủ mạnh

48
00:02:44,448 --> 00:02:48,292
để nó vòng lại ngay chỗ bạn không?

49
00:02:48,292 --> 00:02:50,139
Tiếc thay, không thể

50
00:02:50,139 --> 00:02:52,672
Thậm chí nếu quả bóng không bị ảnh hưởng,

51
00:02:52,672 --> 00:02:54,311
hay bị ngăn cản,

52
00:02:54,311 --> 00:02:55,786
khi không khí làm chậm quả bóng

53
00:02:55,786 --> 00:02:58,897
góc chệch sẽ tăng dần

54
00:02:58,897 --> 00:03:02,658
làm bóng bay theo những vòng tròn nhỏ dần

55
00:03:02,658 --> 00:03:05,287
cho tới khi dừng hằn.

56
00:03:05,287 --> 00:03:07,026
Và để làm được điều đó

57
00:03:07,026 --> 00:03:11,103
bạn phải đá bóng quay nhanh gấp 15 lần

58
00:03:11,103 --> 00:03:13,904
cú sút huyền thoại của Carlos

59
00:03:13,904 --> 00:03:16,215
Vậy nên, chúc may mắn.