WEBVTT

00:00:07.124 --> 00:00:11.328
Το 1997 σε ένα παιχνίδι
ανάμεσα στη Γαλλία και τη Βραζιλία,

00:00:11.328 --> 00:00:14.387
ένας νεαρός Βραζιλιάνος παίκτης,
ο Ρομπέρτο Κάρλος,

00:00:14.387 --> 00:00:17.092
ξεκίνησε να εκτελέσει ένα φάουλ
από απόσταση 35 μέτρων.

00:00:17.502 --> 00:00:19.554
Μην έχοντας οπτική επαφή με την εστία,

00:00:19.554 --> 00:00:23.139
ο Κάρλος αποφάσισε να επιχειρήσει
κάτι φαινομενικά αδύνατο.

00:00:23.749 --> 00:00:27.028
Το λάκτισμά του έστειλε την μπάλα
δίπλα από τους παίκτες,

00:00:27.068 --> 00:00:30.960
αλλά λίγο πριν φύγει άουτ,
άλλαξε πορεία προς τα αριστερά

00:00:30.960 --> 00:00:32.742
και κατέληξε στα δίχτυα.

00:00:33.082 --> 00:00:35.807
Σύμφωνα με τον 1ο νόμο 
του Νεύτωνα για την κίνηση,

00:00:35.877 --> 00:00:39.246
ένα κινούμενο αντικείμενο διατηρεί
την κατεύθυνση και ταχύτητά του

00:00:39.246 --> 00:00:41.824
μέχρι να εφαρμοστεί σε αυτό μια δύναμη.

00:00:42.077 --> 00:00:45.931
Όταν ο Κάρλος κλώτσησε την μπάλα,
της έδωσε κατεύθυνση και ταχύτητα,

00:00:45.931 --> 00:00:48.636
αλλά ποια δύναμη έκανε την μπάλα
να αλλάξει κατεύθυνση

00:00:48.706 --> 00:00:53.057
και να σκοράρει ένα από τα πιο μεγαλοπρεπή
γκολ στην ιστορία του ποδοσφαίρου;

00:00:53.577 --> 00:00:55.508
Το κόλπο ήταν στο φάλτσο.

00:00:55.828 --> 00:00:59.325
Ο Κάρλος κλώτσησε την μπάλα
στο κάτω δεξί τμήμα της μπάλας,

00:00:59.515 --> 00:01:04.132
στέλνοντάς την ψηλά και δεξιά, αλλά επίσης
περιστρεφόμενη γύρω από τον άξονά της.

00:01:05.142 --> 00:01:08.223
Η μπάλα ξεκίνησε την πτήση της
σε μια φαινομενικά ευθεία πορεία,

00:01:08.223 --> 00:01:11.583
με τον αέρα να ρέει και από τις δύο
πλευρές και να την επιβραδύνει.

00:01:12.053 --> 00:01:16.929
Από τη μία πλευρά, ο αέρας κινούνταν
αντίθετα από την περιστροφή της μπάλας,

00:01:16.989 --> 00:01:18.680
προκαλώντας αύξηση της πίεσης,

00:01:18.890 --> 00:01:23.036
ενώ από την άλλη πλευρά, ο αέρας κινούνταν
σύμφωνα με την φορά της περιστροφής,

00:01:23.036 --> 00:01:25.854
δημιουργώντας μια περιοχή
χαμηλότερης πίεσης.

00:01:26.114 --> 00:01:30.449
Η διαφορά πίεσης έστριψε την μπάλα
προς τη ζώνη της χαμηλότερης πίεσης.

00:01:30.839 --> 00:01:33.602
Αυτό ονομάζεται «φαινόμενο Μάγκνους».

00:01:34.152 --> 00:01:37.513
Αυτού του είδους το λάκτισμα
που αναφέρεται και ως «εκτέλεση μπανάνα»

00:01:37.513 --> 00:01:39.429
επιχειρείται συχνά

00:01:39.529 --> 00:01:43.161
και είναι ένα από τα στοιχεία
που κάνει όμορφο αυτό το άθλημα.

00:01:43.431 --> 00:01:46.622
Αλλά η καμπύλωση της πορείας της μπάλας
με την απαιτούμενη ακρίβεια

00:01:46.622 --> 00:01:50.671
για να ελιχθεί μετά το τείχος
και να καταλήξει στο τέρμα είναι δύσκολη.

00:01:51.071 --> 00:01:53.314
Αν πάει πολύ ψηλά,
θα φύγει πάνω από την εστία.

00:01:53.314 --> 00:01:56.307
Αν πάει πολύ χαμηλά, θα χτυπήσει
στο έδαφος πριν αλλάξει πορεία.

00:01:56.587 --> 00:01:58.933
Αν πάει πολύ πλάγια,
δεν θα φτάσει ποτέ στο τέρμα.

00:01:59.093 --> 00:02:02.201
Αν δεν πάει αρκετά πλάγια,
θα σταματήσει στο τείχος.

00:02:02.591 --> 00:02:05.738
Αν δεν πάει πολύ δυνατά, θα αλλάξει
πορεία πολύ νωρίς ή καθόλου.

00:02:06.068 --> 00:02:08.508
Αν πάει πολύ δυνατά,
θα αλλάξει πορεία πολύ αργά.

00:02:09.088 --> 00:02:10.978
Η ίδια Φυσική κάνει δυνατό

00:02:10.978 --> 00:02:14.386
το σκοράρισμα ενός άλλου
φαινομενικά αδύνατου γκολ,

00:02:14.386 --> 00:02:16.644
του γκολ απευθείας από κόρνερ.

00:02:17.504 --> 00:02:21.032
Το φαινόμενο Μάγκνους περιγράφηκε
για πρώτη φορά από τον Ισαάκ Νεύτωνα,

00:02:21.032 --> 00:02:25.361
που το παρατήρησε παίζοντας τένις το 1670.

00:02:26.261 --> 00:02:30.047
Εφαρμόζεται επίσης στο γκολφ,
το φρίσμπι και το μπέιζμπολ.

00:02:30.217 --> 00:02:32.838
Σε κάθε περίπτωση
συμβαίνει το ίδιο πράγμα.

00:02:33.138 --> 00:02:37.634
Το σπιν της μπάλας δημιουργεί μια διαφορά
πίεσης στη ροή του περιβάλλοντα αέρα,

00:02:37.634 --> 00:02:40.361
που την καμπυλώνει
προς την κατεύθυνση της περιστροφής.

00:02:40.651 --> 00:02:41.775
Ορίστε και μια ερώτηση.

00:02:41.972 --> 00:02:44.728
Μπορείτε, θεωρητικά, να κλωτσήσετε
μια μπάλα αρκετά δυνατά,

00:02:44.728 --> 00:02:47.842
ώστε να επιστρέψει πίσω σε σας
σαν μπούμερανγκ;

00:02:48.292 --> 00:02:49.669
Δυστυχώς όχι.

00:02:50.079 --> 00:02:52.672
Ακόμα κι αν η μπάλα
δεν διαλυθεί από το χτύπημα,

00:02:52.672 --> 00:02:54.311
ή χτυπήσει σε εμπόδια,

00:02:54.311 --> 00:02:55.786
καθώς ο αέρας την επιβραδύνει,

00:02:55.786 --> 00:02:58.897
η γωνία εκτροπής θα αυξανόταν,

00:02:58.897 --> 00:03:02.658
κάνοντάς την να κινηθεί σπειροειδώς
σε όλο και μικρότερους κύκλους,

00:03:02.658 --> 00:03:04.737
μέχρι τελικά να σταματήσει.

00:03:05.287 --> 00:03:08.096
Αλλά για να καταφέρετε
αυτήν τη σπειροειδή κίνηση,

00:03:08.096 --> 00:03:11.383
θα πρέπει να κλωτσήσετε την μπάλα
με περισσότερη από 15πλάσια ταχύτητα

00:03:11.383 --> 00:03:13.764
από όσο την κλώτσησε ο Κάρλος
στο αθάνατο σουτ του.

00:03:13.904 --> 00:03:15.605
Καλή τύχη μ' αυτό!