WEBVTT

00:00:00.000 --> 00:00:01.519
ശാക്തീകരണത്തെക്കുറിച്ച് സംസാരിക്കുന്നത് 
വിചിത്രമാണ്

00:00:02.846 --> 00:00:04.173
കാരണം, നാം ശാക്തീകരണത്തെ കുറിച്ച് 
സംസാരിക്കുമ്പോൾ,

00:00:05.611 --> 00:00:07.555
നമ്മെ ഏറ്റവുമധികം സ്പർശിക്കുന്നത് കഥകളാണ്.

00:00:07.555 --> 00:00:09.499
അതുകൊണ്ട് ഞാൻ 
ഒരു സാധാരണ കഥയുമായി തുടങ്ങട്ടെ.

00:00:11.445 --> 00:00:14.073
ഇന്ത്യയിൽ ജീവിക്കുന്ന ഒരു യുവതിയുടെ
അവസ്ഥ എന്താണെന്നറിയാമോ?

NOTE Paragraph

00:00:16.702 --> 00:00:18.974
ഞാൻ എന്റെ ജീവിതത്തിലെ കഴിഞ്ഞ
27 വർഷത്തോളം

00:00:18.974 --> 00:00:21.073
ഇന്ത്യയിലെ മൂന്ന് ചെറിയ പട്ടണങ്ങളിലും

00:00:21.073 --> 00:00:22.754
രണ്ട് വലിയ നഗരങ്ങളിലുമാണ് ജീവിച്ചത്.

00:00:22.754 --> 00:00:24.435
കൂടാതെ, എനിക്ക് ധാരാളം 
അനുഭവങ്ങളുമുണ്ടായിട്ടുണ്ട്.

00:00:26.118 --> 00:00:27.389
എനിക്ക് ഏഴ് വയസ്സായിരുന്നപ്പോൾ,

00:00:27.389 --> 00:00:28.660
എന്റെ വീട്ടിലേക്ക് ഒരു മാസ്റ്റർ വരുമായിരുന്നു

00:00:30.655 --> 00:00:32.650
കണക്ക് പഠിപ്പിക്കുന്ന ഇദ്ദേഹം 
എന്നെ ലൈംഗികമായി പീഡിപ്പിച്ചിരുന്നു.

00:00:34.221 --> 00:00:35.792
അദ്ദേഹം എന്റെ 
പാവാടയ്ക്കുള്ളിലൂടെ കൈകടത്തുമായിരുന്നു.

00:00:38.518 --> 00:00:41.244
അദ്ദേഹം എന്റെ പാവാടയ്ക്കുള്ളിലൂടെ 
കൈകടത്തുമ്പോൾ എന്നോട് പറഞ്ഞത്,

00:00:43.472 --> 00:00:45.700
എന്നെ സന്തോഷിപ്പിക്കാൻ 
അദ്ദേഹത്തിനറിയാമെന്നായിരുന്നു.

00:00:47.486 --> 00:00:49.272
17 വയസ്സായപ്പോൾ, 
എന്റെ ഹൈസ്കൂളിലുള്ള ഒരു ആൺകുട്ടി,

00:00:51.428 --> 00:00:52.507
ഒരു ഈ-മെയിൽ പ്രചരിപ്പിക്കുകയുണ്ടായി

00:00:52.507 --> 00:00:54.940
എനിക്കെതിരെ ചെയ്യാവുന്ന 
എല്ലാ ലൈംഗിക അതിക്രമങ്ങളെയും കുറിച്ച്,

00:00:54.940 --> 00:00:57.704
ഇത് ചെയ്യാൻ കാരണം,

00:00:57.704 --> 00:01:01.789
ഞാൻ അയാളെ ഗൗനിച്ചില്ല എന്നതായിരുന്നു.

00:01:01.789 --> 00:01:05.500
19 - വയസ്സിൽ, ഞാനൊരു സുഹൃത്തിനെ സഹായിച്ചു

00:01:05.500 --> 00:01:08.592
അവളുടെ മാതാപിതാക്കൾ വയസ്സേറിയ ഒരാളെക്കൊണ്ട് അവളെ വിവാഹം കഴിപ്പിച്ചയയ്ക്കാൻ ശ്രമിച്ചപ്പോൾ

00:01:08.592 --> 00:01:12.259
ദുഷിച്ച ആ വിവാഹത്തിൽ നിന്ന് രക്ഷപെടാനായിട്ട്.

00:01:12.259 --> 00:01:14.401
21 വയസ്സുള്ളപ്പോൾ, ഞാനും ഒരു സുഹൃത്തും നടന്നുപോകുകയായിരുന്നു.

00:01:14.401 --> 00:01:18.734
ആ വൈകുന്നേരം,

00:01:18.734 --> 00:01:20.273
ഒരു മനുഷ്യൻ തന്റെ പാന്റ് താഴ്ത്തിക്കാണിച്ച്

00:01:20.273 --> 00:01:23.483
ഞങ്ങളുടെ മുന്നിൽ വച്ച് സ്വയംഭോഗം ചെയ്തു.

00:01:23.483 --> 00:01:27.910
സഹായത്തിന് അഭ്യർത്ഥിച്ചപ്പോൾ, 
ആരും കടന്നു വന്നില്ല.

00:01:27.910 --> 00:01:32.900
എനിക്ക് 25 വയസ്സുള്ളപ്പോൾ, 
ഞാൻ വീട്ടിലേക്ക് നടന്നു കൊണ്ടിരിക്കേ,

00:01:32.900 --> 00:01:35.726
ഒരു ബൈക്കിൽ വന്ന രണ്ടുപേർ 
എന്നെ ആക്രമിച്ചു.

00:01:35.726 --> 00:01:37.843
എനിക്ക് രണ്ട് രാത്രി ആശുപത്രിയിൽ 
ചിലവഴിക്കേണ്ടി വന്നു

00:01:37.843 --> 00:01:41.085
മുറിവുകളിലും വേദനയിലും നിന്ന് സുഖപ്പെടാൻ.

NOTE Paragraph

00:01:41.085 --> 00:01:46.305
അതെ, എന്റെ ജീവിതം മുഴുവനും
ഞാൻ കണ്ടത്, സ്ത്രീകളെ-

00:01:46.305 --> 00:01:48.171
കുടുംബത്തിൽ, കൂട്ടുകാർക്കിടയിൽ, 
ജോലിസ്ഥലത്ത്,

00:01:48.171 --> 00:01:50.964
ഇവരും ഇത്തരം അനുഭവങ്ങളിലൂടെ ജീവിച്ചിരിക്കുന്നു,

00:01:50.964 --> 00:01:54.137
പക്ഷെ അവർ ഇതേക്കുറിച്ച് വാചാലരാകാറില്ല.

00:01:54.137 --> 00:01:58.777
ചുരുക്കിപ്പറഞ്ഞാൽ, 
ഇന്ത്യയിലെ ജീവിതം അത്ര എളുപ്പമല്ല.

00:01:58.777 --> 00:02:02.295
പക്ഷെ, ഇന്ന് ഞാൻ ഈ ഭീതിയെപ്പറ്റിയല്ല 
സംസാരിക്കാൻ പോകുന്നത്.

00:02:02.295 --> 00:02:04.049
ഞാൻ പറയാൻ പോകുന്നത്, 
ഞാൻ കണ്ടെത്തിയ വഴിയെക്കുറിച്ചാണ്,

00:02:04.049 --> 00:02:08.427
ഈ ഭീതി എനിക്ക് കാട്ടിത്തന്ന വഴിയെക്കുറിച്ച്.

NOTE Paragraph

00:02:08.427 --> 00:02:11.930
ഡിസംബർ 2012 ലെ ഒരു രാത്രിയിൽ സംഭവിച്ചത്

00:02:11.930 --> 00:02:13.704
എന്റെ ജീവിതം മാറ്റിമറിച്ചു.

00:02:13.704 --> 00:02:17.000
23 വയസ്സുള്ള ഒരു യുവതി, ഒരു വിദ്യാർത്ഥിനി,

00:02:17.000 --> 00:02:21.904
ദില്ലിയിൽ ഒരു ബസ്സിൽ കയറി, 
ആൺ സുഹൃത്തിനൊപ്പം.

00:02:21.904 --> 00:02:24.513
ബസ്സിനകത്ത് ആറ് ആണുങ്ങളുണ്ടായിരുന്നു,

00:02:24.513 --> 00:02:27.591
നിങ്ങൾ സാധാരണയായി 
ഇന്ത്യയിൽ കാണാൻ സാധ്യതയുള്ള ആളുകൾ തന്നെ.

00:02:27.591 --> 00:02:29.923
അതിനുശേഷം നടന്ന നടുക്കുന്ന വിവരങ്ങൾ

00:02:29.923 --> 00:02:31.667
വീണ്ടും വീണ്ടും പ്രദർശിപ്പിക്കപ്പെടുകയുണ്ടായി

00:02:31.667 --> 00:02:34.491
ദേശീയ, അന്തർദേശീയ മാധ്യമങ്ങളിൽ.

00:02:34.491 --> 00:02:37.765
ആ പെൺകുട്ടി പലപ്രാവശ്യം
ലൈംഗികമായി പീഡിപ്പിക്കപ്പെട്ടു

00:02:37.765 --> 00:02:40.745
മുനയില്ലാത്ത ഒരു കമ്പ് ദേഹത്ത് കയറ്റപ്പെട്ടു

00:02:40.745 --> 00:02:43.996
അടിയേറ്റ്, കടിയേറ്റ്, മരിക്കാൻ വിട്ടു.

00:02:43.996 --> 00:02:46.000
അവളുടെ സുഹൃത്തിന്റെ വായ മൂടി കെട്ടി, അക്രമിച്ചു,

00:02:46.000 --> 00:02:49.577
അബോധാവസ്ഥയിലാക്കി.

00:02:49.577 --> 00:02:53.761
അവൾ ഡിസംബർ 29 ന് മരണപ്പെട്ടു.

00:02:53.761 --> 00:02:55.739
അതേസമയം, ഇവിടെയുള്ള നമ്മളിൽ പലരും

00:02:55.739 --> 00:02:58.242
പുതുവർഷത്തെ എതിരേൽക്കാൻ തയ്യാറെടുക്കുമ്പോൾ,

00:02:58.242 --> 00:03:01.479
ഇന്ത്യ ഇരുട്ടിൽ മുങ്ങി.

00:03:01.479 --> 00:03:04.645
ഞങ്ങളുടെ ചരിത്രത്തിലാദ്യമായി,

00:03:04.645 --> 00:03:06.823
ഇന്ത്യൻ നഗരങ്ങളിലെ പുരുഷന്മാരും സ്ത്രീകളും

00:03:06.823 --> 00:03:09.014
ഈ ഭയാനക സത്യത്തിലേക്ക്,

00:03:09.014 --> 00:03:12.536
സ്ത്രീകളുടെ നിജമായ അവസ്ഥയിലേക്ക് 
കണ്ണൂതുറന്നു.

00:03:12.536 --> 00:03:14.955
മറ്റ് പല യുവതികളെയും പോലെ,

00:03:14.955 --> 00:03:17.149
ഞാനും വളരെയധികം നടുങ്ങിപ്പോയി.

00:03:17.149 --> 00:03:18.416
ഇത്തരം ഒരു സംഭവം രാജ്യത്തെ തലസ്ഥാനത്ത്

00:03:18.416 --> 00:03:21.591
നടന്നുവെന്ന് എനിക്ക് വിശ്വസിക്കാനായില്ല.

00:03:21.591 --> 00:03:24.144
എനിക്ക് ദേഷ്യവും, നിരാശയും തോന്നി,

00:03:24.144 --> 00:03:28.247
പക്ഷെ ഏറ്റവും കൂടുതൽ ഉണ്ടായ
വികാരം നിസ്സഹായാവസ്ഥയായിരുന്നു.

00:03:28.247 --> 00:03:30.388
പക്ഷെ, നിങ്ങൾക്കെന്തു ചെയ്യാൻ കഴിയും?

00:03:30.388 --> 00:03:32.413
ചിലർ ബ്ലോഗുകളെഴുതും, ചിലർ അവഗണിക്കും,

00:03:32.413 --> 00:03:34.145
ചിലർ പ്രക്ഷോഭങ്ങളിൽ ചേരും.

00:03:34.145 --> 00:03:36.710
ഇവയെല്ലാം ഞാനും ചെയ്തു. 
ഇതായിരുന്നു എല്ലാവരും ചെയ്തിരുന്നത്,

00:03:36.710 --> 00:03:38.388
രണ്ട് വർഷങ്ങൾക്ക് മുൻപ്.

00:03:38.388 --> 00:03:41.367
അങ്ങനെ മാധ്യമങ്ങളിൽ നിറഞ്ഞ വാർത്തകൾ,

00:03:41.367 --> 00:03:43.133
ഭീതിപ്പെടുത്തുന്ന കുറ്റകൃത്യങ്ങളായിരുന്നു,

00:03:43.133 --> 00:03:45.237
ഇന്ത്യൻ പുരുഷന്മാർക്ക് ചെയ്യാൻ കഴിയുന്നവ.

00:03:45.237 --> 00:03:46.472
അവരെ മഗങ്ങളോട് താരതമ്യം ചെയ്തു,

00:03:46.472 --> 00:03:48.659
ലൈംഗികമായി അടക്കപ്പെട്ട 
സത്വങ്ങളെന്ന് പറഞ്ഞു.

00:03:48.659 --> 00:03:52.663
ഈ സംഭവം സ്വഭാവവിരുദ്ധവും, 
ചിന്തിക്കാവുന്നതിലപ്പുറവുമായിരുന്നു,

00:03:52.663 --> 00:03:53.977
ഒരു ഇന്ത്യക്കാരന്റെ മനസ്സിന്,

00:03:53.977 --> 00:03:56.393
ഇന്ത്യൻ മാധ്യമത്തിന്റെ പ്രതികരണവും,

00:03:56.393 --> 00:04:00.300
പൊതുജനവും, രാഷ്ട്രീയപ്രവർത്തകരും
ഒരു കാര്യം കാണിച്ചുതന്നു:

00:04:00.300 --> 00:04:02.179
ആർക്കും എന്ത് ചെയ്യണമെന്ന് 
അറിയില്ലായിരുന്നു.

00:04:02.179 --> 00:04:04.776
ആർക്കും ഇതിന് ഉത്തരവാദികളാകേണ്ടായിരുന്നു.

00:04:04.776 --> 00:04:07.260
സത്യത്തിൽ, ചില നിർവികാര കമന്റുകൾ

00:04:07.260 --> 00:04:08.441
മാധ്യമങ്ങളിൽ വന്നു

00:04:08.441 --> 00:04:10.468
പ്രമുഖ വ്യക്തികളുടേതായി

00:04:10.468 --> 00:04:14.624
ലൈംഗിക പീഡനത്തിനെതിരെയും, 
സ്ത്രീകളെപ്പറ്റി പൊതുവായും.

00:04:14.624 --> 00:04:17.826
ആദ്യത്തേത്, 
ഒരു പാർലമെന്റ് അംഗത്തിന്റേതായിരുന്നു,

00:04:17.826 --> 00:04:21.219
രണ്ടാമത്തേത് ഒരു അധ്യാത്മിക നേതാവിന്റെയും,

00:04:21.219 --> 00:04:23.930
മൂന്നാമത്തേത് എതിർക്കക്ഷിയുടെ 
വക്കീലിന്റേതുമായിരുന്നു

00:04:23.930 --> 00:04:25.776
ആ പെൺകുട്ടി ജീവിതത്തിനു വേണ്ടി

00:04:25.776 --> 00:04:28.630
പോരാടിയാണ് മരിച്ചത്.

NOTE Paragraph

00:04:28.630 --> 00:04:32.483
ഇപ്പോൾ, ഒരു സ്ത്രീയെന്ന നിലയിൽ, 
ഇത് ഓരോ ദിവസവും കാണുമ്പോൾ

00:04:32.483 --> 00:04:34.283
എനിക്ക് മടുപ്പനുഭവപ്പെട്ടു.

00:04:34.283 --> 00:04:35.927
ഒരു എഴുത്തുകാരിയും, 
സ്ത്രീപക്ഷ പ്രവർത്തകയുമായതിനാൽ,

00:04:35.927 --> 00:04:39.176
ഞാൻ സ്ത്രീകളെപ്പറ്റി ധാരാളം എഴുതിട്ടുണ്ട്,

00:04:39.176 --> 00:04:41.822
പക്ഷെ, ഇത്തവണത്തേത് വ്യത്യസ്ഥമാണെന്ന്

00:04:41.822 --> 00:04:43.403
എന്റെ മനസ്സ് പറഞ്ഞു

00:04:43.403 --> 00:04:45.751
ആ യുവതിയുടെ ഒരു ഭാഗം തന്നെയാണ് ഞാനും,

00:04:45.751 --> 00:04:47.929
ഇത് മാറ്റപ്പെടണമെന്ന് ഞാൻ തീരുമാനിച്ചു.

00:04:47.929 --> 00:04:51.960
അതിനാൽ ഞാൻ പെട്ടെന്നൊരു കാര്യം ചെയ്തു.

00:04:51.960 --> 00:04:54.506
ഞാൻ സിറ്റിസൺ ജേണലിസം പ്ലാറ്റ്ഫോമിൽ
ലോഗിൻ ചെയ്ത്,

00:04:54.506 --> 00:04:55.962
ഐ-റിപ്പോർട്ടിനെ വിളിച്ചു

00:04:55.962 --> 00:04:58.713
ഒരു വീഡിയോ റെക്കോഡ് ചെയ്തു, പറഞ്ഞത്,

00:04:58.713 --> 00:05:00.693
ബാംഗ്ലൂരിലെ അവസ്ഥയെക്കുറിച്ചാണ്.

00:05:00.693 --> 00:05:02.380
എനിക്ക് എന്ത് തോന്നുന്നു എന്നതിനെപ്പറ്റി,

00:05:02.380 --> 00:05:03.722
സത്യാവസ്ഥകളെപ്പറ്റി സംസാരിച്ചു

00:05:03.722 --> 00:05:09.227
ഇന്ത്യയിൽ ജീവിക്കുന്നതിലെ
നിരാശയെപ്പറ്റി സംസാരിച്ചു.

00:05:09.227 --> 00:05:12.845
മണിക്കൂറുകൾക്കകം
ഈ ബ്ലോഗ് വളരെ ഷെയർ ചെയ്യപ്പെട്ടു

00:05:12.845 --> 00:05:14.680
കമന്റുകളും, ചിന്തകളും പ്രവഹിച്ചു

00:05:14.680 --> 00:05:16.340
ലോകത്തെമ്പാടും നിന്ന്.

00:05:16.340 --> 00:05:20.015
അപ്പോൾ എനിക്ക് ചിലത് ബോധ്യമായി.

00:05:20.015 --> 00:05:23.743
ഒന്ന്, സാങ്കേതികവിദ്യകൾ ഒപ്പമുണ്ട്

00:05:23.743 --> 00:05:26.960
എന്നെപ്പോലുള്ള യുവതിളുടെ കയ്യിൽ.

00:05:26.960 --> 00:05:30.504
രണ്ട്, എന്നെപ്പോലെ, പല യുവതികളും

00:05:30.504 --> 00:05:33.925
വിരളമായേ അഭിപ്രായം പ്രകടിപ്പിക്കാറുള്ളൂ.

00:05:33.925 --> 00:05:37.849
മൂന്ന്, ഞാൻ ആദ്യമായി മനസിലാക്കി,

00:05:37.849 --> 00:05:40.707
എന്റെ ശബ്ദത്തിനും വിലയുണ്ടെന്നത്.

NOTE Paragraph

00:05:40.707 --> 00:05:43.440
അതിനുശേഷം ഉള്ള മാസങ്ങളിൽ,

00:05:43.440 --> 00:05:45.487
ഞാൻ ബാംഗളൂരിൽ നടന്ന പല സംഭവങ്ങളും പകർത്തി

00:05:45.487 --> 00:05:49.469
മുഖ്യധാരാ മാധ്യമങ്ങളിൽ വരാതെപോയവ.

00:05:49.469 --> 00:05:52.240
ബാംഗളൂരിലെ വലിയ പാർക്കായ കബ്ബൺ പാർക്കിൽ

00:05:52.240 --> 00:05:53.840
ഞാൻ മറ്റ് 100 പേർക്കൊപ്പം ചേർന്നു

00:05:53.840 --> 00:05:55.749
അവിടെ യുവാക്കളുടെ സംഘം മുന്നോട്ട് വന്നത്

00:05:55.749 --> 00:05:57.561
പാവാടകൾ ധരിച്ചാണ്, സ്ഥാപിക്കുവാൻ വേണ്ടി,

00:05:57.561 --> 00:06:01.241
വസ്ത്രം ലൈംഗികപീഡനത്തിനു കാരണമാവില്ലെന്നത്.

00:06:01.241 --> 00:06:03.075
ഈ സംഭവങ്ങളെപ്പറ്റി 
ഞാൻ റിപ്പോർട്ട് ചെയ്തപ്പോൾ

00:06:03.075 --> 00:06:06.168
ഒരു മാറ്റം വന്നതായി എനിക്ക് തോന്നി,
ഒരു മാർഗ്ഗമുണ്ടെന്നത്

00:06:06.168 --> 00:06:10.337
എന്നിലെ എല്ലാ വികാരങ്ങളെയും
പുറത്തെടുക്കാൻ.

00:06:10.337 --> 00:06:12.409
ഞാൻ ടൗൺ ഹാൾ മാർച്ചിൽ പങ്കെടുത്തു

00:06:12.409 --> 00:06:14.343
അവിടെ വിദ്യാർഥികൾ പ്രദർശിപ്പിച്ചിരുന്നത്,

00:06:14.343 --> 00:06:16.872
"അവരെ കൊല്ലുക, അവരെ തൂക്കിലേറ്റുക"

00:06:16.872 --> 00:06:20.699
"നിങ്ങളുടെ അമ്മയോടോ 
സഹോദരിയോടോ ഇത് ചെയ്യില്ലല്ലോ"

00:06:20.699 --> 00:06:22.177
ഞാൻ ഒരു മെഴുകുതിരി പ്രക്ഷോഭത്തിന് പോയി

00:06:22.177 --> 00:06:24.280
അവിടെ പൗരന്മാർ തടിച്ചുകൂടിയിരുന്നു

00:06:24.280 --> 00:06:28.237
ലൈംഗിക അതിക്രമത്തെപ്പറ്റി പൊതുവിടത്തിൽ
സംസാരിക്കാനായി,

00:06:28.237 --> 00:06:30.277
ഞാൻ ഒരുപാട് ബ്ലോഗുകൾ റെക്കോർഡ് ചെയ്തു

00:06:30.277 --> 00:06:32.980
ഇന്ത്യയിലെ പേടിപ്പെടുത്തുന്ന അവസ്ഥയ്ക്ക്

00:06:32.980 --> 00:06:34.249
ആ സമയം, മറുപടിയുമായി.

00:06:34.249 --> 00:06:35.898
["എനിക്ക് സഹോദരിമാരും, കസിനുകളുമുണ്ട്, വിദേശനഗരങ്ങളിൽ ജീവിക്കുന്നവർ. പക്ഷെ, ആരും ഇത്തരം ദൈനംദിന ജീവിതപ്രശ്നങ്ങളെക്കുറിച്ച് പറഞ്ഞിട്ടില്ല"]

NOTE Paragraph

00:06:35.898 --> 00:06:37.357
ഇപ്പോൾ, പ്രതികരണങ്ങൾ 
എന്നെ സംഭ്രമത്തിലാക്കി.

00:06:37.357 --> 00:06:40.227
ലോകത്തെമ്പാടും നിന്ന്
അനുകൂല കമന്റുകൾ വന്നെങ്കിലും,

00:06:40.227 --> 00:06:42.241
പ്രതികൂലമായവയും വന്നു.

00:06:42.241 --> 00:06:43.675
ചിലർ എന്നെ കപടവേഷക്കാരിയെന്ന് വിളിച്ചു.

00:06:43.675 --> 00:06:46.438
ചിലർ എന്നെ ഇരയെന്നും, 
ലൈംഗിക പീഡന വക്താവെന്നും വിളിച്ചു.

00:06:46.438 --> 00:06:49.403
എനിക്ക് രാഷ്ട്രീയ അജണ്ടയുണ്ടെന്ന്
വരെ ചിലർ പറഞ്ഞു.

00:06:49.403 --> 00:06:51.523
പക്ഷെ ഈ ഒരു കമന്റ് മാത്രം മതി

00:06:51.523 --> 00:06:56.330
ഇന്ന് നമ്മൾ സംസാരിക്കുന്നതിനെപ്പറ്റി 
അടുത്തറിയാൻ.

NOTE Paragraph

00:06:56.330 --> 00:06:59.440
ഇതിലും കൂടുതൽ വരാനുണ്ടെന്ന്
ഞാൻ അറിയാൻ പോകുന്നതേ ഉണ്ടായിരുന്നുള്ളൂ.

00:06:59.440 --> 00:07:01.429
എനിക്ക് ശക്തിയേറിയതായി 
അനുഭവപ്പെട്ടെങ്കിലും,

00:07:01.429 --> 00:07:02.879
ഈ പുതു സ്വാതന്ത്യം,

00:07:02.879 --> 00:07:05.236
പൗര-മാധ്യമപ്രവർത്തനം നൽകിയതിൽ,

00:07:05.236 --> 00:07:08.570
ഞാൻ ഒരു അസാധാരണ സാഹചര്യത്തിൽ അകപ്പെട്ടു.

00:07:08.570 --> 00:07:11.737
അങ്ങനെ, ഓഗസ്റ്റിൽ, 
ഞാൻ ഫേസ്ബുക്കിൽ പ്രവേശിച്ച്,

00:07:11.737 --> 00:07:13.140
എന്റെ ന്യൂസ് ഫീഡ് 
പരിശോധിച്ചു കൊണ്ടിരുന്നപ്പോൾ,

00:07:13.140 --> 00:07:15.183
ഒരു ലിങ്ക് ശ്രദ്ധയിൽ പെട്ടു

00:07:15.183 --> 00:07:16.856
എന്റെ സുഹൃത്ത് ഷെയർ ചെയ്തതായിരുന്നു അത്.

00:07:16.856 --> 00:07:19.039
ഞാൻ ലിങ്കിൽ ഞെക്കി, അത് എന്നെ

00:07:19.039 --> 00:07:23.114
ഒരു അമേരിക്കൻ പെൺകുട്ടിയുടെ 
റിപ്പോർട്ടിലേക്ക് എത്തിച്ചു

00:07:23.114 --> 00:07:25.322
പേര് മിഷേല ക്രോസ് എന്നായിരുന്നു.

00:07:25.322 --> 00:07:26.710
റിപ്പോർട്ടിന്റെ തലക്കെട്ട്,

00:07:26.710 --> 00:07:29.951
"ഇന്ത്യ: നിങ്ങൾ കേൾക്കാൻ ആഗ്രഹിക്കാത്ത കഥ"

00:07:29.951 --> 00:07:33.096
ഈ റിപ്പോർട്ടിൽ, അവർ താൻ ഇന്ത്യയിൽ നേരിട്ട

00:07:33.096 --> 00:07:36.796
ലൈംഗിക പീഡനത്തെക്കുറിച്ചാണ് എഴുതിയിരുന്നത്.

00:07:36.796 --> 00:07:40.763
അവർ എഴുതി, " ഒരു രക്ഷയുമില്ല, ഈ കണ്ണുകളെ,

00:07:40.763 --> 00:07:42.850
എന്നും എന്നെ തുറിച്ചു നോക്കുന്ന കണ്ണുകളെ,

00:07:42.850 --> 00:07:45.574
എന്റെ ശരീരത്തിൽ 
ആർത്തിയോടെ നോക്കുന്ന കണ്ണുകളെ

00:07:45.574 --> 00:07:47.424
നിസ്സംഗമായി നോക്കുന്ന കണ്ണുകളെ,

00:07:47.424 --> 00:07:50.072
ഞാൻ അവരെ തിരിച്ച് നോക്കിയില്ലെങ്കിൽ കൂടി.

00:07:50.072 --> 00:07:53.210
പച്ചക്കറിക്കാരിയുടെയോ, 
തയ്യൽക്കാരിയുടെയോ അടുത്തേക്ക് നടക്കുമ്പോൾ,

00:07:53.210 --> 00:07:55.309
എനിക്ക് തീക്ഷ്ണമായ നോട്ടങ്ങൾ കിട്ടി

00:07:55.309 --> 00:07:58.746
അവ എന്നെ കഷ്ണം കഷ്ണമായി മുറിച്ചു കളഞ്ഞു.

00:07:58.746 --> 00:08:02.640
അവർ ഇന്ത്യയെ യാത്രക്കാരുടെ സ്വർഗ്ഗമെന്നും, 
സ്ത്രീകളുടെ നരകമെന്നും വിളിച്ചു.

00:08:02.640 --> 00:08:04.656
അവർ പറഞ്ഞത് അവരെ പിതുടരുകയും, ബലമായി
പിടിക്കുകയും ചെയ്യപ്പെട്ടുവെന്നുമാണ് ,

00:08:04.656 --> 00:08:06.253
അവരുടെ നേരെ നോക്കി 
സ്വയംഭോഗം ചെയ്യാറുണ്ടായിരുന്നത്രെ.

NOTE Paragraph

00:08:06.253 --> 00:08:08.692
ആ വൈകുന്നേരം, ഈ റിപ്പോർട്ട് 
വളരെ പ്രചരിക്കപ്പെട്ടു.

00:08:08.692 --> 00:08:12.304
ലോകമൊന്നടങ്കമുള്ള 
വാർത്താ ചാനലുകളിൽ ഇതുണ്ടായിരുന്നു.

00:08:12.304 --> 00:08:13.910
എല്ലാവരും ഇതേപ്പറ്റി ചർച്ച ചെയ്തു.

00:08:13.910 --> 00:08:15.018
ഇതിന് ഒരു ലക്ഷത്തിൽ പരം 
കാഴ്ചക്കാരെ ലഭിച്ചു,

00:08:15.018 --> 00:08:16.923
ആയിരത്തോളം കമന്റുകളും ഷെയറുകളും,

00:08:16.923 --> 00:08:18.837
ഞാൻ ഇതിനോട് സമാനമായ

00:08:18.837 --> 00:08:21.401
കാഴ്ച കാണാനിടയായി.

00:08:21.401 --> 00:08:24.097
മാധ്യമങ്ങൾ ഈ അനന്തചക്രത്തിൽ
പെട്ടിരിക്കുകയാണ്.

00:08:24.097 --> 00:08:26.395
നിലപാടുകളുടെ, പ്രതിഷേധങ്ങളുടെ

00:08:26.395 --> 00:08:29.700
എന്നാൽ ഫലമൊന്നും കാണുന്നില്ലതാനും.

00:08:29.700 --> 00:08:32.105
അങ്ങനെ ആ രാത്രി, ഞാൻ ചിന്തിച്ചു,

00:08:32.105 --> 00:08:33.437
ഞാൻ എങ്ങനെ പ്രതികരിക്കണമെന്ന്

00:08:33.437 --> 00:08:35.847
എനിക്ക് ചുറ്റും സംശയങ്ങൾ
ഉയർന്നു വരുന്നത് അനുഭവപ്പെട്ടു.

00:08:35.847 --> 00:08:39.208
നിങ്ങൾക്കറിയാമോ, ഒരു എഴുത്തുകാരി 
എന്ന നിലയിൽ,ഞാൻ ഇതിനെ നേരിട്ടു

00:08:39.208 --> 00:08:41.586
ഒരു കാഴ്ചക്കാരി എന്ന നിലയിൽ,

00:08:41.586 --> 00:08:45.964
ഒരു ഇന്ത്യൻ എന്ന നിലയിൽ 
എനിക്ക് ലജ്ജയും അവജ്ഞയുമുണ്ടായി

00:08:45.964 --> 00:08:50.443
ഒരു പൊതുപ്രവർത്തക എന്ന നിലയിൽ,ഞാനിതിനെ 
അവകാശങ്ങൾക്കായുള്ള പ്രതിരോധമായി കണ്ടു,

00:08:50.443 --> 00:08:52.578
പക്ഷെ ഒരു പൗര-മാധ്യമപ്രവർത്തക എന്ന നിലയിൽ,

00:08:52.578 --> 00:08:55.852
ഞാൻ വളരെയധികം അസ്വസ്ഥയായി.

00:08:55.852 --> 00:08:58.183
എന്നു വച്ചാൽ, ഇതാ, ഒരു യുവതി

00:08:58.183 --> 00:08:59.583
ഒരു മാധ്യമം ഉപയോഗിച്ച് സംസാരിക്കുന്നു

00:08:59.583 --> 00:09:01.721
അവരുടെ അനുഭവങ്ങൾ, എന്റേതു പോലെയുള്ളത്,

00:09:01.731 --> 00:09:04.545
എന്നിട്ടും, എനിക്ക് അസ്വസ്ഥതയുണ്ടായി.

00:09:04.545 --> 00:09:06.467
നിങ്ങൾക്കറിയാമോ, 
ആരും നിങ്ങളോട് പറയുന്നില്ല

00:09:06.467 --> 00:09:09.407
ശരിയായ ശാക്തീകരണം വരുന്നത്
സ്വയം നൽകുമ്പോളാണ്

00:09:09.407 --> 00:09:11.783
ചിന്തിക്കാനും, പ്രവർത്തിക്കാനുമുള്ള 
അനുവാദം സ്വയം നൽകുമ്പോൾ.

00:09:11.783 --> 00:09:14.245
ശാക്തീകരണം എന്നത് എപ്പൊഴും

00:09:14.245 --> 00:09:17.442
ഒരു ആദർശപരമായ പരിണിതഫലമായാണ്
നാം കണക്കാക്കാറ്.

00:09:17.442 --> 00:09:19.274
ശാക്തീകരണത്തെക്കുറിച്ച് 
നാം സംസാരിക്കുമ്പോൾ

00:09:19.274 --> 00:09:22.559
നാം ആളുകൾക്ക് വസ്തുക്കൾ 
നൽകുന്നതിനെപ്പറ്റിയാണ് സംസാരിക്കുക,

00:09:22.559 --> 00:09:25.295
അവർക്ക് ഉപകരണങ്ങൾ നൽകുന്നതിനെ പറ്റി.

00:09:25.295 --> 00:09:27.744
പക്ഷെ, സത്യത്തിൽ ശാക്തീകരണം
എന്നതൊരു വികാരമാണ്.

00:09:27.744 --> 00:09:29.206
അതൊരു അനുഭൂതിയാണ്.

00:09:29.206 --> 00:09:31.938
ശാക്തീകരണത്തിലേക്കുള്ള ആദ്യ പടി

00:09:31.938 --> 00:09:34.818
നിങ്ങൾ സ്വയം അധികാരം നൽകുക എന്നതാണ്,

00:09:34.818 --> 00:09:36.793
സ്വന്തം ഇച്ഛയ്ക്കുള്ള താക്കോൽ എന്നത്,

00:09:36.793 --> 00:09:38.393
എവിടെയുള്ള സ്ത്രീയുമായിക്കൊള്ളട്ടേ,

00:09:38.393 --> 00:09:40.941
എവിടെനിന്നു വരുന്നവരുമായിക്കൊള്ളട്ടെ,

00:09:40.941 --> 00:09:44.261
അതാണ് ഏറ്റവും വിഷമകരമായ പ്രവൃത്തി.

00:09:44.261 --> 00:09:46.870
നമ്മൾ അവരവരുടെ ശബ്ദത്തെ പേടിക്കുന്നു,

00:09:46.870 --> 00:09:49.656
എനിക്ക് ശബ്ദമെന്നാൽ അധികാരമാണ്,
പക്ഷെ അത് നമുക്ക് തരുന്നത്

00:09:49.656 --> 00:09:52.740
നമുക്ക് ചുറ്റുമുള്ളതിനെ മാറ്റാനുള്ള ശക്തിയാണ്.

00:09:52.740 --> 00:09:54.581
ഇപ്പോൾ, ഞാൻ നേരിട്ട അവസ്ഥയിൽ

00:09:54.581 --> 00:09:57.267
പല വാസ്തവങ്ങൾക്കുമിടയിൽ,

00:09:57.267 --> 00:09:58.753
എനിക്ക് എങ്ങനെ 
തീരുമാനമെടുക്കണമെന്ന് അറിയില്ലായിരുന്നു

00:09:58.753 --> 00:10:01.838
എനിക്ക് അത് എന്താണ് കരുതിവച്ചിട്ടുള്ളതെന്ന് 
അറിയില്ലായിരുന്നു.

00:10:01.838 --> 00:10:04.843
എനിക്ക് തീരുമാനിക്കാൻ ഭയമായിരുന്നു കാരണം,
എനിക്കറിയില്ലായിരുന്നു,

00:10:04.843 --> 00:10:08.124
ഞാൻ ഈ പെൺകുട്ടിയുടെ അഭിപ്രായത്തെ
പിന്തുണച്ചില്ലെങ്കിലെന്ന്.

00:10:08.124 --> 00:10:09.490
എനിക്കറിയില്ലായിരുന്നു,
എനിക്കെന്താകുമായിരുന്നെന്ന്

00:10:09.490 --> 00:10:14.370
മറ്റൊരാളുടെ സത്യത്തെ വെല്ലുവിളിച്ചാലെന്ന്.

00:10:14.370 --> 00:10:15.863
എങ്കിലും, കാര്യങ്ങൾ ലളിതമായിരുന്നു.

00:10:15.863 --> 00:10:17.312
എനിക്കൊരു തീരുമാനമെടുക്കേണ്ടിയിരുന്നു:

00:10:17.312 --> 00:10:20.502
ഞാൻ സംസാരിക്കണോ അതോ നിശബ്ദയാകണോ?

00:10:20.502 --> 00:10:22.786
അങ്ങനെ ഒരുപാട് ചിന്തകൾക്കു ശേഷം,

00:10:22.786 --> 00:10:25.282
ഞാൻ ഒരു വീഡിയോ ബ്ലോഗ് മറുപടിയായി 
റെക്കോർഡ് ചെയ്തു,

00:10:25.282 --> 00:10:27.252
എന്നിട്ട് മിഷേലയോട് പറഞ്ഞു, നോക്കൂ,

00:10:27.252 --> 00:10:29.955
ഇന്ത്യയ്ക്ക് പല മുഖങ്ങളുണ്ട്,

00:10:29.955 --> 00:10:35.364
ഞാൻ ഇതും പറയാൻ ശ്രമിച്ചു

00:10:35.364 --> 00:10:37.425
എല്ലാം ശരിയാകും

00:10:37.425 --> 00:10:40.091
അവർക്ക് അഭിമുഖീകരിക്കേണ്ടി വന്നതിനെപ്പറ്റി
ഖേദിക്കുന്നുവെന്നും പറഞ്ഞു.

00:10:40.091 --> 00:10:42.692
കുറച്ചു ദിവസങ്ങൾക്കു ശേഷം
എനിക്ക് സംസാരിക്കാൻ ക്ഷണം കിട്ടി

00:10:42.692 --> 00:10:44.061
അവരുമായി

00:10:44.061 --> 00:10:48.181
അങ്ങനെ ആദ്യമായി ഞാൻ ഈ പെൺകുട്ടിയെ കണ്ടു

00:10:48.181 --> 00:10:50.982
ഇന്നുവരെ നേരിട്ട് പരിചയപ്പെട്ടിട്ടില്ലാത്ത,
ദൂരെയെങ്ങോ ജീവിക്കുന്ന,

00:10:50.982 --> 00:10:53.820
പക്ഷെ എന്നോടടുത്ത് നിൽക്കുന്ന പെൺകുട്ടിയെ.

NOTE Paragraph

00:10:53.820 --> 00:10:56.350
ഈ റിപ്പോർട്ട് വന്നതിനു ശേഷം,

00:10:56.350 --> 00:10:58.655
സാധാരണയിലധികം യുവതീ യുവാക്കൾ

00:10:58.655 --> 00:11:02.006
ക്യാമ്പസുകളിൽ ലൈംഗിക പീഡനത്തെക്കുറിച്ച്
വാചാലരാകാൻ തുടങ്ങി,

00:11:02.006 --> 00:11:04.797
മിഷേല പഠിച്ചിരുന്ന യൂണിവേഴ്സിറ്റി

00:11:04.797 --> 00:11:08.645
അവർക്കാവശ്യമായ സഹായങ്ങൾ നൽകി.

00:11:08.645 --> 00:11:10.990
കൂടാതെ, യൂണിവേഴ്സിറ്റി നടപടികളെടുത്തു

00:11:10.990 --> 00:11:13.049
കുട്ടികൾക്ക് ശിക്ഷണം നൽകാനും,
അവരെ പ്രാപ്തരാക്കാനും

00:11:13.049 --> 00:11:14.685
അവർക്കാവശ്യമുള്ള കഴിവുകൾ നേടിയെടുക്കാൻ
സഹായിക്കുന്നതിനായി

00:11:14.685 --> 00:11:18.155
ഇത്തരം ഉപദ്രവങ്ങളെ നേരിടുന്നതിനായി,

00:11:18.155 --> 00:11:22.448
അങ്ങനെ ഞാൻ ആദ്യമായി 
ഒറ്റയ്ക്കല്ലെന്ന തോന്നലുണ്ടായി.

00:11:22.448 --> 00:11:24.534
നിങ്ങൾക്കറിയാമോ, 
ഞാൻ എന്തെങ്കിലും പഠിച്ചിട്ടുണ്ടെങ്കിൽ

00:11:24.534 --> 00:11:27.169
ഒരു പൗര-മാധ്യമപ്രവർത്തകയെന്ന നിലയിൽ

00:11:27.169 --> 00:11:30.252
കഴിഞ്ഞ കുറച്ച് വർഷങ്ങൾക്കിടയിൽ,

00:11:30.252 --> 00:11:34.225
അത് നമ്മുടെ സമൂഹത്തിൽ 
കണ്ടുപിടിക്കുന്നതിനാണ്

00:11:34.225 --> 00:11:37.222
നമ്മുടെ ശബ്ദങ്ങൾ കേൾപ്പിക്കാവുന്ന
വാതായനങ്ങൾക്കുവേണ്ടി.

00:11:37.222 --> 00:11:41.526
നാം അറിയുന്നില്ല, 
നാം എഴുന്നേറ്റു നിൽക്കുമ്പോൾ,

00:11:41.526 --> 00:11:43.368
നാം ഒരു വ്യക്തിയായല്ല നിൽക്കുന്നത്,

00:11:43.368 --> 00:11:46.605
നാം നിൽക്കുന്നത് 
നമ്മുടെ സമൂഹത്തിനു വേണ്ടിയാണ്,

00:11:46.605 --> 00:11:48.464
നമ്മുടെ കൂട്ടുകാർക്ക്, സഹപ്രവർത്തകർക്ക്.

00:11:48.464 --> 00:11:51.837
നമ്മിൽ പലരും പറയുന്നു, 
സ്ത്രീകൾക്ക് അവകാശങ്ങൾ നിഷേധിക്കപ്പെടുന്നുണ്ടെന്ന്,

00:11:51.837 --> 00:11:54.213
പക്ഷെ, സത്യം പലപ്പോഴും ഇതാണ്,

00:11:54.213 --> 00:11:57.613
സ്ത്രീകൾ അവരവരുടെ അവകാശം നിഷേധിക്കുന്നു.

00:11:57.613 --> 00:12:00.250
ഇന്ത്യയിൽ അടുത്തകാലത്ത് നടന്ന
ഒരു സർവ്വേയിൽ,

00:12:00.250 --> 00:12:04.781
ഐ.ടി യിൽ ജോലിചെയ്യുന്ന 
95 ശതമാനം സ്ത്രീകളും പറഞ്ഞത്,

00:12:04.781 --> 00:12:08.197
വ്യോമയാനത്തിൽ, ആതിധേയത്വത്തിൽ, 
കോൾ സെന്ററുകളിൽ ജോലിചെയ്യുന്നവർ പറഞ്ഞത്,

00:12:08.197 --> 00:12:10.764
തങ്ങൾക്ക് ഒറ്റയ്ക്ക് വീട്ടിലേക്ക് പോകുവാൻ
സുരക്ഷിതത്വം തോന്നുന്നില്ലയെന്നാണ്

00:12:10.764 --> 00:12:14.150
ജോലി കഴിഞ്ഞിട്ട്, വളരെ വൈകുന്നേരമാകുമ്പോൾ.

00:12:14.150 --> 00:12:15.551
ഞാൻ ജീവിക്കുന്നിടത്ത്,
ബാംഗളൂരിൽ,

00:12:15.551 --> 00:12:18.017
ഈ സംഖ്യ 85 ശതമാനമാണ്.

00:12:18.017 --> 00:12:20.563
ഇന്ത്യയിലെ ഗ്രാമങ്ങളിൽ,

00:12:20.563 --> 00:12:23.720
എന്തു വേണമെങ്കിലും നടക്കുമത്രെ

00:12:23.720 --> 00:12:26.287
ബധാവുനിലെ ലൈംഗിക പീഡനം, 
ഒഡീഷയിലെ ആസിഡ് ആക്രമണം

00:12:26.287 --> 00:12:28.308
ആലിഗറിലെയും, എല്ലാം സാധാരണമെന്നപോലെ.

00:12:28.308 --> 00:12:31.885
നാം വളരെപ്പെട്ടെന്ന് പ്രവർത്തിക്കേണ്ടതുണ്ട്.

NOTE Paragraph

00:12:31.885 --> 00:12:33.578
എന്നെ തെറ്റിദ്ധരിക്കാതിരിക്കൂ,

00:12:33.578 --> 00:12:36.285
സ്ത്രീകൾ നേരിടുന്ന വെല്ലുവിളി,

00:12:36.285 --> 00:12:39.077
ഈ കഥകൾ സത്യമാണെന്ന് പറയുന്നതിലാണ്,

00:12:39.077 --> 00:12:41.782
പക്ഷെ നാം തിരയേണ്ടതുണ്ട്

00:12:41.782 --> 00:12:44.269
അങ്ങനെ കണ്ടുപിടിക്കേണ്ടതുണ്ട്

00:12:44.269 --> 00:12:45.760
നമ്മുടെ വ്യവസ്ഥിതിയിൽ ഭാഗവാക്കാവാൻ

00:12:45.760 --> 00:12:50.124
മാധ്യമങ്ങളെ അന്ധമായി പിന്തുടരാതിരിക്കാൻ.

00:12:50.124 --> 00:12:53.122
ഇന്ന്, പതിവിലധികം സ്ത്രീകൾ

00:12:53.122 --> 00:12:54.767
എഴുന്നേറ്റു നിന്ന് ചോദ്യങ്ങൾ ചോദിക്കുന്നു

00:12:54.767 --> 00:12:56.146
ഇന്ത്യൻ സർക്കാരിനോട്

00:12:56.146 --> 00:12:59.169
ഇത്, ധൈര്യത്തിന്റെ അടയാളമാണ്.

00:12:59.169 --> 00:13:02.222
ആറിരട്ടി വർദ്ധനവാണ് വന്നിട്ടുള്ളത്, 
സ്ത്രീകളുടെ എണ്ണത്തിൽ

00:13:02.222 --> 00:13:03.784
ഉപദ്രവങ്ങൾ 
റിപ്പോർട്ട് ചെയ്യുന്ന കാര്യത്തിൽ,

00:13:03.784 --> 00:13:05.173
അങ്ങനെ ഗവണ്മെന്റ് പാസാക്കിയത്

00:13:05.173 --> 00:13:08.149
2013-ലെ 
ക്രിമിനൽ നിയമം (അമന്റ്മെന്റ്) ആക്ടാണ്

00:13:08.149 --> 00:13:11.968
സ്ത്രീകളെ ലൈംഗിക അതിക്രമങ്ങളിൽ നിന്നും
സംരക്ഷിക്കുന്നതിനുവേണ്ടി.

NOTE Paragraph

00:13:11.968 --> 00:13:13.920
ഈ പ്രഭാഷണം നിർത്തുന്നതിനു മുൻപ്

00:13:13.920 --> 00:13:16.040
എനിക്ക് ഇത് പറയാനുണ്ട്

00:13:16.040 --> 00:13:21.620
എനിക്കറിയാം, ഈ മുറിയിലിരിക്കുന്ന 
എല്ലാവർക്കും രഹസ്യങ്ങളുണ്ടെന്നത്,

00:13:21.620 --> 00:13:23.572
പക്ഷെ, നാം സംസാരിക്കേണ്ടതുണ്ട്.

00:13:23.572 --> 00:13:26.241
നമ്മൾ ലജ്ജ മറികടന്ന് സംസാരിക്കേണ്ടതുണ്ട്.

00:13:26.241 --> 00:13:29.761
അത് ഒരു വേദിയിലാകാം, സമൂഹത്തിലാകാം,

00:13:29.761 --> 00:13:33.648
നിങ്ങളുടെ പ്രിയതമരോടാകാം, 
നിങ്ങൾക്കിഷ്ടമുള്ള ആരോടുമാകാം,

00:13:33.648 --> 00:13:35.740
പക്ഷെ നമ്മൾ സംസാരിക്കണം.

00:13:35.740 --> 00:13:38.800
സത്യമെന്താണെന്ന് വച്ചാൽ,
ഈ പ്രശ്നം അവസാനിക്കണമെങ്കിൽ

00:13:38.800 --> 00:13:40.542
മാറ്റം നമ്മിൽ നിന്നും തുടങ്ങേണ്ടതുണ്ട്.

NOTE Paragraph

00:13:40.542 --> 00:13:42.187
നന്ദി.

NOTE Paragraph

00:13:42.187 --> 00:13:45.748
(കരഘോഷം)