0:00:07.734,0:00:12.245
De meest basale functie van vetweefsel[br]is het opslaan van voedselreserves.

0:00:12.245,0:00:15.821
In de prehistorie bleven door[br]natuurlijke selectie genotypes over

0:00:15.821,0:00:19.709
die de zware omstandigheden[br]aankonden door vet op te slaan.

0:00:19.709,0:00:23.699
Met chronische ondervoeding tijdens[br]het grootste deel van de geschiedenis,

0:00:23.699,0:00:26.693
kwam dat genetisch de vetopslag ten goede.

0:00:26.693,0:00:29.393
Wanneer werd vetopslag dan problematisch?

0:00:29.393,0:00:33.862
Het negatieve gevolg van overgewicht[br]was niet eerder bekend bij de medici

0:00:33.862,0:00:36.684
dan pas in de achttiende eeuw.

0:00:36.684,0:00:40.257
Technologische vooruitgang en[br]volksgezondheidsmaatregelen

0:00:40.257,0:00:45.291
resulteerden toen in meer,[br]beter en gevarieerder voedsel.

0:00:45.291,0:00:49.145
Een constante overvloed aan goed voedsel[br]zorgde voor een gezondere bevolking

0:00:49.145,0:00:51.225
die explosief toenam.

0:00:51.225,0:00:54.350
De productie nam toe[br]en daarmee de vrijetijd

0:00:54.350,0:00:56.356
en de buikomvang.

0:00:56.356,0:01:00.855
Tegen het midden van de 19e eeuw[br]werd extreem overgewicht, of obesitas,

0:01:00.855,0:01:03.828
erkend als oorzaak van slechte gezondheid,

0:01:03.828,0:01:07.337
en een eeuw later[br]als mogelijke doodsoorzaak.

0:01:07.337,0:01:12.209
Wat is het onderscheid tussen[br]overgewicht hebben en obees zijn?

0:01:12.209,0:01:16.348
Een rekenmethode genaamd BMI[br]is daarbij handig.

0:01:16.348,0:01:20.079
Als iemand bijvoorbeeld 65 kilo weegt

0:01:20.079,0:01:22.792
en anderhalve meter lang is,

0:01:22.792,0:01:25.906
dan is de BMI ongeveer 29.

0:01:25.906,0:01:29.110
Obesitas is een situatie[br]van te veel lichaamsvet

0:01:29.110,0:01:32.675
waarbij de BMI meer dan 30 is,

0:01:32.675,0:01:37.585
net boven het gebied van 'overgewicht'[br]tussen 25 en 29,9.

0:01:37.585,0:01:41.010
Met BMI kan je[br]een gezond gewicht schatten,

0:01:41.010,0:01:44.257
maar het vetprecentage[br]kan je alleen bepalen

0:01:44.257,0:01:47.974
met informatie[br]over bijvoorbeeld de taille

0:01:47.974,0:01:49.619
en de spiermassa.

0:01:49.619,0:01:53.203
Sporters hebben bijvoorbeeld[br]van nature een hogere BMI.

0:01:53.203,0:01:56.081
Hoe wordt iemand dan obees?

0:01:56.081,0:02:00.569
In principe wordt obesitas veroorzaakt[br]als de energiebalans uit evenwicht is.

0:02:00.569,0:02:03.135
Als de energie-inname met calorieën

0:02:03.135,0:02:06.574
groter is dan de energie[br]die verbruikt wordt door lichaamsbeweging,

0:02:06.574,0:02:10.286
slaat het lichaam[br]de extra calorieën op als vet.

0:02:10.286,0:02:12.205
Meestal komt die onbalans

0:02:12.205,0:02:16.299
door een combinatie[br]van omstandigheden en keuzes.

0:02:16.299,0:02:20.923
Volwassenen zouden minimaal[br]2,5 uur beweging moeten krijgen per week,

0:02:20.923,0:02:23.476
en kinderen een heel uur per dag.

0:02:23.476,0:02:28.133
Gemiddeld zijn een op de vier volwassenen[br]en een op de acht adolescenten

0:02:28.133,0:02:29.656
niet actief genoeg.

0:02:29.656,0:02:33.474
Calorierijk, bewerkt voedsel[br]en grotere porties

0:02:33.474,0:02:35.516
samen met agressieve reclame

0:02:35.516,0:02:37.723
leidt tot passief te veel eten.

0:02:37.723,0:02:39.383
Weinig middelen

0:02:39.383,0:02:42.418
en een gebrek aan toegang[br]tot gezond en betaalbaar eten,

0:02:42.418,0:02:46.549
zorgt voor een nog groter risico[br]in achtergebleven gemeenschappen.

0:02:46.549,0:02:49.253
Ons genetisch gestel speelt ook een rol.

0:02:49.253,0:02:51.854
Onderzoek naar gezinnen[br]en gescheiden tweelingen

0:02:51.854,0:02:56.351
hebben laten zien[br]dat gewichtstoename erfelijk kan zijn.

0:02:56.351,0:02:59.258
Uit nieuw onderzoek[br]bleek ook dat obesitas

0:02:59.258,0:03:04.288
te maken kan hebben met bacteriën[br]in ons spijsverteringssysteem.

0:03:04.288,0:03:09.255
Wat de oorzaak ook is, obesitas[br]is een uitbreidende wereldwijde epidemie.

0:03:09.255,0:03:12.790
Ze zorgt voor flinke toename[br]van de kans op ziektes,

0:03:12.790,0:03:14.136
zoals diabetes,

0:03:14.136,0:03:15.254
hartziektes,

0:03:15.254,0:03:16.817
beroertes,

0:03:16.817,0:03:18.162
hoge bloeddruk

0:03:18.162,0:03:19.804
en kanker.

0:03:19.804,0:03:24.154
Het is schadelijk voor elke leeftijd, elk[br]geslacht en elke socio-economische groep

0:03:24.154,0:03:27.262
in zowel ontwikkelde[br]als onderontwikkelde landen.

0:03:27.262,0:03:32.350
Met 60 procent toename van kinderobesitas[br]binnen ongeveer 20 jaar,

0:03:32.350,0:03:35.666
is het probleem te ernstig om te negeren.

0:03:35.666,0:03:41.038
Als iemand eenmaal obees is,[br]wordt de weg terug steeds moeilijker.

0:03:41.038,0:03:45.852
Hormonen en stofwisseling verminderen[br]de lichaamsreactie tegen te veel eten.

0:03:45.852,0:03:50.512
Na gewichtsverlies verbrandt iemand die [br]vroeger dik was, minder calorieën

0:03:50.512,0:03:52.256
bij dezelfde hoeveelheid beweging

0:03:52.256,0:03:54.919
dan iemand die van nature[br]hetzelfde weegt

0:03:54.919,0:03:58.668
waardoor het moeilijker is[br]om van het overtollige vet af te komen.

0:03:58.668,0:04:00.165
Als je aankomt

0:04:00.165,0:04:03.756
beschadigen de signaleringsroutes[br]waardoor het steeds moeilijker wordt

0:04:03.756,0:04:07.165
voor de hersenen om de voedselinname[br]en de vetopslag te meten.

0:04:07.165,0:04:08.759
Er is echter wel enig bewijs

0:04:08.759,0:04:11.757
dat een goed-gemonitorde,[br]langetermijnverandering in gedrag

0:04:11.757,0:04:15.701
kan leiden tot verbetering bij [br]obesitas-gerelateerde gezondheidskwesties.

0:04:15.701,0:04:18.418
Gewichtsverlies door volgehouden[br]levensstijlverandering

0:04:18.418,0:04:21.163
of invasieve behandelingen[br]zoals bariatrische chirurgie,

0:04:21.163,0:04:25.069
kunnen de insulineweerstand[br]en de afnemende verbranding verbeteren.

0:04:25.069,0:04:29.611
Wat ooit een voordeel was[br]bij het overleven, werkt nu tegen ons.

0:04:29.611,0:04:33.415
Nu de wereldbevolking[br]trager blijft worden en toeneemt,

0:04:33.415,0:04:37.080
is bewegen en bewust eten[br]om een gezonder gewicht te krijgen

0:04:37.080,0:04:39.970
van groot belang voor ons welzijn.

0:04:39.970,0:04:42.977
Doordat de epidemie[br]invloed heeft op elk land

0:04:42.977,0:04:45.119
kan obesitas om [br]socio-economische redenen,

0:04:45.119,0:04:48.569
niet gezien worden[br]als een geïsoleerd probleem.

0:04:48.569,0:04:50.643
Meer wereldwijde preventieve maatregelen

0:04:50.643,0:04:54.315
zijn essentieel bij het beheersen[br]van het gewicht van de wereld.