0:00:00.917,0:00:04.085
گواتمالا درحال بهبودیافتن از یک مبارزه مناقشه مسلحانه ۳۶ ساله است.

0:00:04.085,0:00:06.616
مبارزه مناقشه ای که طی جنگ سرد اتفاق افتاد.

0:00:06.616,0:00:10.669
در حقیقت تنها یک شورش چپی کوچک بود

0:00:10.669,0:00:13.836
با دریافت پاسخی ویرانگرانه از سوی حکومت.

0:00:13.836,0:00:16.678
نتیجه اش شد ۲۰۰٫۰۰۰ قربانی غیرنظامی،

0:00:16.678,0:00:20.332
۱۶۰٫۰۰۰ نفر از اینها در جوامع خودشان کشته شدند:

0:00:20.332,0:00:24.428
بچه های کوچک، مردها، زنها وحتی پیرها.

0:00:24.428,0:00:27.858
و بعد حدود ۴۰٫۰۰۰ نفر را داریم که اثری از اونها نیست،

0:00:27.858,0:00:30.178
کسانی که امروزه هنوز دنبالشان می گردیم.

0:00:30.178,0:00:32.738
اونها را دساپراسیدوس می نامیم.

0:00:32.738,0:00:35.603
خب ۸۳ درصد از قربانان از اقوام مایا هستند،

0:00:35.603,0:00:38.008
قربانیانی که بازمانده

0:00:38.008,0:00:40.744
ساکنان اولیه آمریکای جنوبی هستند.

0:00:40.744,0:00:44.251
و تنها حدود ۱۷ درصد از بازماندگان اروپایی هستند.

0:00:44.251,0:00:46.308
اما مهمترین نکته در اینجا آن دسته

0:00:46.308,0:00:52.329
از آدمهایی هستند که قرار است از ما دفاع کنند، یعنی پلیس و نیروی نظامی.

0:00:52.329,0:00:54.995
که خودشان اکثر جنایتها را مرتکب میشن.

0:00:56.035,0:00:59.327
اکنون خانواده هایی که طالب اطلاعاتند،

0:00:59.335,0:01:00.902
می خوان بدونن چه اتفاقی افتاده.

0:01:00.902,0:01:03.092
اجساد عزیزانشان را می خوان.

0:01:03.092,0:01:06.339
اما بیش از همه، آنچه میخوان این که شما،

0:01:06.339,0:01:10.395
و بقیه بدونن که خطائی از عزیزانشان سر نزده بود.

0:01:11.515,0:01:16.824
مورد خود من ، پدرم بود که در سال ۱۹۸۰ چند بار تهدید به مرگ شد.

0:01:17.203,0:01:18.583
و ما مهاجرت کردیم.

0:01:18.583,0:01:20.337
گواتمالا را ترک کردیم و به اینجا آمدیم.

0:01:20.337,0:01:21.543
پس من در نیویورک بزرگ شدم،

0:01:21.543,0:01:25.323
در بروکلین بزرگ شدم، و به دبیرستان نیو اوترت رفتم

0:01:25.323,0:01:27.141
و از کالج بروکلین فارغ التحصیل شدم.

0:01:27.141,0:01:28.707
تنها مساله این بود که

0:01:28.707,0:01:32.578
نمیدونستم تو گواتمالا چی داره میشه.

0:01:32.578,0:01:35.447
مهم نبود واسم. خیلی دردناک بود.

0:01:35.447,0:01:39.754
اما برایم مهم نبود تا اینکه سال ۱۹۹۵ که تصمیم گرفتم[br]کاری برای این انجام دهم.

0:01:39.754,0:01:40.908
پس برگشتم.

0:01:40.908,0:01:44.488
برگشتم گواتمالا، تا دنبال اجساد بگردم،

0:01:44.488,0:01:48.961
بفهمم چه اتفاقی افتاده و همینطور دنبال بخشی از خودم بگردم،

0:01:50.051,0:01:53.414
این روشی که ما کار میکنیم دادن اطلاعات به آدماست.

0:01:53.414,0:01:56.384
با اعضای خانواده حرف میزنیم و میذاریم انتخاب کنند.

0:01:56.384,0:01:59.614
میذاریم برای گفتن داستاناشون به ما تصمیم بگیرن،

0:01:59.614,0:02:01.466
بگن به ما چی دیدن،

0:02:01.466,0:02:03.594
برامون از عزیزاشون بگن.

0:02:03.594,0:02:04.880
و حتی مهمتر از همه،

0:02:04.880,0:02:08.878
میذاریم برای دادن بخشی از خودشون به ما دست به انتخاب بزنن.

0:02:08.878,0:02:11.354
یک تکه، یه جزی از کسی که هستند .

0:02:11.354,0:02:13.611
و دن ان ای چیزی که ما با دی ان ای بدست اومده

0:02:13.611,0:02:16.331
از اسکلتها مقایسه می کنیم.

0:02:16.331,0:02:19.386
موقع انجام این کار، همینطور دنبال اجساد هم میگردیم.

0:02:19.386,0:02:21.374
و تا حالا این اسکلتها هستند،

0:02:21.374,0:02:24.280
بیشتر این جنایات ۳۲ سال قبل اتفاق افتاد.

0:02:24.280,0:02:25.526
وقتی گور را پیدا کردیم

0:02:25.526,0:02:29.656
خاک را می کنیم، و سرآخر جسد را تمیز و بعد ثبت می کنیم و از خاک بیرون میاریمش.

0:02:29.656,0:02:33.095
بعبارتی اسکلت را از گور درمیاریم.

0:02:33.095,0:02:37.237
وقتی که دیگه این اجساد را داریم،اونها را به شهر و آزمایشگاه مان می بریم،

0:02:37.237,0:02:40.321
و پروسه ای را شروع می کنیم که تلاش جهت فهمیدن دو چیز عمده است:

0:02:40.321,0:02:42.614
یک نحوه مرگ افراد.

0:02:42.614,0:02:45.718
در اینجا زهم اصابت گلوله در پشت کله می بینید

0:02:45.718,0:02:48.367
یا زخم قداره برای مثال.

0:02:48.367,0:02:51.693
چیزی دیگه ای که دنبالشیم پی بردن به هویتشون هست.

0:02:51.693,0:02:55.152
اینکه بچه است

0:02:55.152,0:02:56.809
یا آدم بزرگ.

0:02:56.809,0:02:58.949
زن یا مرد.

0:02:58.949,0:03:00.732
اما وقتی کارمون با این تحلیل داده ها تمام شد

0:03:00.732,0:03:03.458
آنچه انجام خواهیم داد برداشتن تکه کوچکی از استخوان هست

0:03:03.458,0:03:06.272
و دی ان ای را از اون می گیریم.

0:03:06.272,0:03:07.367
دی ان ای بدست آمده را می بریم

0:03:07.367,0:03:12.127
و البته با دی ان ای خانواده ها مقایسه می کنیم.

0:03:12.127,0:03:15.771
بهترین روش برای توضیح این به شما نشان دادن دو مورد است.

0:03:15.771,0:03:18.318
اولن مورد از مستندات ارتش است.

0:03:18.318,0:03:22.993
این سند در سال ۱۹۹۹ از جایی به این درز کرد.

0:03:22.993,0:03:27.673
و آنچه آنجا می بینید این است که دولت بدنبال اشخاص است،

0:03:27.673,0:03:31.604
آدمهایی که مثل شما می خواستند کشورشون را تغییر دهند،

0:03:31.604,0:03:34.484
و همه چیز را به اختصار نوشتن.

0:03:34.484,0:03:38.734
و یکی از چیزهایی که اونها نوشتند این که چه زمانی اونها را اعدام کردند.

0:03:38.734,0:03:41.715
داخل این مستطیل زرد، یک کد می بینید،

0:03:41.715,0:03:44.026
یک کد سری: ۳۰۰.

0:03:44.026,0:03:45.523
و بعد تاریخ می بینید.

0:03:45.523,0:03:49.196
۳۰۰ یعنی تعداد اعدامها و تاریخ یعنی وقتی که اعدام شدند.

0:03:49.196,0:03:52.584
الان برای یک ثانیه نمایش داده میشه.

0:03:53.064,0:03:56.689
کاری که کردیم انجام حفاری در ۲۰۰۳ بود،

0:03:56.689,0:04:01.530
۲۲۰ جسد را از از ۵۳ گور را از یک پایگاه نظامی بیرون آوردیم.

0:04:02.640,0:04:06.635
گور شماره ۹، با خانواده سرجیو سال لینارس مطابقت داشت.

0:04:06.635,0:04:09.361
سرجیو استاد دانشگاه بود.

0:04:09.361,0:04:11.752
فارغ التحصیل از دانشگاه دولتی آیووا

0:04:11.752,0:04:14.129
و به قصد تغییر مملکتش به گواتمالا برگشت.

0:04:14.129,0:04:18.003
و در ۲۳ فوریه ۱۹۸۴ دستگیر شد.

0:04:18.003,0:04:22.092
و اربتونید اینجا را ببینید، در ۲۹ مارس ۱۹۸۴اعدام شد،

0:04:22.092,0:04:23.658
که باور کردنی نیست.

0:04:23.658,0:04:26.680
جسد، اطلاعات خانوادگی و دن ای ای شان را داشتیم،

0:04:26.680,0:04:30.026
و اکنون مستنداتی را داریم که به ما می گوید دقیقا چه اتفاقی افتاده.

0:04:30.026,0:04:33.129
اما مهم تر اتفاقی بود که دو هفته بعد افتاد،

0:04:33.129,0:04:35.816
سرنخ دیگه ای کشف شد، یک مطابقت دیگه

0:04:35.816,0:04:40.617
از همان گور به آمانیکو ویلاتورو.

0:04:40.617,0:04:43.363
دی ان ای اون جسد همچنین با دی ان ای اون خانواده مطابقت داشت.

0:04:43.363,0:04:46.732
و بعد متوجه شدیم که اون هم در این یاداشتها بوده.

0:04:46.732,0:04:51.903
اما جالب بود که ببینیم اون هم در ۲۹ مارس ۱۹۸۴ اعدام شد.

0:04:51.903,0:04:55.749
پس باعث شد فکر کنیم که چند نفر در این گور بوده؟

0:04:56.226,0:04:57.413
شش.

0:04:57.413,0:05:04.090
پس بعد گفتیم چه تعداد در ۲۹ مارس ۱۹۸۴ اعدام شدند؟

0:05:06.716,0:05:09.034
حدستون درسته، شش نفر.

0:05:09.034,0:05:14.726
پس جوآن ددیوس، هوگو مویسس و زولیو را داریم.

0:05:14.726,0:05:18.574
همگی در همان تاریخ اعدام شدند، در مکانها و زمانهای مختلف

0:05:18.574,0:05:20.328
دستگیر شده بودن.

0:05:20.328,0:05:21.492
همگی در اون گور قرار داده شده بودن.

0:05:21.492,0:05:24.636
تنها چیزی که لازم داشتیم دی ان ای اون چهار خانواده بود،

0:05:24.636,0:05:27.881
پس رفتیم دنبالشون و پیداشون کردیم.

0:05:27.881,0:05:31.844
و اون شش جسد را شناسایی کردیم و به خانواده هاشون برگردوندیم.

0:05:32.344,0:05:34.783
مورد دیگری که می خواهم براتون بگم

0:05:34.783,0:05:38.871
از پایگاه نظامی به اسم کرومپاز( به گواتمالایی) است.

0:05:38.871,0:05:43.482
که در واقع به معنی«صلح را باور داشتن " است خب این کلمه متشکل از

0:05:43.482,0:05:46.501
حرف اولیه عبارت مرکز فرمانده ای ناحیه ای برای عملیات نگهداری صلح است.

0:05:46.501,0:05:51.491
و اینجا جایی که ارتش گواتمالا حافظان صلح را از کشورهای دیگه آموزش می ده،

0:05:51.491,0:05:54.332
کسانی که در خدمت سازمان ملل هستند

0:05:54.332,0:05:57.095
و به کشورهایی مثل کنگو و یا هاییتی می روند.

0:05:57.095,0:06:00.608
خب، ما شواهدی داریم که می گوید در این پایگاه نظامی،

0:06:00.608,0:06:02.713
اجساد و گورهایی وجود داشته.

0:06:02.713,0:06:06.568
پس با در دست داشتن حکم بازرسی اونجا رفتیم و بعد از دو ساعتی که بودیم

0:06:06.568,0:06:12.192
نخستین ۸۴ گور و در مجموع ۵۳۳ جسد را یافتیم.

0:06:12.192,0:06:14.829
اگر بهش فکر کنید،

0:06:14.829,0:06:18.166
حافظان صلح روی این اجساد آموزش دیده بودن.

0:06:18.166,0:06:19.965
خیلی کنایه آمیزه.

0:06:21.545,0:06:26.802
اما اجساد،-- صورتشون رو به زمین و دستها از پشت بسته بودن،

0:06:26.802,0:06:29.426
چشمها بسته، همه انواع آسیبهای روحی.

0:06:29.426,0:06:32.505
اینها کسانی بودند که بی دفاع اعدام شده بودن.

0:06:32.505,0:06:36.530
آدمهایی که ۵۳۳ خانواده به دنبالشون بودن.

0:06:36.530,0:06:39.142
خب میخواهم رو ی گور شماره ۱۵ تمرکز کنم.

0:06:39.142,0:06:42.838
در گور ۱۵، متوجه شدیم که پر از زن و بچه بود،

0:06:42.838,0:06:45.041
۶۳ تا شون.

0:06:45.041,0:06:48.269
و باعث شد که فورا به این فکر بیفتیم،

0:06:48.269,0:06:50.544
خدایا کجا همچین موردی میتونسته اتفاق بیفته؟

0:06:50.544,0:06:53.237
وقتی در ۱۹۹۵ به گواتمالا رفتم،

0:06:53.237,0:06:57.888
درباره قتل عامی شنیده بودم که در ۱۴ می ۱۹۸۲ رخ داد.

0:06:57.888,0:07:01.021
وقتی که ارتش مردها را کشت،

0:07:01.021,0:07:05.256
زنها و بچه ها را با هلی کوپتر به مکانی نامعلوم انتقال داد.

0:07:06.026,0:07:06.968
خب، باقی را حدس بزنید؟

0:07:06.968,0:07:11.161
لباسهای توی قبر با لباس اون ناحیه

0:07:11.161,0:07:12.891
که آدمها را از اونجا برده بودن مطابقت داشت،

0:07:12.891,0:07:15.274
جایی که زنها و بچه ها را از اونجا برده بودن.

0:07:15.274,0:07:17.746
پس آنالیز دی ان ای را انجام دادیم و حدس بزنید چی شد؟

0:07:18.767,0:07:21.034
مارتیا روجس و مانوئل شن را شناسایی کردیم.

0:07:21.034,0:07:24.109
هر دو در این ماجرا ناپدید شده بودن و حالا می تونستیم ثابتش کنیم.

0:07:24.109,0:07:27.119
شواهد فیزیکی که ثابت کننده این ماجرا بود را داشتیم

0:07:27.119,0:07:29.860
و این که اون آدمها به این پایگاه منتقل کرده بودن.

0:07:29.860,0:07:33.118
مانوئل شن اونموقع ۳ سال داشت.

0:07:33.118,0:07:37.985
مادرش برای رخت شستن به کنار رودخونه رفته بود و[br]او را به همسایه ای سپرده بود.

0:07:37.985,0:07:39.689
زمانی بود که نظامیها اومدن

0:07:39.689,0:07:43.029
و او را با هلی کوپتر بردن و دیگه هیچوقت دیده نشد

0:07:43.029,0:07:45.008
تا این که او را در گور شماره ۱۵ پیدا کردیم.

0:07:45.008,0:07:50.726
اکنون با کمک علم، باستان شناسی، مردم شناسی و ژنتیک،

0:07:50.726,0:07:53.960
کاری که می کنیم بخشیدن صدا به این حنجرههای بیصداست.

0:07:53.960,0:07:55.645
البته کار دیگری هم می کنیم.

0:07:55.645,0:07:57.810
راستش شواهد لازم برای محاکمات را فراهم می کنیم،

0:07:57.810,0:08:01.331
مثل محاکمه نسل کشی که سال قبل در گواتملا رخ داد،

0:08:01.332,0:08:06.142
جایی که ژنرال ریوس مانت مقصر در نسل کشی شناخته شد[br]و به ۸۰ سال زندان محکوم شد.

0:08:06.142,0:08:09.786
پس امروز اینجا هستم تا براتون بگم این اتفاق همه جا میفته---

0:08:09.787,0:08:12.511
امروز در مکزیک در برابر چشمانمون---

0:08:12.511,0:08:14.451
و نمی تونیم بگذاریم ادامه پیدا کنه.

0:08:14.451,0:08:17.352
باید الان دورهم جمع شویم و تصمیم بگیریم

0:08:17.352,0:08:19.573
که دیگه نباید گمشده ای داشته باشیم.

0:08:19.573,0:08:20.765
بله دیگه کسی نباید غیبش بزنه.

0:08:20.765,0:08:23.476
درسته؟ دیگه مفقود الاثر و یا گمشده ای نباشه.

0:08:23.476,0:08:24.719
متشکرم.

0:08:24.719,0:08:27.935
(تشویق)