1
00:00:00,810 --> 00:00:03,968
Jestem przedsiębiorcą turystycznym
i budowniczym pokoju,

2
00:00:03,968 --> 00:00:06,824
ale nie od tego zacząłem.

3
00:00:06,824 --> 00:00:09,889
Pamiętam, jak mając siedem lat,
widziałem w telewizji

4
00:00:09,889 --> 00:00:12,466
ludzi rzucających kamieniami

5
00:00:12,466 --> 00:00:15,856
i myślałem, że musi to być dobra zabawa.

6
00:00:15,856 --> 00:00:18,201
Wychodziłem więc na ulicę 
i rzucałem kamieniami.

7
00:00:18,201 --> 00:00:22,682
Nie rozumiałem nawet, że miałem rzucać 
w samochody Izraelczyków.

8
00:00:22,682 --> 00:00:26,908
Skończyło się tym, że rozbijałem 
samochody sąsiadów. (Śmiech)

9
00:00:26,908 --> 00:00:30,810
Mój patriotyzm nie spotkał się 
z dużym entuzjazmem.

10
00:00:30,810 --> 00:00:32,904
Na tym zdjęciu jesteśmy ja i mój brat.

11
00:00:32,904 --> 00:00:35,739
Ja jestem ten mały. 
Wiem, co myślicie.

12
00:00:35,739 --> 00:00:38,680
"Byłeś taki słodki, co się z tobą stało?"

13
00:00:38,680 --> 00:00:40,631
Mój starszy brat

14
00:00:40,631 --> 00:00:43,045
został aresztowany w wieku 18 lat.

15
00:00:43,045 --> 00:00:45,994
Zabrano go do więzienia 
pod zarzutem rzucania kamieniami.

16
00:00:45,994 --> 00:00:49,570
Pobito go, gdy odmówił 
przyznania się do winy.

17
00:00:49,570 --> 00:00:52,171
Skutkiem były obrażenia wewnętrzne,

18
00:00:52,171 --> 00:00:56,814
od których zmarł 
wkrótce po wyjściu na wolność.

19
00:00:56,814 --> 00:01:00,460
Byłem wściekły i rozgoryczony.

20
00:01:00,460 --> 00:01:04,152
Pragnąłem tylko zemsty.

21
00:01:04,152 --> 00:01:06,659
Zmieniło się to, gdy skończyłem 18 lat.

22
00:01:06,659 --> 00:01:10,096
Uznałem, że muszę znać hebrajski,
aby znaleźć pracę.

23
00:01:10,096 --> 00:01:12,603
Na kursie hebrajskiego

24
00:01:12,603 --> 00:01:18,037
po raz pierwszy spotkałem Żydów, 
którzy nie byli żołnierzami.

25
00:01:18,037 --> 00:01:22,919
Połączyły nas drobiazgi, 
jak moje zamiłowanie do muzyki country,

26
00:01:22,919 --> 00:01:26,646
którego nie rozumieli Palestyńczycy.

27
00:01:26,646 --> 00:01:31,306
Ale to wtedy zrozumiałem, 
że dzieli nas mur gniewu,

28
00:01:31,306 --> 00:01:36,919
nienawiści oraz ignorancji.

29
00:01:36,919 --> 00:01:41,418
Uznałem, że nie jest ważne, 
co mnie spotyka.

30
00:01:41,418 --> 00:01:44,111
Ważne jest, jak sobie z tym poradzę.

31
00:01:44,111 --> 00:01:47,455
Postanowiłem więc poświęcić życie

32
00:01:47,455 --> 00:01:51,843
burzeniu murów, które dzielą ludzi.

33
00:01:51,843 --> 00:01:53,743
Robię to na wiele sposobów.

34
00:01:53,743 --> 00:01:57,003
Jednym z nich jest turystyka, 
ale wykorzystuję też media i edukację.

35
00:01:57,003 --> 00:02:00,657
Zastanawiacie się pewnie, 
czy turystyka naprawdę może coś zmienić?

36
00:02:00,657 --> 00:02:02,367
Czy może burzyć mury? Tak.

37
00:02:02,367 --> 00:02:07,087
Turystyka jest długofalowym sposobem 
na burzenie tych murów

38
00:02:07,087 --> 00:02:11,472
i tworzenie trwałych więzi międzyludzkich

39
00:02:11,472 --> 00:02:14,026
oraz zawieranie przyjaźni.

40
00:02:14,026 --> 00:02:17,811
W 2009 roku wziąłem udział 
w założeniu Mejdi Tours,

41
00:02:17,811 --> 00:02:21,111
przedsięwzięciu społecznym, 
którego celem jest jednoczenie ludzi.

42
00:02:21,111 --> 00:02:23,822
Współzałożycielami było dwoje
moich żydowskich przyjaciół.

43
00:02:23,822 --> 00:02:26,031
Postępowaliśmy wobec takiego schematu:

44
00:02:26,031 --> 00:02:29,537
na przykład w Jerozolimie, 
zatrudnialiśmy dwóch przewodników:

45
00:02:29,537 --> 00:02:32,996
Izraelczyka i Palestyńczyka, 
którzy prowadzili razem wycieczki,

46
00:02:32,996 --> 00:02:36,201
opowiadając o historii, 
archeologii i konfliktach

47
00:02:36,201 --> 00:02:39,173
z zupełnie różnych perspektyw.

48
00:02:39,173 --> 00:02:42,401
Pamiętam wycieczkę prowadzoną 
wraz z koleżanką o imieniu Kobi,

49
00:02:42,401 --> 00:02:45,695
z kongregacji żydowskiej w Chicago. 
Była to wycieczka po Jerozolimie.

50
00:02:45,695 --> 00:02:48,717
Zabraliśmy uczestników 
do palestyńskiego obozu uchodźców

51
00:02:48,717 --> 00:02:50,817
i skosztowaliśmy tam 
niesamowitego posiłku.

52
00:02:50,817 --> 00:02:53,700
Tak przy okazji, to jest moja matka. 
Jest wspaniała.

53
00:02:53,700 --> 00:02:56,254
A to jest palestyńska potrawa, 
zwana maqluba.

54
00:02:56,254 --> 00:02:57,571
Znaczy to "do góry nogami".

55
00:02:57,571 --> 00:03:00,795
Gotuje się ją z ryżem i kurczakiem 
i przewraca do góry nogami.

56
00:03:00,795 --> 00:03:02,436
To najlepsza potrawa na świecie.

57
00:03:02,436 --> 00:03:03,534
Jedliśmy razem.

58
00:03:03,534 --> 00:03:06,648
Potem słuchaliśmy zespołu
izraelsko-palestyńskiego

59
00:03:06,648 --> 00:03:08,445
i spróbowaliśmy trochę tańca brzucha.

60
00:03:08,445 --> 00:03:11,795
Jeśli nie potraficie, nauczę was później.

61
00:03:11,795 --> 00:03:14,907
Gdy wychodziliśmy, 
po obu stronach był płacz,

62
00:03:14,907 --> 00:03:17,484
bo ludzie nie chcieli się rozstać.

63
00:03:17,484 --> 00:03:21,106
Trzy lata później wciąż utrzymują 
zawarte tam znajomości.

64
00:03:21,106 --> 00:03:23,916
Wyobraźmy sobie, gdyby miliard ludzi,

65
00:03:23,916 --> 00:03:27,564
podróżujących co roku, 
robił to w taki sposób.

66
00:03:27,564 --> 00:03:30,696
Nie przemieszczając się autobusem 
z jednego miejsca do drugiego,

67
00:03:30,696 --> 00:03:33,017
z jednego hotelu do innego,

68
00:03:33,017 --> 00:03:36,988
fotografując ludzi i kultury 
zza szyb autokaru,

69
00:03:36,988 --> 00:03:40,169
ale naprawdę nawiązując z nimi kontakty.

70
00:03:40,169 --> 00:03:44,093
Pamiętam grupę muzułmanów 
z Wielkiej Brytanii.

71
00:03:44,093 --> 00:03:46,879
Odwiedzili dom ortodoksyjnej 
żydowskiej rodziny,

72
00:03:46,879 --> 00:03:51,268
jedli po raz pierwszy kolację szabatową,

73
00:03:51,268 --> 00:03:54,843
kosztowali razem haminu, 
tradycyjnej żydowskiej potrawy, gulaszu.

74
00:03:54,843 --> 00:03:57,722
Poznając się, zdali sobie sprawę,

75
00:03:57,722 --> 00:04:00,694
że ich rodziny pochodzą 
z tego samego miejsca

76
00:04:00,694 --> 00:04:03,773
w północnej Afryce, sto lat temu.

77
00:04:03,773 --> 00:04:06,848
Nie zdjęcia na facebooku,

78
00:04:06,848 --> 00:04:08,682
nie turystyka katastroficzna.

79
00:04:08,682 --> 00:04:11,050
To jest przyszłość podróżowania.

80
00:04:11,050 --> 00:04:14,114
Dołączcie do mnie 
w przekształcaniu turystyki.

81
00:04:14,114 --> 00:04:16,065
Robimy to teraz na całym świecie,

82
00:04:16,065 --> 00:04:18,503
od Irlandii przez Iran po Turcję.

83
00:04:18,503 --> 00:04:21,499
I mamy zamiar wybrać się wszędzie, 
aby zmieniać świat.

84
00:04:21,499 --> 00:04:22,729
Dziękuję.

85
00:04:22,729 --> 00:04:24,633
(Brawa)