0:00:00.840,0:00:03.416 A lingua que estou falando agora 0:00:03.440,0:00:07.776 está en camiño de converterse[br]na lingua universal, 0:00:07.800,0:00:10.136 para ben ou para mal. 0:00:10.160,0:00:11.376 Afrontémolo, 0:00:11.400,0:00:13.256 é a lingua da Internet, 0:00:13.280,0:00:15.256 é a lingua das finanzas 0:00:15.280,0:00:17.616 é a lingua do control de tráfico aéreo 0:00:17.640,0:00:19.016 da música popular, 0:00:19.040,0:00:20.160 da diplomacia... 0:00:20.160,0:00:21.930 O inglés está por todos os lados. 0:00:22.320,0:00:26.416 O chinés mandarín fálao máis xente, 0:00:26.440,0:00:28.936 pero hai máis xente chinesa [br]aprendendo inglés 0:00:28.960,0:00:31.656 que falantes de inglés aprendendo chinés. 0:00:31.680,0:00:33.416 Segundo o último que escoitei, 0:00:33.440,0:00:36.896 actualmente hai dúas ducias [br]de universidades en China 0:00:36.920,0:00:39.656 que ensinan todo en inglés. 0:00:39.680,0:00:41.350 O inglés está tomando o poder. 0:00:41.680,0:00:43.376 E ademais, 0:00:43.400,0:00:46.016 prevese que a finais de século 0:00:46.040,0:00:49.016 case todas as linguas que existen hoxe, 0:00:49.040,0:00:50.296 hai ao redor de 6000, 0:00:50.320,0:00:52.296 deixarán de falarse. 0:00:52.296,0:00:54.840 Quedarán só algúns centos. 0:00:55.360,0:00:56.976 E por riba, 0:00:57.000,0:01:01.576 estamos nun momento en que[br]a tradución instantánea en directo 0:01:01.600,0:01:04.940 non só é posible[br]senón que mellora cada ano. 0:01:05.360,0:01:08.096 A razón por que estou dicindo estas cousas 0:01:08.120,0:01:11.376 é porque creo que[br]estamos chegando a un punto 0:01:11.376,0:01:13.496 en que vai empezar a xurdir unha pregunta: 0:01:13.520,0:01:17.056 Por que deberiamos[br]aprender linguas estranxeiras, 0:01:17.080,0:01:21.056 á parte do inglés no caso dos que[br]non a teñen como lingua materna? 0:01:21.080,0:01:24.096 Por que aprender outra[br]cando estamos chegando a un punto 0:01:24.120,0:01:29.600 en que case todas as persoas no mundo[br]serán capaces de comunicarse nunha soa? 0:01:30.560,0:01:32.376 Penso que hai moitas razóns, 0:01:32.400,0:01:34.736 pero primeiro quero nomear 0:01:34.760,0:01:37.616 aquela da que probablemente[br]escoitastes falar máis 0:01:37.640,0:01:41.976 porque, en realidade, é máis[br]perigosa do que se pensa. 0:01:42.000,0:01:43.736 Trátase da idea 0:01:43.760,0:01:46.536 de que a lingua canaliza os pensamentos, 0:01:46.560,0:01:50.936 que o vocabulario e a gramática[br]de linguas diferentes 0:01:50.960,0:01:54.776 dálle a todos un tipo diferente [br]de "viaxe alucinóxeno", 0:01:54.800,0:01:56.016 para entendérmonos. 0:01:56.040,0:02:00.256 Esa é unha idea marabillosa, 0:02:00.280,0:02:01.576 pero ten riscos. 0:02:01.600,0:02:05.056 Non é que sexa completamente falsa. 0:02:05.080,0:02:08.895 Por exemplo, en francés e en español 0:02:08.919,0:02:13.176 a palabra "mesa" é,[br]por algunha razón, feminina. 0:02:13.200,0:02:17.136 Entón, "la table", "la mesa"[br]é así e punto. 0:02:17.160,0:02:18.656 Demostrouse que 0:02:18.680,0:02:21.076 se sodes falantes dunha desas linguas 0:02:21.100,0:02:23.776 e vos preguntan 0:02:23.800,0:02:27.856 como imaxinariades unha mesa falar, 0:02:27.880,0:02:31.776 moito máis a miúdo[br]do que podería ser por coincidencia, 0:02:31.800,0:02:33.496 un falante de francés ou de español 0:02:33.520,0:02:38.376 di que a mesa falaría [br]cunha voz aguda e feminina. 0:02:38.400,0:02:42.536 Así que se sodes franceses ou españois,[br]para vós, unha mesa é como unha rapaza, 0:02:42.560,0:02:45.570 ao revés do que ocorre [br]se sodes falantes de inglés. 0:02:45.570,0:02:47.576 É difícil non apreciar este tipo de datos, 0:02:47.600,0:02:49.736 e moita xente dirá que iso significa 0:02:49.760,0:02:54.576 que hai unha visión do mundo que tes[br]se falas unha desas linguas. 0:02:54.600,0:02:55.896 Pero hai que ter coidado, 0:02:55.920,0:03:00.290 imaxinade se alguén[br]nos pon debaixo dun microscopio, 0:03:00.290,0:03:02.856 con "nós" refírome aos que[br]falamos inglés como nativos. 0:03:02.880,0:03:06.736 Cal é a visión do mundo desde o inglés? 0:03:06.760,0:03:09.496 Por exemplo, collamos [br]un falante nativo de inglés. 0:03:09.520,0:03:12.816 O da pantalla é Bono. 0:03:12.840,0:03:14.456 Fala inglés. 0:03:14.480,0:03:17.416 Supoño que ten unha visión do mundo. 0:03:17.440,0:03:21.096 Agora, este é Donald Trump. 0:03:21.120,0:03:22.336 Á súa maneira 0:03:22.360,0:03:23.776 tamén fala inglés. 0:03:23.800,0:03:25.320 (Risos) 0:03:27.520,0:03:30.856 E aquí está a Sra. Kardashian, 0:03:30.880,0:03:32.856 que tamén é falante de inglés. 0:03:32.880,0:03:35.656 Aquí hai tres falantes da lingua inglesa. 0:03:35.680,0:03:39.256 Que visión do mundo[br]teñen estas tres persoas en común? 0:03:39.280,0:03:44.376 Que visión do mundo se formou[br]a través da lingua que as une? 0:03:44.400,0:03:46.216 É un concepto moi perigoso. 0:03:46.240,0:03:51.096 Estase chegando a un consenso de que[br]a lingua pode modelar o pensamento, 0:03:51.120,0:03:57.576 pero non se trata máis que de lixeiras[br]e escuras variacións psicolóxicas. 0:03:57.600,0:04:02.200 Non é cuestión de darvos outro par [br]de lentes para ver o mundo. 0:04:02.680,0:04:05.016 Entón, se é así, 0:04:05.040,0:04:06.976 por que aprender linguas? 0:04:07.000,0:04:09.536 Se non vai cambiar a forma en que penso, 0:04:09.560,0:04:11.160 cales serían as razóns? 0:04:11.720,0:04:12.920 Hai unhas cantas. 0:04:13.600,0:04:18.976 Unha delas é que se queredes[br]empaparvos dunha cultura, 0:04:19.000,0:04:22.136 se queredes absorbela,[br]se queredes ser parte dela, 0:04:22.160,0:04:26.056 entón canalice esa cultura ou non, 0:04:26.080,0:04:28.016 --e iso parece dubidoso-- 0:04:28.040,0:04:29.856 se queredes empaparvos da cultura, 0:04:29.880,0:04:32.336 tedes que controlar ata certo punto 0:04:32.360,0:04:35.696 a lingua a través da que se [br]vehicula esa cultura. 0:04:35.720,0:04:37.416 Non hai outra. 0:04:37.440,0:04:39.936 Hai unha ilustración [br]interesante sobre isto. 0:04:39.960,0:04:43.656 Teño que poñerme un pouco escuro[br]pero, de verdade, deberiades velo. 0:04:43.680,0:04:48.016 Hai unha película [br]do director canadense Denys Arcand, 0:04:48.040,0:04:50.736 pronunciado en inglés "Dennis Ar-cand", 0:04:50.760,0:04:52.096 se queredes buscalo. 0:04:52.120,0:04:55.306 Fixo unha película chamada [br]"Xesús de Montreal". 0:04:55.306,0:04:57.336 Moitas das personaxes 0:04:57.360,0:05:02.416 son franco-canadenses vibrantes, [br]graciosas, apaixonadas e interesantes, 0:05:02.440,0:05:03.776 mulleres que falan francés. 0:05:03.800,0:05:06.256 Hai unha escena cara ao final 0:05:06.280,0:05:09.736 na que teñen que levar un amigo [br]a un hospital anglófono. 0:05:09.760,0:05:11.856 No hospital, teñen que falar inglés. 0:05:11.880,0:05:14.736 Falan inglés pero non é [br]a súa lingua materna, 0:05:14.760,0:05:16.456 preferirían non falar inglés. 0:05:16.480,0:05:18.416 E fálano máis devagar, 0:05:18.440,0:05:20.416 teñen acento, non soan naturais. 0:05:20.440,0:05:23.136 De súpeto, esas personaxes[br]das que vos namorastes 0:05:23.160,0:05:26.560 convértense en caricaturas, [br]sombras de si mesmas. 0:05:27.280,0:05:28.976 Entrar nunha cultura 0:05:29.000,0:05:33.016 e comprender as persoas a través [br]dese tipo de cortina opaca 0:05:33.040,0:05:35.936 implica non chegar nunca [br]a entender a cultura. 0:05:35.960,0:05:38.736 Entón, na medida en que queden[br]centos de linguas, 0:05:38.760,0:05:40.016 unha razón para aprendelas 0:05:40.040,0:05:43.736 é porque son billetes [br]que nos permiten participar 0:05:43.760,0:05:46.016 na cultura da xente que a fala, 0:05:46.040,0:05:49.216 só polo feito de que é o seu código. 0:05:49.240,0:05:50.800 Así que esa é unha razón. 0:05:51.440,0:05:52.736 A segunda razón: 0:05:52.760,0:05:54.176 Demostrouse 0:05:54.200,0:05:59.136 que se falamos dúas linguas é [br]menos probable que suframos demencia 0:05:59.160,0:06:02.496 e que probablemente sexamos [br]mellores en multitarefas. 0:06:02.520,0:06:05.936 Eses son factores que se establecen axiña 0:06:05.960,0:06:07.896 e debería darnos algunha indicación 0:06:07.920,0:06:12.456 sobre cando darlle ao neno ou á nena[br]clases noutra lingua. 0:06:12.480,0:06:14.896 O bilingüismo é saúde. 0:06:14.920,0:06:16.816 E agora, a terceira: 0:06:16.840,0:06:20.240 As linguas son moi divertidas. 0:06:20.740,0:06:22.536 Moito máis divertidas do que nos din. 0:06:22.560,0:06:25.856 Por exemplo, en árabe:[br]"kataba", el escribiu, 0:06:25.880,0:06:29.096 "yaktubu", el escribe, ela escribe. 0:06:29.120,0:06:32.136 "Uktub", escribe, no imperativo. 0:06:32.160,0:06:34.056 Que teñen en común? 0:06:34.080,0:06:36.176 Todos estes verbos teñen en común 0:06:36.200,0:06:39.736 as consoantes postas[br]no medio como piares. 0:06:39.760,0:06:41.216 Quedan aí, 0:06:41.240,0:06:44.376 e as vogais bailan [br]ao redor das consoantes. 0:06:44.400,0:06:47.576 Quen non querería enrolalas na boca? 0:06:47.600,0:06:49.016 O mesmo ocorre no hebreo, 0:06:49.040,0:06:52.696 o mesmo ocorre coa lingua [br]principal de Etiopía, o amhárico. 0:06:52.720,0:06:54.136 É divertido. 0:06:54.160,0:06:57.480 Ou as linguas que ordenan as palabras[br]de forma diferente. 0:06:57.480,0:06:59.936 Aprender a falar cunha orde [br]diferente nas palabras 0:06:59.936,0:07:04.816 é como conducir polo outro carril[br]se ides a certo país, 0:07:04.840,0:07:09.336 ou a sensación cando poñemos[br]hamamelis ao redor dos ollos 0:07:09.360,0:07:10.696 e sentimos o formigo. 0:07:10.720,0:07:13.296 A lingua pode darvos iso. 0:07:13.320,0:07:14.536 Por exemplo, 0:07:14.560,0:07:16.576 "The Cat in the Hat Comes Back", 0:07:16.600,0:07:19.096 un libro ao que estou seguro[br]todos volvemos, 0:07:19.120,0:07:20.376 como "Moby Dick". 0:07:20.400,0:07:25.496 Unha frase do libro di:[br]"Sabes onde o atopei? 0:07:25.520,0:07:28.176 Sabes onde estaba?[br]Estaba comendo torta na bañeira, 0:07:28.200,0:07:29.416 Si, estaba!" 0:07:29.440,0:07:31.776 Ben, se o dicides en[br]chinés mandarín, 0:07:31.800,0:07:33.056 teriades que esforzarvos: 0:07:33.080,0:07:35.240 "Podes saber, eu souben onde o atopar? 0:07:35.240,0:07:37.276 Estaba na bañeira dentro [br]engulindo torta, 0:07:37.276,0:07:39.016 Sen dúbida, engulindo [br]mastigando!" 0:07:39.040,0:07:40.256 Iso está moi ben. 0:07:40.280,0:07:44.576 Imaxinade poder facer iso[br]durante anos e anos. 0:07:44.600,0:07:48.936 Ou, algunha vez aprendestes[br]algo de cambodjano? 0:07:48.960,0:07:51.976 Eu tampouco, pero se o fixese, 0:07:52.000,0:07:56.616 enrolaría na boca[br]non só unha ducia de vogais 0:07:56.640,0:07:57.896 como o inglés, 0:07:57.920,0:08:00.936 senón unhas 30[br]vogais diferentes 0:08:00.960,0:08:04.856 dando voltas na boca[br]cambodjana 0:08:04.880,0:08:07.216 como abellas nunha colmea. 0:08:07.240,0:08:09.970 Iso é o que unha lingua pode darnos. 0:08:10.440,0:08:11.696 E centrándonos máis, 0:08:11.720,0:08:15.656 vivimos nunha era na que nunca foi[br]máis sinxelo aprender sós outra lingua. 0:08:15.680,0:08:17.936 Antes había que ir a unha clase, 0:08:17.960,0:08:20.016 onde estaría un profesor dilixente, 0:08:20.040,0:08:21.656 un profesor brillante, 0:08:21.680,0:08:24.016 pero esa persoa estaba alí[br]só en certos momentos 0:08:24.040,0:08:25.296 e tiñas que ir alí entón, 0:08:25.320,0:08:27.136 e ás veces non era a miúdo. 0:08:27.160,0:08:28.790 Tiñas que ir a clases. 0:08:28.974,0:08:31.736 Se non podías,[br]tiñas algo chamado gravación. 0:08:31.760,0:08:33.456 Eu aprendín o básico con elas. 0:08:33.480,0:08:36.176 Pero había demasiada información [br]nunha gravación, 0:08:36.200,0:08:37.456 ou nunha casete, 0:08:37.480,0:08:39.916 ou mesmo neses obxectos antigos [br]coñecidos como CD. 0:08:39.976,0:08:42.456 Ademais, había libros que non funcionaban, 0:08:42.480,0:08:43.856 así era a cousa. 0:08:43.880,0:08:46.776 Hoxe podemos tombarnos, 0:08:46.800,0:08:49.256 deitarnos no chan no salón 0:08:49.280,0:08:50.496 bebendo whisky 0:08:50.520,0:08:53.296 e aprender calquera lingua que nos apeteza 0:08:53.320,0:08:55.896 con marabillosas leccións[br]como as de Rosetta Stone. 0:08:55.920,0:08:58.936 Eu tamén recomendo[br]a menos coñecida Glossika. 0:08:58.984,0:09:00.570 Pódese facer en calquera momento, 0:09:00.570,0:09:03.170 polo tanto, pódese facer máis e mellor. 0:09:03.480,0:09:07.296 Podemos ter os praceres matinais[br]en diferentes linguas. 0:09:07.320,0:09:10.860 Eu leo tiras cómicas de "Dilbert" [br]en varias linguas cada mañá, 0:09:10.880,0:09:12.736 isto pode mellorar as vosas destrezas. 0:09:12.760,0:09:14.616 Non o podería facer hai 20 anos 0:09:14.640,0:09:18.176 cando a idea de ter calquera [br]lingua que desexásemos 0:09:18.200,0:09:19.776 no peto, 0:09:19.800,0:09:21.296 saíndo do móbil, 0:09:21.320,0:09:25.040 soaría a ciencia ficción[br]para xente moi sofisticada. 0:09:25.800,0:09:28.336 Así que recomendo moito 0:09:28.360,0:09:32.336 que estudedes pola vosa conta[br]linguas distintas da que estou falando, 0:09:32.360,0:09:35.536 porque nunca houbo [br]mellor momento para facelo. 0:09:35.560,0:09:37.056 É moi divertido. 0:09:37.080,0:09:38.896 Non nos vai cambiar a mente, 0:09:38.920,0:09:42.096 pero con certeza vaina sorprender. 0:09:42.120,0:09:43.336 Moitas grazas. 0:09:43.360,0:09:48.161 (Aplausos)