0:00:10.218,0:00:13.647 Gece boyunca uçar,[br]dünyaya göz kulak olurum, 0:00:13.647,0:00:22.686 sessiz bir nöbetçi, dikkatli bir [br]korumayım, kara şövalye, ben… 0:00:22.686,0:00:25.884 Tamam, peki, Batman değilim.[br]Sadece yarasayım. 0:00:25.884,0:00:28.933 Ama ben de Batman gibi,[br]sık sık yanlış anlaşılırım. 0:00:28.933,0:00:31.712 İnsanlar korkunç olduğumu düşünür,[br]garip ve tehlikeli. 0:00:31.712,0:00:36.841 Ama beni bir tanısalardı,[br]kahramanları olarak görürlerdi. 0:00:36.841,0:00:38.276 İnsanlara yarasa deyince, 0:00:38.276,0:00:41.602 çoğu, kanlarını emmek isteyen[br]vampirleri düşünür. 0:00:41.602,0:00:44.459 Ama aslında 1200'den fazla[br]yarasa türünün içinde, 0:00:44.459,0:00:47.500 yalnızca üç vampir yarasa türü vardır. 0:00:47.500,0:00:50.678 Bu üçü içinde de yalnızca biri,[br]memelilerin kanını emmeyi tercih eder, 0:00:50.678,0:00:54.462 ki bu yarasalar da çoğunlukla [br]sığırlardan beslenir. 0:00:54.462,0:00:56.425 Belki de durum hâlâ [br]çok iyi gibi gözükmüyor, 0:00:56.425,0:01:00.540 ama vampir yarasaların, insanlara[br]büyük yardımları dokunabilir. 0:01:00.540,0:01:04.506 Vampir yarasa salyasında bulunan[br]"desmoteplase" olarak bilinen bir kimyasal 0:01:04.506,0:01:06.517 kan pıhtılarını parçalamaya yardım ediyor 0:01:06.517,0:01:10.925 ve felçli hastaları [br]iyileştirdiği gözlenmiştir. 0:01:10.925,0:01:16.339 Geriye kalan 1000'den fazla yarasa türünün[br]yüzde 70'i böceklerden beslenir. 0:01:16.339,0:01:19.034 Bu yarasalar gerçek vampirleri kontrol[br]etmeye yardımcı olur: 0:01:19.034,0:01:22.384 Sivrisinekler, pis ısırıklarıyla sadece[br]can sıkıcı değiller, 0:01:22.384,0:01:25.706 aynı zamanda hastalık da [br]yayarlar, Batı Nil virüsü gibi. 0:01:25.706,0:01:29.955 Tek bir küçük kahverengi yarasa, [br]her saat 1000 böcek yiyebilir. 0:01:29.955,0:01:34.587 Meksika serbest kuyruklu yarasalarının[br]bir kolonisi, sadece bir gecede 0:01:34.587,0:01:36.423 birkaç ton güve yiyebilir. 0:01:36.423,0:01:37.727 Sadece Birleşik Devletler'de, 0:01:37.727,0:01:41.559 yarasalar çiftçiler için tahminî olarak [br]3,7 milyar dolar değerinde, 0:01:41.559,0:01:44.072 bedava haşereyle mücadele hizmeti verir. 0:01:44.072,0:01:47.547 Bu durum, yetiştirdikleri ürünü yiyen[br]herkes için yarar sağlar. 0:01:47.547,0:01:51.231 Büyük boyutlarından ötürü mega yarasalar [br]olarak da bilinen meyve yarasaları, 0:01:51.231,0:01:54.656 bitki polenleşmesindeki rollerinden [br]dolayı önemlidirler. 0:01:54.656,0:01:58.138 Çiçekler arasında gezinip,[br]nektar ve meyvelerden beslenirken, 0:01:58.138,0:02:02.791 bu yarasalar bitkilerin çoğalmalarına[br]yardımcı olan polen ve çekirdekleri taşır. 0:02:02.791,0:02:04.402 Örneğin, Güneydoğu Asya'da, 0:02:04.402,0:02:09.396 mağara nektar yarasaları, durian [br]meyvesinin tek polen taşıyıcılarıdır. 0:02:09.396,0:02:11.716 Diğer yarasalar da, şeftali, muz 0:02:11.716,0:02:15.131 ve kendisinden tekila yapılan [br]sabır otu için polen taşırlar. 0:02:15.131,0:02:15.990 Yarasalar olmadan, 0:02:15.990,0:02:20.214 birçok bitki, keyifle yediğimiz lezzetli [br]meyvelerini üretemez hâle gelirdi. 0:02:20.214,0:02:25.821 Ekosistemin kahramanları olan yarasaların[br]kendilerine özel alet kemerleri bulunur. 0:02:25.821,0:02:29.245 Yarasalar, uçan robotların,[br]enerji tasarruflu casus uçakların 0:02:29.245,0:02:32.297 tasarımına ilham kaynağı oldular. 0:02:32.297,0:02:39.146 Bu da gerçek anlamda uçabilen tek memeli[br]olduklarından dolayı olsa gerek. 0:02:39.146,0:02:44.520 Bir tür biyolojik sonar olan ekolokasyon, [br]yarasaların yön bulmalarını 0:02:44.520,0:02:46.798 ve karanlıkta avlarını bulmalarını sağlar. 0:02:46.798,0:02:49.670 Yarasaların kör olduğuna dair [br]yanlış bir kanı söz konusu olsa da, 0:02:49.670,0:02:52.539 gerçekte bütün yarasa türleri görür. 0:02:52.539,0:02:57.489 Bazıları loş ışıkta daha iyi görebilmek [br]için büyük gözler adapte etmişlerdir. 0:02:57.489,0:03:00.374 Birçok insan yarasalardan hastalık[br]kapmaktan korkar 0:03:00.374,0:03:04.260 ve tıpkı diğer hayvanlar gibi yarasalar da[br]hastalık taşıyabilir, kuduz gibi. 0:03:04.260,0:03:09.813 Ama, gerçekte bütün yarasaların [br]yüzde 0,5'inden daha azı hastalık taşır. 0:03:09.813,0:03:13.216 Bu, bir bozuk paranın havaya atıldığında[br]arka arkaya sekiz kere aynı sonucu 0:03:13.216,0:03:19.045 vermesiyle aynı olasılık dâhilindedir. 0:03:19.045,0:03:21.169 Yarasaların sık sık hastalıklı[br]olduğuna dair algı 0:03:21.169,0:03:23.323 hasta yarasalardan geliyor olabilir ki 0:03:23.323,0:03:26.813 bu yarasalar gündüz vakti alışılmadık[br]davranışlar sergiler 0:03:26.813,0:03:28.672 ya da uçamazlar, 0:03:28.672,0:03:31.408 bunların da insanlarla karşılaşmaları [br]daha muhtemeldir. 0:03:31.408,0:03:34.966 Yani kendinizi korumanın iyi bir yolu da[br]yarasaları korumaktır, 0:03:34.966,0:03:37.334 onları sağlıklı tutarak,[br]habitatlarını koruyarak 0:03:37.334,0:03:40.997 ve hastalık bulaştırma [br]risklerini azaltarak. 0:03:40.997,0:03:44.338 Kuzey Amerika'da yarasalar, yok edici bir [br]hastalıkla karşı karşıyalar, 0:03:44.338,0:03:46.760 adı beyaz burun sendromu. 0:03:46.760,0:03:49.293 Bu mantar hastalığı, kış uykusundaki 0:03:49.293,0:03:51.474 yarasaların uyanmasına neden oluyor. 0:03:51.474,0:03:54.571 Yemek bulamadan, [br]çok fazla enerji harcıyorlar, 0:03:54.571,0:03:57.064 nihayetinde açlıktan ölüyorlar. 0:03:57.064,0:04:00.376 Beyaz burun sendromu, mağaraları [br]dolduran yarasaları yok etti, 0:04:00.376,0:04:04.231 ölüm oranı yüzde 90'ndan fazlaydı. 0:04:04.231,0:04:05.935 İklim değişikliği ve [br]habitatlarının yok edilmesi de 0:04:05.935,0:04:08.780 yarasaların popülasyonu için [br]ciddi tehdit oluşturuyor. 0:04:08.780,0:04:13.535 Örneğin, 2014 Ocak ayında Avustralya'daki[br]rekor kıran bir sıcaklık dalgası 0:04:13.535,0:04:18.095 100.000'den fazla yarasanın sıcak çarpması[br]yüzünden ölmesine sebep oldu. 0:04:18.095,0:04:20.519 Bazı insanlar sadece dünyanın[br]yandığını seyretmek ister 0:04:20.519,0:04:22.154 ve dünya üzerindeki yarasalar, 0:04:22.154,0:04:25.264 bizim ev dediğimiz yerlere verilen [br]zarar yüzünden tehlikede, 0:04:25.264,0:04:26.647 mangrov bataklıkları, 0:04:26.647,0:04:28.284 yaşlı ormanlar 0:04:28.284,0:04:31.337 ve tabii ki yarasa mağaraları gibi. 0:04:31.337,0:04:35.636 Yani hikâyenin kahramanı olsam da,[br]benim bile kurtarılmaya ihtiyacım var. 0:04:35.636,0:04:38.051 Şimdi biz yarasalar hakkındaki [br]gerçekleri öğrendiğinize göre, 0:04:38.051,0:04:40.992 böylesi kahraman hayvanları nasıl [br]koruyabileceğinizi öğrenebilirsiniz. 0:04:40.992,0:04:44.218 Uygun şekilde tasarlanmış [br]bir yarasa kutusu kurmak 0:04:44.218,0:04:47.388 yarasalara barınak sağlamanın [br]en kolay yollarından biri. 0:04:47.388,0:04:50.278 Yarasalara zarar verebilecek zirai [br]ilaçların kullanımını bırakın, 0:04:50.278,0:04:54.451 zaten kurtulmaya çalıştığınız böcekleri[br]biz yemeye çalışıyoruz. 0:04:54.451,0:04:55.771 Kış uykularında olan yarasaları 0:04:55.771,0:04:57.967 rahatsız edebileceğiniz mağaralara [br]girmekten kaçının 0:04:57.967,0:05:02.000 ve her zaman bir mağaraya girdikten [br]sonra eşyalarınızı temizleyin. 0:05:02.000,0:05:04.917 Tavan aranızdaki veya ahırınızdaki [br]yarasalardan kurtulmak isterseniz, 0:05:04.917,0:05:06.273 güvenli ve insancıl bir şekilde 0:05:06.273,0:05:09.233 yerimizi değiştirmeleri için [br]yerel yönetiminizle temasa geçin. 0:05:09.233,0:05:12.615 Eğer bir yarasayla karşılaşırsanız,[br]kendiniz halletmeye çalışmayın, 0:05:12.615,0:05:16.934 Hayvan Kontrol Ekibi'ni arayın. 0:05:16.934,0:05:19.768 Batman, kimliğini gizlemek isteyebilir; 0:05:19.768,0:05:21.908 ama gerçek yarasalara yardım [br]etmenin güzel bir yolu, 0:05:21.908,0:05:23.727 onlar hakkında öğrenmeye devam etmek 0:05:23.727,0:05:27.242 ve yarasaların yaptığı güzel işler [br]çoğu zaman görülmese de, 0:05:27.357,0:05:31.357 onların gerçek kahramanlar [br]olduğunu herkese anlatmaktır.