1
00:00:10,218 --> 00:00:13,647
Lecąc przez noc,
czuwam nad miastem

2
00:00:13,647 --> 00:00:21,226
cichy strażnik, czujny obrońca,
mroczny rycerz, to ja...

3
00:00:22,596 --> 00:00:25,884
Okej, no dobra, nie jestem Batmanem.
Jestem zwykłym nietoperzem.

4
00:00:25,884 --> 00:00:28,903
Ale jak Batman, 
bywam często niezrozumiany.

5
00:00:28,903 --> 00:00:31,712
Uważa się, że jestem przerażający,
dziwny i niebezpieczny.

6
00:00:31,712 --> 00:00:36,771
Gdyby jednak znali mnie lepiej,
byłbym traktowany jak bohater.

7
00:00:36,771 --> 00:00:38,276
Kiedy widzimy nietoperze,

8
00:00:38,276 --> 00:00:41,602
to wielu z nas widzi wampiry,
które chcą wyssać naszą krew.

9
00:00:41,602 --> 00:00:44,459
Ale prawda jest taka,
że spośród 1200 gatunków

10
00:00:44,459 --> 00:00:47,500
tylko trzy to nietoperze wampiry.

11
00:00:47,500 --> 00:00:50,678
Z tych trzech, tylko jeden
preferuje krew ssaków,

12
00:00:50,678 --> 00:00:54,462
i nawet te nietoperze
karmią się głównie bydłem.

13
00:00:54,462 --> 00:00:56,425
Może to wciąż nie jest świetne,

14
00:00:56,425 --> 00:01:00,540
ale nietoperze wampiry
są pomocne dla ludzi.

15
00:01:00,540 --> 00:01:04,506
Desmoteplaza, substancja chemiczna
obecna w ślinie nietoperzy

16
00:01:04,506 --> 00:01:06,517
pomaga w usuwaniu skrzepów krwi

17
00:01:06,517 --> 00:01:10,925
i jest testowana 
wśród pacjentów po udarach.

18
00:01:10,925 --> 00:01:16,339
Spośród pozostałych ponad 1000 gatunków,
około 70% karmi się owadami.

19
00:01:16,339 --> 00:01:19,014
Te nietoperze pomagają kontrolować
prawdziwe wampiry:

20
00:01:19,014 --> 00:01:22,384
komary, których paskudne ugryzienia
nie tylko są irytujące,

21
00:01:22,384 --> 00:01:25,706
ale też roznoszą choroby
jak wirus zachodniego Nilu.

22
00:01:25,706 --> 00:01:29,955
Pojedynczy mały, brązowy nietoperz
może zjeść 1000 owadów co godzinę,

23
00:01:29,955 --> 00:01:34,587
a kolonia molosów meksykańskich
może pożreć kilka ton ciem

24
00:01:34,587 --> 00:01:36,423
w jedną noc.

25
00:01:36,423 --> 00:01:37,727
Tylko w USA

26
00:01:37,727 --> 00:01:41,559
nietoperze dostarczają 
wartej ponad 3.7 miliarda dolarów

27
00:01:41,559 --> 00:01:44,072
dezynsekcji owadów dla rolników,

28
00:01:44,072 --> 00:01:47,547
co daje korzyści każdemu,
kto zjada ich plony.

29
00:01:47,547 --> 00:01:51,231
Rudawki wielkie, nazwane tak 
ze względu na ogromny rozmiar,

30
00:01:51,231 --> 00:01:54,656
grają ważną rolę w zapylaniu roślin.

31
00:01:54,656 --> 00:01:58,138
Podróżując między kwiatami,
odżywiają się nektarem i owocami

32
00:01:58,138 --> 00:02:02,791
a także transportują pyłek i nasiona 
pomagając roślinom w rozmnażaniu.

33
00:02:02,791 --> 00:02:04,402
W Azji Południowo-Wschodniej

34
00:02:04,402 --> 00:02:09,396
nietoperz rudawkowaty jest jedynym
zapylaczem owocu durian.

35
00:02:09,396 --> 00:02:11,716
Inne nietoperze zapylają
brzoskwinie, banany

36
00:02:11,716 --> 00:02:15,131
i rośliny agawy, z której
produkuje się tequile.

37
00:02:15,131 --> 00:02:15,880
Bez nich,

38
00:02:15,880 --> 00:02:20,214
wiele naszych roślin byłoby niezdolnych
do wydania owoców, które tak kochamy.

39
00:02:20,214 --> 00:02:25,821
Jako herosi ekosystemu, nietoperze 
mają zestaw przydatnych gadżetów.

40
00:02:25,821 --> 00:02:29,245
Nietoperze były źródłem inspiracji
dla latających robotów,

41
00:02:29,245 --> 00:02:32,297
a nawet energooszczędnych
samolotów szpiegowskich,

42
00:02:32,297 --> 00:02:38,016
jako, że są jedynymi ssakami
zdolnymi do samodzielnego lotu.

43
00:02:39,146 --> 00:02:44,520
Echolokacja, rodzaj biologicznego sonaru,
jest używana jako sposób nawigowania

44
00:02:44,520 --> 00:02:46,798
i szukania ofiar nocą.

45
00:02:46,798 --> 00:02:49,670
Panuje błędne przekonanie,
że nietoperze są ślepe,

46
00:02:49,670 --> 00:02:52,539
bo prawdą jest, że wszystkie gatunki
posiadają zmysł wzroku.

47
00:02:52,539 --> 00:02:57,489
Niektóre posiadają nawet ogromne oczy
by lepiej widzieć w słabym świetle.


48
00:02:57,489 --> 00:03:00,374
Ludzie martwią się, że mogą
być zarażeni przez nietoperze

49
00:03:00,374 --> 00:03:04,260
choć jak inne zwierzęta, mogą one 
przenosić choroby takie jak wścieklizna.

50
00:03:04,260 --> 00:03:09,523
W rzeczywistości, mniej niż 0.5% 
nietoperzy to nosiciele.

51
00:03:09,813 --> 00:03:13,216
To takie samo prawdopodobieństwo
jak wyrzucenie reszki

52
00:03:13,216 --> 00:03:16,585
osiem razy z rzędu.

53
00:03:18,985 --> 00:03:21,169
Wyobrażenie, że nietoperze
są nosicielami

54
00:03:21,169 --> 00:03:23,323
może wywodzić się z tego,
że chore nietoperze

55
00:03:23,323 --> 00:03:26,813
mogą się dziwnie zachowywać:
wyłaniają się w ciągu dnia,

56
00:03:26,813 --> 00:03:28,672
bądź są niezdolne do lotu

57
00:03:28,672 --> 00:03:31,408
przez co mogą szybciej 
napotkać ludzi.

58
00:03:31,408 --> 00:03:34,966
Więc dobrym sposobem na ochronę
jest ochrona samych nietoperzy,

59
00:03:34,966 --> 00:03:37,334
należy dbać o ich zdrowie
oraz środowisko

60
00:03:37,334 --> 00:03:40,997
redukując ryzyko przeniesienia
jakiejś choroby.

61
00:03:40,997 --> 00:03:44,338
W Ameryce Północnej nietoperzom
zagraża wyniszczająca choroba

62
00:03:44,338 --> 00:03:46,760
zwana zespołem białego nosa.

63
00:03:46,760 --> 00:03:49,293
To zakażenie grzybiczne
budzi nietoperze

64
00:03:49,293 --> 00:03:51,474
podczas ich hibernacji zimą.

65
00:03:51,474 --> 00:03:54,571
Niezdolne do znalezienia jedzenia,
tracą one duże ilości energii,

66
00:03:54,571 --> 00:03:57,064
i w końcu umierają z głodu.

67
00:03:57,064 --> 00:04:00,376
Zespół białego nosa wyniszczył
całe jaskinie nietoperzy

68
00:04:00,376 --> 00:04:04,161
z umieralnością przekraczającą 90%.

69
00:04:04,161 --> 00:04:05,935
Zmiany klimatyczne
i niszczenie habitatów

70
00:04:05,935 --> 00:04:08,780
są także poważnym zagrożeniem
dla populacji nietoperzy.

71
00:04:08,780 --> 00:04:13,535
Na przykład, w styczniu 2014 r.
rekordowe upały nawiedziły Australię

72
00:04:13,535 --> 00:04:18,095
powodując śmierć ponad
100,000 nietoperzy.

73
00:04:18,095 --> 00:04:20,619
Niektórzy ludzie chcą
widzieć świat w płomieniach,

74
00:04:20,619 --> 00:04:25,054
a nietoperze i ich siedliska 
na całym świecie,

75
00:04:25,054 --> 00:04:26,647
m.in. bagna namorzynowe,

76
00:04:26,647 --> 00:04:28,284
pierwotne lasy

77
00:04:28,284 --> 00:04:30,944
i oczywiście jaskinie są zagrożone.

78
00:04:31,214 --> 00:04:35,636
Pomimo tego, że jestem bohaterem 
tej historii, to potrzebuję ratunku.

79
00:04:35,636 --> 00:04:37,421
A skoro już znacie
prawdę o nas,

80
00:04:37,476 --> 00:04:40,992
możecie nauczyć się
jak pomagać tak dzielnym zwierzętom.

81
00:04:40,992 --> 00:04:44,218
Zainstalujcie poprawnie
zaprojektowany ''bat box'',

82
00:04:44,218 --> 00:04:47,388
to najłatwiejszy sposób,
aby dać schronienie nietoperzom.

83
00:04:47,388 --> 00:04:50,438
Sprzeciwiajcie się pestycydom,
które szkodzą nietoperzom,

84
00:04:50,438 --> 00:04:54,451
kiedy karmimy się owadami,
których chcecie się pozbyć.

85
00:04:54,451 --> 00:04:57,967
Unikajcie wchodzenia do jaskiń,
gdzie możecie przeszkodzić w hibernacji

86
00:04:57,967 --> 00:05:02,000
i zawsze odkażajcie sprzęt
po wizycie w jaskini.

87
00:05:02,000 --> 00:05:04,917
Jeśli macie niechciane nietoperze
na strychu bądź w stodole

88
00:05:04,917 --> 00:05:09,233
to skontaktujcie się z władzami,
aby nas bezpiecznie przenieść.

89
00:05:09,233 --> 00:05:12,615
A jeśli natkniecie się na nietoperza,
to nie próbujcie niczego sami,

90
00:05:12,615 --> 00:05:16,934
tylko wezwijcie odpowiednie służby.

91
00:05:16,934 --> 00:05:19,768
Batman miał na uwadze
swoją sekretną tożsamość,

92
00:05:19,768 --> 00:05:23,727
ale najlepszym sposobem by pomóc
są badania nad nietoperzami

93
00:05:23,727 --> 00:05:27,432
i szerzenie wiedzy 
o ich bohaterstwie,

94
00:05:27,432 --> 00:05:30,854
nawet jeśli ich dobre czyny
umykają naszej uwadze.