[Script Info] Title: [Events] Format: Layer, Start, End, Style, Name, MarginL, MarginR, MarginV, Effect, Text Dialogue: 0,0:00:07.24,0:00:11.54,Default,,0000,0000,0000,,Dünyada her yıl 100.000 tonu aşkın Dialogue: 0,0:00:11.54,0:00:13.81,Default,,0000,0000,0000,,kafein tüketiliyor. Dialogue: 0,0:00:13.81,0:00:17.96,Default,,0000,0000,0000,,Bu 14 Eyfel Kulesi'nin ağırlığı demek. Dialogue: 0,0:00:17.96,0:00:21.34,Default,,0000,0000,0000,,Bu kafeinin çoğu\Nçay ve kahve ile tüketilse de, Dialogue: 0,0:00:21.34,0:00:23.79,Default,,0000,0000,0000,,bazı gazlı içeceklerde, Dialogue: 0,0:00:23.79,0:00:24.67,Default,,0000,0000,0000,,çikolatada, Dialogue: 0,0:00:24.67,0:00:26.24,Default,,0000,0000,0000,,kafein haplarında Dialogue: 0,0:00:26.24,0:00:29.26,Default,,0000,0000,0000,,ve hatta kafeinsiz içeceklerde bile var. Dialogue: 0,0:00:29.26,0:00:32.99,Default,,0000,0000,0000,,Kafein canlı, odaklanmış, mutlu \Nve enerjik hissetmemize yardım ediyor, Dialogue: 0,0:00:32.99,0:00:35.93,Default,,0000,0000,0000,,yeterince uyuyamamış olsak bile. Dialogue: 0,0:00:35.93,0:00:40.34,Default,,0000,0000,0000,,Tansiyonumuzu yükseltip\Ngergin de hissettirebilir. Dialogue: 0,0:00:40.34,0:00:43.15,Default,,0000,0000,0000,,Dünyanın en çok kullanılan ilacı kafein. Dialogue: 0,0:00:43.15,0:00:46.61,Default,,0000,0000,0000,,Peki bizi nasıl uyanık tutuyor? Dialogue: 0,0:00:46.61,0:00:50.85,Default,,0000,0000,0000,,Kafein bir takım sebeplerle\Nbazı bitkilerde evrimleşmiştir. Dialogue: 0,0:00:50.85,0:00:55.47,Default,,0000,0000,0000,,Bazı türlerin yaprak ve \Nçekirdeklerinde yüksek dozda bulunur, Dialogue: 0,0:00:55.47,0:00:57.78,Default,,0000,0000,0000,,böcekler için zehirlidir. Dialogue: 0,0:00:57.78,0:01:01.67,Default,,0000,0000,0000,,Nektarda olduğu gibi\Ndüşük dozda tüketilirse, Dialogue: 0,0:01:01.67,0:01:05.92,Default,,0000,0000,0000,,hatırlamalarını ve çiçekleri\Ntekrar ziyaret etmelerini sağlar. Dialogue: 0,0:01:05.92,0:01:11.40,Default,,0000,0000,0000,,İnsan bedeninde kafein merkezi\Nsinir sistemi için uyarıcı görevindedir. Dialogue: 0,0:01:11.40,0:01:15.75,Default,,0000,0000,0000,,Adenosin adında uyku sağlayıcı\Nönemli moleküllerden birini engelleyerek Dialogue: 0,0:01:15.75,0:01:19.40,Default,,0000,0000,0000,,uyanık kalmamızı sağlar. Dialogue: 0,0:01:19.40,0:01:22.01,Default,,0000,0000,0000,,Vücudunuz sürekli \Nenerji tedariğine ihtiyaç duyar, Dialogue: 0,0:01:22.01,0:01:27.25,Default,,0000,0000,0000,,bunu da ATP adındaki yüksek enerji\Nmolekülünü parçalayarak edinir. Dialogue: 0,0:01:27.25,0:01:28.25,Default,,0000,0000,0000,,Bu esnada, Dialogue: 0,0:01:28.25,0:01:32.79,Default,,0000,0000,0000,,adenosin salınır, bu da \NATP'nin kimyasal bel kemiğidir. Dialogue: 0,0:01:32.79,0:01:37.64,Default,,0000,0000,0000,,Beyninizdeki nöronların bu moleküle\Nkusursuz şekilde bağlı alıcıları vardır. Dialogue: 0,0:01:37.64,0:01:39.95,Default,,0000,0000,0000,,Adenosin bu alıcılarla birleştiğinde, Dialogue: 0,0:01:39.95,0:01:43.66,Default,,0000,0000,0000,,biyokimyasal reaksiyon seli gerçekleşir, Dialogue: 0,0:01:43.66,0:01:45.93,Default,,0000,0000,0000,,bu da nöronların \Ndaha yavaş hareket etmesi Dialogue: 0,0:01:45.93,0:01:50.46,Default,,0000,0000,0000,,ve önemli beyin sinyali moleküllerinin\Nsalınımını yavaşlatması demektir. Dialogue: 0,0:01:50.46,0:01:53.26,Default,,0000,0000,0000,,Başka bir deyişle, uykunuz gelir. Dialogue: 0,0:01:53.26,0:01:58.26,Default,,0000,0000,0000,,Kafein adenosin alıcı bir muhaliftir. Dialogue: 0,0:01:58.26,0:02:01.86,Default,,0000,0000,0000,,Yani adenosin alıcılarını engelleyerek\Nnöronlarınızı yavaşlatır Dialogue: 0,0:02:01.86,0:02:04.38,Default,,0000,0000,0000,,ve bu süreci saptırır. Dialogue: 0,0:02:04.38,0:02:08.63,Default,,0000,0000,0000,,Kafein ve adenosin benzer\Nmoleküler yapıya sahiptir, Dialogue: 0,0:02:08.63,0:02:12.46,Default,,0000,0000,0000,,öyle ki kafein adenosin\Nalıcılarının içine yerleşebilir Dialogue: 0,0:02:12.46,0:02:15.27,Default,,0000,0000,0000,,fakat onları aktive edemez. Dialogue: 0,0:02:15.27,0:02:18.86,Default,,0000,0000,0000,,Özetlemek gerekirse,\Nadenosin nöronlarınızı durdurur. Dialogue: 0,0:02:18.86,0:02:24.73,Default,,0000,0000,0000,,Kafein inhibitörü durdurur,\Nböylece sizi uyarır. Dialogue: 0,0:02:24.73,0:02:27.31,Default,,0000,0000,0000,,Kafein ayrıca olumlu\Nhislerinizi de güçlendirebilir. Dialogue: 0,0:02:27.31,0:02:29.86,Default,,0000,0000,0000,,Bazı nöronlarda adenosin alıcıları Dialogue: 0,0:02:29.86,0:02:34.37,Default,,0000,0000,0000,,dopamin adındaki \Ndiğer bir moleküle bağlı. Dialogue: 0,0:02:34.37,0:02:38.57,Default,,0000,0000,0000,,Dopaminin beyindeki görevlerinden biri\Nzevk hissini teşvik etmek. Dialogue: 0,0:02:38.57,0:02:41.87,Default,,0000,0000,0000,,Adenosin bu ikili alıcılardan \Nbiriyle eşleştiğinde, Dialogue: 0,0:02:41.87,0:02:45.95,Default,,0000,0000,0000,,dopaminin kendi yerine\Nyerleşmesini zorlaştırabilir, Dialogue: 0,0:02:45.95,0:02:48.76,Default,,0000,0000,0000,,ruh hâlini değiştirme sürecini böler. Dialogue: 0,0:02:48.76,0:02:53.34,Default,,0000,0000,0000,,Ancak kafein adenosinin \Nyerini aldığında aynı etkiyi yapmaz Dialogue: 0,0:02:53.34,0:02:55.95,Default,,0000,0000,0000,,ve dopamin yerleşebilir. Dialogue: 0,0:02:55.95,0:03:00.93,Default,,0000,0000,0000,,Kafeinin adenosin ve dopamin\Nalıcıları üzerindeki etkilerinin Dialogue: 0,0:03:00.93,0:03:04.91,Default,,0000,0000,0000,,uzun vadeli faydaları olduğu \Nkanıtlanmıştır; Dialogue: 0,0:03:04.91,0:03:10.13,Default,,0000,0000,0000,,Parkinson, Alzheimer ve bazı kanser\Ntürlerinin riskini azaltmak gibi. Dialogue: 0,0:03:10.13,0:03:14.100,Default,,0000,0000,0000,,Kafein vücudun yağ yakma\Nyetisine de hız kazandırabilir. Dialogue: 0,0:03:14.100,0:03:17.51,Default,,0000,0000,0000,,Aslında bazı spor kuruluşları Dialogue: 0,0:03:17.51,0:03:20.96,Default,,0000,0000,0000,,kafeinin sporculara adil olmayan\Nbir avantaj sağladığını düşünür Dialogue: 0,0:03:20.96,0:03:24.31,Default,,0000,0000,0000,,ve bu yüzden tüketimine sınır koymuştur. Dialogue: 0,0:03:24.31,0:03:27.12,Default,,0000,0000,0000,,1972'den 2004 yılına kadar, Dialogue: 0,0:03:27.12,0:03:31.74,Default,,0000,0000,0000,,Olimpik sporcular yarışabilmek için\Nbelli bir kafein yüzdesinin Dialogue: 0,0:03:31.74,0:03:34.12,Default,,0000,0000,0000,,altında kalmak zorundaydılar. Dialogue: 0,0:03:34.12,0:03:37.73,Default,,0000,0000,0000,,Tabii kafeinin tüm etkileri \Nböyle faydalı değildir. Dialogue: 0,0:03:37.73,0:03:40.09,Default,,0000,0000,0000,,Daha iyi ve canlı \Nhissetmenizi sağlayabilir Dialogue: 0,0:03:40.09,0:03:43.22,Default,,0000,0000,0000,,ama kalp atışınızı \Nve tansiyonunuzu yükseltebilir, Dialogue: 0,0:03:43.22,0:03:46.41,Default,,0000,0000,0000,,fazla idrara çıkma veya ishal, Dialogue: 0,0:03:46.41,0:03:49.95,Default,,0000,0000,0000,,uykusuzluk ve gerginlik etkileri olabilir. Dialogue: 0,0:03:49.95,0:03:52.80,Default,,0000,0000,0000,,Ayrıca içinde kafein olan\Nyiyecek ve içeceklerin Dialogue: 0,0:03:52.80,0:03:58.49,Default,,0000,0000,0000,,hesaba katılması gereken\Nkendine özgü etkileri vardır. Dialogue: 0,0:03:58.49,0:04:01.57,Default,,0000,0000,0000,,Beyniniz düzenli kafein\Ntüketimine alışabilir. Dialogue: 0,0:04:01.57,0:04:04.83,Default,,0000,0000,0000,,Adenosin alıcılarınız \Nsürekli tıkalı olursa, Dialogue: 0,0:04:04.83,0:04:07.72,Default,,0000,0000,0000,,vücudunuz ekstra üretecektir. Dialogue: 0,0:04:07.72,0:04:09.94,Default,,0000,0000,0000,,Bu şekilde, kafein varken bile Dialogue: 0,0:04:09.94,0:04:15.25,Default,,0000,0000,0000,,adenosin beyninizin yavaşlaması için\Nsinyal gönderme işini yapacaktır. Dialogue: 0,0:04:15.25,0:04:18.72,Default,,0000,0000,0000,,Bu yüzden zinde hissetmek için\Nsürekli daha fazla kafeine Dialogue: 0,0:04:18.72,0:04:20.85,Default,,0000,0000,0000,,ihtiyaç duyabilirsiniz. Dialogue: 0,0:04:20.85,0:04:24.47,Default,,0000,0000,0000,,Engelleyecek adenosin alıcıları\Nsürekli var olacaktır. Dialogue: 0,0:04:24.47,0:04:26.97,Default,,0000,0000,0000,,Bu yüzden eğer birden\Nkafeini bırakırsanız, Dialogue: 0,0:04:26.97,0:04:30.19,Default,,0000,0000,0000,,hoş olmayan bir bırakma\Nsüreci geçirebilirsiniz. Dialogue: 0,0:04:30.19,0:04:32.49,Default,,0000,0000,0000,,Çok sayıda ve durdurulmayan alıcılar ile Dialogue: 0,0:04:32.49,0:04:34.85,Default,,0000,0000,0000,,adenosin fazla çalışabilir, Dialogue: 0,0:04:34.85,0:04:36.47,Default,,0000,0000,0000,,baş ağrısı, Dialogue: 0,0:04:36.47,0:04:37.63,Default,,0000,0000,0000,,yorgunluk Dialogue: 0,0:04:37.63,0:04:40.21,Default,,0000,0000,0000,,ve depresyon hâli gibi\Nsemptomlar ortaya çıkarabilir. Dialogue: 0,0:04:40.21,0:04:44.96,Default,,0000,0000,0000,,Birkaç gün içinde fazla adenosin\Nalıcıları ortadan kaybolacak, Dialogue: 0,0:04:44.96,0:04:46.99,Default,,0000,0000,0000,,vücudunuz uyum sağlayacak Dialogue: 0,0:04:46.99,0:04:49.59,Default,,0000,0000,0000,,ve yine kendinizi zinde hissedeceksiniz, Dialogue: 0,0:04:49.59,0:04:53.23,Default,,0000,0000,0000,,dünyanın en popüler uyarıcısı\Nvücudunuza girmese bile.