Khi tôi ở vào độ tuổi 20,
tôi có một khách hàng đầu tiên
đến điều trị tâm lý.
Lúc ấy tôi đang là nghiên cứu sinh Tiến sĩ
về ngành trị liệu tâm lý tại Berkeley.
Khách hàng của tôi
là một cô gái 26 tuổi tên Alex.
Khi Alex đến buổi điều trị đầu tiên,
cô ấy mặc quần bò với một chiếc áo khoác dài,
ngồi vào băng ghế trong văn phòng của tôi
và tháo bỏ đôi dép lê,
rồi nói với tôi rằng cô ấy đến
để nói về những vấn đề liên quan đến đàn ông.
Và khi nghe cô ấy nói vậy,
tôi thấy nhẹ cả người.
Người bạn cùng lớp của tôi đã có
khách hàng đầu tiên là một kẻ gây hỏa hoạn.
(Cười)
Và tôi thì có một khách hàng đang ở độ tuổi 20
và muốn nói chuyện về đàn ông.
Tôi nghĩ rằng mình có thể giúp được cô ấy.
Thế nhưng tôi đã không thể.
Với những câu chuyện thú vị
mà Alex kể khi tới điều trị,
tôi chỉ cần gật gù cái đầu
trong khi cố gắng câu giờ.
Alex nói rằng "30 tuổi là tuổi 20 mới",
và theo tôi, cô ấy đúng.
Công việc đến sau, hôn nhân đến sau,
con cái đến sau,
thậm chí là cái chết cũng đến sau.
Ở độ tuổi 20 như Alex và tôi,
chúng tôi chẳng có gì ngoài thời gian.
Nhưng trước đó, người hướng dẫn của tôi
đã buộc tôi
phải buộc Alex nghĩ đến
cuộc sống hôn nhân của cô ấy.
Và tôi đã cãi lại .
Tôi nói rằng, "Chắc chắn rồi,
cô ấy đang hẹn hò đấy chứ,
cô ấy thậm chí còn đang lên giường
với một cậu trai khù khờ,
nhưng dường như cô ta
sẽ không cưới cậu ấy làm chồng."
Và lúc đó, người hướng dẫn của tôi đã nói rằng,
"Đúng là chưa cưới
nhưng có thể cô ấy sẽ cưới người tiếp theo.
Ngoài ra, thời điểm tốt nhất đề giúp đỡ Alex
về vấn đề hôn nhân là
trước khi cô ấy thực sự yêu ai đó."
Và các nhà tâm lý gọi đó là thời điểm "Aha!"
Đó là lúc mà tôi nhận ra rằng,
30 tuổi không phải là một tuổi 20 mới.
Đúng vậy, người ta ổn định muộn hơn trước kia,
nhưng điều đó không khiến cho tuổi 20 của Alex
trở thành một thời kỳ phát triển trì trệ
Thay vào đó là một thời kỳ tốt
để khai thác và phát triển
thế mà chúng ta lại đang ở đó
và phung phí nó.
Đó là lúc tôi nhận ra rằng
sự xao nhãng tưởng như không đáng kể này
thực sự lại là một vấn đề
và sẽ để lại những hậu quả thực,
không chỉ cho Alex,
cho cuộc sống hôn nhân của cô ấy
mà còn cho sự nghiệp, gia đình và tương lai
của những ai đó khác
cũng ở vào độ tuổi 20 như cô.
Có tới cả 50 triệu người
ở độ tuổi 20 hiện đang sống ở Mỹ.
Chúng ta đang nói về 15% dân số,
hoặc 100% nếu như bạn cho rằng
bất cứ ai muốn bước vào tuổi trưởng thành
cũng cũng đều phải trải qua tuổi 20 cả.
Bây giờ, hãy giơ tay lên
nếu các bạn đang ở độ tuổi 20.
Tôi rất muốn nhìn thấy
những bạn ở độ tuổi 20 trong khán phòng này.
Ồ! Tuyệt lắm! Tất cả các bạn đều tuyệt vời!
Nếu các bạn đang làm việc cùng,
hoặc đang yêu, hoặc
lo lắng vì những người ở độ tuổi 20,
thì tôi cũng muốn biết các bạn đâu ạ?
Vâng, tuyệt vời,
độ tuổi 20 thực sự đáng bàn đấy.
Do vậy tôi tập trung nghiên cứu
về lứa tuổi này bởi tôi tin rằng
bất cứ ai trong số 50 triệu bạn trẻ ở độ tuổi 20
đều đáng được biết điều mà các nhà tâm lý
các nhà xã hội học, thần kinh học
và chuyên gia sinh sản
đều đã biết
việc khẳng định tuổi 20 của mình thì đơn giản
nhưng cũng mang tính đột phá nhất
mà bạn có thể làm
cho công việc, tình yêu, hạnh phúc của mình
hay thậm chí có thể là cho cả thế giới.
Đây không phải là ý kiến của tôi.
Đó hoàn toàn là sự thật.
Chúng ta đều biết rằng
80% thời khắc quyết định của cuộc đời
đều xảy ra trước tuổi 35.
Điều đó có nghĩa là 8 trong số 10 quyết định
và trải nghiệm hay thời khắc "Aha!"
định hình cuộc đời bạn
cũng sẽ xảy ra
trước khi bạn bước vào tuổi 35.
Những ai mà trên 40 tuổi thì cũng đừng hoảng sợ.
Tôi nghĩ các bạn ở đây sẽ ổn cả thôi,
tôi nghĩ vậy.
Chúng ta biết rằng 10 năm đầu sự nghiệp
có một tầm ảnh hưởng lớn
đến số tiền
mà bạn có thể kiếm được trong tương lai.
Chúng ta biết rằng hơn một nửa số người Mỹ
đã kết hôn, đang sống cùng
hoặc đang hẹn hò
với người bạn đời tương lai
trước khi bước sang tuổi 30 .
Và chúng ta biết rằng
bộ não sẽ không phát triển
giai đoạn thứ hai và giai đoạn cuối
khi bạn ở vào tuổi 20
vì lúc ấy bộ não bắt đầu chuẩn bị
cho giai đoạn trưởng thành.
Điều này có nghĩa là nếu bạn muốn thay đổi
bất cứ điều gì ở bản thân mình
thì lúc này chính là thời điểm để thay đổi.
Chúng ta biết tính cách ở độ tuổi 20
sẽ thay đổi nhiều hơn
so với bất kì thời điểm nào trong đời,
và khả năng sinh sản của nữ
cũng đạt đỉnh vào độ tuổi 28,
và mọi thứ sẽ trở nên khó khăn hơn
khi chúng ta bước qua tuổi 35.
Do đó, độ tuổi 20 chính là thời điểm
bạn cần giáo dục bản thân mình
về chính cơ thể của bạn
cũng như những lựa chọn.
Khi nói đến quá trình phát triển của trẻ em,
chúng ta đều biết rằng 5 năm đầu đời
là giai đoạn rất quan trọng
cho việc phát triển ngôn ngữ
và những liên kết trong não bộ.
Đó là thời điểm khi mà cuộc sống thường nhật
có một tác động vô cùng lớn
đến con người của bạn sau này.
Nhưng những gì chúng ta ít được nghe đó là
sự trưởng thành, và chính tuổi 20
là giai đoạn rất quan trọng
trong quá trình trưởng thành.
Nhưng đây cũng không phải là điều
mà những bạn đang ở độ tuổi 20 được nghe .
Báo chí nói về thời gian biểu thay đổi
trong giai đoạn trưởng thành.
Các nhà nghiên cứu gọi tuổi 20
là thời thanh niên kéo dài.
Những phóng viên đặt cho các bạn ở độ tuổi 20
những cái tên rất buồn cười
chẳng hạn như "em bé to xác".
Mà đúng như vậy.
Như một thói quen,
chúng ta thường xem nhẹ những gì
định hình nên 10 năm trưởng thành.
Leonard Bernstein nói rằng
để đạt được những điều vĩ đại
bạn cần phải có một kế hoạch
chứ không phải là có đủ thời gian.
Điều đó không đúng sao?
Vậy bạn nghĩ điều gì sẽ xảy ra
khi bạn vỗ vào đầu một người ở tuổi 20
và nói với họ rằng
"Em sẽ có thêm 10 năm
để bắt đầu cuộc đời mình"?
Sẽ không có gì xảy ra cả.
Mà sự thật là bạn vừa cướp đi khát vọng
và động lực của người đó,
và hoàn toàn không có gì xảy ra cả.
Và rồi hàng ngày, càng nhiều những bạn trẻ
tuổi 20 thông minh và thú vị
giống như các bạn
hoặc con trai và con gái của các bạn
sẽ tới văn phòng của tôi
và nói những điều đại loại như:
"Em biết rằng
bạn trai của em không hợp với em,
nhưng mối quan hệ này không thực sự có ý nghĩa
em chỉ đang giết thời gian mà thôi."
Hoặc các bạn trẻ này sẽ nói,
"Ai cũng bảo em rằng khi nào
em có công việc ở tuổi 30,
thì khi ấy em sẽ ổn"
Và rồi các bạn trẻ này lại bắt đầu nói:
"Tuổi 20 của em sắp qua rồi
và em chưa làm được gì cho bản thân cả.
Ngay sau khi tốt nghiệp đại học,
em đã có một hồ sơ khá tốt."
Và rồi cuộc nói chuyện lại tiếp tục thế này:
"Hẹn hò khi em 20 giống như là
trò chơi nghe nhạc và giành ghế.
Ai cũng chạy vòng quanh chiếc ghế
và cảm thấy vui vẻ,
nhưng rồi khi vào độ tuổi 30
dường như nhạc bị tắt đi
và mọi người bắt đầu ngồi xuống.
Em không muốn
mình là người duy nhất còn đứng,
do vậy đôi khi em nghĩ,
việc em lấy chồng
là vì anh ấy là chiếc ghế ở gần em nhất
khi em 30. "
Các bạn thanh niên ở tuổi 20
đang ngồi chỗ nào trong khán phòng này ạ?
Các bạn đừng như vậy nhé.
Điều đó nghe có vẻ khiếm nhã,
nhưng đừng phạm sai lầm,
sự đánh cược sẽ rất cao.
Khi mọi thứ đều dồn đến tuổi 30 của các bạn,
sẽ có một áp lực vô cùng lớn vào tuổi 30
chẳng hạn như khởi nghiệp,
tìm nơi ở, chọn bạn đời,
và có 2 hay 3 đứa con
trong một khoảng thời gian ngắn hơn rất nhiều.
Những điều này
khó mà tương thích được với nhau,
và như nghiên cứu đã chỉ ra,
mọi việc trở nên khó khăn và áp lực hơn
khi tất cả đều dồn vào độ tuổi 30.
Cuộc khủng hoảng hậu trung niên
không phải là việc
mua một chiếc xe hơi thể thao màu đỏ,
mà là khi bạn nhận ra rằng bạn sẽ không thể
có được sự nghiệp mà bạn thực sự muốn,
là khi bạn nhận ra rằng bạn cũng sẽ không có được
đứa con mà bạn hằng mong đợi,
hay không thể sinh thêm cho con một đứa em.
Có quá nhiều người ở độ tuổi 30 và 40
tự nhìn lại mình
và nhìn tôi khi tới văn phòng để được tư vấn
và họ nói về tuổi 20 của mình,
"Tôi đã làm gì? Tôi đã nghĩ gì lúc đó nhỉ?"
Tôi muốn thay đổi
những gì các bạn trẻ ở tuổi 20
đang làm và đang suy nghĩ.
Và sau đây là câu chuyện
về cách mà tôi thay đổi họ.
Đó là câu chuyện
về một người phụ nữ có tên là Emma.
Khi 25 tuổi, Emma đến văn phòng của tôi
vì theo như lời cô ấy,
thì cô ấy có một sự khủng hoảng về nhân dạng.
Cô ấy nói rằng cô ấy nghĩ mình có thể làm việc
trong ngành nghệ thuật
hoặc giải trí, nhưng cô ấy đã không thể
tự quyết định được,
do vậy cô ấy đã dành ra vài năm cuối
của độ tuổi 20 để suy nghĩ.
Để tiết kiệm, cô ấy sống với một người bạn trai
người luôn tỏ ra nóng nảy
thay vì thể hiện khát vọng của anh ta.
Và cũng như tuổi 20,
cuộc sống trước đó của cô ấy
thậm chí còn khó khăn hơn.
Cô ấy thường khóc
mỗi khi đến văn phòng của chúng tôi,
nhưng rồi trấn tĩnh lại và nói rằng,
"Không ai chọn được gia đình
nhưng có thể chọn bạn mà chơi.''
Và một ngày nọ, Emma đến,
cúi gằm mặt xuống,
và khóc nức nở hàng tiếng đồng hồ.
Cô ấy vừa mua một cuốn sổ danh bạ,
và cô ấy dành cả buổi sáng
để điền các số điện thoại vào,
nhưng rồi bỗng nhiên
cô ấy nhìn chằm chằm vào một chỗ trống
đằng sau cụm từ
"Trong trường hợp khẩn cấp
xin vui lòng liên hệ theo số... ."
Cô ấy gần như hoảng loạn khi nhìn tôi và nói,
"Liệu ai có thể ở bên cạnh em
khi em bị tai nạn xe ô tô?
Ai sẽ chăm sóc nếu em bị ung thư?"
Tại thời điểm đó, tôi đã phải dằn lòng
để không nói rằng "Chị sẽ là người đó."
Nhưng người mà Emma cần
không phải là các chuyên gia trị liệu tâm lý
mà là người thực sự biết quan tâm cô ấy.
Emma cần một cuộc sống tốt hơn
và tôi biết đây là cơ hội của Emma.
Tôi đã học được rất nhiều điều
kể từ lần đầu tiên làm việc với Alex
đó là khi ngồi đó và chứng kiến quãng thời gian
10 năm định hình của Emma trôi qua.
Thế nên các tuần và các tháng sau đó,
tôi đã nói với Emma rằng
có 3 điều mà bất kì ai ở độ tuổi 20,
dù trai hay gái,
cũng đều đáng được nghe.
Điều đầu tiên, tôi nói với Emma rằng
hãy quên sự khủng hoảng về nhân dạng đi
và đầu tư cho nhân cách.
Điều này có nghĩa là,
cần phải tăng giá trị cho bản thân mình.
Cần đầu tư cho con người
mà em muốn trở thành trong tương lai.
Tôi không biết tương lai sự nghiệp của Emma
và không ai biết được, nhưng tôi biết điều này:
Đầu tư cho nhân cách
sẽ lại sinh ra đầu tư nhân cách.
Do đó đây là thời điểm cho công việc
tại nước ngoài,
cho thời gian thực tập
và khởi nghiệp mà bạn muốn thử.
Ở đây tôi không coi nhẹ
sự khám phá ở độ tuổi 20,
mà tôi chỉ coi nhẹ sự khám phá mà
không phải là khám phá thực sự.
Đó chính là sự chần chừ.
Tôi đã nói với Emma cần phải làm việc
và làm việc có hiệu quả.
Thứ hai, tôi đã nói với Emma
rằng dân thành thị thường bị đánh giá thái quá.
Những người bạn tốt
sẽ cho ta đi nhờ tới sân bay,
nhưng những bạn trẻ tuổi 20 tụ tập
với những người đồng trang lứa có cùng suy nghĩ,
họ hạn chế số người mà họ biết,
điều họ biết, cách họ nghĩ, cách họ nói
và nơi họ làm việc.
Đó là một cách đầu tư mới,
người mới để hẹn hò
luôn luôn đến
từ bên ngoài các mối quan hệ khép kín.
Những điều mới tới từ những cái
mà chúng ta gọi là mối quan hệ lỏng lẻo,
đó là người bạn của bạn của bạn chúng ta.
Và một nửa số những người ở độ tuổi 20
thì thất nghiệp hoặc chưa có việc làm.
Nhưng nửa còn lại thì có
và chính những mối quan hệ lỏng lẻo
là cách mà bạn gia nhập vào nhóm có-việc-làm.
Một nửa số công việc mới
sẽ chẳng bao giờ được công bố,
do vậy cần tiếp cận
với sếp của hàng xóm nhà bạn
là cách để bạn có được
công việc không được công bố đó.
Không phải là lừa đảo. Mà đó là khoa học
về cách thức thông tin được lan truyền.
Cuối cùng, Emma tin rằng
bạn không thể lựa chọn gia đình,
nhưng bạn có thể chọn bạn mà chơi.
Và giờ đây điều đó hoàn toàn đúng
với sự trưởng thành của cô ấy,
nhưng khi ở độ tuổi 20, Emma cũng sẽ sớm
lựa chọn cho mình một gia đình
khi cô ấy kết hôn với một ai đó
và tạo lập gia đình của riêng mình.
Tôi đã nói với Emma rằng thời điểm để tiến hành
lựa chọn cho mình một gia đình là ngay lúc này.
Bây giờ bạn có thể nghĩ rằng tuổi 30
thực sự là thời điểm lý tưởng để ổn định
hơn là tuổi 20, hay thậm chí 25,
và tôi đồng ý với bạn.
Nhưng việc vớ bừa một ai đó
để sống hay ngủ cùng
khi mọi người trên Facebook bắt đầu kết hôn
thì lại không phải là cách hay.
Thời điểm tốt nhất để suy nghĩ về hôn nhân
là trước khi bạn có người yêu,
và điều đó có nghĩa là
cần phải luôn có mục đích với tình yêu
cũng như là với công việc.
Việc lựa chọn gia đình
là việc tỉnh táo lựa chọn
ai và điều mà bạn muốn
chứ không đơn giản
chỉ là kết hôn hay giết thời gian
với bất kì ai tình cờ lựa chọn bạn.
Vậy đã có chuyện gì xảy ra với Emma?
Chúng tôi đã xem qua cuốn sổ danh bạ đó,
và cô ấy đã tìm thấy
một người họ hàng của bạn cùng phòng cũ
hiện đang làm việc tại một bảo tàng nghệ thuật
ở một bang khác.
Mối quan hệ lỏng lẻo đó đã giúp cô ấy
có được công việc ở đó.
Công việc đó cho cô ấy lý do
để rời bỏ người bạn trai đang ở cùng mình.
Bây giờ, sau 5 năm, cô ấy trở thành một người
tổ chức sự kiện đặc biệt cho các bảo tàng.
Cô ấy đã kết hôn với một người đàn ông
mà cô ấy lựa chọn bằng cả trái tim mình.
Cô ấy yêu sự nghiệp mới, cô ấy yêu gia đình mới,
và cô ấy gửi cho tôi một tấm thiệp ghi rằng,
"Bây giờ phần để trống
cho số điện thoại khẩn cấp
dường như không còn đủ lớn nữa."
Câu chuyện của Emma nghe có vẻ dễ dàng,
nhưng đó lại là điều tôi yêu thích
khi làm việc với những người ở độ tuổi 20.
Họ rất dễ để giúp.
Tuổi 20 giống như những chiếc máy bay
sắp sửa rời LAX- sân bay quốc tế Los Angeles,
hướng về một nơi nào đó ở bờ Tây.
Ngay khi cất cánh, chỉ cần một chút thay đổi nhỏ
trong lịch trình
cũng đủ để tạo ra sự khác biệt
về điểm đến ở Alaska hay ở Fiji.
Tương tự như vậy, ở độ tuổi 21 hay 25
hoặc thậm chí 29,
một cuộc trò chuyện hiệu quả, một chút nghỉ ngơi,
hay một bài thuyết trình hay của TED,
cũng đủ để tạo ra hiệu quả rất lớn
trong nhiều năm và thậm chí là nhiều thế hệ.
Đây chính là một ý tưởng hay đáng để chia sẻ
với những người ở độ tuổi 20 mà các bạn biết.
Cũng đơn giản như những gì tôi đã học được
để nói với Alex.
Và bây giờ tôi đã có một đặc ân
để nói với những bạn trẻ tuổi 20
giống Emma mỗi ngày rằng:
30 tuổi không phải là tuổi 20 mới,
do đó cần phải khẳng định mình,
đầu tư cho nhân cách,
tận dụng các mối quan hệ lỏng lẻo,
lựa chọn gia đình cho chính mình.
Đừng để bị định hình bởi những gì bạn không biết
hoặc không làm.
Ngay bây giờ hãy tự quyết định cuộc đời của mình.
Xin chân thành cảm ơn các bạn.
(Vỗ tay)