[Script Info]
Title: 
[Events]
Format: Layer, Start, End, Style, Name, MarginL, MarginR, MarginV, Effect, Text
Dialogue: 0,0:00:00.66,0:00:03.26,Default,,0000,0000,0000,,Tôi muốn kể về một cuộc chiến\Nđã rơi vào quên lãng
Dialogue: 0,0:00:03.47,0:00:07.04,Default,,0000,0000,0000,,Đó là một sự kiện hiếm khi được\Ncác tờ báo đưa lên trang nhất.
Dialogue: 0,0:00:07.32,0:00:11.26,Default,,0000,0000,0000,,Nó xảy ra ngay tại đây, \Nở Cộng hòa Dân chủ Công-gô.
Dialogue: 0,0:00:11.47,0:00:16.84,Default,,0000,0000,0000,,Hiện giờ, đa số những ai không ở Châu Phi\Nđều không biết tới chiến tranh Công-gô.
Dialogue: 0,0:00:16.84,0:00:20.10,Default,,0000,0000,0000,,Vậy hãy để tôi kể bạn nghe đôi điều về nó.
Dialogue: 0,0:00:20.10,0:00:25.02,Default,,0000,0000,0000,,Xung đột ở Công-gô là sự kiện đẫm máu nhất\Nkể từ Chiến tranh thế giới thứ 2.
Dialogue: 0,0:00:25.31,0:00:28.44,Default,,0000,0000,0000,,Nó gây ra gần 4 triệu cái chết,
Dialogue: 0,0:00:28.74,0:00:33.06,Default,,0000,0000,0000,,và dẫn tới tình trạng mất ổn định ở\Nphần lớn vùng Trung Phi trong 18 năm qua.
Dialogue: 0,0:00:33.58,0:00:38.18,Default,,0000,0000,0000,,Nó là cuộc khủng hoảng về vấn đề nhân đạo\Nlớn nhất đang xảy ra trên thế giới.
Dialogue: 0,0:00:38.46,0:00:42.16,Default,,0000,0000,0000,,Đó là lý do tôi đến Công-gô\Nlần đầu tiên vào năm 2001
Dialogue: 0,0:00:42.16,0:00:47.29,Default,,0000,0000,0000,,như một nhân viên cứu trợ nhân đạo trẻ.\NVà ở đó tôi đã gặp một cô gái cùng tuổi.
Dialogue: 0,0:00:47.29,0:00:49.77,Default,,0000,0000,0000,,Cô ấy là Isabelle.
Dialogue: 0,0:00:50.52,0:00:54.18,Default,,0000,0000,0000,,Dân quân địa phương đã \Ntấn công làng của Isabelle.
Dialogue: 0,0:00:54.18,0:00:57.23,Default,,0000,0000,0000,,Họ giết rất nhiều đàn ông,\Nhãm hiếp nhiều phụ nữ.
Dialogue: 0,0:00:57.23,0:00:59.22,Default,,0000,0000,0000,,Họ cướp đi tất cả mọi thứ.
Dialogue: 0,0:00:59.22,0:01:01.85,Default,,0000,0000,0000,,Và sau đó, họ muốn bắt Isabelle,
Dialogue: 0,0:01:01.85,0:01:03.22,Default,,0000,0000,0000,,nhưng chồng cô ấy đã ngăn họ
Dialogue: 0,0:01:03.22,0:01:06.42,Default,,0000,0000,0000,,và anh ta nói, "Không, đừng bắt Isabelle.
Dialogue: 0,0:01:06.42,0:01:09.71,Default,,0000,0000,0000,,Thay vào đó hãy bắt tôi này."
Dialogue: 0,0:01:09.71,0:01:12.70,Default,,0000,0000,0000,,Vậy là anh ta biến mất vào rừng sâu\Nvới dân quân,
Dialogue: 0,0:01:12.70,0:01:16.87,Default,,0000,0000,0000,,và Isabelle chẳng bao giờ \Ngặp lại anh ấy lần nữa .
Dialogue: 0,0:01:17.35,0:01:20.84,Default,,0000,0000,0000,,Bởi vì những người như \NIsabelle và chồng của cô ấy
Dialogue: 0,0:01:20.84,0:01:23.86,Default,,0000,0000,0000,,nên tôi đã dành hết sự nghiệp\Nđể nghiên cứu cuộc chiến tranh này
Dialogue: 0,0:01:23.86,0:01:26.27,Default,,0000,0000,0000,,- một cuộc chiến tranh\Nmà chúng ta còn biết quá ít.
Dialogue: 0,0:01:27.12,0:01:30.89,Default,,0000,0000,0000,,Mặc dù có đôi điều về Công-gô \Nmà có thể bạn đã nghe qua,
Dialogue: 0,0:01:30.89,0:01:34.84,Default,,0000,0000,0000,,như là những câu chuyên\Nvề khoáng sản và hiếp dâm.
Dialogue: 0,0:01:35.21,0:01:37.80,Default,,0000,0000,0000,,Những tuyên bố chính trị và\Ncác báo cáo truyền thông
Dialogue: 0,0:01:37.80,0:01:42.53,Default,,0000,0000,0000,,đều thường tập trung vào nguyên nhân\Ncơ bản gây ra bạo lực ở Công-gô,
Dialogue: 0,0:01:42.53,0:01:47.31,Default,,0000,0000,0000,,đó là khai thác và buôn bán bất hợp pháp\Ntài nguyên thiên nhiên -
Dialogue: 0,0:01:47.31,0:01:50.05,Default,,0000,0000,0000,,- những thứ đã dẫn tới hậu quả là
Dialogue: 0,0:01:50.05,0:01:54.45,Default,,0000,0000,0000,,lạm dụng tình dục phụ nữ và thiếu nữ \Nnhư một vũ khí chiến tranh.
Dialogue: 0,0:01:55.24,0:02:01.22,Default,,0000,0000,0000,,Hai vấn đề này thật sự quan trọng \Nvà nhức nhối vô cùng.
Dialogue: 0,0:02:02.08,0:02:05.98,Default,,0000,0000,0000,,Nhưng hôm nay tôi muốn kể với các bạn\Nmột câu chuyện khác
Dialogue: 0,0:02:05.98,0:02:09.60,Default,,0000,0000,0000,,với mục đích nhấn mạnh\Nvào nguyên nhân chủ yếu
Dialogue: 0,0:02:09.60,0:02:12.20,Default,,0000,0000,0000,,của cuộc xung đột đang diễn ra.
Dialogue: 0,0:02:12.85,0:02:19.40,Default,,0000,0000,0000,,Bạo lực ở Công-gô bắt nguồn\Ntư những mối bất hòa ở các địa phương,
Dialogue: 0,0:02:19.40,0:02:24.34,Default,,0000,0000,0000,,mà những nỗ lực vì hòa bình trên thế giới\Nkhông thể nào hóa giải được.
Dialogue: 0,0:02:25.32,0:02:30.57,Default,,0000,0000,0000,,Có một sự thật là Công-gô không chỉ\Nđược biết đến
Dialogue: 0,0:02:30.57,0:02:34.88,Default,,0000,0000,0000,,bởi cuộc khủng hoảng nhân đạo\Ntệ nhất đang tiếp diễn,
Dialogue: 0,0:02:34.88,0:02:37.84,Default,,0000,0000,0000,,mà còn bởi vì nơi đây là cái nôi
Dialogue: 0,0:02:37.84,0:02:41.78,Default,,0000,0000,0000,,của những nỗ lực quốc tế\Nnhằm xây dựng hòa bình trên thế giới.
Dialogue: 0,0:02:42.57,0:02:45.48,Default,,0000,0000,0000,,Công-gô là nơi đặt trụ sở\Nlớn nhất và được đầu tư nhiều nhất
Dialogue: 0,0:02:45.48,0:02:49.03,Default,,0000,0000,0000,,trong số những trụ sở gìn giữ\Nhòa bình thế giới của Liên Hợp Quốc.
Dialogue: 0,0:02:49.53,0:02:54.23,Default,,0000,0000,0000,,Đây cũng Châu Âu chọn đặt trụ sở hòa bình\Nđầu tiên của mình,
Dialogue: 0,0:02:54.23,0:02:56.90,Default,,0000,0000,0000,,và cũng ở nơi đây, lần đầu tiên,
Dialogue: 0,0:02:56.90,0:03:02.38,Default,,0000,0000,0000,,Tòa án Hình sự Quốc tế quyết định \Nkhởi tố các lãnh chúa Công-gô.
Dialogue: 0,0:03:03.54,0:03:08.94,Default,,0000,0000,0000,,Năm 2006, khi Công-gô tổ chức cuộc bầu cử\Ntụ do toàn quốc đầu tiên trong lịch sử,
Dialogue: 0,0:03:08.94,0:03:15.04,Default,,0000,0000,0000,,nhiều nhà quan sát cho rằng cái kết của\Nbạo lực vùng miền cuối cùng cũng đã đến.
Dialogue: 0,0:03:15.56,0:03:21.67,Default,,0000,0000,0000,,Cộng đồng thế giới đã ca ngợi \Nviệc tổ chức thành công các cuộc bầu cử
Dialogue: 0,0:03:21.67,0:03:26.04,Default,,0000,0000,0000,,như một minh chứng cho kết quả\Ntừ những can thiệp quốc tế
Dialogue: 0,0:03:26.04,0:03:28.46,Default,,0000,0000,0000,,trong một đất nước đã từng thất bại.
Dialogue: 0,0:03:29.10,0:03:30.85,Default,,0000,0000,0000,,Tuy nhiên những tỉnh ở phía đông
Dialogue: 0,0:03:30.85,0:03:34.26,Default,,0000,0000,0000,,vẫn tiếp tục đối mặt với nạn di dân ồ ạt
Dialogue: 0,0:03:34.26,0:03:37.15,Default,,0000,0000,0000,,và vi phạm nhân quyền nghiêm trọng.
Dialogue: 0,0:03:37.65,0:03:40.32,Default,,0000,0000,0000,,Không lâu trước khi tôi trở lại\Nvào mùa hè vừa rồi,
Dialogue: 0,0:03:40.32,0:03:44.18,Default,,0000,0000,0000,,một cuộc tàn sát khủng khiếp \Nxảy ra ở một tỉnh phía Nam Kivu.
Dialogue: 0,0:03:44.77,0:03:47.24,Default,,0000,0000,0000,,33 người bị giết hại.
Dialogue: 0,0:03:47.24,0:03:49.98,Default,,0000,0000,0000,,Hầu hết là phụ nữ và trẻ em,
Dialogue: 0,0:03:49.98,0:03:53.17,Default,,0000,0000,0000,,và rất nhiều người bị đánh đập đến chết.
Dialogue: 0,0:03:54.12,0:03:56.07,Default,,0000,0000,0000,,Trong suốt 8 năm qua,
Dialogue: 0,0:03:56.07,0:03:58.97,Default,,0000,0000,0000,,chiến tranh ở các tỉnh phía đông\Nthường nhen nhóm
Dialogue: 0,0:03:58.97,0:04:03.07,Default,,0000,0000,0000,,sự khởi đầu của một cuộc chiến tranh\Nmang quy mô toàn dân và quốc tế.
Dialogue: 0,0:04:03.79,0:04:08.06,Default,,0000,0000,0000,,Cơ bản là, cứ khi nào chúng tôi cảm thấy\Nnhư đang đứng trên bờ vực của hòa bình,
Dialogue: 0,0:04:08.06,0:04:10.90,Default,,0000,0000,0000,,thì một cuộc xung đột nữa lại nổ ra.
Dialogue: 0,0:04:11.14,0:04:12.62,Default,,0000,0000,0000,,Tại sao?
Dialogue: 0,0:04:12.78,0:04:15.59,Default,,0000,0000,0000,,Tại sao những nỗ lực quốc tế to lớn kia
Dialogue: 0,0:04:15.59,0:04:21.93,Default,,0000,0000,0000,,lại thất bại trong việc giúp Công-gô\Ngìn giữ hòa bình và an ninh lâu dài?
Dialogue: 0,0:04:22.44,0:04:28.48,Default,,0000,0000,0000,,Vâng, câu trả lời của tôi chủ yếu\Nxoay quanh 2 sự việc tôi quan sát được.
Dialogue: 0,0:04:29.06,0:04:35.10,Default,,0000,0000,0000,,Thứ nhất: lý do chính\Ncủa việc tiếp diễn bạo lực ở đây
Dialogue: 0,0:04:35.10,0:04:38.00,Default,,0000,0000,0000,,về cơ bản chính là do địa phương --
Dialogue: 0,0:04:38.00,0:04:39.29,Default,,0000,0000,0000,,và khi nói tới "địa phương"
Dialogue: 0,0:04:39.29,0:04:42.82,Default,,0000,0000,0000,,tức là tôi đang đề cập đến\Ncấp độ một cá nhân, một gia đình,
Dialogue: 0,0:04:42.82,0:04:46.71,Default,,0000,0000,0000,,một bộ lạc, một thành phố,\Nmột cộng đồng, một quận,
Dialogue: 0,0:04:46.71,0:04:49.54,Default,,0000,0000,0000,,đôi khi là một nhóm dân tộc.
Dialogue: 0,0:04:49.95,0:04:54.02,Default,,0000,0000,0000,,Ví dụ, bạn còn nhớ câu chuyện về Isabelle?
Dialogue: 0,0:04:54.48,0:04:58.68,Default,,0000,0000,0000,,Vâng, lý do mà dân quân\Ntấn công làng của Isabelle
Dialogue: 0,0:04:58.68,0:05:01.79,Default,,0000,0000,0000,,là vị họ muốn chiếm lấy đất
Dialogue: 0,0:05:01.79,0:05:05.66,Default,,0000,0000,0000,,mà dân làng dùng để trồng trọt\Nvà sinh sống.
Dialogue: 0,0:05:06.51,0:05:11.28,Default,,0000,0000,0000,,Điều thứ 2 tôi quan sát được đó là:\Nviệc những nỗ lực hòa bình quốc tế
Dialogue: 0,0:05:11.28,0:05:14.83,Default,,0000,0000,0000,,thất bại trong việc giúp giải quyết\Nnhững xung đột tại địa phương,
Dialogue: 0,0:05:14.83,0:05:20.16,Default,,0000,0000,0000,,chính là do "văn hóa xây dựng\Nhòa bình" tại đây.
Dialogue: 0,0:05:20.51,0:05:23.78,Default,,0000,0000,0000,,Ý tôi muốn nói rằng,
Dialogue: 0,0:05:23.78,0:05:26.15,Default,,0000,0000,0000,,những nhà ngoại giao phương Tây \Nvà châu Phi,
Dialogue: 0,0:05:26.15,0:05:28.100,Default,,0000,0000,0000,,những nhà quyên góp và bảo vệ hòa bình\Ntừ Liên Hợp Quốc,
Dialogue: 0,0:05:28.100,0:05:31.60,Default,,0000,0000,0000,,thành viên của hầu hết\Ncác tổ chức phi chính phủ,
Dialogue: 0,0:05:31.60,0:05:35.04,Default,,0000,0000,0000,,hay những người đang cố gắng\Ngiải quyết các xung đột nói chung,
Dialogue: 0,0:05:35.04,0:05:39.22,Default,,0000,0000,0000,,tất cả đều nhìn về thế giới này\Ntheo 1 cách giống nhau.
Dialogue: 0,0:05:39.22,0:05:43.22,Default,,0000,0000,0000,,Và tôi đã là một trong số họ - tôi cũng\Nđã từng chia sẻ cái "văn hóa" này,
Dialogue: 0,0:05:43.22,0:05:46.92,Default,,0000,0000,0000,,nên tôi hiểu nó có sức mạnh như thế nào.
Dialogue: 0,0:05:47.43,0:05:51.48,Default,,0000,0000,0000,,Khắp thế giới, và mọi khu vực có xung đột,
Dialogue: 0,0:05:51.48,0:05:55.29,Default,,0000,0000,0000,,văn hóa này khiến những nhà cải cách\Nthấy rằng
Dialogue: 0,0:05:55.29,0:05:57.77,Default,,0000,0000,0000,,những nguyên nhân gây ra bạo lực
Dialogue: 0,0:05:57.77,0:06:03.89,Default,,0000,0000,0000,,chủ yếu xuất phát\Ntừ các yếu tố quốc gia và quốc tế.
Dialogue: 0,0:06:04.52,0:06:07.91,Default,,0000,0000,0000,,Nó cũng khiến chúng ta nghĩ rằng\Ncon đường tiến tời hòa bình
Dialogue: 0,0:06:07.91,0:06:11.76,Default,,0000,0000,0000,,đòi hỏi phải có một sự can thiệp\Nbao quát từ trên xuống dưới
Dialogue: 0,0:06:11.76,0:06:15.28,Default,,0000,0000,0000,,để giải quyết những căng thằng\Ncủa quốc gia và quốc tế.
Dialogue: 0,0:06:15.88,0:06:20.09,Default,,0000,0000,0000,,Và nó cũng khiến chúng ta nghĩ rằng\Nvai trò của những nhà hoạt động ngoại quốc
Dialogue: 0,0:06:20.09,0:06:24.50,Default,,0000,0000,0000,,là tham gia vào các tiến trình\Ngìn giữ hòa bình của quốc gia và quốc tế.
Dialogue: 0,0:06:25.16,0:06:29.03,Default,,0000,0000,0000,,Quan trọng hơn là, \Ncái văn hóa chung này
Dialogue: 0,0:06:29.03,0:06:35.23,Default,,0000,0000,0000,,khiến các nhà xây dựng hòa bình quốc tế\Nxem nhẹ các căng thẳng ở tầm vi mô
Dialogue: 0,0:06:35.23,0:06:39.99,Default,,0000,0000,0000,,trong khi chính chúng có thể\Nlàm lung lay các hiệp ước vĩ mô.
Dialogue: 0,0:06:40.48,0:06:42.58,Default,,0000,0000,0000,,Ví dụ, ở Công-gô,
Dialogue: 0,0:06:42.58,0:06:46.80,Default,,0000,0000,0000,,dựa theo cách họ đã được\Nrèn luyện và tập huấn,
Dialogue: 0,0:06:46.80,0:06:49.18,Default,,0000,0000,0000,,quan chức Liên Hợp Quốc,\Nnhà quyên góp, ngoại giao,
Dialogue: 0,0:06:49.18,0:06:52.34,Default,,0000,0000,0000,,những nhân viên của hầu hết\Ncác tổ chức phi chính phủ,
Dialogue: 0,0:06:52.34,0:06:58.50,Default,,0000,0000,0000,,đều nghĩ chiến tranh và các cuộc tàn sát\Nlà một vấn đề mang tính hệ thống.
Dialogue: 0,0:06:59.35,0:07:01.57,Default,,0000,0000,0000,,Với họ, bạo lực mà họ nhìn thấy
Dialogue: 0,0:07:01.57,0:07:06.55,Default,,0000,0000,0000,,là hậu quả của những căng thẳng\Ngiữa Tổng thống Kabila
Dialogue: 0,0:07:06.55,0:07:09.22,Default,,0000,0000,0000,,và những phe đối lập trong nước,
Dialogue: 0,0:07:09.22,0:07:13.52,Default,,0000,0000,0000,,bên cạnh những bất hòa giữa Công-gô,\NRwanda và Uganda.
Dialogue: 0,0:07:14.22,0:07:20.29,Default,,0000,0000,0000,,Thêm vào đó, các nhà xây dựng hòa bình \Nquốc tế xem những xung đột địa phương
Dialogue: 0,0:07:20.29,0:07:26.08,Default,,0000,0000,0000,,đơn giản là kết quả của\Ncác căng thẳng của quốc gia và quốc tế,
Dialogue: 0,0:07:26.08,0:07:28.50,Default,,0000,0000,0000,,từ việc chính quyền nhà nước\Nthiếu uy quyền,
Dialogue: 0,0:07:28.50,0:07:34.16,Default,,0000,0000,0000,,và từ cái mà họ vẫn gọi là "xu hướng\Nbạo lực cố hữu của người Công-gô".
Dialogue: 0,0:07:35.36,0:07:39.32,Default,,0000,0000,0000,,Văn hóa này cũng khởi đầu\Ncho những can thiệp
Dialogue: 0,0:07:39.32,0:07:42.15,Default,,0000,0000,0000,,đến từ các cấp độ quốc gia và quốc tế,
Dialogue: 0,0:07:42.15,0:07:49.36,Default,,0000,0000,0000,,như thể đó là nhiệm vụ trước nhất\Ncủa thành viên và nhà ngoại giao LHQ.
Dialogue: 0,0:07:49.36,0:07:53.72,Default,,0000,0000,0000,,Và nó thúc đẩy việc tổ chức\Ncác cuộc tổng tuyển cử -
Dialogue: 0,0:07:53.72,0:07:55.81,Default,,0000,0000,0000,,- điều được xem như một phương pháp tối ưu
Dialogue: 0,0:07:55.81,0:07:59.59,Default,,0000,0000,0000,,và là cơ chế quan trọng nhất\Ntrong tái thiết nhà nước
Dialogue: 0,0:07:59.59,0:08:02.63,Default,,0000,0000,0000,,hơn là các giải pháp xây dựng đất nước.
Dialogue: 0,0:08:02.63,0:08:07.74,Default,,0000,0000,0000,,Và điều này đang xảy ra không chỉ ở Công-gô,\Nmà còn ở nhiều vùng xung đột khác.
Dialogue: 0,0:08:08.16,0:08:11.40,Default,,0000,0000,0000,,Nhưng hãy xem xét một cách sâu sắc hơn,
Dialogue: 0,0:08:11.40,0:08:14.82,Default,,0000,0000,0000,,về những nguyên nhân khác của bạo lực.
Dialogue: 0,0:08:15.09,0:08:18.17,Default,,0000,0000,0000,,Ở Công-gô, bạo lực đang tiếp diễn
Dialogue: 0,0:08:18.17,0:08:21.78,Default,,0000,0000,0000,,bị thúc đẩy không chỉ do\Nnguyên nhân quốc gia, quốc tế
Dialogue: 0,0:08:21.78,0:08:27.14,Default,,0000,0000,0000,,mà còn bởi những kế hoạch, ý đinh lâu dài\Nxuất phát từ các tầng lớp nhân dân,
Dialogue: 0,0:08:27.14,0:08:30.70,Default,,0000,0000,0000,,mà những người chủ mưu lại\Nchính là các dân làng, tù trưởng,
Dialogue: 0,0:08:30.70,0:08:33.98,Default,,0000,0000,0000,,hay người đứng đầu các bộ lạc,
Dialogue: 0,0:08:34.21,0:08:38.96,Default,,0000,0000,0000,,Nhiều xung đột liên quan đến lợi ích\Nchính trị, xã hội, kinh tế
Dialogue: 0,0:08:38.96,0:08:42.47,Default,,0000,0000,0000,,đặc trưng của từng địa phương.
Dialogue: 0,0:08:42.73,0:08:44.91,Default,,0000,0000,0000,,Ví dụ, có rất nhiều cuộc đấu tranh
Dialogue: 0,0:08:44.91,0:08:47.75,Default,,0000,0000,0000,,ở cấp độ làng hoặc quận huyện
Dialogue: 0,0:08:47.75,0:08:51.62,Default,,0000,0000,0000,,để tìm ra người sẽ lãnh đạo làng hoặc vùng
Dialogue: 0,0:08:51.62,0:08:53.72,Default,,0000,0000,0000,,dựa trên luật truyền thống,
Dialogue: 0,0:08:53.97,0:08:58.24,Default,,0000,0000,0000,,và tìm xem ai có thể điều khiển việc\Nphân chia vùng đất
Dialogue: 0,0:08:58.24,0:09:00.64,Default,,0000,0000,0000,,và việc khai thác khoáng sản.\N
Dialogue: 0,0:09:01.08,0:09:05.88,Default,,0000,0000,0000,,Cuộc đấu tranh thường dẫn đến\Nxung đột địa phương,
Dialogue: 0,0:09:05.88,0:09:09.02,Default,,0000,0000,0000,,ví dụ như trong ngôi làng hay lãnh thổ,
Dialogue: 0,0:09:09.29,0:09:13.19,Default,,0000,0000,0000,,và nó thường lan ra thành một\Ncuộc đấu tranh diện rộng
Dialogue: 0,0:09:13.19,0:09:14.77,Default,,0000,0000,0000,,lan khắp cả tỉnh,
Dialogue: 0,0:09:14.77,0:09:17.77,Default,,0000,0000,0000,,và thậm chí sang cả các nước láng giềng.
Dialogue: 0,0:09:18.40,0:09:23.77,Default,,0000,0000,0000,,Như cuộc xung đột giữa dân Công-gô\Ncủa dòng dỏi Rwanda
Dialogue: 0,0:09:23.77,0:09:27.76,Default,,0000,0000,0000,,và cộng đồng dân bản địa ở Kivus.
Dialogue: 0,0:09:28.26,0:09:33.95,Default,,0000,0000,0000,,Xung đột này bắt đầu vào những năm 1930\Ntrong suốt chế độ thực dân Bỉ,
Dialogue: 0,0:09:33.95,0:09:38.90,Default,,0000,0000,0000,,khi hai cộng đồng dân cư địa phương\Ntranh chấp quyền sử dụng đất và quyền lực
Dialogue: 0,0:09:39.14,0:09:43.14,Default,,0000,0000,0000,,Tiếp đó, năm 1960, sau ngày Công-gô\Ngiành độc lập,
Dialogue: 0,0:09:43.14,0:09:48.16,Default,,0000,0000,0000,,xung đột lớn dần bởi các phe phái dù đã\Nliên minh với chính trị gia trong nước,
Dialogue: 0,0:09:48.16,0:09:52.04,Default,,0000,0000,0000,,nhưng vẫn tiếp tục củng cố\Nthế lực riêng trong địa phương.
Dialogue: 0,0:09:52.17,0:09:56.54,Default,,0000,0000,0000,,Và tiếp sau đó, vào thời điểm\Nnạn diệt chủng năm 1994 ở Rwanda,
Dialogue: 0,0:09:56.54,0:10:02.63,Default,,0000,0000,0000,,các phe phái lại liên minh\Nvởi quân đội Công-gô và Rwanda,
Dialogue: 0,0:10:02.63,0:10:07.77,Default,,0000,0000,0000,,nhưng vẫn tiếp tục mở rộng\Nthế lực tại tỉnh Kivus.
Dialogue: 0,0:10:08.16,0:10:13.79,Default,,0000,0000,0000,,Từ đó trở đi, những tranh chấp\Ntại địa phương về đất đai và quyền lực
Dialogue: 0,0:10:13.79,0:10:15.90,Default,,0000,0000,0000,,đã châm ngòi cho bạo lực,
Dialogue: 0,0:10:15.90,0:10:18.07,Default,,0000,0000,0000,,và thường xuyên làm ảnh hưởng đến
Dialogue: 0,0:10:18.07,0:10:21.52,Default,,0000,0000,0000,,những hiệp ước quốc gia và quốc tế.
Dialogue: 0,0:10:22.25,0:10:26.99,Default,,0000,0000,0000,,Giờ đây chúng ta có thể đang tự hỏi\Ntại sao trong hoàn cảnh đó,
Dialogue: 0,0:10:26.99,0:10:31.46,Default,,0000,0000,0000,,những nhà bảo vệ hòa bình\Nlại thất bại trong việc
Dialogue: 0,0:10:31.46,0:10:35.07,Default,,0000,0000,0000,,thực hiện những chương trình\Ncủng cố hòa bình địa phương?
Dialogue: 0,0:10:35.28,0:10:40.08,Default,,0000,0000,0000,,Câu trả lời chính là:\Ndo những tổ chức quốc tế
Dialogue: 0,0:10:40.08,0:10:44.32,Default,,0000,0000,0000,,đã xem nhẹ việc giải quyết các xung đột\Nở cấp độ cơ sở, địa phương,
Dialogue: 0,0:10:44.84,0:10:49.97,Default,,0000,0000,0000,,coi chúng không đáng kể, không quan trọng,\Nkhông cần thiết.
Dialogue: 0,0:10:49.97,0:10:54.03,Default,,0000,0000,0000,,Chỉ riêng ý tưởng "tham gia giải quyết\Ncác vấn đề cấp địa phương"
Dialogue: 0,0:10:54.03,0:10:58.13,Default,,0000,0000,0000,,đã cơ bản đi ngược lại các chuẩn mực\Ncủa "văn hóa" tôi đã đề cập tới,
Dialogue: 0,0:10:58.13,0:11:02.44,Default,,0000,0000,0000,,và thậm chí đe dọa đến quyền lợi\Ncủa các tổ chức hòa bình.
Dialogue: 0,0:11:02.72,0:11:06.69,Default,,0000,0000,0000,,Thí dụ, Liên Hợp Quốc được xem như là
Dialogue: 0,0:11:06.69,0:11:10.25,Default,,0000,0000,0000,,một tổ chức ngoại giao mang tầm vĩ mô,
Dialogue: 0,0:11:10.25,0:11:15.95,Default,,0000,0000,0000,,và điều đó không cho phép họ tập trung\Nvào các vấn đề mang tính địa phương.
Dialogue: 0,0:11:16.30,0:11:21.64,Default,,0000,0000,0000,,Kết quả là, kể cả những bất đồng\Ntrong nội bộ
Dialogue: 0,0:11:21.64,0:11:24.09,Default,,0000,0000,0000,,về "văn hóa" chung,
Dialogue: 0,0:11:24.09,0:11:26.53,Default,,0000,0000,0000,,hay những tác động bên ngoài,
Dialogue: 0,0:11:26.53,0:11:29.47,Default,,0000,0000,0000,,đều không thể khiến những nhà hoạt động\Nquốc tế hiểu rằng:
Dialogue: 0,0:11:29.47,0:11:35.04,Default,,0000,0000,0000,,họ nên thay đổi suy nghĩ về bạo lực\Nvà cách họ nên can thiệp.
Dialogue: 0,0:11:35.58,0:11:39.24,Default,,0000,0000,0000,,Hiện giờ, mới chỉ có rất ít\Ntrường hợp ngoại lệ.
Dialogue: 0,0:11:39.24,0:11:42.31,Default,,0000,0000,0000,,Dù đã xuất hiện những ngoại lệ,\Nnhưng chúng vẫn còn quá ít
Dialogue: 0,0:11:42.31,0:11:44.76,Default,,0000,0000,0000,,so với mô hình chung hiện nay.
Dialogue: 0,0:11:45.18,0:11:49.73,Default,,0000,0000,0000,,Để tóm lại vấn đề,\Nnhững gì mà tôi vừa kể
Dialogue: 0,0:11:49.73,0:11:54.46,Default,,0000,0000,0000,,là câu chuyện về cách "văn hóa\Nxây dựng hòa bình" đang thịnh hành
Dialogue: 0,0:11:54.46,0:11:57.50,Default,,0000,0000,0000,,đã hình thành nên suy nghĩ\Ncủa những người trong cuộc
Dialogue: 0,0:11:57.50,0:11:59.39,Default,,0000,0000,0000,,về bạo lực và hòa bình
Dialogue: 0,0:11:59.39,0:12:03.97,Default,,0000,0000,0000,,và mục tiêu của các can thiệp như thế nào.
Dialogue: 0,0:12:04.45,0:12:08.26,Default,,0000,0000,0000,,Những suy nghĩ đó khiến\Nnhững nhà xây dựng hòa bình
Dialogue: 0,0:12:08.26,0:12:11.10,Default,,0000,0000,0000,,bỏ qua các nền tảng cấp vi mô
Dialogue: 0,0:12:11.10,0:12:15.11,Default,,0000,0000,0000,,đóng vai trò thiết yếu để xây dựng\Nhòa bình bền vững.
Dialogue: 0,0:12:15.48,0:12:19.00,Default,,0000,0000,0000,,Sự thiếu quan tâm\Ntới các vấn đề địa phương
Dialogue: 0,0:12:19.00,0:12:22.55,Default,,0000,0000,0000,,đã dẫn tới hậu quả tức thời là\Nhòa bình không đủ vững mạnh,
Dialogue: 0,0:12:22.55,0:12:26.69,Default,,0000,0000,0000,,và xa hơn là nguy cơ\Ntái bùng nổ chiến tranh.
Dialogue: 0,0:12:27.12,0:12:29.82,Default,,0000,0000,0000,,Điều quan trọng ở đây là:\Nnhững phân tích này
Dialogue: 0,0:12:29.82,0:12:34.54,Default,,0000,0000,0000,,có thể giúp chúng ta hiểu được\Nnguyên nhân của rất nhiều xung đột
Dialogue: 0,0:12:34.54,0:12:38.84,Default,,0000,0000,0000,,cũng như tại sao nỗ lực quốc tế\Nlại thất bại ở Châu Phi, hay ở bất cứ đâu.
Dialogue: 0,0:12:39.23,0:12:44.58,Default,,0000,0000,0000,,Xung đột địa phương thường là nguyên nhân\Ncủa chiến tranh và bạo lực sau chiến tranh
Dialogue: 0,0:12:44.58,0:12:48.04,Default,,0000,0000,0000,,ở các nước từ Afghanistan tới Sudan,\Ntới Đông Ti-mo.
Dialogue: 0,0:12:48.47,0:12:53.60,Default,,0000,0000,0000,,Nhưng cứ khi nào xuất hiện\Nmột giải pháp xây dựng hòa bình hiếm hoi
Dialogue: 0,0:12:53.60,0:12:55.53,Default,,0000,0000,0000,,vừa toàn diện, vừa bao quát,
Dialogue: 0,0:12:55.53,0:12:59.72,Default,,0000,0000,0000,,thì giải pháp đó sẽ rất thành công\Ntrong việc đảm bảo hòa bình bền vững.
Dialogue: 0,0:13:00.22,0:13:02.30,Default,,0000,0000,0000,,Ví dụ tiêu biểu nhất cho điều này
Dialogue: 0,0:13:02.30,0:13:08.27,Default,,0000,0000,0000,,là sự đối lập giữa\Nbối cảnh hòa bình ở Somaliland
Dialogue: 0,0:13:08.27,0:13:12.90,Default,,0000,0000,0000,,có được từ việc gây dựng hòa bình\Ntừ dưới lên, từ cá thể tới tập thể,\N
Dialogue: 0,0:13:12.90,0:13:17.42,Default,,0000,0000,0000,,với tình trạng bạo loạn ở\Nhầu khắp phần còn lại của Somalia,
Dialogue: 0,0:13:17.42,0:13:20.49,Default,,0000,0000,0000,,nơi mà các biện pháp hòa bình\Nđang được triển khai từ trên xuống.
Dialogue: 0,0:13:20.75,0:13:23.52,Default,,0000,0000,0000,,Và còn rất nhiều trường hợp khác
Dialogue: 0,0:13:23.52,0:13:26.79,Default,,0000,0000,0000,,cho thấy việc giải quyết triệt để\Ncác xung đột làng xã địa phương
Dialogue: 0,0:13:26.79,0:13:29.85,Default,,0000,0000,0000,,có thể mang lại những thay đổi quan trọng.
Dialogue: 0,0:13:30.25,0:13:33.33,Default,,0000,0000,0000,,Vì thế, nếu chung ta muốn\Nxây dựng hòa bình quốc tế,
Dialogue: 0,0:13:33.33,0:13:37.03,Default,,0000,0000,0000,,thì bên cạnh việc can thiệp từ trên xuống,
Dialogue: 0,0:13:37.03,0:13:41.00,Default,,0000,0000,0000,,chúng ta phải tìm cách\Ngiải quyết vấn đề từ dưới lên.
Dialogue: 0,0:13:41.00,0:13:46.28,Default,,0000,0000,0000,,Tôi không có ý nói rằng những căng thẳng\Nquốc gia và quốc tế là điều nhỏ nhặt.
Dialogue: 0,0:13:46.28,0:13:47.50,Default,,0000,0000,0000,,Chúng không nhỏ chút nào!
Dialogue: 0,0:13:47.50,0:13:49.08,Default,,0000,0000,0000,,Và cũng không có ý muốn nói rằng
Dialogue: 0,0:13:49.08,0:13:52.06,Default,,0000,0000,0000,,xây dựng hòa bình quốc gia và quốc tế\Nlà điều không quan trọng.
Dialogue: 0,0:13:52.06,0:13:53.73,Default,,0000,0000,0000,,Chúng rất quan trọng là đằng khác!
Dialogue: 0,0:13:53.73,0:14:00.93,Default,,0000,0000,0000,,Tuy nhiên, chúng phải được triển khai\Nở cả hai cấp độ vi mô và vĩ mô,
Dialogue: 0,0:14:00.93,0:14:03.70,Default,,0000,0000,0000,,để có thể tiến đến hòa bình bền vững.
Dialogue: 0,0:14:03.90,0:14:06.07,Default,,0000,0000,0000,,Bên cạnh đó, các tổ chức phi chính phủ,
Dialogue: 0,0:14:06.07,0:14:09.31,Default,,0000,0000,0000,,cùng với chính quyền và đại diện\Ncác cộng đồng địa phương,
Dialogue: 0,0:14:09.31,0:14:13.40,Default,,0000,0000,0000,,nên là nhân tố chính trong công cuộc\Nxây dựng hòa bình từ riêng tới chung.
Dialogue: 0,0:14:13.64,0:14:15.93,Default,,0000,0000,0000,,Dĩ nhiên là sẽ xuất hiện\Nrất nhiều trở ngại.
Dialogue: 0,0:14:15.93,0:14:18.52,Default,,0000,0000,0000,,Như là thiếu ngân sách đia phương,
Dialogue: 0,0:14:18.52,0:14:22.36,Default,,0000,0000,0000,,hoặc đôi khi thiếu các phương tiện hậu cần\Nvà năng lực chuyên môn cần thiết
Dialogue: 0,0:14:22.36,0:14:26.42,Default,,0000,0000,0000,,để xây dựng hòa bình địa phương\Nmột cách hiệu quả.
Dialogue: 0,0:14:26.69,0:14:31.75,Default,,0000,0000,0000,,Do đó, các nhà hoạt động nước ngoài\Nnên mở rộng quỹ ngân sách và hỗ trợ
Dialogue: 0,0:14:31.75,0:14:34.88,Default,,0000,0000,0000,,cho các nỗ lực hòa bình địa phương.
Dialogue: 0,0:14:35.16,0:14:38.23,Default,,0000,0000,0000,,Còn riêng với Công-gô, có thể làm gì đây?
Dialogue: 0,0:14:38.52,0:14:42.65,Default,,0000,0000,0000,,Sau 2 thập kỷ đầy bạo loạn\Nvà cái chết của hàng triệu người,
Dialogue: 0,0:14:42.65,0:14:45.69,Default,,0000,0000,0000,,rõ ràng là đã đến lúc chúng ta\Nphải đưa ra các giải pháp mới.
Dialogue: 0,0:14:45.98,0:14:48.28,Default,,0000,0000,0000,,Dựa trên những nghiên cứu thực địa\Ncủa bản thân,
Dialogue: 0,0:14:48.28,0:14:51.12,Default,,0000,0000,0000,,tôi tin rằng những nhà hoạt động\Nở Công- gô và quốc tế
Dialogue: 0,0:14:51.12,0:14:55.02,Default,,0000,0000,0000,,nên quan tâm nhiều hơn tới việc giải quyết\Ncác trang chấp đất đai địa phương
Dialogue: 0,0:14:55.02,0:14:59.26,Default,,0000,0000,0000,,và thúc đẩy việc hòa giải và gắn kết\Ncác cộng đồng với nhau.
Dialogue: 0,0:14:59.53,0:15:02.21,Default,,0000,0000,0000,,Thí dụ, giữa các tỉnh ở Kivus,
Dialogue: 0,0:15:02.21,0:15:05.38,Default,,0000,0000,0000,,Tổ chức Cuộc sống và Hòa bình\Nvà những đối tác Công-gô
Dialogue: 0,0:15:05.38,0:15:08.73,Default,,0000,0000,0000,,đã thành lập diễn đàn liên kết cộng đồng
Dialogue: 0,0:15:08.73,0:15:12.78,Default,,0000,0000,0000,,để thảo luận về giải pháp\Nđối với các tranh chấp đất đai địa phương.
Dialogue: 0,0:15:12.78,0:15:17.85,Default,,0000,0000,0000,,Những diễn đàn này cũng đã tìm ra cách\Ngiúp giải quyết trình trạng bạo lực.
Dialogue: 0,0:15:18.18,0:15:22.39,Default,,0000,0000,0000,,Và những chương trình như thế này\Nchính là điều cần thiết hơn bao giờ hết\N
Dialogue: 0,0:15:22.39,0:15:24.66,Default,,0000,0000,0000,,cho các địa phương phía đông Công-gô.
Dialogue: 0,0:15:24.77,0:15:26.57,Default,,0000,0000,0000,,Với những chương trình này,
Dialogue: 0,0:15:26.57,0:15:31.40,Default,,0000,0000,0000,,chúng ta có thể giúp những người\Nnhư Isabelle và chồng cô ấy.
Dialogue: 0,0:15:31.62,0:15:34.24,Default,,0000,0000,0000,,Những chương trình này\Nkhông tạo ra phép màu gì cả,
Dialogue: 0,0:15:34.24,0:15:39.75,Default,,0000,0000,0000,,nhưng nếu chúng giúp hóa giải\Nnhững nguyên nhân gốc rễ của bạo lực,
Dialogue: 0,0:15:39.75,0:15:42.71,Default,,0000,0000,0000,,thì đây quả thực là một thay đổi vĩ đại.
Dialogue: 0,0:15:42.72,0:15:43.82,Default,,0000,0000,0000,,Xin cám ơn.
Dialogue: 0,0:15:43.82,0:15:45.50,Default,,0000,0000,0000,,(Tiếng vỗ tay)