0:00:00.872,0:00:03.125
આ માનવ-સર્જિત જંગલ છે.

0:00:03.880,0:00:07.097
જે એકર અને એકરનાં[br]ક્ષેત્રફળમાં ફેલાયેલું છે,

0:00:07.121,0:00:09.613
અથવા નાની જગ્યા માં પણ સમાય શકે --

0:00:10.387,0:00:13.125
ઘરના બગીચા જેટલી નાની.

0:00:15.327,0:00:18.546
આ જંગલો માત્ર બે વર્ષનાં જ છે.

0:00:19.298,0:00:22.413
મારા ઘરના પાછળનાં ભાગમાં પણ જંગલ છે.

0:00:23.036,0:00:24.985
જે ઘણા પ્રકારની જૈવવિવિધતાને આકર્ષે છે.

0:00:25.582,0:00:29.558
(પક્ષીનો અવાજ)

0:00:30.229,0:00:31.774
હું રોજ સવારે આનથી જ ઉઠું છું,

0:00:31.798,0:00:33.297
ડીઝની ની રાજકુમારીની જેમ.

0:00:33.321,0:00:34.718
(હાસ્ય)

0:00:35.164,0:00:36.370
હું એક ઉદ્યોગસાહસિક છું

0:00:36.394,0:00:40.774
જે આ જંગલ ધંધાકીય રીતે બનાવવા માટેની[br]સગવડ પૂરી પડું છું.

0:00:40.798,0:00:42.722
અમે ફેકટરીઓને મદદ કરી છે,

0:00:42.746,0:00:43.903
ખેતરો,

0:00:43.927,0:00:45.085
શાળાઓ,

0:00:46.287,0:00:47.442
ઘરો,

0:00:48.306,0:00:49.482
રિસોર્ટ,

0:00:50.273,0:00:51.629
બહુમળી ઇમારતો,

0:00:52.891,0:00:54.131
જાહેર બાગો,

0:00:54.854,0:00:56.197
અને પ્રાણીસંગ્રહાલયોને પણ

0:00:56.221,0:00:57.730
આવા વૃક્ષાવન ઉછેરી આપ્યા છે.

0:00:58.715,0:01:03.009
જંગલ એક જમીનનો અલાયદો ભાગ નથી[br]જ્યાં પ્રાણીઓ સાથે રહે છે.

0:01:04.035,0:01:09.575
જંગલ શહેરી વિસ્તારનો[br]આંતરિક ભાગ પણ બની શકે છે

0:01:10.212,0:01:11.546
મારા માટે જંગલ,

0:01:11.570,0:01:15.067
એક એવી ઘટ્ટ જગ્યા છે[br]જેની વચ્ચેથી ચાલી પણ ન શકીયે.

0:01:15.540,0:01:18.037
એ કેટલા મોટા છે કે નાના[br]એનું કશું મહત્વ નથી

0:01:19.046,0:01:22.429
દુનિયાનો મોટોભાગ જ્યાં આપણે રહીએ છીએ[br]એ પહેલા જંગલ જ હતા

0:01:22.453,0:01:24.486
માણસે હસ્તક્ષેપ કર્યો એ પહેલા.

0:01:24.865,0:01:27.153
પછી આપણે એ જંગલની ઉપર શહેરો સ્થાપ્યા.

0:01:27.177,0:01:28.677
જેમકે સાઓ પાઉલો,

0:01:28.701,0:01:31.470
એ ભૂલીને કે આપણે પણ[br]પ્રકૃતિ સાથે સંબંધિત છીએ,

0:01:31.494,0:01:35.244
જે રીતે પૃથ્વી પરની બીજી ૮૪ લાખ પ્રજાતિ છે

0:01:36.215,0:01:39.643
આપણી પ્રજાતિએ[br]પ્રાકૃતિક પ્રજાતિ બનવાનું છોડી દીધું.

0:01:40.190,0:01:42.192
પરંતુ આપણામાંથી બધા માટે નહિ .

0:01:42.647,0:01:46.242
બીજા ઘણા અને હું આજે આ જંગલ ધંધાકીય રીતે[br]આ જંગલો બનાવીએ છીએ--

0:01:46.266,0:01:48.073
ગમે ત્યાં અને બધે.

0:01:49.368,0:01:51.234
હું એક ઔદ્યોગિક ઇજનેર છું.

0:01:51.258,0:01:53.430
મારી મહારત ગાડી બનાવવામાં છે.

0:01:54.078,0:01:56.254
મારી જૂની નોકરી ટોયોટા માં,

0:01:56.278,0:02:00.346
હું શીખ્યો કે કઈરીતે પ્રકૃતિક સ્ત્રોતને[br]ઉત્પાદનો માં બદલવું.

0:02:01.125,0:02:02.307
એક ઉદાહરણ આપી શકું છું,

0:02:02.331,0:02:04.982
આપણે રબરનાં વૃક્ષ માંથી સત્વનાં ટીપા[br]બહાર કાઢીએ છીએ

0:02:05.006,0:02:06.665
અને કાચા રબરમાં રૂપાંતરીત થાય છે

0:02:06.689,0:02:09.394
અને તેમાંથી ટાયર બનાવીએ છીએ- એક ઉત્પાદક.

0:02:09.418,0:02:12.412
પરંતુ આ ઉત્પાદકો ક્યારે પણ[br]પ્રાકૃતિક સ્ત્રોત બની શકતી નથી.

0:02:13.272,0:02:16.245
આપણે તેને પ્રકૃતિથી અલગ અરી દઈએ છીએ

0:02:16.269,0:02:19.505
અને તેનું ઉલટાવી ન શકાય તેવું[br]રૂપાંતર કરી કાઢીએ છીએ

0:02:19.529,0:02:21.246
આ ઔદ્યોગિક ઉત્પાદન છે.

0:02:22.025,0:02:25.487
બીજી તરફ,[br]પ્રકૃતિ ઉલ્ટી દિશામાં કામ કરે છે.

0:02:25.910,0:02:29.895
પ્રાકૃતિક પ્રણાલી [br]તત્વોસાથે લાવીને ઉત્પાદન કરે છે.

0:02:29.919,0:02:31.274
અણુ સાથે અણુ.

0:02:32.336,0:02:37.051
દરેક પ્રાકૃતિક ઉત્પાદન ફરીથી[br]પ્રાકૃતિક સ્ત્રોતમાં રૂપાંતરિત થઇ શકે છે.

0:02:38.343,0:02:41.285
આ વસ્તુ હું શીખ્યો

0:02:41.309,0:02:44.347
જ્યારથી મેં મારાં ઘરના[br]પાછળનાં ભાગમાં જંગલ ઉગાડ્યા.

0:02:44.371,0:02:47.647
અને આ પ્રથમ વખત હતું કે[br]મેં પ્રકૃતિ સાથે કામ કર્યું હોય

0:02:47.671,0:02:49.137
એના વિરુદ્ધ નહિ

0:02:49.894,0:02:51.070
ત્યારબાદ,

0:02:51.094,0:02:56.143
અમે ૭૫ આવા જંગલ[br]દુનિયાભરનાં ૨૫ શહેરોમાં ઉછેર્યા

0:02:57.678,0:02:59.800
દરેક વખતે અમે નવી જગ્યા પર કામ કરતા હતા,

0:02:59.824,0:03:04.568
અમને મળ્યું કે, જે વસ્તુ [br]વૃક્ષાવન નાં ઉછેર માટે જરૂરી

0:03:04.592,0:03:06.642
એ અમારી આસપાસ જ હતી.

0:03:06.666,0:03:09.347
અમારે માત્ર તેને સાથે લાવવાનું હતું

0:03:09.371,0:03:11.332
અને પ્રકૃતિ તેની જાળવણી જાતે કરી લે છે.

0:03:13.100,0:03:16.101
આ જંગલ બનાવવા માટે[br]અમે માટીથી ચાલુ કરીએ છીએ.

0:03:16.125,0:03:18.565
અમે તેને સ્પર્શ કરીએ છીએ[br]મહેસૂસ કરીએ છીએ અને ચાખીએ પણ છીએ

0:03:18.589,0:03:21.057
જાણવા માટે કે શું ઘટે છે.

0:03:21.680,0:03:24.722
જો માટી નાના કણોની બનેલી હોય[br]તો એ સખત બની જાય છે --

0:03:24.746,0:03:27.149
કે જેમાંથી પાણી ઉતરી શકતું નથી

0:03:28.188,0:03:32.636
અને તેમાં આસપાસ મળી આવતો[br]જૈવિક કચરો ભેળવી દઈએ છીએ,

0:03:32.660,0:03:35.187
જે તેને વધું છિદ્રાળુ બનાવે છે.

0:03:37.040,0:03:39.016
હવે તેમાં પાણી ઉતરી શકે છે.

0:03:39.359,0:03:43.858
જો માટીમાં પાણી રોકવાની ક્ષમતા ન હોય,

0:03:43.882,0:03:45.557
તો એમાં થોડોક જૈવિક કચરો --

0:03:45.581,0:03:48.855
થોડુક પાણી - શોષક સામગ્રી જેમકે[br]પીટ અથવા બગાસી મિશ્ર કરવામાં આવે છે,

0:03:48.879,0:03:52.727
જેથી માટી પાણી પકડી રાખે અને ભેજ જળવાય રહે

0:03:53.680,0:03:58.298
વધવા માટે, છોડને પાણી,[br]સૂર્યપ્રકાશ અને પોષક તત્વો જોઈએ

0:03:59.047,0:04:01.783
શું થાય જો માટી માં પોષક તત્વો જ ન હોય?

0:04:02.383,0:04:04.709
અમે માત્ર તેમાં સીધા પોષકતત્વો ઉમેરતા નથી.

0:04:04.733,0:04:06.345
એ ઔદ્યોગિક માર્ગ થઇ જશે.

0:04:06.369,0:04:07.795
એ પ્રકૃતિ ની વિરુદ્ધ જશે.

0:04:07.819,0:04:10.903
અમે તેમાં સુક્ષ્મજીવો ઉમેરીએ છીએ.

0:04:10.927,0:04:14.236
તેઓ પોષકતત્વો[br]પ્રાકૃતિક રીતે ઉત્પન્ન કરે છે

0:04:14.886,0:04:17.475
તેઓ જેવિક કચરો ખાય છે[br]જે માટીમાં મિશ્ર છે

0:04:17.499,0:04:20.198
એમને માત્ર એ ખાઈને વધારવાનું છે

0:04:20.222,0:04:22.173
અને જેમ સંખ્યા વધે,

0:04:22.197,0:04:23.745
તેમ જમીનનું શ્વસન ચાલુ થઇ જાય.

0:04:23.769,0:04:25.162
એ પુનર્જીવિત થઇ જાય છે.

0:04:26.215,0:04:28.842
અમે ત્યાંના[br]સ્થાનિક વૃક્ષોની પ્રજાતિનો સર્વે કર્યો.

0:04:28.866,0:04:30.947
અમે કઈરીતે નક્કી કરીએ કે[br]એ સ્થનીક પ્રજાતિ છે કે નહિ?

0:04:31.473,0:04:35.931
જે માનવનાં હસ્તક્ષેપ કર્યા પહેલા હતું[br]એ સ્થાનિક છે .

0:04:35.955,0:04:37.344
આ સામાન્ય નીયમ છે.

0:04:37.949,0:04:41.794
અમે નેશનલ પાર્કનો સર્વે કર્યો

0:04:42.470,0:04:45.024
પ્રાકૃતિક જંગલનું મૂળ જાણવા માટે.

0:04:46.689,0:04:49.690
અમે શુદ્ધ વનરાજીનો સર્વે કર્યો,

0:04:49.714,0:04:52.605
અથવા શુદ્ધ જંગલ જે જૂના મંદિર પાસે હતા.

0:04:52.973,0:04:55.252
અને જો અમને કશું મળતું નત્તું,

0:04:55.276,0:04:56.800
ત્યારે અમે સંગ્રહાલય માં જતા.

0:04:56.824,0:05:02.047
બીજ અથ વૃક્ષ જોવા કે જે ત્યાં વર્ષો થી હતા

0:05:02.547,0:05:08.044
અમે ત્યાંનાં જૂના ચિત્રો, કવિતાઓ અને [br]સાહિત્યની શોધખોળ કરીએ છીએ.

0:05:08.068,0:05:10.601
વૃક્ષોની જાત જે ત્યાં વર્ષોથી છે તે ઓળખવા.

0:05:11.217,0:05:12.563
એકવાર અમારા વૃક્ષો મળી જાય,

0:05:12.587,0:05:14.505
અમે તેને ૪ ભાગ માં અલગ તારવી દઈએ.

0:05:14.529,0:05:17.936
નાના સ્તર, પેટા વૃક્ષ સ્તર,[br]વૃક્ષ સ્તર અને છત્ર સ્તર.

0:05:18.475,0:05:20.992
અમે દરેકનાં પ્રમાણ નક્કી કરીએ છીએ.

0:05:21.016,0:05:25.720
અને એ નક્કી કરેલી ટકાવારી[br]દરેક જાતિના વૃક્ષને આપીએ છીએ

0:05:26.506,0:05:28.339
જો અમે ફાળોનાં વન બનાવતા હોઈએ,

0:05:28.363,0:05:31.422
તો અમે ફળ આપી શકે એવા[br]વૃક્ષની ટકાવારી વધારીએ છીએ.

0:05:31.446,0:05:33.612
એ ફળોનું વન પણ હોઈ શકે,

0:05:34.145,0:05:37.572
એક વન જે ઘણા પક્ષીઓ અને[br]મધમાખીઓને આકર્ષે છે,

0:05:38.026,0:05:42.085
અથવા એ સામાન્ય સ્થાનિક,[br]સદાબહાર જંગલ બની શકે છે.

0:05:43.560,0:05:46.529
અમે બીજ એકઠા કરીએ છીએ[br]અને અંકુર ફોડીએ છીએ.

0:05:47.011,0:05:49.975
અમે એ વૃક્ષો ઉછેરી શકીએ છીએ[br]જે એ સ્તરના છે

0:05:49.999,0:05:51.849
જે પાસે-પાસે ઉછેરવામાં આવતા નથી,

0:05:51.873,0:05:55.200
નહીતર એ લાંબા થશે ત્યારે ઉચાઇ માટે ઝગડશે.

0:05:55.224,0:05:57.784
અમે રોપા એ રીતે એકબીજા સાથે વાવીએ છીએ

0:05:58.548,0:06:01.613
સપાટી ઉપર, અમે લીલા ઘાસનું[br]પાતળું સ્તર પથારીએ છીએ.

0:06:01.637,0:06:04.205
જેથી ગરમીમાં પણ ભેજ જળવાય રહે.

0:06:04.605,0:06:06.317
જયારે થીડી હોય,

0:06:06.341,0:06:09.558
બરફ માત્ર લીલા ઘાસના સ્તર પરજ બાજે છે,

0:06:09.582,0:06:12.991
જેથી એ જામેલું હોય તો ભી શ્વાસ લઇ શકે.

0:06:13.497,0:06:16.666
જમીન બહુ નરમ છે --

0:06:16.690,0:06:20.184
અતિ નરમ, જેથી મૂળ આરામથી પ્રવેશી શકે.

0:06:20.208,0:06:21.358
જલ્દી.

0:06:22.064,0:06:24.549
શરૂઆતમાં,[br]વનની વૃદ્ધિ થાય એવું દેખાશે જ નહિ.

0:06:24.573,0:06:26.391
પરંતુ એ જમીનની અંદર વધે છે.

0:06:26.746,0:06:28.207
પહેલા ત્રણ મહિના માં,

0:06:28.231,0:06:30.158
મૂઓલ ૧ મીટર ઉંડા પહોચે છે.

0:06:30.736,0:06:32.620
આ મૂળ જાળીદાર રચના બનાવે છે,

0:06:32.644,0:06:34.373
માટીને ચુસ્તરીતે પકડી રાખે છે.

0:06:34.397,0:06:37.993
સૂક્ષ્મજીવો અને ફૂગ આ[br]આખા મૂળના જાળમાં રહે છે

0:06:38.706,0:06:42.293
જો કોઈ પોષકતત્વો તેની નજીકમાં હાજર ન હોય

0:06:42.317,0:06:45.177
આ સુક્ષ્મજીવો તે પોશાક્તાત્વો શોધી લાવે છે

0:06:45.754,0:06:47.478
જ્યારેપણ વરસાદ પડે છે,

0:06:47.502,0:06:48.662
જાદૂઈરીતે,

0:06:48.686,0:06:50.549
મશરૂમ રાતો રાત બહાર આવી જાય છે

0:06:50.573,0:06:53.778
અને એનો મતલબ છે કે જમીનની નીચે[br]ફૂગનો સારો એવો જાળ છે.

0:06:54.663,0:06:56.930
એકવાર મૂળ સ્થપાય જાય,

0:06:56.954,0:06:59.119
ત્યારબાદ જંગલ ઉપર વધવાનું શરૂ થઇ જાય છે.

0:06:59.835,0:07:04.202
જંગલ વધવાનું શરૂ થાય જાય એટલે અમે[br]તેને પાણી આપવાનું ચાલુ કરીએ છીએ--

0:07:04.226,0:07:08.017
બે થી ત્રણ વર્ષ માટે, અમે પાણી આપીએ છીએ.

0:07:08.752,0:07:13.808
અમે દરેક પ્રકારના જરૂરી પાણી અને[br]પોષક્તત્વો રાખવાનો પ્રયત્ન કરીએ છીએ,

0:07:13.832,0:07:16.516
એટલે ઉગી નીકળેલું નકામું [br]ઘાસ કાઢી નાખીએ છીએ.

0:07:16.971,0:07:20.289
જેમ જંગલ વધે છે એ સૂર્યપ્રકાશને રોકે છે.

0:07:20.801,0:07:23.247
આખરે, જંગલ એટલા ઘટ્ટ બની જાય છે

0:07:23.271,0:07:25.505
કે સૂર્યપ્રકાશ જમીન સુધી પહોચી શકતો નથી.

0:07:25.902,0:07:29.364
નકામું ઘાસ હવે ઉગશે નહિ[br]કેમકે એને સૂર્યપ્રકાશ જોઈએ.

0:07:30.044,0:07:31.323
આ સ્તર પર,

0:07:31.347,0:07:34.544
દરેક ટીપું જે જંગલમાં પડે છે,

0:07:34.568,0:07:36.925
એ વરાળ બનીને ક્યારેપણ વાતાવરણમાં ભળતું નથી

0:07:37.327,0:07:40.415
ઘટ્ટ જંગલ ભેજવાળી હવાનું સંઘનન કરી

0:07:40.439,0:07:42.210
અને ભેજ પાછો મેળવે છે.

0:07:42.712,0:07:46.865
અમે ધીરે ધીરે પાણી આપવાનું ઓછુ કરીએ છીએ[br]અને છેલ્લે બંધ કરી દઈએ છીએ.

0:07:47.340,0:07:48.858
અને પાણી વગર પણ.

0:07:48.882,0:07:52.928
જંગલનું તળિયું ભેજવાળું રહે છે અને[br]ક્યારેકતો અતિ ચીકણું.

0:07:53.970,0:07:57.370
હવે, જયારે એક પાંદડું પણ વનની જમીન પર પડે,

0:07:57.394,0:07:59.545
એ તરત સળવા માંડે છે.

0:08:00.317,0:08:03.503
આ સડેલો જૈવિક કચરો ખાતર બનવા માંડે છે.

0:08:03.527,0:08:05.029
જે વન માટે ખોરાક છે.

0:08:05.530,0:08:07.209
જેમ જંગલ વધે છે,

0:08:07.233,0:08:08.903
વધું પાંદડાઓ જમીન પર પડે છે --

0:08:08.927,0:08:10.959
જેનો મતલબ વધું ખાતર

0:08:10.983,0:08:14.221
મતલબ વધું ભોજન જે જંગલને[br]વધું મોટા બનાવે છે

0:08:14.245,0:08:16.978
અને જંગલ ખુબ ઝડપી વધવા લાગે છે.

0:08:18.053,0:08:19.469
એકવાર સ્થપાય ગયા બાદ,

0:08:19.493,0:08:23.683
આ જંગલ પોતાની જાતને વારંવાર[br]ઉગાડતા જ રહે છે --

0:08:23.707,0:08:25.281
હમેશા માટે.

0:08:26.209,0:08:28.655
આના જેવા પ્રાકૃતિક જંગલ માં,

0:08:28.679,0:08:31.350
કોઈ મેનેજમેન્ટ શ્રેષ્ઠ મેનેજમેન્ટ નથી.

0:08:32.493,0:08:34.284
આ માત્ર એક નાની જંગલ મિજબાની છે.

0:08:34.308,0:08:35.523
(હાસ્ય)

0:08:36.663,0:08:39.206
આ જંગલ સામૂહિક રીતે વધે છે.

0:08:39.627,0:08:40.945
જો સરખા વૃક્ષો --

0:08:40.969,0:08:42.246
સરખી પ્રજાતિઓ --

0:08:42.270,0:08:44.508
સ્વતંત્રરીતે વાવવામાં આવે,

0:08:44.532,0:08:46.479
એ આટલી જલ્દી વધતા નથી.

0:08:46.503,0:08:50.687
અને આરીતે અમે ૧૦૦ વર્ષ જૂના[br]જંગલ ઉગાડીએ છીએ

0:08:50.711,0:08:52.020
માત્ર ૧૦ વર્ષમાં.

0:08:52.044,0:08:53.198
ખૂબ આભાર.

0:08:53.222,0:08:58.796
(તાળીઓ)