0:00:00.880,0:00:04.256
Afganistan'a sevk edilmiş,

0:00:04.280,0:00:06.240
yüksek rütbeli bir askersiniz.

0:00:07.840,0:00:10.376
Yüzlerce erkeğin ve kadının

0:00:10.400,0:00:12.536
hayatlarından sorumlusunuz

0:00:12.560,0:00:14.720
ve üssünüz saldırı altında.

0:00:15.855,0:00:19.360
Çevrenizde, atılan[br]havan topları patlayıp duruyor.

0:00:20.080,0:00:23.376
Toz ve dumanın ötesini görmeye çalışırken,

0:00:23.400,0:00:26.016
yaralılara yardım etmek[br]için elinizden geleni yapıp

0:00:26.040,0:00:28.240
yakındaki bir sığınağa[br]doğru emekliyorsunuz.

0:00:29.309,0:00:32.016
Bilinçlisiniz, ama [br]bombalar yüzünden şaşkınsınız;

0:00:32.040,0:00:36.200
bir kenara yatıyorsunuz ve az önce[br]neler olduğunu düşünmeye yelteniyorsunuz.

0:00:37.800,0:00:40.136
Görüşünüz yerine geldikçe,

0:00:40.160,0:00:42.416
size bakmakta olan

0:00:42.440,0:00:43.760
kanlı bir yüz görüyorsunuz.

0:00:45.480,0:00:47.680
Bu korkunç, fakat

0:00:48.360,0:00:50.856
hemen anlıyorsunuz ki,

0:00:50.880,0:00:52.760
bu gerçek değil.

0:00:54.240,0:00:59.336
Bu görüntü, gün içerisinde ve[br]uykunuzda sizi birkaç kez ziyaret ediyor.

0:00:59.360,0:01:02.696
İşinizi kaybetme ya da zayıf[br]görünme korkusuyla, bunu kimseye

0:01:02.720,0:01:04.400
söylememeyi tercih ediyorsunuz.

0:01:06.080,0:01:07.976
Bu görüntüye bir isim veriyorsunuz,

0:01:08.000,0:01:10.096
Sığınaktaki Kanlı Yüz

0:01:10.120,0:01:12.440
ve ona kısaca SKY diyorsunuz.

0:01:13.800,0:01:17.016
SKY'yi zihninizde[br]kilit altında tutuyorsunuz,

0:01:17.040,0:01:18.816
sonraki yedi yıl boyunca sizi

0:01:18.840,0:01:22.160
gizlice rahatsız ediyor.

0:01:23.680,0:01:25.280
Şimdi, gözlerinizi kapatın.

0:01:27.160,0:01:28.520
SKY'yi görebiliyor musunuz?

0:01:31.840,0:01:34.376
Eğer görebiliyorsanız,[br]savaşın görünmez yaralarının

0:01:34.400,0:01:36.816
yüzünü görmeye başlıyorsunuz; bu da

0:01:36.840,0:01:39.696
travma sonrası stres[br]bozukluğu ve travmatik beyin hasarı

0:01:39.720,0:01:41.160
olarak biliniyor.

0:01:42.320,0:01:45.016
Travma sonrası stres[br]bozukluğu yaşamamış olsam da,

0:01:45.040,0:01:46.960
ona hiçbir zaman yabancı olmadım.

0:01:47.800,0:01:51.800
Ben küçük bir kızken, her yaz[br]büyükbabamları ziyaret ederdim.

0:01:52.680,0:01:53.976
Savaşın, akıl üzerindeki

0:01:54.000,0:01:57.400
etkilerini bana tanıtan, büyükbabamdı.

0:01:58.640,0:02:02.336
Büyükbabam Kore Savaşı'nda[br]bir denizci olarak hizmet verirken,

0:02:02.360,0:02:06.240
bir kurşun onun boynunu deldi[br]ve ağlayamayacak bir hâle getirdi.

0:02:07.280,0:02:09.895
Bir sıhhiyenin, onun üzerinden geçip

0:02:09.919,0:02:11.456
ölmek üzere olduğunu belirttiğini

0:02:11.480,0:02:13.120
ve onu ölüme terk ettiğini gördü.

0:02:14.960,0:02:17.576
Yıllar sonra, bu fiziksel yaralar iyileşip

0:02:17.600,0:02:19.216
eve döndükten sonra,

0:02:19.240,0:02:22.800
yaşama dönüş deneyimi[br]hakkında nadiren konuşurdu.

0:02:23.880,0:02:26.536
Fakat geceleri, alt kattaki[br]odasında, onun açık saçık

0:02:26.560,0:02:28.080
bağırdığını duyardım.

0:02:29.080,0:02:32.656
Gün içerisinde ise odaya girdiğimde,[br]onu ürkütmemeye ve üzmemeye dikkat

0:02:32.680,0:02:35.480
ederek, kendimi belli ederdim.

0:02:36.880,0:02:39.416
Günlerinin geri kalanını

0:02:39.440,0:02:41.536
izole ve ağzı kapalı bir biçimde,

0:02:41.560,0:02:44.336
kendisini ifade edecek[br]bir yol bulamadan geçirdi ve

0:02:44.360,0:02:47.120
benim de, henüz onu[br]yönlendirecek araçlarım yoktu.

0:02:49.560,0:02:52.096
20 yaşıma gelene kadar[br]büyükbabamın durumuna

0:02:52.120,0:02:53.880
bir ad verememiştim.

0:02:54.880,0:02:57.936
Sanat terapisinde yüksek lisans yaparken,

0:02:57.960,0:03:01.200
doğal olarak travma[br]çalışmalarına yöneldim.

0:03:02.480,0:03:05.936
Travma sonrası stres[br]bozukluğuyla ilgili derste otururken

0:03:05.960,0:03:07.560
ya da kısaca TSSB,

0:03:08.320,0:03:12.016
büyükbabam gibi acı çeken[br]askerlere yardım etme görevim

0:03:12.040,0:03:13.480
şekil almaya başladı.

0:03:15.160,0:03:17.816
Savaş tarihi boyunca travma sonrası strese

0:03:17.840,0:03:19.440
çeşitli isimler verildi:

0:03:20.480,0:03:21.840
Örneğin; memleket özlemi,

0:03:22.400,0:03:23.680
askerin kalbi,

0:03:24.600,0:03:25.800
savaş bunalımı,

0:03:26.640,0:03:28.720
sersem bakış.

0:03:29.760,0:03:33.416
Ben okumaya devam ederken,[br]yeni bir savaş çıkmaya başlamıştı

0:03:33.440,0:03:36.656
ve modern savaş zırhları[br]ve askeri araçlar sayesinde

0:03:36.680,0:03:40.440
askerler, daha önce sahip olmadıkları[br]patlama yaralarına sahip oluyorlardı.

0:03:41.800,0:03:44.616
Fakat görünmeyen yaralar,[br]yeni seviyelere ulaşıyordu

0:03:44.640,0:03:47.896
ve bu durum, askeri doktorların[br]ve araştırmacıların, beyindeki

0:03:47.920,0:03:53.216
travmatik hasarı ya da TBH'nın [br]ve TSSB'nun etkilerini gerçekten

0:03:53.240,0:03:55.880
anlamayı denemeye itti.

0:03:56.760,0:04:00.136
Teknoloji ve beyin[br]görüntülemedeki gelişmeler sayesinde,

0:04:00.160,0:04:03.296
Broca bölgesinin veya beynin[br]konuşma-dil kısmının, kişisel bir

0:04:03.320,0:04:08.080
travma sonrasında,[br]resmen kapandığını artık biliyoruz.

0:04:09.400,0:04:11.216
Psikolojik değişim ya da genelde

0:04:11.240,0:04:14.336
sessiz terör olarak adlandırılan şey,

0:04:14.360,0:04:16.656
ruh sağlığındaki bozuklukla,

0:04:16.680,0:04:18.416
yargılanma ya da yanlış anlaşılma

0:04:18.440,0:04:19.896
korkusuyla, hatta belki de

0:04:19.920,0:04:22.576
mevcut meşgalelerinden[br]uzak kalmalarıyla bir araya gelerek,

0:04:22.600,0:04:26.600
asker erkek ve kadınlarımızda[br]görünmez mücadelelere neden oldu.

0:04:27.840,0:04:31.416
Nesilden nesile, gaziler

0:04:31.440,0:04:34.696
deneyimleri hakkında konuşmamayı[br]ve yalnızlık içerisinde acı çekmeyi

0:04:34.720,0:04:36.640
tercih ettiler.

0:04:38.960,0:04:41.896
Ülkenin en büyük askeri[br]tıp merkezi olan Walter Reed'de

0:04:41.920,0:04:45.576
bir sanat terapisti olarak ilk işimi[br]aldığımda, işimin benim için biçilmiş

0:04:45.600,0:04:46.800
kaftan olduğunu anladım.

0:04:47.480,0:04:51.376
Kapalı bir psikiyatri ünitesinde[br]birkaç yıl çalıştıktan sonra, aktif olarak

0:04:51.400,0:04:56.296
askerlik hizmeti veren üyelere tüm[br]gövde ışınlaması yapan Ulusal Mükemmellik

0:04:56.320,0:04:59.680
Merkezi'ne, NICoE'ya, transfer oldum.

0:05:00.760,0:05:02.936
Evet, sanat terapisine inanıyordum,

0:05:02.960,0:05:05.976
ancak iri, sert, kuvvetli,[br]erkeksi askerleri ve bazı kadınları;

0:05:06.000,0:05:09.736
sanat yapımına, psikoterapik bir aracı[br]

0:05:09.760,0:05:11.496
olarak bir şans vermeleri için

0:05:11.520,0:05:15.830
ikna etmem gerekiyordu.

0:05:16.680,0:05:20.520
Sonuçlar muhteşemdi.

0:05:22.000,0:05:24.376
Askerler ve kadınlar,[br]etkileyici ve sembolik sanat

0:05:24.400,0:05:27.376
çalışmaları üretiyorlardı ve her çalışma

0:05:27.400,0:05:29.920
bir hikâye anlatıyordu.

0:05:31.400,0:05:34.136
Sanat terapisi sürecinin,[br]beynin konuşma-dil meselesinin

0:05:34.160,0:05:36.120
üzerinden geçtiğini gözlemledik.

0:05:37.040,0:05:41.360
Sanat yapımı, beynin travmayı[br]kodladığı aynı duyu alanlarına erişiyor.

0:05:42.480,0:05:45.936
Askerler, deneyimlerini tehdit[br]içermeyen bir biçimde ele alabilmek için,

0:05:45.960,0:05:47.440
sanat terapisi kullanabilirler.

0:05:48.280,0:05:51.176
Daha sonra fiziksel[br]yaratımlarına kelimeler ekleyerek,

0:05:51.200,0:05:54.600
beynin sağ ve sol[br]yarı kürelerini bütünleştirebilirler.

0:05:56.520,0:05:59.520
Bunun - çizim, resim, kolaj[br]gibi - tüm sanat biçimlerinde işe

0:06:00.120,0:06:02.600
yaradığını gördük, fakat en fazla

0:06:03.400,0:06:06.040
etki bırakan, maske yapımı gibi

0:06:06.680,0:06:07.920
gözüküyor.

0:06:09.120,0:06:12.680
Sonuç olarak, bu görünmez yaraların[br]yalnızca bir ismi yok, aynı zamanda

0:06:13.800,0:06:15.200
yüzleri de var.

0:06:17.280,0:06:19.456
Askerler bu maskeleri yarattıkları zaman,

0:06:19.480,0:06:22.760
gerçekten travmalarının[br]üstesinden gelebiliyorlar.

0:06:23.680,0:06:25.976
Bunun, travmayı[br]atlatmalarına ve iyileştirmeye

0:06:26.000,0:06:29.200
başlamasına neden[br]olması, muhteşem bir şey.

0:06:30.800,0:06:32.080
SKY'yi hatırlıyor musunuz?

0:06:34.320,0:06:37.336
Bu, hastalarımdan birisi[br]için gerçek bir tecrübeydi ve

0:06:37.360,0:06:38.816
o, bu maskeyi yarattığında

0:06:38.840,0:06:41.720
o rahatsız edici görüntüden kurtulabildi.

0:06:42.800,0:06:45.936
Bu süreç, asker için[br]ilk başlarda ürkütücüydü,

0:06:45.960,0:06:48.936
fakat sonrasında SKY'yi,[br]içsel dünyası olarak değil, bir maske

0:06:48.960,0:06:50.616
olarak düşünmeye başladı ve

0:06:50.640,0:06:52.496
her seansın bitişinde bana maskeyi

0:06:52.520,0:06:55.560
uzatıp, "Melissa, ona iyi bak." diyordu.

0:06:56.440,0:07:00.736
En sonunda, SKY'yi bir kutuya koyduk ve

0:07:00.760,0:07:03.216
asker, merkezi terk edeceği zaman,

0:07:03.240,0:07:05.280
onu orada bırakmayı tercih etti.

0:07:06.240,0:07:08.896
Bir yıl sonra SKY'yi[br]yalnızca iki kez gördü

0:07:08.920,0:07:10.646
ve her ikisinde de, SKY gülümsüyordu

0:07:10.646,0:07:12.800
ve asker de gerginlik hissetmemişti.

0:07:14.000,0:07:17.336
Şimdi, bu asker ne zaman travmatik[br]bir anı tarafından rahatsız edilse,

0:07:17.360,0:07:18.800
çizmeye devam ediyor.

0:07:20.000,0:07:22.616
Bu rahatsız edici[br]görüntüleri her çizdiğinde, onları

0:07:22.640,0:07:25.360
ya daha az görüyor ya da hiç görmüyor.

0:07:27.000,0:07:30.696
Filozoflar bizlere, yüzyıllar[br]boyunca, yaratma gücünün,

0:07:30.720,0:07:31.976
tahrip etme gücüyle çok

0:07:32.000,0:07:34.760
yakından bağlantılı olduğunu söylediler.

0:07:35.720,0:07:38.176
Şimdi de bilim, beynin[br]travmatik bir yarayı kaydeden

0:07:38.200,0:07:40.216
kısmının, aynı zamanda iyileşme

0:07:40.240,0:07:43.120
sürecinin de bulunduğu[br]yer olduğunu gösteriyor.

0:07:43.800,0:07:46.880
Sanat terapisi de bize[br]bu bağlantıyı kurmayı öğretiyor.

0:07:48.320,0:07:50.216
Askerlerimizden birisinden,

0:07:50.240,0:07:53.576
maske yapımının, tedavisine nasıl[br]etki ettiğini tanımlamasını istedik

0:07:53.600,0:07:55.200
ve söylediği şey buydu.

0:07:55.760,0:07:58.816
(Video) Asker: Bir şekilde,[br]maskenin içerisine dalıyorsunuz.

0:07:58.840,0:08:00.296
Çizimin içerisine dalıyorsunuz

0:08:00.320,0:08:04.320
ve benim için bu, engeli kaldırdı

0:08:04.920,0:08:07.576
ve ben de yapabildim.

0:08:07.600,0:08:11.216
İki gün sonra ona baktığımda, şöyle dedim;

0:08:11.240,0:08:14.576
"Vay, işte resim, işte[br]anahtar, işte bulmaca" ve

0:08:14.600,0:08:16.656
her şey burada başladı ve devam etti.

0:08:16.680,0:08:20.136
Yani, tedavim buradan,[br]gözden uzak bir yerlere gitti çünkü

0:08:20.160,0:08:22.856
Kurt, bunu açıkla,[br]bunu açıkla diyor gibiydiler.

0:08:22.880,0:08:24.696
23 yıl içerisinde bir ilk olarak,

0:08:24.720,0:08:27.616
bu konuyu açıkça[br]herkesle konuşabiliyordum.

0:08:27.640,0:08:30.736
Eğer istesem şu anda[br]sizinle de bunu konuşabilirdim,

0:08:30.760,0:08:33.416
çünkü o artık kilitli değil.

0:08:33.440,0:08:34.696
Bu muhteşem.

0:08:34.720,0:08:39.400
23 yıllık TSSB ve tüm gövde ışınlamasını[br]bir yerde toplamama neden oldu

0:08:40.280,0:08:46.256
ve bu daha önce

0:08:46.280,0:08:48.400
hiç olmamıştı.

0:08:50.040,0:08:51.240
Üzgünüm.

0:08:51.920,0:08:53.896
Melissa Walker: Geçtiğimiz beş yılda,

0:08:53.920,0:08:57.736
1.000'den fazla maske yaptık.

0:08:57.760,0:08:59.189
Oldukça şaşırtıcı, değil mi?

0:09:00.640,0:09:01.856
Teşekkürler.

0:09:01.880,0:09:04.400
(Alkış)

0:09:07.440,0:09:10.560
Bu süreci büyükbabamla[br]paylaşabilmeyi dilerdim, fakat

0:09:11.800,0:09:13.840
biliyorum ki, bugünün ve yarının

0:09:15.040,0:09:16.696
askerlerinin iyileşmelerine

0:09:16.720,0:09:19.840
yardımcı olacak yollar[br]bulmamız ve onların kendilerini

0:09:21.400,0:09:23.760
iyileştirmeleri için başvurabileceği

0:09:24.640,0:09:26.336
kaynaklar buluyor olmamız

0:09:26.360,0:09:28.360
onu heyecanlandırırdı.

0:09:29.680,0:09:30.896
Teşekkürler.

0:09:30.920,0:09:35.274
(Alkışlar)