0:00:00.767,0:00:03.619
Үнэндээ би зан аашийн хувьд

0:00:03.619,0:00:06.236
барагтаа л уйлдаггүй.

0:00:07.316,0:00:10.596
Гэхдээ миний ажлын хувьд[br]энэ нь сайн зүйл байсан байх.

0:00:11.246,0:00:12.630
Би бол иргэний эрхийн хуульч.

0:00:12.630,0:00:15.634
Энэ дэлхий дээрх бусармаг зүйлсийг[br]бишгүйдээ л харсан.

0:00:17.034,0:00:20.844
Би АНУ дахь цагдаагийн хүчирхийллийн[br]хэргүүдээс ажлын гараагаа эхэлсэн.

0:00:20.844,0:00:24.318
1994 онд Руанда дахь[br]хоморголон устгах явдлыг судлах

0:00:24.318,0:00:29.248
Нэгдсэн Үндэсний Байгууллагын шалгалт[br]судалгааны ажлын даргаар томилогдсон.

0:00:29.908,0:00:33.647
Хоморголон устгах явдлыг судлахад

0:00:33.647,0:00:37.176
нулимс ямар ч тус болдоггүй юм байна лээ.

0:00:37.176,0:00:42.037
Миний харсан, мэдэрсэн, хүрсэн зүйлс

0:00:42.037,0:00:44.864
үгээр илэрхийлэшгүй.

0:00:45.534,0:00:48.601
Харин миний хэлж чадах зүйл бол

0:00:48.601,0:00:50.668
Руанда дахь энэхүү явдал

0:00:50.668,0:00:54.471
өрөвдөн хайрлах өчүүхэн[br]сэтгэлийг гаргаж чадаагүй

0:00:54.471,0:00:57.711
дэлхий дахины хамгийн том[br]алдаануудын нэг.

0:00:57.711,0:01:01.120
Өрөвдөж хайрлах гэсэн англи үг латинаар

0:01:01.120,0:01:06.642
"хамт зовох" гэдэг утгыг илэрхийлдэг.

0:01:06.642,0:01:10.204
Руандад миний үзэж харсан зүйлс

0:01:10.204,0:01:12.790
тэр дундаа хүмүүний зовлон шаналлыг[br]тийм ойроос харахад

0:01:12.790,0:01:16.129
үнэхээр нулимс дуслуултал[br]сэтгэлийг минь хөдөлгөсөн.

0:01:16.129,0:01:18.855
Гэхдээ надаас гадна дэлхий ертөнц

0:01:18.855,0:01:21.370
арай эртхэн хөдөлсөн ч болоосой.

0:01:21.370,0:01:23.034
Зөвхөн нулимс дуслуулах биш

0:01:23.034,0:01:26.834
хоморголон устгах явдлыг зогсоосон бол.

0:01:26.834,0:01:29.292
Үүнтэй харьцуулахад[br]дэлхийн энэрэнгүй сэтгэлийн

0:01:29.292,0:01:35.125
гайхалтай үр дүнг ч бас би хуваалцсан.

0:01:35.125,0:01:38.071
Энэ нь дэлхийн ядуурлын эсрэг тэмцэл юм.

0:01:38.071,0:01:40.854
Магадгүй энд байгаа хүн бүр[br]үүнд гар бие оролцсон байх.

0:01:40.854,0:01:45.852
Үүний тухай анх "We Are the World"[br]дууны хэсгээс мэдэж авсан,

0:01:45.852,0:01:50.287
эсвэл сар бүр ивээн тэтгэдэг[br]хүүхдийн зургаа хөргөгчин дээрээ наах,

0:01:50.287,0:01:54.367
эсвэл цэвэр усны төлөө төрсөн өдрөөрөө[br]хандив өгснөөс эхэлсэн байж магадгүй.

0:01:54.367,0:01:57.581
Би ядуурлын тухай анх яаж мэдсэнээ[br]сайн санадаггүй ч

0:01:57.581,0:02:01.145
хамгийн сэтгэл сэрт хийлгэм[br]тохиолдлыг нь санадаг.

0:02:01.145,0:02:03.307
Тэр бол Венустай анх уулзах үе.

0:02:03.307,0:02:06.029
Тэр Замбид амьдардаг эх хүн.

0:02:06.029,0:02:09.655
Тэр 3 хүүхэдтэй, бэлэвсэн.

0:02:09.655,0:02:13.022
Түүнтэй уулзах үед тэрээр[br]өөрийн түүхийг хуваалцахын тулд

0:02:13.022,0:02:15.695
өөрт байгаа ганц хувцсаа өмсөөд

0:02:15.695,0:02:19.957
нийслэл хотод ирэх гэж[br]20 км алхсан байсан.

0:02:19.957,0:02:23.572
Тэр надтай хамт олон цагаар сууж ярилцан

0:02:23.572,0:02:28.097
ядуурлын ертөнцийг надад таниулсан.

0:02:28.097,0:02:31.238
Тэр зуухан дахь нүүрс хөрч[br]бүр мөсөн унтрахад

0:02:31.238,0:02:34.967
ямар байдгийг надад дүрсэлсэн.

0:02:34.967,0:02:39.729
Тос дуусч хамгийн сүүлийн[br]дусал шавхагдахад,

0:02:39.729,0:02:43.585
хэдий хамаг чадлаараа хичээсэн ч[br]сүүлчийн хоол дуусахад

0:02:43.585,0:02:44.693
ямар байдгийг.

0:02:46.113,0:02:49.096
Тэр хамгийн бага хүү Питерийг

0:02:49.096,0:02:51.878
хоол дутагдлаас болж зовж шаналан

0:02:51.878,0:02:55.954
хөл нь эцэстээ ажиллахгүй болохыг[br]харж суухаас өөр аргагүй байсан.

0:02:55.954,0:02:59.302
Хүүгийнх нь нүүр зэвхий дааж

0:02:59.302,0:03:03.480
эцэст нь Питерийн бие ч бас[br]хөрч хүйтэн болсон.

0:03:06.130,0:03:11.811
50 жилийн турш үүнтэй ижил түүхүүд[br]бидний сэтгэлийг хөдөлгөсөөр ирсэн.

0:03:11.811,0:03:14.661
Хүүхдүүд нь идэх хоолтой[br]хүмүүсийг хөдөлгөж чадсан.

0:03:14.661,0:03:17.330
Биднийг зөвхөн дэлхийн ядууралд[br]санаа зовнихоос гадна

0:03:17.330,0:03:22.020
энэ зовлон шаналлыг зогсооход[br]гар бие оролцтол биднийг хөдөлгөсөн.

0:03:22.020,0:03:25.493
Мэдээж биднийг хангалттай ихийг[br]хийж чадаагүй, хийсэн зүйлс нь

0:03:25.493,0:03:29.715
хангалттай үр дүнтэй байж чадаагүй гэж[br]шүүмжлэх нь олонтаа ч

0:03:29.715,0:03:32.845
яг үнэн бодит байдал ийм байна:

0:03:32.845,0:03:36.396
дэлхийн ядуурлын эсрэг тэмцэл нь

0:03:36.396,0:03:41.531
хүн төрөлхтний түүхийн туршид[br]хайр энэрлийг харуулж чадсан

0:03:41.531,0:03:44.673
хамгийн өргөн хүрээтэй,[br]удаан хугацааны илрэл болов уу.

0:03:44.673,0:03:48.322
Ингээд би та бүхэнд[br]энэхүү асуудлын тухай

0:03:48.322,0:03:52.615
таны бодлыг орвонгоор нь өөрчлөх[br]хэдэн баримтыг танилцуулмаар байна.

0:03:52.615,0:03:55.438
Гэхдээ юун түрүүнд таны[br]мэддэг зүйлээс эхэлье.

0:03:55.438,0:03:58.920
30 жилийн өмнө намайг[br]ахлах сургуулиа төгсөж байхад

0:03:58.920,0:04:05.297
өдөр бүр 40 мянган хүүхэд ядуурлаас болж[br]үхдэг гэж бидэнд хэлж байсан.

0:04:05.297,0:04:09.669
Өнөөдөр энэ тоо 17 мянга хүртэл буурчээ.

0:04:09.669,0:04:11.675
Бас л их тоо хэдий ч

0:04:11.675,0:04:14.352
энэ нь жил бүр 8 сая хүүхэд

0:04:14.352,0:04:18.900
ядуурлаас болж үхдэггүй гэсэн үг.

0:04:19.650,0:04:22.067
Үүнээс гадна дэлхий дээр[br]амьдардаг хүмүүсийн дунд

0:04:22.067,0:04:24.230
өдөрт 1.25 доллараар[br]амь зуудаг буюу

0:04:24.230,0:04:27.567
хэт ядууралд амьдардаг хүмүүсийн тоо

0:04:27.567,0:04:31.179
50 хувь байсан бол

0:04:31.179,0:04:34.413
одоо 15 хувь хүртэл буурсан.

0:04:35.403,0:04:36.853
Энэ бол маш том дэвшил,

0:04:36.853,0:04:41.678
хүн болгоны юунд хүрч болох тухай[br]төсөөллийг давсан үзүүлэлт.

0:04:42.258,0:04:45.123
Миний бодлоор бид бүгдээрээ

0:04:45.123,0:04:49.399
үнэнийг хэлэхэд өөрсдөөрөө бахархаж,

0:04:49.399,0:04:53.284
энэрэнгүй сэтгэл сая сая хүмүүний[br]зовлон шаналлыг зогсоох

0:04:53.284,0:04:58.476
ямар их агуу хүчтэйг харж урамших ёстой.

0:04:58.476,0:05:02.852
Гэхдээ танд төдийлөн сонсогддоггүй[br]зүйлийн талаар одоо ярья.

0:05:02.852,0:05:07.586
Гэхдээ ядуурлын тэр түвшинг[br]өдөрт 2 доллар болгож өөрчилбөл

0:05:07.586,0:05:11.035
намайг ахлах сургуульд байхад ядуу байсан

0:05:11.035,0:05:13.937
тэдгээр 2 тэрбум хүн

0:05:13.937,0:05:15.958
35 жилийн дараа ч

0:05:15.958,0:05:18.667
бараг л нэн ядуу гэсэн түвшиндээ[br]байсаар л байх болно.

0:05:18.667,0:05:23.686
Тэгэхээр яагаад ийм олон тэрбум хүн[br]нэн ядууралд байсаар байна вэ?

0:05:24.396,0:05:27.351
Бүгдээрээ Венусын тухай дахиад нэг бодъё.

0:05:27.351,0:05:31.123
Эхнэр бид хоёр олон жилийн турш[br]аливаад энэрэнгүй сэтгэлээр хандаж

0:05:31.123,0:05:33.952
хүүхэд ивээн тэтгэж,[br]багахан хэмжээний зээл олгож,

0:05:33.952,0:05:37.471
гадаадын тусламжид[br]дэмжлэг үзүүлсээр ирсэн.

0:05:37.471,0:05:40.563
Гэхдээ Венустай уулзахаас өмнө

0:05:40.563,0:05:43.200
эдгээр аргууд түүний хүүгээ алдах болсон[br]шалтгааныг нь

0:05:43.200,0:05:48.696
ерөөсөө авч хэлэлцдэггүй гэдгийг[br]огт мэддэггүй байлаа.

0:05:49.806,0:05:54.243
"Бид уг нь болж байсан юм"[br]гэж Венус хэллээ.

0:05:54.243,0:05:58.785
"Тэгээд Брутс гай тарьж эхэлсэн."

0:05:58.785,0:06:01.755
Брутс бол Венусын хөрш,[br]"гай тарьсан" гэдэг нь

0:06:01.755,0:06:05.281
Венусын нөхөр өөд болсны дараах[br]явдлыг хэлж байгаа юм.

0:06:05.281,0:06:09.213
Брутс зүгээр орж ирээд л[br]Венусыг хүүхдүүдтэй нь хөөж гаргаад,

0:06:09.213,0:06:12.965
газрыг нь булааж, зах дээрх[br]лангууг нь дээрэмдсэн.

0:06:14.385,0:06:19.342
Хар даа, Венус хүчирхийллээс болж[br]нэн ядуу болсон байгаа биз.

0:06:20.882,0:06:22.891
Тэгээд надад ийм бодол төрсөн:

0:06:22.891,0:06:26.690
мэдээж хэрэг хүүхэд ивээн тэтгэх хөтөлбөр,[br]жижиг дунд зээл,

0:06:26.690,0:06:30.552
ядуурлын эсрэг уламжлалт[br]хөтөлбөрүүдийн аль нь ч

0:06:30.552,0:06:34.518
Брутсыг зогсоохгүй шүү дээ.

0:06:34.518,0:06:37.872
Учир нь тэдгээр арга нь[br]үүнд зориулагдаагүй.

0:06:37.872,0:06:42.878
Гризелдатай уулзахад[br]энэ бодол улам батжсан.

0:06:42.878,0:06:47.097
Тэр бол Гуатэмалагийн[br]маш ядуу хэсэгт амьдардаг

0:06:47.097,0:06:48.913
цовоо сэргэлэн охин.

0:06:48.913,0:06:51.310
Олон жилийн туршлагаас харахад

0:06:51.310,0:06:53.881
Гризелда болон түүний гэр бүлийг

0:06:53.881,0:06:56.725
нэн ядуурлаас салгахад тэдний хийж чадах

0:06:56.725,0:06:59.390
магадгүй цорын ганц хүчтэй зэвсэг бол

0:06:59.390,0:07:02.514
Гризелдаг сургуульд явуулах.

0:07:02.514,0:07:07.239
Мэргэжилтнүүд үүнийг[br]"охин хүүхдийн нөлөө" гэдэг.

0:07:07.239,0:07:11.321
Гэхдээ анх түүнтэй танилцахад[br]Гризелда сургуульд явдаггүй байсан.

0:07:11.321,0:07:14.878
Тэр бүү хэл гэрээсээ гарах нь ч ховор.

0:07:16.388,0:07:18.173
Бидэнтэй уулзахаас хэдэн өдрийн өмнө

0:07:18.173,0:07:20.818
сүмээс гараад харих гээд[br]гэрийнхэнтэйгээ алхаж байхад нь

0:07:20.818,0:07:23.133
гэгээн цагаан өдрөөр гудамжинд

0:07:23.133,0:07:26.610
орон нутгийнх нь хэдэн залуус[br]гэрийнхнээс нь булаагаад

0:07:26.610,0:07:29.708
хэрцгийгээр хүчирхийлсэн байсан.

0:07:29.708,0:07:34.205
Уг нь Гризелда сургуульд явах[br]бүрэн бололцоотой,

0:07:34.205,0:07:37.626
харин тийшээ очих зам нь аюултай байсан.

0:07:37.626,0:07:40.466
Гризелда бол цор ганц жишээ биш.

0:07:40.466,0:07:43.190
Дэлхий даяар өдөр тутамд

0:07:43.190,0:07:48.301
15-44 насны охид, эмэгтэйчүүд

0:07:48.301,0:07:52.386
гэр бүлийн болон бэлгийн[br]хүчирхийлэлд өртдөг бөгөөд

0:07:52.386,0:07:55.872
энэ 2 төрлийн хүчирхийлэл нь

0:07:55.872,0:08:00.684
малари, авто машины осол, дайн гурвын[br]нийт эндэгдлийн тоотой харьцуулахад

0:08:00.684,0:08:07.688
илүү олон үхэл бас[br]хөгжлийн бэрхшээлд хүргэдэг.

0:08:11.298,0:08:16.075
Яг үнэндээ дэлхийн ядуучууд[br]хүчирхийллийн системд гацчихаад байна.

0:08:16.075,0:08:20.108
Жишээ нь, Өмнөд Азид будааны тээрмийн[br]хажуугаар давхиж гарахдаа

0:08:20.108,0:08:21.605
турж эцсэн нуруун дээрээ

0:08:21.605,0:08:25.089
45 кг жинтэй шуудай гурилыг олноор нь[br]үүрээд явж байгаа залууг харж болно.

0:08:25.089,0:08:26.907
Гэтэл би бүр сүүлд л

0:08:26.907,0:08:29.349
түүнийг боол гэдгийг нь мэдэх болно.

0:08:29.349,0:08:33.738
Намайг ахлах сургуульд байхаас л[br]түүнийг хүчээр тээрэмд боолчилсон.

0:08:34.828,0:08:38.239
Яг энэ орон нутагт ядуурлын эсрэг[br]хэдэн арван жил хэрэгжүүлсэн хөтөлбөр

0:08:38.239,0:08:42.321
будааны тээрэмд болж буй зодож, хүчиндэж,

0:08:42.321,0:08:45.957
тамлан зовоох хүчирхийллээс[br]тэр залуу болон түүн шиг

0:08:45.957,0:08:49.652
хэдэн зуун хүнийг аварч чадаагүй.

0:08:49.652,0:08:54.032
Тэр байтугай ядуурлын эсрэг[br]хагас зууны турш хэрэгжүүлсэн хөтөлбөр

0:08:54.032,0:08:57.706
хүмүүний түүхийн явцад хамгийн их хүнийг

0:08:57.706,0:09:01.071
ядууралд үлдээсэн тохиолдол юм.

0:09:01.071,0:09:07.050
Мэргэжилтнүүдийн үзэж байгаагаар өнөөдөр[br]дэлхий дээр 35 сая хүн ядуурал дунд байна.

0:09:07.050,0:09:10.711
Энэ нь өнөөдрийн бидний сууж байгаа

0:09:10.711,0:09:14.179
Kанадын хүн амтай тэнцүү гэсэн үг.

0:09:14.179,0:09:17.483
Ийм учраас цаг хугацааны эрхээр[br]би ядуурлын энэхүү тархалтыг

0:09:17.483,0:09:19.772
"Царцааны Нөлөө" гэж нэрлэх болсон.

0:09:19.772,0:09:22.783
Учир нь ядуучуудын хувьд энэ нь[br]яг л тархалт шиг нүргэлж

0:09:22.783,0:09:25.571
бүгдийг устган сүйтгэдэг.

0:09:25.571,0:09:29.954
Нэн ядуу орон нутгийнхныг[br]одоо судлаад үзэх юм бол

0:09:29.954,0:09:34.038
оршин суугчдын хамгийн их айдаг зүйл бол[br]хүчирхийлэл гэж хариулна.

0:09:34.038,0:09:36.607
Гэхдээ тэдний айдаг хүчирхийлэл бол

0:09:36.607,0:09:39.785
хомроглон устгах эсвэл дайн биш,

0:09:39.785,0:09:42.140
харин өдөр тутмын хүчирхийлэл.

0:09:42.140,0:09:45.353
Тэгээд хуульч хүнийхээ хувьд нэн түрүүнд

0:09:45.353,0:09:47.667
хуулийг нь өөрчилье гэсэн бодол төрсөн.

0:09:47.667,0:09:51.167
Ядуучуудын эсрэг хүчирхийллийн[br]бүх хэлбэрийг хууль бус болгоё.

0:09:51.167,0:09:54.902
Гэтэл дараа нь аль хэдийн[br]ийм хууль байгааг мэдсэн.

0:09:54.902,0:09:57.742
Асуудал нь ядууст зориулсан[br]хууль байхгүйд биш,

0:09:57.742,0:10:01.442
харин хууль хэрэгжүүлэлт байдаггүй.

0:10:02.542,0:10:04.185
Хөгжиж буй оронд

0:10:04.185,0:10:07.250
хамгийн наад захын хууль ч хэрэгждэггүй ба

0:10:07.250,0:10:10.416
НҮБ-аас саяхан гаргасан тайланд

0:10:10.416,0:10:15.560
"ихэнх ядуу хүмүүс хуулийн хамгаалалтаас[br]ангид амьдардаг" гэдгийг тогтоосон.

0:10:15.560,0:10:19.572
Үнэндээ та бид нар энэ яг[br]юу гэсэн үг болохыг сайн мэдэхгүй.

0:10:19.572,0:10:21.199
Учир нь бид үүнийг

0:10:21.199,0:10:23.688
биеэрээ мэдэрч туулаагүй.

0:10:23.688,0:10:26.765
Бүрэн хэрэгждэг хууль гэдэг бидний хувьд[br]зүгээр л төсөөлөл төдий.

0:10:26.765,0:10:31.137
Үнэндээ энэхүү төсөөллийг[br]эдгээр тоо бүрэн илэрхийлнэ:

0:10:31.137,0:10:33.598
9-1-1.

0:10:33.598,0:10:36.765
Энэ бол мэдээж Kанад болон АНУ-д

0:10:36.765,0:10:40.066
яаралтай тусламж дуудах утасны дугаар.

0:10:40.066,0:10:44.147
Цагдаад ирүүлэх энэхүү дуудлаганд[br]хариу арга хэмжээ авах хугацаа

0:10:44.147,0:10:45.810
дунджаар 10 минут байдаг.

0:10:45.810,0:10:48.995
Бид үүнийг үргэлж байх ёстой[br]мэтээр л хүлээж авдаг.

0:10:48.995,0:10:53.512
Тэгвэл таныг хамгаалах[br]хууль хэрэгжүүлэлт байхгүй бол яах вэ?

0:10:54.582,0:10:59.204
Саяхан Орегон дахь нэгэн эмэгтэй[br]энэ ямар байхыг мэдэрсэн.

0:10:59.204,0:11:03.545
Амралтын өдрийн орой[br]харанхуй гэртээ ганцаараа байхад нь

0:11:03.545,0:11:06.250
нэгэн эр гэр лүү нь дайрч орсон.

0:11:06.250,0:11:08.857
Түүний хувьд энэ яг[br]хар дарсан зүүд шиг л байлаа.

0:11:08.857,0:11:12.655
Учир нь тэр эр 2 долоо хоногийн өмнө

0:11:12.655,0:11:15.193
түүн рүү дайрснаас болж эмнэлэгт[br]хэвтэхэд нь хүргэсэн.

0:11:15.193,0:11:18.551
Айж сандраад, утсаа аван[br]хийх ёстойгоо хийлээ:

0:11:18.551,0:11:21.196
911 рүү залгатал

0:11:21.196,0:11:26.028
мужийн төсөв татагдсанаас болоод

0:11:26.028,0:11:29.397
амралтын өдрүүдээр хууль сахиулагч[br]дуудах боломжгүйг олж мэдсэн.

0:11:29.397,0:11:30.187
Сонс доо.

0:11:30.187,0:11:33.006
Диспетчер: Надад тан руу[br]явуулах хүн алга аа.

0:11:33.006,0:11:34.023
Эмэгтэй: За.

0:11:34.023,0:11:37.686
Диспетчер: Тэр дотор орж ирээд[br]тан руу дайрвал

0:11:37.686,0:11:39.619
түүнийг яваач гэж асууж болох уу?

0:11:39.619,0:11:42.412
Эсвэл тэр ямар нэгэн бодис[br]хэрэглэсэн эсэхийг та мэдэх үү?

0:11:42.412,0:11:45.505
Эмэгтэй: Би аль хэдийн асуусан.[br]Түүнд 911 рүү залгаснаа ч хэлсэн.

0:11:45.505,0:11:48.088
Өмнө хаалга эвдлээд орж ирээд[br]над руу дайрч байсан.

0:11:48.088,0:11:49.033
Диспетчер: Аанхаа.

0:11:49.033,0:11:50.186
Эмэгтэй: Харин тэгээд...

0:11:50.186,0:11:53.405
Диспетчер: Танд гэрээсээ аюулгүйхэн[br]гараад явах боломж байгаа юу?

0:11:53.405,0:11:56.822
Эмэгтэй: Байхгүй. Тэр миний гарч болох[br]ганц замыг минь хаачихсан байна.

0:11:56.822,0:11:59.968
Диспетчер: Тэгэхээр миний хийж чадах[br]зүйл бол танд зөвлөгөө өгч

0:11:59.968,0:12:02.684
цагдаагийн хэлтэст[br]маргааш мэдэгдэх л байна.

0:12:02.684,0:12:07.496
Тэр орж ирээд ямар нэгэн зэвсэгтэй

0:12:07.496,0:12:10.822
эсвэл бие махбодийн гэмтэл[br]учруулах гэвэл мэдээж өөр хэрэг.

0:12:10.822,0:12:13.489
Цагдаагийн хэлтэс энд ажилладаггүйг[br]мэдэж байгаа байх.

0:12:13.489,0:12:16.145
Надад тан руу явуулах хүн байдаггүй ээ.

0:12:17.735,0:12:20.388
Гари Хоген: Харамсалтай нь,[br]гэртээ байсан тэр эмэгтэй

0:12:20.388,0:12:26.327
харгис хэрцгийгээр зодуулж,[br]боймлуулж, бас хүчиндүүлсэн.

0:12:26.327,0:12:32.371
Учир нь хуулийн гадуур[br]амьдарна гэдэг ийм л хэрэг.

0:12:33.841,0:12:37.855
Энд л хэдэн тэрбум ядуус амьдарч байна.

0:12:40.015,0:12:42.443
Энэ хэрхэн харагддаг вэ гэж үү?

0:12:42.443,0:12:46.871
Боливт, жишээлбэл, эрэгтэй хүн[br]ядуу хүүхдийг хүчиндвэл

0:12:46.871,0:12:51.544
тэр эр угаалгын өрөөндөө[br]хальтирч үхэх магадлал нь

0:12:51.544,0:12:54.942
үйлдсэн гэмт хэргийнхээ төлөө[br]шоронд явахаас их.

0:12:56.002,0:13:00.687
Өмнөд Азид хэрвээ чи хэн нэгнийг[br]боолчлох юм бол

0:13:00.687,0:13:03.610
аянганд цохиулж нас барах магадлал чинь

0:13:03.610,0:13:06.660
хийсэн гэмт хэргийнхээ төлөө[br]шоронд суухаас их.

0:13:06.660,0:13:11.639
Ингээд л өдөр тутмын хүчирхийллийн[br]тархалт даамжирсаар байдаг.

0:13:11.639,0:13:15.738
Энэ нь бас өдөрт 2 доллараар амь зууж буй[br]хэдэн тэрбум хүмүүст

0:13:15.738,0:13:19.315
туслах гэсэн бидний оролдлогыг[br]нурааж байдаг.

0:13:19.315,0:13:21.817
Учир нь тоо баримт худлаа ярьдаггүй.

0:13:21.817,0:13:24.876
Хэдий ядууст бүхий л төрлийн үйлчилгээ,[br]эд хөрөнгө тарааж өгсөн ч

0:13:24.876,0:13:26.229
үүнийг нь булаагаад байгаа

0:13:26.229,0:13:29.155
дээрэлхүү нөхдүүдэд арга хэмжээ авч[br]гарыг нь хүлэхгүй л бол

0:13:29.155,0:13:30.990
гаргасан хүч хөдөлмөрийнхөө

0:13:30.990,0:13:35.349
урт хугацааны нөлөөг хараад[br]таны урам хугарна.

0:13:35.889,0:13:39.660
Уг нь буурай хөгжилтэй орнуудын[br]хуулийн сул хэрэгжилт

0:13:39.660,0:13:42.675
олон улс даяарх ядуурлын эсрэг тэмцлийн

0:13:42.675,0:13:45.915
чухал асуудлуудын нэг баймаарсан.

0:13:45.915,0:13:48.048
Гэтэл тийм биш.

0:13:49.028,0:13:52.685
Олон улсын тусламжийн[br]хянан шалгагчид

0:13:52.685,0:13:56.659
хууль үйлчилдэггүй өдөр тутмын[br]хүчирхийллээс ядуусыг хамгаалахад

0:13:56.659,0:14:00.990
ганц ч хувь тусламж үйлчилгээ[br]чиглэдэггүй гэдгийг тогтоосон.

0:14:00.990,0:14:04.296
Үнэндээ ядуусын эсрэг хүчирхийллийг[br]ярьж эхлэхдээ

0:14:04.296,0:14:07.805
бид байж болох хамгийн буруу[br]талаас нь ярьдаг.

0:14:07.805,0:14:10.888
Цэвэр усны нэгэн байгууллага[br]охид ус авах гэж яваад

0:14:10.888,0:14:14.480
замдаа хүчиндүүлдэг тухай[br]сэтгэл өвтгөм түүх ярьснаа

0:14:14.480,0:14:18.780
тэр худгийг нь ойртуулж[br]охидын явах замыг нь

0:14:18.780,0:14:21.745
богиносгох шийдлээ[br]магтан сайшаасан.

0:14:21.745,0:14:23.953
Ингээд л болоо.

0:14:24.863,0:14:27.543
Тэр орон нутагт байсаар байгаа

0:14:27.543,0:14:30.273
гэмт хэрэг үйлдсэн этгээдийн тухай[br]нэг ч үг байхгүй шүү.

0:14:31.813,0:14:34.127
Хэрэв манай сургуулийн нэг охин

0:14:34.127,0:14:37.273
сургуулийн номын сан явах замдаа[br]хүчиндүүлсэн бол

0:14:37.273,0:14:43.121
бид хэзээ ч номын санг нь ойртуулснаа[br]бахархаж тэмдэглэхгүйдэг.

0:14:43.121,0:14:47.112
Ингэсэн атлаа яагаад ч юм[br]ядуусын хувьд энэ нь зүгээр хэрэг үү?

0:14:48.915,0:14:51.469
Яг үнэндээ эдийн засгийн хөгжлийн болон

0:14:51.469,0:14:53.775
ядуурлын бууралтын[br]уламжлалт мэргэжилтнүүд

0:14:53.775,0:14:56.035
үүнийг яаж шийдвэрлэхээ мэддэггүй.

0:14:56.035,0:14:57.856
Тэгээд яадаг гээч?

0:14:57.856,0:14:59.947
Тэд зүгээр л энэ тухай ярьдаггүй.

0:15:01.237,0:15:05.408
Хөгжиж буй орны ядууст

0:15:05.408,0:15:08.188
хууль үйлчилдэггүй асуудал

0:15:08.188,0:15:10.072
яагаад ийм орхигдмол вэ гэвэл

0:15:10.072,0:15:13.957
суурь шалтгаан нь тухайн оронд байгаа[br]мөнгөтэй хүмүүст

0:15:13.957,0:15:16.075
энэ нь тийм ч хэрэгтэй зүйл биш.

0:15:17.165,0:15:19.745
Би саяхан Дэлхийн Эдийн Засгийн[br]Форумд оролцохдоо

0:15:19.745,0:15:23.689
хөгжиж буй оронд маш том бизнес[br]эрхэлдэг захирлуудтай ярилцахдаа

0:15:23.689,0:15:25.771
тэднээс ингэж асуулаа:

0:15:25.771,0:15:31.325
"Та нар өөрсдийн хүмүүс болон өмч хөрөнгөө[br]хүчирхийллээс яаж хамгаалдаг юм бэ?"

0:15:31.325,0:15:36.147
Тэд бие бие рүүгээ харснаа[br]бараг л нэгэн дуугаар ингэж хэлсэн:

0:15:36.147,0:15:38.174
"Худалдаад л авчихдаг."

0:15:39.474,0:15:43.336
Чухамхүү хөгжиж буй оронд[br]хувийн хамгаалалтын алба

0:15:43.336,0:15:50.146
төрийн цагдаагийн албанаас[br]4, 5, 7 дахин их байдаг.

0:15:50.146,0:15:57.608
Африкт тус тивийн хамгийн том[br]ажил олгогч бол хувийн хамгаалалт.

0:15:58.884,0:16:02.702
Баячууд нь аюулгүй байдалдаа[br]мөнгө төлөөд баяжсаар байна шүү дээ.

0:16:02.702,0:16:06.504
Харин ядуус үүнд мөнгө төлж[br]чадахгүй юм чинь

0:16:06.504,0:16:09.074
ямар ч хамгаалалтгүй[br]газарт чирэгдсээр байна.

0:16:10.464,0:16:14.896
Энэ бол маш олныг хамарсан,[br]маргаантай шившигт явдал.

0:16:14.896,0:16:17.849
Энэ заавал ийм байх албагүй.

0:16:17.849,0:16:20.416
Хэрэгждэггүй хуулийг засаж болно.

0:16:20.416,0:16:22.496
Хүчирхийллийг зогсоож болно.

0:16:22.496,0:16:24.888
Эрүүгийн эрх зүйн бараг бүх л систем

0:16:24.888,0:16:27.417
анхандаа авилгад идэгдсэн,[br]ажиллагаагүй байдаг ч

0:16:27.417,0:16:31.687
үүнийг тасралтгүй хүчин чармайлтаар болон[br]бууж өгөлгүйгээр залруулж болно.

0:16:31.687,0:16:33.930
Урагш явах зам их энгийн.

0:16:33.930,0:16:37.377
Нэгт, ядуурлын эсрэг тэмцэхдээ

0:16:37.377,0:16:41.144
хүчирхийллийг зогсоох оролдлогод[br]ач холбогдол өгч эхлэх хэрэгтэй.

0:16:41.144,0:16:43.578
Дэлхий нийтийн ядуурлын эсрэг[br]тэмцлийн тухай ярихдаа

0:16:43.578,0:16:48.172
хүчирхийллийн асуудлыг дурдахгүй бол[br]тэр яриаг сонсоод ч хэрэггүй.

0:16:49.416,0:16:53.792
Хоёрт, хөгжиж буй орнуудад[br]хувийн хамгаалалт биш,

0:16:53.792,0:16:57.729
хүн бүхэнд аюулгүй байдлыг олгодог

0:16:57.729,0:17:01.086
нийгмийн эрх зүйн системийг[br]шинээр бүтээхэд нь

0:17:01.086,0:17:02.652
мэдлэгээсээ хуваалцаж

0:17:02.652,0:17:05.299
хөрөнгө оруулалт хийж эхэлье.

0:17:06.349,0:17:09.031
Эдгээр өөрчлөлт нь[br]бүрэн боломжтой төдийгүй

0:17:09.031,0:17:11.640
өнөөдөр ч хэрэгжиж байна.

0:17:11.640,0:17:14.778
Саяхан Филлипиний хоёр дахь том хотод

0:17:14.778,0:17:17.254
орон нутгийн өмгөөлөгчид болон[br]

0:17:17.254,0:17:20.260
хууль сахиулах ажилтнууд хамтран

0:17:20.260,0:17:27.118
авилгад идэгдсэн цагдаагийн алба,[br]шүүхийг өөрчилж

0:17:27.118,0:17:29.395
дөрөвхөн жилийн хугацаанд

0:17:29.395,0:17:32.507
ядуу хүүхдийн эсрэг арилжааны зорилготой[br]бэлгийн хүчирхийллийг

0:17:32.507,0:17:37.671
79 хувиар багасгасан төслийг[br]Гэйтс Сангаас санхүүжүүлсэн.

0:17:39.758,0:17:43.302
Түүхээс харахад,

0:17:43.302,0:17:48.859
тайлбарлаж бас уучилж боломгүй тохиолдлууд

0:17:48.859,0:17:52.080
ихэвчлэн илүү энэрэнгүй[br]байж чадаагүй явдлууд байдаг.

0:17:53.480,0:17:58.208
Учир нь миний бодлоор түүх биднийг[br]ач, зээ нарын минь өмнө шүүхэд дуудаж

0:17:58.208,0:17:59.969
тэд ингэж асууна:

0:17:59.969,0:18:03.211
"Өвөө, эмээ, та хаана байсан бэ?

0:18:04.211,0:18:07.766
Eврейчүүд нацистуудаас зугтаж[br]манай эрэгт иртэл

0:18:07.766,0:18:09.695
оруулахгүй гэхэд нь өвөө та хаана байв?

0:18:09.695,0:18:11.823
Та хаана байсан юм бэ?

0:18:11.823,0:18:14.223
Эмээ, манай япон-америк хөршийг

0:18:14.223,0:18:18.276
дайны хорих бааз руу алхуулж байхад[br]та хаана байв?

0:18:18.276,0:18:20.665
Харин та, өвөө, манай африк-америк хөршийг

0:18:20.665,0:18:22.938
сонгууль өгөх гэсний төлөө

0:18:22.938,0:18:26.458
балбаж байхад хаана байв?"

0:18:26.458,0:18:30.702
Үүнтэй адилаар үр хүүхдүүд минь[br]ингэж асууна:

0:18:30.702,0:18:33.143
"Өвөө, эмээ, дэлхийн 2 тэрбум ядуус

0:18:33.143,0:18:37.636
өдөр тутамдаа хүчирхийлэлд өртөж[br]хуульгүй нийгэмд живж байхад

0:18:37.636,0:18:40.337
та хаана байсан юм бэ?"

0:18:41.287,0:18:47.852
Хариуд нь бид энэрэнгүй сэтгэлээр хандаж,[br]дуу хоолойгоо нэгтгэн

0:18:47.852,0:18:55.684
хүчирхийллийг зогсооход бүгд хөдөлж чадсан[br]гэж хэлнэ гэдэгт найдаж байна.

0:18:55.684,0:18:58.141
Маш их баярлалаа.

0:18:58.141,0:19:01.830
(Алга ташилт)

0:19:13.890,0:19:16.785
Kрис Андерсон:[br]Учир утга бүхий илтгэл байлаа.

0:19:16.785,0:19:19.064
Цагдаагийн сургуулилтыг сайжруулахад

0:19:19.064,0:19:25.588
яг юу хийгдсэн тухай[br]зарим зүйлсээс хуваалцаач.

0:19:25.588,0:19:27.427
Энэ хэр хэцүү вэ?

0:19:27.427,0:19:31.009
ГХ: Яг одоо хийгдэж байгаа[br]сайшаалтай зүйлсийн нэг бол

0:19:31.009,0:19:35.619
эдгээр систем нуран унахад ямар үр дүн[br]гарч болох нь илт харагдаж эхэлсэн.

0:19:35.619,0:19:38.981
Тэр бүү хэл төрөөс ч[br]үүнийг хийе гэж санаачлага гарсан.

0:19:38.981,0:19:43.256
Одоо мэдлэгээ шилжүүлэх, нөөцөөр хангах[br]санхүүжилт л дутаад байна.

0:19:43.256,0:19:46.509
Улс төрийн эрх ашгийн[br]зөрчил гарах нь ойлгомжтой ч

0:19:46.509,0:19:48.324
энэ бол ялж болохуйц тэмцэл.

0:19:48.324,0:19:51.013
Учир нь манай Олон Улсын[br]Эрх Зүйн Төлөөлөгчийн Газраас

0:19:51.013,0:19:53.732
олон оронд хийсэн судалгаа[br]их нааштай үр дүн үзүүлсэн.

0:19:53.732,0:19:57.233
KА: Тэгвэл нэг оронд цагдаагийн албанд

0:19:57.233,0:20:00.358
өөрчлөлт хийхэд хэр өртөгтэй байдаг вэ?

0:20:00.358,0:20:02.538
Мэдээж энэ бол зөвхөн[br]ганцхан хэсэг нь л дээ.

0:20:02.538,0:20:06.964
ГХ: Гуатэмалад орон нутгийн цагдаа,[br]шүүхийн систем, прокурортой хамтран

0:20:06.964,0:20:10.176
эдгээр хэргүүдийг илүү[br]үр дүнтэй шийдвэрлэхэд

0:20:10.176,0:20:12.819
тэднийг давтан сургах төсөл эхлүүлсэн.

0:20:12.819,0:20:17.131
Бэлгийн хүчирхийллийн[br]гэмт хэрэгтэнг яллах явдал

0:20:17.131,0:20:19.967
1000%-иар нэмэгдэхийг харсан.

0:20:19.967,0:20:24.356
Энэхүү төсөл нь жилдээ[br]1 сая доллараар санхүүждэг ба

0:20:24.356,0:20:26.662
бэлтгэгдэж, удирдуулбал зөв ажилладаг

0:20:26.662,0:20:30.838
эрүүгийн эрх зүйн[br]хөдөлгөгч хүч болохынхоо хувьд

0:20:30.838,0:20:34.935
оруулсан санхүүжилтийнхээ түвшинд[br]чамлалтгүй үр дүн үзүүлсэн.

0:20:34.935,0:20:38.138
Тэгээд эдгээр улс орнууд, [br]ялангуяа дундаж давхаргынхан

0:20:38.138,0:20:41.282
эдгээр тогтворгүй байдал,[br]аюулгүй байдлын хувьчлалыг хараад

0:20:41.282,0:20:45.150
ирээдүйдээ огт итгэлгүй болчихсон хүмүүст

0:20:45.150,0:20:48.341
боломж байгаа, өөрчлөлтөд хүрэх[br]зам байгаа гэж бодож байна.

0:20:48.341,0:20:53.418
KA: Үүнийг бий болгохын тулд гинжний[br]бүх хэсгийг харах хэрэгтэй байх.

0:20:53.421,0:20:55.676
Цагдаа, тэгээд өөр хэн байдаг вэ?

0:20:55.676,0:20:57.957
ГХ: Хууль сахиулах нь мэдээж

0:20:57.957,0:20:59.400
цагдаагаас эхэлнэ.

0:20:59.400,0:21:02.083
Тэд бол эрх зүйн гол зангидагч хүч.

0:21:02.083,0:21:04.030
Гэвч тэд зүгээр прокурорт,

0:21:04.030,0:21:06.265
прокурор нь цааш шүүхэд[br]дамжуулаад л орхичихдог.

0:21:06.265,0:21:08.847
Эдгээр үе шатуудад хүчирхийллийг[br]даван туулагчийг

0:21:08.847,0:21:10.863
нийгмийн үйлчилгээ[br]дэмжих хэрэгтэй болдог.

0:21:10.863,0:21:13.675
Тийм учраас эдгээрийг бүгдийг нь[br]нэгтсэн аргачлал хэрэгтэй.

0:21:13.675,0:21:16.436
Өмнө нь шүүхийг сургасан ч

0:21:16.436,0:21:19.590
энгийн ард иргэдийг маш сайн[br]хуулийн хэрэгжилтээр хамгаалахын оронд

0:21:19.590,0:21:22.027
цагдаагаас хангалтгүй[br]баримт нотолгоо ирэх эсвэл

0:21:22.027,0:21:24.615
мансууруулах бодис ба[br]алан хядах үйл ажиллагаанаас болж

0:21:24.615,0:21:26.924
цагдаагийн оролцоо бага байх[br]тохиолдлууд байсан.

0:21:26.924,0:21:28.949
Eр нь бүгдийг оролцуулах нь нэн чухал.

0:21:28.949,0:21:32.091
Нэн ядуу орчинд хуулийн хэрэгжилтийг

0:21:32.091,0:21:34.274
биднийх шиг хэмжээнд байлгаж болно.

0:21:34.274,0:21:37.096
Манайд хүртэл төгс биш ч гэлээ

0:21:37.096,0:21:40.228
911 рүү залгахад хэн нэгэн танд

0:21:40.228,0:21:43.264
тусалж магадгүй гэдгийг[br]мэдэх сайхан хэрэг шүү.

0:21:43.264,0:21:46.247
KA: Гари, та өөрийн ном болон[br]өнөөдрийн энэхүү илтгэлээрээ

0:21:46.247,0:21:49.414
үүнийг дэлхий нийтийн анхааралд[br]аваачиж чадсан гэж би бодож байна.

0:21:49.414,0:21:50.505
Маш их баярлалаа.

0:21:50.505,0:21:51.281
Гари Хоген.

0:21:51.281,0:21:53.114
(Алга ташилт)