Bạn nghĩ cuộc đời của một nhà khoa học
sẽ như thế nào?
Nhàm chán và buồn tẻ,
dành cả ngày làm thí nghiệm,
mà không tiếp xúc với ai?
Có lẽ người khác thì thế
nhưng Tycho Brahe thì không
Học giả ở thế kỉ 16 này đã tiên đoán
chính xác chuyển động của hành tinh,
và phân loại hàng trăm ngôi sao
trước khi kính viễn vọng ra đời,
nhưng cuộc sống của ông
cũng thú vị như là vũ trụ.
Tycho Brahe sinh năm 1546
trong một gia đình quý tộc,
nhưng vào năm 2 tuổi ông bị bắt cóc
và được một người chú nuôi dưỡng.
Cha mẹ ông không hề bận tâm điều đó.
Tycho lẽ ra đã theo ngành luật,
nhưng sau khi nhìn thấy nhật thực
vào năm 13 tuổi,
ông dành nhiều thời gian hơn
cùng các gia sư toán và khoa học,
những người dạy ông quan sát
các thiên thể trên bầu trời.
Vài năm sau, chú của Tycho gửi ông đến Đức
nhưng ông không còn hứng thú với luật,
thay vào đó, ông đọc sách về thiên văn,
cải tiến dụng cụ quan sát,
và ghi chép về các vì sao đêm
hết sức cẩn thận.
Chẳng bao lâu, kết quả đo đạc của ông
còn chính xác hơn những thứ ở trong sách.
Khi ở Đức, Tycho đã cãi nhau
với một học viên khác ở một bữa tiệc
về một công thức toán học,
dẫn đến một cuộc đấu kiếm
và Tycho mất một phần đầu mũi của ông.
Sau đó, người ta nói rằng ông đeo
một chiếc mũi giả bằng vàng và bạc
mà không bỏ nó ra bao giờ.
May thay, Tycho không cần mũi của mình
để tiếp tục con đường thiên văn của ông.
Ông nghiên cứu về bầu trời đêm
và tạo nên đủ loại dụng cụ,
gồm cả một cây thước
với kích cỡ của một tòa nhà
dùng để đo các vì sao.
Sau hàng tháng đo lường cẩn thận,
Tycho phát hiện ra một ngôi sao mới
trong chòm sao Cassiopeia.
Việc công bố phát hiện này
khiến ông trở nên rất nổi tiếng,
và được đề nghị làm nhà khoa học
cho các hoàng gia Châu Âu.
Để giữ ông ở lại,
nhà vua Đan Mạch đề nghị cho Tycho
một hòn đảo riêng để xây đài quan sát.
Đài Uraniborg và việc xây dựng nó
tốn 1% ngân sách của Đan Mạch,
đài quan sát này còn hơn cả một lâu đài,
nó có vườn,
phòng cho gia đình, người làm công
và hoàng gia.
và một tầng hầm cho những dụng cụ
khổng lồ của ông.
Tycho còn xây một xưởng làm giấy
và xưởng in báo
để xuất bản sách của ông,
và một phòng thí nghiệm để học về
thuật giả kim.
Và lâu đài sẽ không hoàn thiện
nếu thiếu thú tiêu khiển,
Tycho thuê một người lùn
tên là Jep để làm hề.
Tycho sống trên hòn đảo,
nghiên cứu và tiệc tùng suốt 20 năm.
Nhưng khi gặp bất đồng với
vị vua Đan Mạch mới,
Ông nhận lời đề nghị
của Đế quốc La Mã Thần Thánh
và trở thành nhà thiên văn học chính thức
của hoàng gia ở Prague.
Ở đó, ông gặp một nhà thiên văn học khác,
Johannes Kepler,
người sau này đã trở thành trợ lý của ông.
Dù quan tâm đến
nghiên cứu của Kepler,
Tycho vẫn giữ kín nghiên cứu của mình
và cả hai thường xuyên tranh cãi nảy lửa.
Năm 1601, Tycho được mời
tham dự một bữa tiệc
và ông đã uống rất nhiều rượu,
nhưng vì lịch sự nên không rời bàn ăn
để đi vệ sinh,
mà cố gắng nhịn.
Điều đó hóa ra lại không tốt,
vì nó khiến ông bị viêm bàng quang
và mất vài ngày sau đó.
Nhưng 400 năm sau khi ông mất,
cái chết của Tycho vẫn còn nhiều bí ẩn.
Năm 2010, xác ông được khai quật
và nghiên cứu,
nhưng chiếc mũi vàng nổi tiếng
đã không cánh mà bay,
các dấu vết hóa học cho thấy
chiếc mũi trên gương mặt ông
thực chất là mũi đồng.
Trên ria mép của Tycho còn tìm thấy
chất độc thủy ngân với hàm lượng
cao một cách bất thường.
Liệu nó có phải một loại thuốc dùng để
điều trị viêm bàng quang?
Hay nó đến từ các thí nghiệm
giả kim thuật của ông?
Hay là người trợ lý hay gây gổ,
Johannes Kepler,
đã đầu độc ông
để chiếm các số liệu nghiên cứu?
Có lẽ ta sẽ không biết được,
nhưng nếu bạn nghĩ nhà khoa học
có cuộc sống nhàm chán
thì hãy suy nghĩ lại.
Một câu chuyện thú vị có thể
đang ở ngay trước "mũi" bạn đấy!