1
00:00:01,357 --> 00:00:04,406
คุณคงเคยได้ยินเรื่องไอคิว
ซึ่งเป็นความเฉลียวฉลาดโดยทั่วไป

2
00:00:04,406 --> 00:00:05,902
เเล้วถ้าเป็น Psy-Q ล่ะ?

3
00:00:05,902 --> 00:00:08,109
คุณรู้มากน้อยเเค่ไหน
ว่าอะไรทำให้เราเป็นแบบนั้น

4
00:00:08,109 --> 00:00:10,614
เราเก่งเเค่ไหน ในการเดาพฤติกรรมคนอื่น

5
00:00:10,614 --> 00:00:12,070
หรือเเม้เเต่ของตัวเราเอง

6
00:00:12,070 --> 00:00:15,159
และเราเข้าใจเรื่องเกี่ยวกับจิตวิทยา
ผิดไปแค่ไหน

7
00:00:15,159 --> 00:00:18,947
เรามาค้นหาคำตอบกัน โดยการนับถอยหลัง
เรื่องเข้าใจผิด 10 เรื่องด้านจิตวิทยา

8
00:00:18,947 --> 00:00:21,833
เราคงเคยได้ยินมาว่า
เมื่อกล่าวถึงจิตวิทยา

9
00:00:21,833 --> 00:00:24,975
มันเหมือนกับว่าผู้ชายมาจากดาวอังคาร
เเละผู้หญิงมาจากดาวศุกร์จริง ๆ

10
00:00:24,975 --> 00:00:27,264
เเต่ความจริงแล้วชาย-หญิงต่างกันแค่ไหน

11
00:00:27,264 --> 00:00:29,518
เเละเพื่อหาคำตอบ
เราจะเริ่มโดยการดูอะไรสักอย่าง

12
00:00:29,518 --> 00:00:31,495
ที่ผู้ชายเเละผู้หญิงเเตกต่างกันจริง ๆ

13
00:00:31,495 --> 00:00:34,943
เเละพลอตกราฟที่เเสดงถึง ความเเตกต่าง
ระหว่างเพศ โดยใช้หน่วยเดียวกัน

14
00:00:34,943 --> 00:00:37,116
สิ่งหนึ่งที่ชายเเละหญิง
ต่างกันจริง ๆ

15
00:00:37,116 --> 00:00:38,913
ก็คือ ความสามารถในการขว้างลูกบอล

16
00:00:38,913 --> 00:00:40,803
ฉะนั้น ถ้าเรามาดูตัวเลข ของผู้ชายตรงนี้

17
00:00:40,803 --> 00:00:43,274
เราจะเห็นสิ่งที่เรียกว่า
กราฟการเเจกเเจงเเบบปกติ

18
00:00:43,274 --> 00:00:46,482
ชายจำนวนไม่เยอะ โยนบอลได้ไกลมาก
เเละอีกจำนวนน้อย ก็โยนได้ไม่ไกลเลย

19
00:00:46,482 --> 00:00:48,252
เเต่ส่วนมาก โยนได้ปานกลาง

20
00:00:48,252 --> 00:00:50,416
สัดส่วนผู้หญิง ก็เหมือนกัน

21
00:00:50,416 --> 00:00:52,465
เเต่จริง ๆ มีความต่างกันมาก

22
00:00:52,465 --> 00:00:54,533
จริง ๆ ผู้ชายโดยเฉลี่ย

23
00:00:54,533 --> 00:00:56,620
สามารถโยนบอลได้ไกลกว่า
98% ของผู้หญิงทั้งหมด

24
00:00:56,620 --> 00:00:59,647
ทีนี้เราจะมาดู
ความต่างระหว่างเพศ ทางจิตวิทยา

25
00:00:59,647 --> 00:01:02,504
ว่าเป็นอย่างไร โดยใช้หน่วยมาตรฐานเดียวกัน

26
00:01:02,504 --> 00:01:04,090
นักจิตวิทยาจะบอกเราว่า

27
00:01:04,090 --> 00:01:06,635
ชายมีสำนึกเรื่องการกะระยะดีกว่าหญิง

28
00:01:06,635 --> 00:01:09,373
เช่น การดูแผนที่เป็นต้น ซึ่งเป็นจริง

29
00:01:09,373 --> 00:01:11,863
แต่เรามาดูว่ามีความต่างกันแค่ไหน

30
00:01:11,863 --> 00:01:15,250
น้อยนิดเดียว เส้นชิดกันจนเกือบตรงกัน

31
00:01:15,250 --> 00:01:19,244
จริง ๆ แล้ว หญิงโดยเฉลี่ย 
เก่งกว่าชาย 33%

32
00:01:19,244 --> 00:01:21,125
และถ้าเลขนั้นขยับเป็น 50%

33
00:01:21,125 --> 00:01:23,181
ทั้งสองเพศ ก็เกือบจะเท่ากันเป๊ะ

34
00:01:23,181 --> 00:01:26,839
ให้สังเกตว่า ความต่างนี้และอันหน้า
ที่จะแสดง

35
00:01:26,839 --> 00:01:29,664
เป็นความแตกต่างทางเพศ ที่มากที่สุด

36
00:01:29,664 --> 00:01:31,101
ที่เคยพบ ในสาขาจิตวิทยา

37
00:01:31,101 --> 00:01:32,212
ครับ นี้เป็นอันต่อไป

38
00:01:32,212 --> 00:01:34,650
นักจิตวิทยาจะบอกว่า หญิงเก่งกว่า

39
00:01:34,650 --> 00:01:36,315
ในเรื่องภาษาและไวยากรณ์

40
00:01:36,315 --> 00:01:38,904
และนี่เป็นคะแนนสอบไวยากรณ์มาตรฐาน

41
00:01:38,904 --> 00:01:40,861
นั่นของผู้หญิง และนั่นของชาย

42
00:01:40,861 --> 00:01:43,250
ใช่อีก หญิงเก่งกว่าโดยเฉลี่ย

43
00:01:43,250 --> 00:01:44,560
แต่ใกล้กันมาก

44
00:01:44,560 --> 00:01:47,807
ชายถึง 33% ก็ยังเก่งกว่าหญิงเฉลี่ย

45
00:01:47,807 --> 00:01:49,720
และอีกที ถ้าเลขนั้นขยับเป็น 50%

46
00:01:49,720 --> 00:01:52,462
ก็จะไม่มีความแตกต่างระหว่างเพศเลย

47
00:01:52,462 --> 00:01:54,583
ดังนั้น นี่ไม่ใช่เรื่องดาวอังคาร ดาวศุกร์

48
00:01:54,583 --> 00:01:56,820
แต่เป็นเรื่องขนมมาร์ส และสนิกเกอร์

49
00:01:56,820 --> 00:02:00,820
มันก็เหมือนกัน แค่อีกอันถั่วหน่อยแค่นั้น

50
00:02:00,820 --> 00:02:05,059
ตอนทำเค้ก คุณชอบใช้ตำราอาหารที่มีรูปไหม

51
00:02:05,059 --> 00:02:06,829
ครับ มีบ้าง

52
00:02:06,829 --> 00:02:09,379
หรือชอบให้เพื่อนบอก

53
00:02:09,379 --> 00:02:12,172
หรือว่า เริ่มลองทำ ลองผิดลองถูกไป

54
00:02:12,172 --> 00:02:13,304
มีหลายคน

55
00:02:13,304 --> 00:02:15,274
โอเค ถ้าใครเลือกข้อแรก

56
00:02:15,274 --> 00:02:17,496
นั่นหมายความว่าเราเรียนรู้โดยใช้ตา

57
00:02:17,496 --> 00:02:20,664
และเรียนได้ดีทีสุด เมื่อข้อมูลเห็นได้ทางตา

58
00:02:20,664 --> 00:02:23,226
ถ้าเลือกข้อ 2 นั่นหมายความว่า 
เราเรียนรู้ทางหู

59
00:02:23,226 --> 00:02:27,206
และเรียนรู้ได้ดี เมื่อมีข้อมูลเป็นเสียง

60
00:02:27,206 --> 00:02:30,309
ถ้าเลือกข้อ 3 นั่นหมายถึง 
เราเรียนรู้ทางการสัมผัส

61
00:02:30,309 --> 00:02:33,107
และเราเรียนได้ดี เมื่อต้องทำอะไรด้วยมือ

62
00:02:33,107 --> 00:02:35,365
ยกเว้นเรื่อง ... คงจะเดาออกแล้วว่า

63
00:02:35,365 --> 00:02:38,030
ไม่ได้หมายเช่นนั้น เพราะว่า 
มันเป็นแค่เรื่องพูดต่อ ๆ กัน

64
00:02:38,030 --> 00:02:42,658
สไตล์การเรียนรู้ เป็นเรื่องกุขึ้น 
ที่ไม่มีหลักฐานสนับสนุน ทางวิทยาศาสตร์

65
00:02:42,658 --> 00:02:45,538
เรารู้ได้ เพราะว่า ในงานทดลอง
ที่ควบคุมอย่างเข้มงวด

66
00:02:45,538 --> 00:02:48,139
ที่มีการให้ประเด็นการศึกษา

67
00:02:48,139 --> 00:02:50,479
ในสไตล์ที่ตนชอบ หรือตรงกันข้าม

68
00:02:50,479 --> 00:02:54,125
การจำข้อมูลได้ ไม่มีความแตกต่างเลย

69
00:02:54,125 --> 00:02:56,281
และถ้าลองพิจารณาสักครู่หนึ่ง

70
00:02:56,281 --> 00:02:58,409
ก็จะเห็นชัดว่า นี้ต้องเป็นจริง

71
00:02:58,409 --> 00:03:00,961
มันชัดเจนว่า วิธีการแสดงข้อมูลที่ดีที่สุด

72
00:03:00,961 --> 00:03:04,024
ไม่ได้ขึ้นอยู่กันเรา 
แต่ขึ้นอยู่กับว่าเรากำลังศึกษาอะไร

73
00:03:04,024 --> 00:03:06,296
ยกตัวอย่างเช่น เราเรียนขับรถได้ไหม

74
00:03:06,296 --> 00:03:08,364
โดยแค่ฟังว่า เราต้องทำอะไร

75
00:03:08,364 --> 00:03:10,679
โดยไม่ต้องจับอะไรเลย

76
00:03:10,679 --> 00:03:12,848
แล้วเราแก้สมการหลายชั้น ได้หรือไม่

77
00:03:12,848 --> 00:03:15,304
โดยคิดแต่ในหัว โดยไม่ต้องเขียนอะไร

78
00:03:15,304 --> 00:03:17,765
สามารถผ่านการสอบทางสถาปัตย์ได้หรือไม่

79
00:03:17,765 --> 00:03:20,108
โดยใช้วิธีการเต้นรำ 
ถ้าคุณเรียนรู้โดยการสัมผัส

80
00:03:20,108 --> 00:03:23,089
ไม่ได้ เราต้องจับคู่สิ่งที่จะศึกษา

81
00:03:23,089 --> 00:03:24,551
กับวิธีให้ข้อมูล

82
00:03:24,551 --> 00:03:27,069
ไม่ใช่กับเรา

83
00:03:27,069 --> 00:03:29,180
ผมรู้ว่าพวกคุณหลายคนเป็นนักเรียนมัธยมปลาย

84
00:03:29,180 --> 00:03:30,988
ซึ่งพึ่งจะได้ผลการสอบ GCSE

85
00:03:30,988 --> 00:03:34,119
และถ้าไม่ได้คะแนนตามเป้าหมาย

86
00:03:34,119 --> 00:03:36,110
คุณโทษสไตล์การเรียนตัวเองไม่ได้หรอก

87
00:03:36,110 --> 00:03:38,724
แต่คุณอาจหันไปโทษยีนของคุณได้

88
00:03:38,724 --> 00:03:42,702
เรื่องนี้มีอยู่ว่า งานวิจัยเร็ว ๆ นี้ 
ที่ University College London

89
00:03:42,702 --> 00:03:44,786
พบว่า ผลแตกต่างที่ได้ประมาณ 58%

90
00:03:44,786 --> 00:03:49,522
ระหว่างนักเรียน ในเรื่องผลสอบ GCSE

91
00:03:49,522 --> 00:03:51,804
มาจากปัจจัยทางกรรมพันธุ์

92
00:03:51,804 --> 00:03:54,350
ตัวเลขนั้นฟังดูแม่นยำมาก แล้วรู้ได้อย่างไร

93
00:03:54,350 --> 00:03:56,355
คือเมื่อเราต้องการที่จะแยกปัจจัย

94
00:03:56,355 --> 00:03:59,316
ที่มาจากยีนหรือจากสิ่งแวดล้อมออกจากกัน

95
00:03:59,316 --> 00:04:01,804
เราจะศึกษาเด็กแฝด

96
00:04:01,804 --> 00:04:05,292
แฝดเหมือนจะอยู่ในสิ่งแวดล้อม
ที่เหมือนกัน 100%

97
00:04:05,292 --> 00:04:08,068
และมียีนเหมือนกัน 100%

98
00:04:08,068 --> 00:04:11,090
ส่วนแฝดต่าง
จะอยู่ในสิ่งแวดล้อมที่เหมือนกัน 100%

99
00:04:11,090 --> 00:04:14,332
แต่เหมือนกับพี่น้องทั่วไป 
จะมียีนเหมือนกันเพียง 50%

100
00:04:14,332 --> 00:04:18,343
ดังนั้น เมื่อเปรียบเทียบผลสอบ GCSE
ของแฝดเหมือน

101
00:04:18,343 --> 00:04:20,835
กับแฝดต่าง

102
00:04:20,835 --> 00:04:22,671
แล้วคิดเลขเจ๋ง ๆ สักหน่อย

103
00:04:22,671 --> 00:04:26,192
เราก็จะแยกได้ว่า ผลการสอบที่ออกมา
มีเหตุจากปัจจัยด้านสิ่งแวดล้อมเท่าไร

104
00:04:26,192 --> 00:04:28,188
และมาจากปัจจัยเรื่องยีนเท่าไร

105
00:04:28,188 --> 00:04:32,549
ซึ่งผลก็คือประมาณ 58% มาจากยีน

106
00:04:32,549 --> 00:04:36,128
นี่ไม่ได้หมายความว่างานหนัก
ที่คุณกับครูลงมือลงแรงไม่สำคัญนะครับ

107
00:04:36,128 --> 00:04:38,654
ถ้าผล GCSE ออกมาไม่ได้อย่างที่คุณต้องการ

108
00:04:38,654 --> 00:04:41,068
คุณก็หันไปโทษพ่อแม่

109
00:04:41,068 --> 00:04:43,625
หรืออย่างน้อย ก็ยีนของพ่อแม่ได้

110
00:04:43,625 --> 00:04:45,043
แต่สิ่งที่ไม่ควรโทษ

111
00:04:45,043 --> 00:04:47,576
ก็คือ การเป็นคนที่เรียนรู้
ด้วยสมองซีกซ้ายหรือซีกขวา

112
00:04:47,576 --> 00:04:50,123
เพราะว่าอันนี้ก็พูดต่อ ๆ กันมาเหมือนกัน

113
00:04:50,123 --> 00:04:52,949
สิ่งที่พูดกันก็คือ สมองซ้ายมีเหตุผล

114
00:04:52,949 --> 00:04:54,982
เก่งในการแก้สมการเช่นนี้

115
00:04:54,982 --> 00:04:58,611
และสมองขวา มีความคิดสร้างสรรค์
จึงเก่งกว่าในด้านดนตรี

116
00:04:58,611 --> 00:05:00,483
แต่นี่ก็เป็นตำนานเรื่องเล่าเหมือนกัน

117
00:05:00,483 --> 00:05:02,543
เพราะแทบทุกอย่างที่เราทำ

118
00:05:02,543 --> 00:05:04,632
ต้องอาศัยแทบทุกส่วนในสมอง
ติดต่อประสานงานกัน

119
00:05:04,632 --> 00:05:08,052
แม้แต่เรื่องธรรมดาที่สุด 
เช่น คุยกันธรรมดา ๆ

120
00:05:08,052 --> 00:05:11,575
แต่เหตุที่เรื่องนี้ยังพูดกันอยู่

121
00:05:11,575 --> 00:05:14,087
ก็เพราะว่ามีความจริงบ้างเล็กน้อย

122
00:05:14,087 --> 00:05:16,057
มีอีกเรื่องที่เกี่ยวกันคือ

123
00:05:16,057 --> 00:05:18,060
คนถนัดซ้ายคิดสร้างสรรค์ 
ดีกว่าคนถนัดขวา

124
00:05:18,060 --> 00:05:21,104
ซึ่งเหมือนมีเหตุผล เพราะว่า
สมองควบคุมมือ ด้านละข้าง

125
00:05:21,104 --> 00:05:23,875
ดังนั้น ในคนถนัดซ้าย
สมองขวาจะทำงานมากกว่า

126
00:05:23,880 --> 00:05:26,427
สมองซ้าย

127
00:05:26,448 --> 00:05:29,155
และแนวคิดก็คือ 
สมองขวาสร้างสรรค์ดีกว่า

128
00:05:29,157 --> 00:05:32,330
แต่ว่า นี่ไม่จริงโดยตรง
ว่าคนถนัดซ้ายมีความคิดสร้างสรรค์กว่า

129
00:05:32,330 --> 00:05:33,661
คนถนัดขวา

130
00:05:33,661 --> 00:05:36,156
เรื่องที่จริงก็คือ คนถนัดสองมือ

131
00:05:36,156 --> 00:05:39,634
หรือคนที่ใช้ทั้งสองมือ 
ในการทำสิ่งต่าง ๆ

132
00:05:39,634 --> 00:05:42,921
มีความคิดสร้างสรรค์ 
ดีกว่าคนถนัดมือเดียว

133
00:05:42,921 --> 00:05:44,729
เพราะว่า จะถนัดสองมือได้

134
00:05:44,729 --> 00:05:47,439
สมองสองข้างต้องสื่อสารระหว่างกันมาก

135
00:05:47,439 --> 00:05:51,285
ซึ่งดูเหมือนจะมีบทบาท 
ในการสร้างความคิดที่ยืดหยุ่นได้

136
00:05:51,285 --> 00:05:53,350
เรื่องคนถนัดซ้ายมีความคิดสร้างสรรค์

137
00:05:53,350 --> 00:05:54,958
มาจากความจริงว่าคนถนัดซ้าย

138
00:05:54,958 --> 00:05:57,505
ใช้สองมือได้มากกว่าคนถนัดขวา

139
00:05:57,505 --> 00:06:00,804
ความเชื่อนี้จึงมีความจริงปนอยู่นิดหน่อย

140
00:06:00,804 --> 00:06:03,497
แต่ไม่มาก

141
00:06:03,497 --> 00:06:05,518
ความเชื่อประมาณนี้ที่คุณอาจเคยได้ยิน

142
00:06:05,518 --> 00:06:07,461
คือ เราใช้เพียงแค่ 10% ของสมอง

143
00:06:07,461 --> 00:06:09,397
นี่เป็นเพียงความเชื่อปรัมปรา

144
00:06:09,397 --> 00:06:11,826
ทุกอย่างที่เราทำ แม้เรื่องธรรมดาที่สุด

145
00:06:11,826 --> 00:06:15,289
ใช้เกือบทุกส่วนในสมองของเรา

146
00:06:15,289 --> 00:06:18,050
แม้เป็นเช่นนี้ แต่ก็จะต้องกล่าวด้วยว่า

147
00:06:18,050 --> 00:06:22,300
เราส่วนมากใช้สมองได้
ไม่เต็มประสิทธิภาพเท่าที่ควร

148
00:06:22,300 --> 00:06:24,736
แล้วเราจะทำอย่างไร เพื่อเพิ่มพลังสมอง

149
00:06:24,736 --> 00:06:27,194
บางที เราอาจจะควรฟังดนตรีของโมซาร์ท

150
00:06:27,194 --> 00:06:29,812
เคยได้ยินเรื่องปรากฏการณ์โมซาร์ทไหม

151
00:06:29,812 --> 00:06:33,109
เป็นแนวคิดที่ว่า 
ฟังดนตรีโมซาร์ทแล้วจะทำให้ฉลาดขึ้น

152
00:06:33,109 --> 00:06:35,318
และผลคะแนนทดสอบไอคิวจะสูงขึ้น

153
00:06:35,318 --> 00:06:37,473
ก็อีกแหละความเชื่อนี้น่าสนใจตรงที่

154
00:06:37,473 --> 00:06:41,063
ก็คือ แม้ว่าจะเป็นเพียงความเชื่อ
แต่ก็มีความจริงแฝงนิดหน่อย

155
00:06:41,063 --> 00:06:43,528
งานศึกษาดั้งเดิมพบว่า

156
00:06:43,528 --> 00:06:46,819
คนที่ฟังดนตรีโมซารท์ก่อนเป็นเวลา 2-3 นาที
ก่อนทำการทดสอบไอคิว

157
00:06:46,819 --> 00:06:48,458
จะทำคะแนนได้ดีกว่า

158
00:06:48,458 --> 00:06:52,031
ผู้ทดสอบที่นั่งอยู่เงียบ ๆ

159
00:06:52,031 --> 00:06:55,438
แต่งานศึกษาติดตามต่อมา 
ทดสอบคนที่ชอบดนตรีโมซาร์ท

160
00:06:55,438 --> 00:06:57,196
และคนอีกลุ่มหนึ่ง

161
00:06:57,196 --> 00:06:59,724
ที่เป็นแฟนนิยายสยองขวัญ ของสตีเฟน คิง

162
00:06:59,724 --> 00:07:03,698
โดยให้ฟังดนตรี หรือฟังนิยาย

163
00:07:03,698 --> 00:07:06,186
คนที่ชอบดนตรีโมซารท์มากกว่านิยาย

164
00:07:06,186 --> 00:07:08,927
ได้คะแนนเมื่อฟังดนตรี ดีกว่าเมื่อฟังนิยาย

165
00:07:08,927 --> 00:07:11,565
แต่คนที่ชอบนิยายมากกว่าดนตรี

166
00:07:11,565 --> 00:07:14,162
ก็ทำคะแนนได้ดีขึ้น
เมื่อฟังนิยายของสตีเฟน คิง

167
00:07:14,162 --> 00:07:15,767
ดีกว่าเมื่อฟังดนตรี

168
00:07:15,767 --> 00:07:18,920
ดังนั้น ความจริงก็คือ 
การฟังสิ่งที่เราชอบฟัง

169
00:07:18,920 --> 00:07:22,101
จะกระตุ้นเราหน่อยหนึ่ง
และเพิ่มระดับไอคิวชั่วคราว

170
00:07:22,101 --> 00:07:23,938
ในงานเฉพาะบางอย่าง

171
00:07:23,938 --> 00:07:25,936
ไม่มีหลักฐานที่แสดงว่า 
การฟังดนตรีโมซาร์ท

172
00:07:25,936 --> 00:07:28,131
หรือแม้แต่ฟังนิยายของสตีเฟน คิง

173
00:07:28,131 --> 00:07:32,503
จะทำให้เราฉลาดขึ้นในระยะยาว

174
00:07:32,503 --> 00:07:35,263
ความเชื่อเรื่องการฟังโมซาร์ทอีกเรื่องนึง

175
00:07:35,263 --> 00:07:39,461
คือการฟังโมซาร์ทไม่เพียงทำให้คุณฉลาดขึ้น
อย่างเดียว แต่ทำให้สุขภาพดีขึ้นด้วย

176
00:07:39,461 --> 00:07:41,299
แย่หน่อยที่อันนี้ก็ไม่จริง

177
00:07:41,299 --> 00:07:44,168
สำหรับคนที่ฟังดนตรีโมซาร์ททุก ๆ วัน

178
00:07:44,168 --> 00:07:46,156
เช่น ตัวโมซาร์ทเอง

179
00:07:46,156 --> 00:07:48,786
ก็ทนทุกข์กับโรคหนองใน ฝีดาษ ข้ออักเสบ

180
00:07:48,786 --> 00:07:54,238
และโรคที่เชื่อกันว่าคร่าชีวิตของเขา
คือซิฟิลิส

181
00:07:54,238 --> 00:07:57,562
นี่แสดงว่าโมซาร์ทน่าจะระมัดระวังสักหน่อย

182
00:07:57,562 --> 00:07:59,770
เมื่อเลือกคู่นอน

183
00:07:59,770 --> 00:08:01,749
แล้วเราล่ะ เลือกคู่กันอย่างไร

184
00:08:01,749 --> 00:08:05,855
ความเชื่อนี้
เป็นเรื่องที่นักสังคมวิทยาคุยกัน

185
00:08:05,855 --> 00:08:09,248
คือเราเลือกคู่รักอย่างไรนั้น
ขึ้นกับว่าเรามาจากวัฒนธรรมใด

186
00:08:09,248 --> 00:08:12,029
เป็นเรื่องวัฒนธรรมใครวัฒนธรรมมัน
อยู่มาก

187
00:08:12,029 --> 00:08:15,373
แต่จริง ๆ แล้ว 
ไม่มีข้อมูลตัวเลขที่สนับสนุนเรื่องนี้

188
00:08:15,373 --> 00:08:18,188
งานวิจัยดังชิ้นหนึ่ง
สำรวจคนจากวัฒนธรรมต่าง ๆ ทั่วโลก

189
00:08:18,188 --> 00:08:19,664
ตั้งแต่อเมริกันยันซูลู

190
00:08:19,664 --> 00:08:22,810
ดูว่าเขามองหาคู่กันยังไง

191
00:08:22,810 --> 00:08:24,729
และในทุก ๆ วัฒนธรรมทั่วโลก

192
00:08:24,729 --> 00:08:28,084
ชายให้คุณค่ากับ
เสน่ห์ทางกายของคนที่จะมาเป็นคู่

193
00:08:28,084 --> 00:08:29,146
มากกว่าหญิง

194
00:08:29,146 --> 00:08:30,955
และในทุก ๆ วัฒนธรรม

195
00:08:30,955 --> 00:08:36,016
หญิงให้ความสำคัญกับความทะเยอทะยาน
และความสามารถในการหาเลี้ยงชีพ มากกว่าชาย

196
00:08:36,016 --> 00:08:37,742
และในทุก ๆ วัฒนธรรมอีกเช่นกัน

197
00:08:37,742 --> 00:08:39,447
ชายชอบหญิงอายุน้อยกว่าตน

198
00:08:39,447 --> 00:08:42,834
โดยเฉลี่ย ผมจำได้ว่า 2.66 ปี

199
00:08:42,834 --> 00:08:44,519
และในทุกวัฒนธรรมอีกเช่นกัน

200
00:08:44,519 --> 00:08:46,855
หญิงชอบชายที่มีอายุมากกว่าตน

201
00:08:46,855 --> 00:08:49,255
โดยเฉลี่ย 3.42 ปี

202
00:08:49,255 --> 00:08:52,860
ทำให้เรามีคำกล่าวว่า
"ใคร ๆ ก็อยากมีเสี่ยเลี้ยง"

203
00:08:52,860 --> 00:08:54,450
(เสียงหัวเราะ)

204
00:08:54,450 --> 00:08:56,657
จากการทำคะแนนหาคู่ ตอนนี้เราจะไปต่อ

205
00:08:56,657 --> 00:08:59,909
เรื่องการทำคะแนนในเกมบาสเกตบอล
หรือฟุตบอล หรือกีฬาใด ๆ ที่คุณชอบ

206
00:08:59,909 --> 00:09:03,890
ความเชื่อก็คือ นักกีฬาจะมีช่วงมือขึ้น 
ซึ่งคนอเมริกันเรียกว่า "hot-hand streaks"

207
00:09:03,890 --> 00:09:06,250
และเราคนอังกฤษเรียกว่า "purple patches"

208
00:09:06,250 --> 00:09:09,130
เป็นช่วงที่นักกีฬาจะไม่พลาดเป้า 
เหมือนกับชายคนนี้

209
00:09:09,130 --> 00:09:12,614
แต่จริง ๆ แล้ว เมื่อมาวิเคราะห์รูปแบบ

210
00:09:12,614 --> 00:09:14,532
ของการได้และการพลาดตามสถิติ

211
00:09:14,532 --> 00:09:16,891
จะพบว่า เป็นเรื่องสุ่มหรือบังเอิญ
เกือบทั้งหมด

212
00:09:16,891 --> 00:09:19,506
แต่สมองเรา จะสร้างรูปแบบจากเรื่องบังเอิญ

213
00:09:19,506 --> 00:09:21,413
ถ้าเราโยนเหรียญ

214
00:09:21,413 --> 00:09:24,569
จะมีบ้างที่ออกหัวหรือก้อยติด ๆ กัน 
ในลำดับสุ่มนั้น

215
00:09:24,569 --> 00:09:27,630
และเพราะว่า สมองชอบมองหารูปแบบ
แม้ว่าจะไม่มีรูปแบบก็ตาม

216
00:09:27,630 --> 00:09:30,151
เราเห็นลำดับติด ๆ กันเราก็ชิงตีความ

217
00:09:30,151 --> 00:09:32,258
และสรุปว่า "วันนี้เขาฟอร์มดีมาก"

218
00:09:32,258 --> 00:09:35,158
ทั้ง ๆ ที่เราจะเห็นรูปแบบ
แบบเดียวกันนั่นแหละ

219
00:09:35,158 --> 00:09:39,093
หากยิงเข้าเป้าหรือพลาดเป้าไปเรื่อย

220
00:09:39,093 --> 00:09:41,579
แต่มีข้อยกเว้นอย่างหนึ่ง 
คือตอนยิงลูกโทษ

221
00:09:41,579 --> 00:09:44,494
มีงานศึกษาเร็ว ๆ นี้ 
ที่ศึกษาเรื่องการยิงลูกโทษในกีฬาฟุตบอล

222
00:09:44,494 --> 00:09:47,244
แสดงให้เห็นว่านักกีฬาจากประเทศ

223
00:09:47,244 --> 00:09:49,308
ที่มีประวัติยิงลูกโทษไม่ค่อยเข้า

224
00:09:49,308 --> 00:09:51,691
เช่น ประเทศอังกฤษ

225
00:09:51,691 --> 00:09:55,492
มักจะรีบ ๆ ยิง มากกว่า
นักเตะประเทศที่มีประวัติดีกว่า

226
00:09:55,492 --> 00:09:58,912
จึงเชื่อได้เลยว่า
มีโอกาสพลาดมากกว่า

227
00:09:58,912 --> 00:10:00,747
ซึ่งนำไปสู่คำถามว่า

228
00:10:00,747 --> 00:10:04,296
มีวิธีที่เราจะเพิ่ม
ประสิทธิภาพของคนได้หรือไม่

229
00:10:04,296 --> 00:10:06,454
และสิ่งหนึ่งที่คุณอาจจะคิดขึ้นได้ก็คือ

230
00:10:06,454 --> 00:10:09,893
ถ้าทำพลาดจะถูกทำโทษ แล้วดูว่าจะดีขึ้นไหม

231
00:10:09,893 --> 00:10:12,655
แนวคิดนี้ที่ว่า
ผลการลงโทษช่วยปรับปรุงประสิทธิภาพ

232
00:10:12,655 --> 00:10:15,571
เป็นสิ่งที่ผู้ร่วมทดลองคิดว่า 
ตนกำลังศึกษา

233
00:10:15,571 --> 00:10:18,087
ในการทดลองมีชื่อของมิลแกรม
เรื่องการเรียนรู้และการลงโทษ

234
00:10:18,087 --> 00:10:20,321
หากคุณเป็นนักศึกษาจิตวิทยา
คุณคงรู้จัก

235
00:10:20,321 --> 00:10:23,203
เรื่องก็คือ ผู้ร่วมทดลองพร้อมที่จะปล่อย

236
00:10:23,203 --> 00:10:27,214
กระแสไฟฟ้าที่ตนคิดว่าแรงจนฆ่าคนได้ 
ไปช็อคผู้ร่วมการทดลองด้วยกัน

237
00:10:27,214 --> 00:10:28,855
ถ้าพวกเขาตอบคำถามผิด

238
00:10:28,855 --> 00:10:31,234
เพราะว่าคนเสื้อขาวบอกให้ทำ

239
00:10:31,234 --> 00:10:33,819
แต่เรื่องนี้เป็นเพียงแค่เรื่องเล่า
โดยสามสาเหตุ

240
00:10:33,819 --> 00:10:38,729
เรื่องแรกที่สำคัญที่สุด คือ
สีเสื้อในห้องทดลองไม่ใช่สีขาวแต่เป็นสีเทา

241
00:10:38,729 --> 00:10:43,090
เรื่องที่สองคือ 
มีการบอกผู้ร่วมทดลองล่วงหน้าก่อนแล้ว

242
00:10:43,090 --> 00:10:45,877
และเตือนว่าทุกครั้งที่พวกเขาเกิดความกังวล

243
00:10:45,877 --> 00:10:48,530
ว่าแม้การช็อคไฟฟ้าจะเจ็บ แต่จะไม่ถึงตาย

244
00:10:48,530 --> 00:10:51,390
และจะไม่ทำให้เกิดความเสียหายถาวรใด ๆ

245
00:10:51,390 --> 00:10:53,712
เรื่องสามคือ 
ผู้ร่วมทดลองไม่ได้ปล่อยกระแสไฟฟ้า

246
00:10:53,712 --> 00:10:56,722
เพียงแค่คนที่ใส่เสื้อกาวน์บอกให้ทำ

247
00:10:56,722 --> 00:10:58,852
พวกเขาให้สัมภาษณ์หลังงานทดลอง

248
00:10:58,852 --> 00:11:01,063
ผู้ร่วมการทดลองทุกคนกล่าวว่า
ตนเชื่อมั่นว่า

249
00:11:01,063 --> 00:11:04,144
งานศึกษาเกี่ยวกับการเรียนรู้และการลงโทษ
มีคุณค่าทางวิทยาศาสตร์

250
00:11:04,144 --> 00:11:06,662
ซึ่งจะทำให้เกิดพัฒนาการที่ยั่งยืน
ในวิทยาศาสตร์

251
00:11:06,662 --> 00:11:14,214
เมื่อเทียบกับการเจ็บตัวเล็กน้อยไม่ถึงตาย
ที่เกิดกับผู้ร่วมการทดลอง

252
00:11:14,214 --> 00:11:16,650
โอเค ผมพูดมาแล้วประมาณ 12 นาที

253
00:11:16,650 --> 00:11:19,026
และพวกคุณอาจกำลังนั่งฟังผมไป

254
00:11:19,026 --> 00:11:21,506
วิเคราะห์รูปแบบการพูด 
และอากัปกิริยาของผมไป

255
00:11:21,506 --> 00:11:24,643
เพื่อคำนวณว่าจะเชื่อในสิ่งที่ผมพูดไปดีไหม

256
00:11:24,643 --> 00:11:26,863
ว่าผมพูดความจริง หรือว่าพูดเท็จ

257
00:11:26,863 --> 00:11:29,697
ถ้าเป็นเช่นนั้นจริง คุณคงผิดหวัง

258
00:11:29,697 --> 00:11:32,341
เพราะว่า แม้เราจะคิดว่าเราจับโกหกได้

259
00:11:32,341 --> 00:11:34,124
จากอากัปกิริยาหรือรูปแบบการพูด

260
00:11:34,124 --> 00:11:37,337
หลายปีที่ผ่านมามีการทดสอบ
ทางจิตวิทยาเป็นร้อย ๆ ครั้งที่แสดงว่า

261
00:11:37,337 --> 00:11:39,138
เราทุกคน รวมทั้งตำรวจและนักสืบ

262
00:11:39,138 --> 00:11:42,088
จับโกหกจากท่าทางและการพูดจา

263
00:11:42,088 --> 00:11:44,039
กันได้ก็แค่บังเอิญเท่านั้น

264
00:11:44,039 --> 00:11:46,093
แต่น่าสนใจว่า มียกเว้นอยู่ข้อหนึ่ง

265
00:11:46,093 --> 00:11:48,326
ในการออกสื่อทางทีวีขอให้ค้นหาญาติที่หายไป

266
00:11:48,326 --> 00:11:51,650
ง่ายมากที่จะเดาว่า ญาติหายไปจริง

267
00:11:51,650 --> 00:11:54,698
หรือความจริงคนที่ออกมาขอร้อง
ได้ฆ่าญาติของเขาไปเอง

268
00:11:54,698 --> 00:11:58,730
เพราะคนที่ออกมาขอร้องซึ่งเป็นคนหลอกลวง
มีแนวโน้มที่จะส่ายหน้าและหันมองไปทางอื่น

269
00:11:58,730 --> 00:12:00,160
และพูดผิด ๆ ถูก ๆ

270
00:12:00,160 --> 00:12:03,005
ในขณะที่คนที่ขอร้องอย่างจริงใจ
มีแนวโน้มที่จะแสดงความหวัง

271
00:12:03,005 --> 00:12:05,140
ว่าญาติของเขาจะกลับมาอย่างปลอดภัย

272
00:12:05,140 --> 00:12:07,011
และจะหลีกเลี่ยงการใช้ถ้อยคำรุนแรง

273
00:12:07,011 --> 00:12:11,347
เช่น เขาอาจพูดว่า "พรากไปจากเรา"
แทนที่จะพูดว่า "ถูกฆ่า"

274
00:12:11,347 --> 00:12:14,041
ซึ่งก็พอดี ถึงเวลาที่ผมจะเลิกพูด

275
00:12:14,041 --> 00:12:16,909
แต่ก่อนจะเลิก ผมอยากจะใช้เวลา 
ภายใน 30 วินาทีกล่าวถึง

276
00:12:16,909 --> 00:12:19,560
สุดยอดตำนานทางจิตวิทยาที่ครอบงำเรา

277
00:12:19,560 --> 00:12:22,287
ที่ว่า
จิตวิทยาเป็นเพียงกลุ่มทฤษฎีที่น่าสนใจ

278
00:12:22,287 --> 00:12:27,807
ทุกเรื่องให้สิ่งที่ประโยชน์
ทุกเรื่องมีดีให้เรานำไปใช้

279
00:12:27,807 --> 00:12:30,547
สิ่งที่ผมหวังว่า
ที่ผมนำเสนอในไม่กี่นาทีที่ผ่านมา

280
00:12:30,547 --> 00:12:32,412
แสดงให้คุณเห็นว่ามันไม่จริง

281
00:12:32,412 --> 00:12:35,541
สิ่งที่เราควรทำก็คือ ประเมินทฤษฎีจิตวิทยา

282
00:12:35,541 --> 00:12:37,605
โดยสังเกตว่า ทฤษฎีพยากรณ์อะไรบ้าง

283
00:12:37,605 --> 00:12:40,426
เช่น การฟังดนตรีโมซาร์ท ทำให้เราฉลาดขึ้น

284
00:12:40,426 --> 00:12:44,343
หรือเราเรียนรู้ได้ดีขึ้นหากได้รับข้อมูล
ที่ตรงกับสไตล์การเรียนรู้ของเรา

285
00:12:44,343 --> 00:12:45,608
หรืออะไรก็ตาม

286
00:12:45,608 --> 00:12:48,598
ทั้งหมดนี้ ล้วนแต่เป็นการคาดเดา
ที่เราสามารถทดสอบได้ด้วยหลักฐาน

287
00:12:48,598 --> 00:12:50,683
และวิธีเดียวที่เราจะก้าวไปข้างหน้าได้

288
00:12:50,683 --> 00:12:52,803
ก็คือเทียบการคาดเดาเหล่านี้ 
กับข้อมูลตัวเลข

289
00:12:52,803 --> 00:12:55,208
ที่ไ่ด้มาจากงานทดลองที่มีการควบคุมที่ดี

290
00:12:55,208 --> 00:12:57,756
ทำเช่นนี้แล้ว เราจึงจะสามารถค้นพบได้ว่า

291
00:12:57,756 --> 00:13:00,060
ทฤษฎีไหนที่มีหลักฐานสนับสนุนมากพอ

292
00:13:00,060 --> 00:13:03,669
และทฤษฎีไหน เป็นเพียงแค่ตำนานปรัมปรา
ดังเช่นที่ผมยกตัวอย่างให้ฟัง

293
00:13:03,669 --> 00:13:04,709
ขอบคุณครับ

294
00:13:04,709 --> 00:13:07,776
(เสียงปรบมือ)