0:00:00.857,0:00:03.956
Over je IQ, je algemene intelligentie,[br]heb je zeker al gehoord

0:00:03.956,0:00:05.392
maar wat is je Psy-Q?

0:00:05.392,0:00:07.149
Hoeveel weet je over wat je drijft,

0:00:07.149,0:00:10.584
en hoe goed ben je in het voorspellen [br]van het gedrag van andere mensen

0:00:10.584,0:00:11.880
of zelfs je eigen gedrag?

0:00:11.880,0:00:15.159
Hoeveel van wat je denkt te weten [br]over de psychologie is er mis?

0:00:15.159,0:00:18.947
Laten we de top 10 mythen [br]van de psychologie eens afgaan.

0:00:18.947,0:00:22.343
Je hebt waarschijnlijk gehoord [br]dat als het gaat om psychologie

0:00:22.343,0:00:25.225
mannen van Mars en vrouwen [br]van Venus lijken te komen.

0:00:25.235,0:00:27.544
Maar waarin verschillen [br]mannen en vrouwen echt?

0:00:27.544,0:00:29.518
Laat ons eens kijken naar iets

0:00:29.518,0:00:31.495
waarin mannen en vrouwen [br]echt verschillen

0:00:31.495,0:00:33.368
en wat psychologische [br]sekseverschillen

0:00:33.368,0:00:35.241
op dezelfde schaal uitzetten.

0:00:35.241,0:00:37.116
Eén ding waarop ze [br]echt verschillen,

0:00:37.116,0:00:38.913
is hoe ver ze een bal [br]kunnen gooien.

0:00:38.913,0:00:40.803
Als we kijken [br]naar de mannen,

0:00:40.803,0:00:43.274
zien we een zogenaamde [br]normale verdeling.

0:00:43.274,0:00:45.093
Weinig mannen gooien[br]een bal echt ver,

0:00:45.093,0:00:46.652
en ook weinig helemaal niet ver.

0:00:46.652,0:00:48.252
De meesten halen een gemiddelde.

0:00:48.252,0:00:50.416
Vrouwen laten dezelfde verdeling zien,

0:00:50.416,0:00:52.465
maar het verschil is heel groot .

0:00:52.465,0:00:54.913
In feite gooit de gemiddelde man [br]een bal verder

0:00:54.913,0:00:56.620
dan ongeveer 98% [br]van alle vrouwen.

0:00:56.620,0:00:59.647
Hoe zien nu enkele [br]psychologische sekseverschillen

0:00:59.647,0:01:02.504
er uit op dezelfde [br]gestandaardiseerde schaal?

0:01:02.504,0:01:04.330
Elke psycholoog [br]zal je vertellen dat

0:01:04.330,0:01:06.795
mannen beter ruimtelijk [br]inzicht hebben dan vrouwen

0:01:06.795,0:01:09.373
- kaartlezen bijvoorbeeld, -[br]en dat is waar,

0:01:09.373,0:01:11.273
maar hoe groot is dat verschil?

0:01:11.273,0:01:15.250
Klein. De lijnen liggen zo dicht [br]bij elkaar dat ze bijna overlappen.

0:01:15.250,0:01:19.244
In feite is de gemiddelde vrouw [br]beter dan 33% van de mannen,

0:01:19.244,0:01:21.025
en natuurlijk, [br]als dat 50% zou zijn,

0:01:21.025,0:01:23.421
zouden de twee geslachten [br]exact gelijk zijn.

0:01:23.421,0:01:26.839
Het is de moeite waard [br]gezien dit verschil en het volgende

0:01:26.839,0:01:29.544
zowat de grootste psychologische [br]sekseverschillen zijn,

0:01:29.544,0:01:31.161
ooit ontdekt in de psychologie.

0:01:31.161,0:01:32.342
Hier komt het volgende.

0:01:32.342,0:01:34.650
Elke psycholoog zegt [br]dat vrouwen beter zijn

0:01:34.650,0:01:36.315
in taal en grammatica dan mannen.

0:01:36.315,0:01:39.234
Hier de prestaties [br]op de gestandaardiseerde grammaticatest.

0:01:39.234,0:01:40.861
Daar de vrouwen. [br]Daar de mannen.

0:01:40.861,0:01:44.560
Vrouwen zijn gemiddeld beter, [br]maar de lijnen liggen zo dicht bij elkaar

0:01:44.560,0:01:48.047
dat 33% van de mannen beter zijn [br]dan de gemiddelde vrouw.

0:01:48.047,0:01:49.720
Als het weer 50% zou zijn,

0:01:49.720,0:01:52.462
zou dat complete gendergelijkheid [br]betekenen.

0:01:52.462,0:01:54.583
Niet echt een geval [br]van Mars en Venus.

0:01:54.583,0:01:57.250
Eerder iets als Mars en Snickers:

0:01:57.250,0:02:00.710
in principe hetzelfde, maar de een [br]misschien iets vreemder dan de ander.

0:02:00.710,0:02:02.153
Bij het maken van een taart,

0:02:02.153,0:02:05.250
geef je dan de voorkeur [br]aan een receptenboek met foto's?

0:02:05.252,0:02:06.642
Ja, een paar mensen.

0:02:06.642,0:02:09.000
Dat een vriend je begeleidt?

0:02:09.012,0:02:11.675
Of begin je ermee [br]en je ziet wel wat ervan komt?

0:02:11.675,0:02:13.167
Nogal wat mensen daar.

0:02:13.167,0:02:14.887
Oké, dus als je A zegt,

0:02:14.887,0:02:17.059
dan betekent dit dat je visueel leert,

0:02:17.059,0:02:20.587
je leert het best wanneer de informatie [br]visueel wordt gepresenteerd.

0:02:20.587,0:02:23.169
Als je B zei, [br]betekent het dat je auditief leert,

0:02:23.169,0:02:26.894
dat je het best leert wanneer informatie [br]auditief aan je wordt gepresenteerd.

0:02:26.894,0:02:29.329
Als je C zei, leer je kinesthetisch,

0:02:29.329,0:02:32.880
je leert het best als je erin vliegt [br]en dingen doet met je handen.

0:02:32.880,0:02:35.218
Behalve, natuurlijk, [br]zoals je al hebt geraden,

0:02:35.218,0:02:38.397
dat dit niet zo is, omdat de hele zaak [br]een complete mythe is.

0:02:38.397,0:02:41.845
Leerstijlen zijn verzonnen, [br]er is geen wetenschappelijk bewijs.

0:02:42.429,0:02:45.371
In goed gecontroleerde [br]experimentele studies

0:02:45.371,0:02:47.582
krijgen leerlingen materiaal [br]voorgeschoteld

0:02:47.582,0:02:50.462
hetzij in hun favoriete stijl [br]of een tegengestelde stijl.

0:02:50.462,0:02:51.832
Het maakt geen verschil

0:02:51.832,0:02:54.122
in de hoeveelheid informatie [br]die ze vasthouden.

0:02:54.122,0:02:56.004
Als je er één seconde over nadenkt,

0:02:56.004,0:02:58.082
is het gewoon duidelijk [br]dat dit waar is.

0:02:58.082,0:03:00.654
Het is duidelijk [br]dat het beste presentatieformaat

0:03:00.654,0:03:03.952
niet van jou afhangt, [br]maar van wat je probeert te leren.

0:03:03.957,0:03:05.599
Kun je een auto leren besturen

0:03:05.599,0:03:07.907
door gewoon naar iemand te luisteren

0:03:07.907,0:03:10.125
zonder enige kinesthetische ervaring?

0:03:10.125,0:03:13.191
Kun je stelsels van vergelijkingen [br]in je hoofd oplossen

0:03:13.191,0:03:14.897
zonder ze op te schrijven?

0:03:14.897,0:03:16.918
Kun je leren voor je architectuurexamens

0:03:16.918,0:03:20.131
door een interpretatieve dans [br]als je kinesthetisch leert?

0:03:20.131,0:03:22.802
Nee, je moet [br]het presentatieformaat aanpassen

0:03:22.802,0:03:26.107
aan het te leren materiaal, niet aan jou.

0:03:26.107,0:03:28.726
Ik weet dat velen [br]van jullie A-level studenten zijn

0:03:28.726,0:03:31.018
die onlangs je GCSE-resultaten [br]hebben gekregen.

0:03:31.018,0:03:33.576
Als het niet helemaal was [br]waarop je had gehoopt,

0:03:33.576,0:03:35.923
dan is dat niet echt [br]de schuld van je leerstijl,

0:03:35.923,0:03:39.550
maar iets dat je de schuld [br]zou kunnen geven, zijn je genen.

0:03:39.550,0:03:43.235
Een recente studie [br]aan het University College London

0:03:43.235,0:03:45.789
toonde aan dat 58% van de variatie

0:03:45.789,0:03:48.710
tussen verschillende studenten [br]en hun GCSE-resultaten

0:03:48.710,0:03:50.697
te danken was aan genetische factoren.

0:03:50.697,0:03:53.833
Dat klinkt zeer nauwkeurig, [br]hoe kunnen we dat zo zeggen?

0:03:53.833,0:03:57.338
Als we de relatieve bijdragen

0:03:57.338,0:03:59.442
van genen en milieu willen ontrafelen,

0:03:59.442,0:04:01.671
kunnen we een tweelingenstudie doen.

0:04:01.671,0:04:05.247
Identieke tweelingen delen [br]100% van hun omgeving

0:04:05.247,0:04:07.151
en 100% van hun genen,

0:04:07.151,0:04:10.373
terwijl niet-identieke tweelingen [br]100% van hun omgeving delen,

0:04:10.373,0:04:14.109
maar net als elke broer en zus, [br]slechts 50% van hun genen.

0:04:14.109,0:04:15.888
Door te vergelijken hoe

0:04:15.888,0:04:18.807
GCSE-resultaten overeenkomen [br]bij identieke tweelingen

0:04:18.807,0:04:20.618
versus niet-identieke tweelingen,

0:04:20.618,0:04:21.964
en wat slimme wiskunde,

0:04:21.964,0:04:25.865
krijgen we een idee hoeveel variatie [br]en prestaties van het milieu afhangen

0:04:25.865,0:04:28.001
en hoeveel van de genen.

0:04:28.001,0:04:31.778
Het blijkt dat voor 58% [br]te wijten is aan de genen.

0:04:31.778,0:04:35.541
Dit is niet om het harde werk [br]van jou en je docenten te ondermijnen.

0:04:35.541,0:04:38.672
Als je GCSE-resultaten [br]niet de verhoopte waren,

0:04:38.672,0:04:40.850
dan kan je altijd proberen [br]de schuld te geven [br]

0:04:40.850,0:04:43.028
aan je ouders, [br]of tenminste aan hun genen.

0:04:43.028,0:04:45.116
Iets waar je de schuld [br]niet moet op stoten,

0:04:45.116,0:04:48.328
is dat je via de linkerhersenhelft [br]of de rechterhersenhelft leert,

0:04:48.328,0:04:49.609
want ook dat is een mythe.

0:04:49.609,0:04:52.236
De mythe zegt [br]dat de linker hersenhelft logisch is,

0:04:52.236,0:04:54.035
goed met vergelijkingen als deze,

0:04:54.035,0:04:58.134
en de rechter hersenhelft creatiever is, [br]beter bij dingen als muziek.

0:04:58.134,0:05:01.065
Dit is een mythe, [br]want voor bijna alles wat je doet

0:05:01.065,0:05:03.875
praten alle delen [br]van je hersenen met elkaar,

0:05:03.875,0:05:07.195
zelfs voor alledaagse dingen [br]als het hebben van een normaal gesprek.

0:05:07.195,0:05:10.538
Een van de redenen waarom deze mythe [br]het heeft overleefd,

0:05:10.538,0:05:12.480
is dat er een beetje waarheid in zit.

0:05:12.480,0:05:14.390
Een verwante versie van deze mythe is

0:05:14.390,0:05:17.673
dat linkshandige mensen creatiever [br]zijn dan rechtshandigen.

0:05:17.673,0:05:21.607
Dat is ergens logisch, want je hersenen [br]controleren de tegenovergestelde handen,

0:05:21.607,0:05:23.097
dus bij linkshandigen is

0:05:23.097,0:05:24.993
de rechterkant van de hersenen

0:05:24.993,0:05:26.718
iets actiever dan de linkerkant.

0:05:26.718,0:05:29.206
En we dachten dat de rechterzijde [br]creatiever was.

0:05:29.206,0:05:30.603
Het is niet vanzelfsprekend

0:05:30.603,0:05:33.804
dat linkshandigen creatiever zijn [br]dan rechtshandigen.

0:05:33.804,0:05:36.219
Wat waar is, is dat tweehandige mensen,

0:05:36.219,0:05:39.282
of mensen die beide handen [br]voor allerlei taken gebruiken,

0:05:39.282,0:05:42.674
creatievere denkers zijn [br]dan éénhandigen.

0:05:42.674,0:05:44.407
Tweehandig impliceert

0:05:44.407,0:05:47.136
dat beide zijden van de hersenen [br]veel met elkaar praten,

0:05:47.136,0:05:50.368
wat lijkt samen te gaan [br]met flexibel denken.

0:05:50.368,0:05:52.683
De mythe van de creatieve linkshandige

0:05:52.683,0:05:54.911
vloeit voort uit het feit [br]dat tweehandig zijn

0:05:54.911,0:05:57.818
vaker voor komt bij linkshandigen [br]dan bij rechtshandigen.

0:05:57.818,0:06:01.257
Er zit wat waarheid in het idee [br]van de creatieve linkshandige,

0:06:01.257,0:06:02.294
maar niet veel.

0:06:02.294,0:06:04.161
Een andere gekende mythe is

0:06:04.161,0:06:07.104
is dat we slechts 10% [br]van onze hersenen gebruiken.

0:06:07.104,0:06:08.450
Weeral een mythe.

0:06:08.450,0:06:11.349
Bij bijna alles wat we doen, [br]zelfs de gewoonste dingen,

0:06:11.349,0:06:13.532
gebruiken we bijna al onze hersenen.

0:06:13.532,0:06:17.293
Dat gezegd zijnde, [br]is het natuurlijk waar

0:06:17.293,0:06:21.873
dat de meesten hun denkkracht [br]niet zo goed benutten als zou kunnen.

0:06:21.873,0:06:24.839
Wat kunnen we doen [br]om ons intellect te stimuleren?

0:06:24.839,0:06:27.107
Misschien een mooi [br]stukje Mozart beluisteren.

0:06:27.107,0:06:29.695
Heb je ooit gehoord [br]van het Mozart-effect?

0:06:29.695,0:06:32.652
Luisteren naar Mozart [br]zou je slimmer maken

0:06:32.652,0:06:34.821
en je prestaties [br]op IQ-tests verbeteren.

0:06:34.821,0:06:36.926
Ook in deze mythe

0:06:36.926,0:06:40.367
zit er een kern van waarheid.

0:06:40.367,0:06:42.141
Uit de oorspronkelijke studie bleek

0:06:42.141,0:06:45.922
dat wie een paar minuten [br]naar Mozart luisterde

0:06:45.922,0:06:48.221
het beter deed [br]op een erop volgende IQ-test

0:06:48.221,0:06:51.634
dan wie gewoon in stilte had gezeten.

0:06:51.634,0:06:55.358
Maar een follow-up studie [br]vergeleek mensen die van Mozart hielden

0:06:55.358,0:06:57.139
met een groep fans

0:06:57.139,0:06:59.807
van de horrorverhalen [br]van Stephen King.

0:06:59.807,0:07:03.370
Ze lieten de muziek [br]of de verhalen horen.

0:07:03.370,0:07:05.219
De Mozartliefhebbers

0:07:05.219,0:07:08.610
kregen een grotere IQ-boost [br]van Mozart dan van de verhalen,

0:07:08.610,0:07:11.448
maar de verhalenliefhebbers

0:07:11.448,0:07:13.635
kregen een grotere IQ-boost

0:07:13.635,0:07:15.450
van de verhalen van Stephen King.

0:07:15.450,0:07:18.533
De waarheid is dat het luisteren [br]naar iets waar je van geniet

0:07:18.533,0:07:21.784
je wat opkrikt [br]en je een tijdelijke IQ-boost geeft

0:07:21.784,0:07:23.711
voor een beperkt aantal taken.

0:07:23.711,0:07:26.079
Luisteren naar Mozart

0:07:26.079,0:07:27.704
of Stephen King-verhalen

0:07:27.704,0:07:31.126
gaat je op de lange termijn [br]niet slimmer maken.

0:07:31.126,0:07:34.066
Een andere versie van de Mozartmythe

0:07:34.066,0:07:36.374
is dat het luisteren naar Mozart

0:07:36.374,0:07:38.682
je niet alleen slimmer, [br]maar ook gezonder maakt.

0:07:38.682,0:07:40.782
Helaas lijkt dit zelfs niet te kloppen

0:07:40.782,0:07:44.411
voor iemand die bijna elke dag [br]naar de muziek van Mozart luisterde,

0:07:44.411,0:07:45.769
namelijk Mozart zelf.

0:07:45.769,0:07:48.749
Hij leed aan gonorroe, pokken, artritis,

0:07:48.749,0:07:53.263
en, waarvan de meeste mensen denken [br]dat het zijn dood werd, syfilis.

0:07:53.273,0:07:56.743
Mozart had misschien [br]wat voorzichtiger moeten zijn

0:07:56.743,0:07:59.213
bij het uitkiezen [br]van zijn seksuele partners.

0:07:59.213,0:08:01.372
Maar hoe kiezen we een partner?

0:08:01.372,0:08:05.798
Sociologen verspreiden wel eens de mythe

0:08:05.798,0:08:08.419
dat onze voorkeuren [br]voor een romantische partner [br]

0:08:08.419,0:08:10.100
een product van onze cultuur zijn,

0:08:10.100,0:08:11.952
dat ze zeer cultureel bepaald zijn.

0:08:11.952,0:08:13.896
Maar de feiten loochenen dit.

0:08:13.896,0:08:15.779
Een beroemde studie ondervroeg mensen

0:08:15.779,0:08:18.482
uit [37] verschillende culturen [br]over de hele wereld,

0:08:18.482,0:08:19.787
van Amerikanen tot Zoeloes,

0:08:19.787,0:08:22.083
over wat ze zochten in een partner.

0:08:22.083,0:08:24.452
In elke cultuur over de hele wereld

0:08:24.452,0:08:28.167
hechtten mannen meer waarde aan fysieke [br]aantrekkelijkheid bij een partner

0:08:28.167,0:08:29.467
dan wel vrouwen,

0:08:29.467,0:08:32.938
en in elke cultuur hechtten vrouwen [br]ook meer dan mannen belang

0:08:32.967,0:08:35.506
aan ambitie [br]en hogere carrièrevooruitzichten.

0:08:35.506,0:08:37.205
In elke cultuur hadden mannen ook

0:08:37.205,0:08:39.730
liever vrouwen [br]die jonger dan zijzelf waren,

0:08:39.730,0:08:42.539
gemiddeld 2,66 jaar.

0:08:42.539,0:08:43.858
In elke cultuur

0:08:43.858,0:08:47.608
gaven vrouwen de voorkeur aan mannen [br]die ouder waren dan zijzelf,

0:08:47.608,0:08:49.598
gemiddeld 3,42 jaar.

0:08:49.598,0:08:53.313
vandaar 'Iedereen zoekt een vaderfiguur'.

0:08:53.313,0:08:55.890
Van scoren bij een partner

0:08:55.890,0:08:59.812
gaan we naar scoren in basketbal [br]of voetbal of wat je sport ook is.

0:08:59.812,0:09:03.263
De mythe is dat sporters reeksen[br]van doelpunten kennen,

0:09:03.353,0:09:06.153
‘hot-hand streaks’ in de VS,[br]‘purple patches’ in Engeland,

0:09:06.153,0:09:08.993
waardoor ze gewoon niet kunnen missen, [br]zoals deze kerel hier.

0:09:08.993,0:09:12.677
Maar als je het patroon [br]van treffers en missers

0:09:12.677,0:09:14.465
statistisch gaat analyseren,

0:09:14.465,0:09:16.764
blijkt de volgorde [br]bijna altijd willekeurig.

0:09:16.764,0:09:19.179
Je hersenen creëren patronen [br]uit de willekeur.

0:09:19.179,0:09:20.536
Als je een muntje opgooit,

0:09:20.536,0:09:24.512
gaat er altijd wel eens toevallig [br]een reeksje van kop of munt opduiken.

0:09:24.512,0:09:27.283
De hersenen zien patronen [br]zelfs als er geen zijn.

0:09:27.283,0:09:29.884
We zien deze reeksen [br]en kennen ze betekenis toe.

0:09:29.884,0:09:32.191
We zeggen: [br]"Ja, hij is vandaag echt in vorm,"

0:09:32.191,0:09:35.531
terwijl je eigenlijk [br]hetzelfde patroon zou krijgen

0:09:35.531,0:09:37.986
met toevallige treffers en missers.

0:09:38.006,0:09:41.472
Een uitzondering hierop [br]zijn strafschoppen.

0:09:41.472,0:09:43.967
Een recente studie [br]naar strafschoppen in het voetbal

0:09:43.967,0:09:46.377
toont aan dat spelers [br]van landen

0:09:46.377,0:09:49.201
met een zeer slechte staat [br]van strafschoppen,

0:09:49.201,0:09:51.384
zoals bijvoorbeeld Engeland,

0:09:51.384,0:09:53.744
de neiging hebben om sneller te zijn [br]

0:09:53.744,0:09:55.934
met trappen dan landen [br]met een beter record,

0:09:55.934,0:09:58.465
met als vermoedelijk gevolg [br]meer kans om te missen.

0:09:58.465,0:10:00.160
Dat roept de vraag op

0:10:00.160,0:10:01.695
of er een manier is waarop we

0:10:01.695,0:10:04.160
de prestaties van mensen [br]kunnen verbeteren.

0:10:04.160,0:10:05.547
Je zou kunnen denken aan

0:10:05.547,0:10:08.966
mensen straffen voor hun missers [br]en kijken of ze daar beter van worden.

0:10:08.966,0:10:12.598
Dit idee, namelijk dat straf [br]prestaties kan verbeteren,

0:10:12.598,0:10:14.804
is wat de deelnemers [br]dachten dat ze testten

0:10:14.804,0:10:17.336
in Milgrams beroemde [br]leer- en strafexperiment.

0:10:17.336,0:10:20.344
Mogelijk heb je daar van gehoord [br]als psychologiestudent.

0:10:20.344,0:10:23.166
Het verhaal gaat [br]dat de deelnemers bereid waren

0:10:23.166,0:10:26.467
fatale elektrische schokken te geven [br]aan een collega-deelnemer

0:10:26.467,0:10:28.208
voor een fout beantwoorde vraag,

0:10:28.208,0:10:31.297
alleen maar omdat dat moest [br]van iemand in een witte jas.

0:10:31.297,0:10:33.712
Maar dit verhaal is een mythe [br]om drie redenen.

0:10:33.712,0:10:38.616
Ten eerste en meest cruciaal was [br]de laboratoriumjas niet wit, maar grijs.

0:10:38.616,0:10:43.023
Ten tweede werd de deelnemers [br]vóór het onderzoek verteld

0:10:43.023,0:10:45.590
en eraan herinnerd [br]telkens ze een bezwaar opperden,

0:10:45.590,0:10:48.363
dat, hoewel pijnlijk, [br]de schokken niet fataal waren

0:10:48.363,0:10:51.105
en al helemaal [br]geen permanente schade veroorzaakten.

0:10:51.105,0:10:53.425
Ten derde gaven deelnemers [br]de schokken niet

0:10:53.425,0:10:56.073
alleen maar omdat iemand [br]in de labjas het hen zegde.

0:10:56.073,0:10:58.115
Toen ze na de studie [br]werden geïnterviewd,

0:10:58.115,0:11:00.623
zeiden alle deelnemers [br]dat ze sterk geloofden

0:11:00.623,0:11:04.407
dat de leren-en-strafstudie een waardevol [br]wetenschappelijk doel diende

0:11:04.407,0:11:06.845
met blijvende voordelen voor de wetenschap

0:11:06.845,0:11:12.544
in tegenstelling tot de momentane [br]niet-fatale hinder voor de deelnemers.

0:11:13.345,0:11:16.203
Ik heb nu ongeveer 12 minuten gesproken,

0:11:16.203,0:11:18.719
en je hebt waarschijnlijk [br]naar me zitten luisteren,

0:11:18.719,0:11:21.549
terwijl je mijn spraakpatronen [br]en lichaamstaal analyseerde

0:11:21.549,0:11:24.716
en proberen uit te zoeken of je [br]wat ik zeg serieus moet nemen,

0:11:24.716,0:11:26.817
of ik de waarheid vertelde, of loog.

0:11:26.817,0:11:29.359
Maar dan ben je daar [br]waarschijnlijk niet in geslaagd.

0:11:29.359,0:11:31.854
We denken dat [br]we een leugenaar kunnen doorhebben

0:11:31.854,0:11:34.127
door zijn lichaamstaal en spraakpatronen.

0:11:34.127,0:11:36.590
Maar honderden psychologische tests [br]hebben bewezen

0:11:36.590,0:11:38.711
dat ieder van ons, [br]ook politiemensen,

0:11:38.711,0:11:41.054
slechts bij toeval leugens [br]kunnen ontdekken [br]

0:11:41.054,0:11:42.547
door middel van lichaamstaal

0:11:42.547,0:11:44.242
en verbale patronen.

0:11:44.242,0:11:46.286
Interessant genoeg [br]is er één uitzondering:

0:11:46.286,0:11:48.308
tv-oproepen voor vermiste familieleden.

0:11:48.308,0:11:51.793
Het is vrij makkelijk te voorspellen [br]of de familieleden vermist zijn

0:11:51.793,0:11:54.854
en of dat de oproepende familieleden [br]hen zelf vermoord hebben.

0:11:54.854,0:11:58.369
Onoprechte oproepers zullen eerder [br]hun hoofd schudden, wegkijken

0:11:58.369,0:12:00.083
en spraakfouten maken,

0:12:00.083,0:12:01.878
terwijl oprechte oproepers eerder

0:12:01.878,0:12:04.973
de hoop zullen uitdrukken [br]dat de persoon veilig zal terugkeren

0:12:04.973,0:12:06.514
en brutale taal vermijden.

0:12:06.514,0:12:10.787
Ze zullen bijvoorbeeld eerder zeggen [br]"van ons weggenomen" dan "vermoord."

0:12:10.787,0:12:13.444
Tijd om te stoppen.

0:12:13.444,0:12:16.652
Maar toch[br]vertel ik je in 30 seconden

0:12:16.652,0:12:20.023
nog de overkoepelende mythe [br]van de psychologie.

0:12:20.023,0:12:22.629
De mythe dat de psychologie gewoon

0:12:22.629,0:12:25.055
een verzameling interessante theorieën is

0:12:25.055,0:12:27.841
die allemaal iets nuttigs zeggen [br]en iets te bieden hebben.

0:12:27.841,0:12:30.340
Wat ik hoop te hebben aangetoond,

0:12:30.340,0:12:31.925
is dat dit niet waar is.

0:12:31.925,0:12:34.734
We moeten [br]psychologische theorieën beoordelen

0:12:34.734,0:12:37.068
door te kijken naar hun voorspellingen.

0:12:37.068,0:12:39.889
Of luisteren naar Mozart [br]je slimmer maakt,

0:12:39.889,0:12:42.633
of dat je beter leert als informatie

0:12:42.633,0:12:44.917
wordt gepresenteerd [br]in de gewenste leerstijl.

0:12:44.917,0:12:48.121
Hoe dan ook zijn het allemaal [br]toetsbare empirische voorspellingen.

0:12:48.121,0:12:50.266
De enige manier om[br]vooruitgang te boeken,

0:12:50.266,0:12:52.026
is deze voorspellingen controleren

0:12:52.026,0:12:54.355
in goed gecontroleerde [br]experimentele studies.

0:12:54.355,0:12:57.489
Alleen op die manier [br]kunnen we hopen te ontdekken

0:12:57.489,0:13:00.113
welke van deze theorieën [br]goed onderbouwd zijn

0:13:00.113,0:13:03.503
en welke, zoals al die waarover [br]ik het vandaag had, mythen zijn.

0:13:03.503,0:13:05.012
Dankjewel.

0:13:05.012,0:13:08.472
(Applaus)