[Script Info]
Title: 
[Events]
Format: Layer, Start, End, Style, Name, MarginL, MarginR, MarginV, Effect, Text
Dialogue: 0,0:00:06.95,0:00:08.43,Default,,0000,0000,0000,,De zon schijnt.
Dialogue: 0,0:00:08.43,0:00:10.23,Default,,0000,0000,0000,,De vogeltjes fluiten.
Dialogue: 0,0:00:10.23,0:00:12.77,Default,,0000,0000,0000,,Het lijkt op het begin \Nvan een mooie nieuwe dag.
Dialogue: 0,0:00:12.77,0:00:16.26,Default,,0000,0000,0000,,Je wandelt vrolijk door het park, \Nwanneer plots: "Hatsjoe!"
Dialogue: 0,0:00:16.26,0:00:20.43,Default,,0000,0000,0000,,Een voorbijganger heeft slijm en speeksel \Nuit zijn mond en neus gestoten.
Dialogue: 0,0:00:20.43,0:00:23.24,Default,,0000,0000,0000,,Je voelt de druppels vocht \Nop je huid terechtkomen,
Dialogue: 0,0:00:23.24,0:00:26.10,Default,,0000,0000,0000,,maar wat je niet voelt, \Nzijn de duizenden, of miljoenen
Dialogue: 0,0:00:26.10,0:00:29.70,Default,,0000,0000,0000,,microscopische bacillen \Ndie onzichtbaar door de lucht vlogen
Dialogue: 0,0:00:29.70,0:00:32.64,Default,,0000,0000,0000,,en op je kleren, handen \Nen gezicht landden.
Dialogue: 0,0:00:32.64,0:00:34.44,Default,,0000,0000,0000,,Dit scenario klinkt misschien vies,
Dialogue: 0,0:00:34.44,0:00:38.64,Default,,0000,0000,0000,,maar het gebeurt vaak dat ons lichaam \Nwordt blootgesteld aan ziekteverwekkers,
Dialogue: 0,0:00:38.64,0:00:41.38,Default,,0000,0000,0000,,en meestal valt het helemaal niet zo op.
Dialogue: 0,0:00:41.38,0:00:44.56,Default,,0000,0000,0000,,Bacillen zijn te vinden op bijna \Nelk oppervlak dat we aanraken.
Dialogue: 0,0:00:44.56,0:00:45.90,Default,,0000,0000,0000,,Met 'bacillen'
Dialogue: 0,0:00:45.90,0:00:50.30,Default,,0000,0000,0000,,bedoelen we veel verschillende soorten \Nmicroscopische organismen,
Dialogue: 0,0:00:50.30,0:00:55.22,Default,,0000,0000,0000,,waaronder bacteriën, schimmels, \Nprotozoa en virussen.
Dialogue: 0,0:00:55.22,0:00:59.22,Default,,0000,0000,0000,,Alle bacillen hebben gemeen dat ze \Ninwerken op ons lichaam
Dialogue: 0,0:00:59.22,0:01:01.90,Default,,0000,0000,0000,,en veranderen hoe we ons voelen \Nen functioneren.
Dialogue: 0,0:01:01.90,0:01:05.31,Default,,0000,0000,0000,,Onderzoekers die infectieziektes \Nbestuderen vragen zich al jaren af
Dialogue: 0,0:01:05.31,0:01:08.86,Default,,0000,0000,0000,,waarom sommige bacillen \Nrelatief onschuldig zijn,
Dialogue: 0,0:01:08.86,0:01:13.72,Default,,0000,0000,0000,,terwijl anderen vernietigend zijn, \Nen soms zelfs dodelijk.
Dialogue: 0,0:01:13.72,0:01:16.06,Default,,0000,0000,0000,,We hebben de hele puzzel \Nnog niet opgelost.
Dialogue: 0,0:01:16.06,0:01:19.57,Default,,0000,0000,0000,,Maar we weten dat \Nde schadelijkheid, of virulentie,
Dialogue: 0,0:01:19.57,0:01:21.73,Default,,0000,0000,0000,,van een bacil, \Ndoor evolutie komt.
Dialogue: 0,0:01:21.73,0:01:24.27,Default,,0000,0000,0000,,Hoe kan het dat hetzelfde \Nevolutionaire proces
Dialogue: 0,0:01:24.27,0:01:27.96,Default,,0000,0000,0000,,bacillen produceert \Ndie in verschillende mate schadelijk zijn?
Dialogue: 0,0:01:27.96,0:01:32.44,Default,,0000,0000,0000,,Dat wordt duidelijk als we nadenken \Nover de overdracht van een bacil,
Dialogue: 0,0:01:32.44,0:01:36.32,Default,,0000,0000,0000,,de strategie om van de ene \Nnaar de andere gastheer te komen.
Dialogue: 0,0:01:36.32,0:01:38.85,Default,,0000,0000,0000,,Een gangbare manier \Nis door de lucht,
Dialogue: 0,0:01:38.85,0:01:40.56,Default,,0000,0000,0000,,zoals de nies die je net zag.
Dialogue: 0,0:01:40.56,0:01:43.68,Default,,0000,0000,0000,,Een bacil die dit doet, \Nis het rhinovirus,
Dialogue: 0,0:01:43.68,0:01:45.52,Default,,0000,0000,0000,,dat zich voortplant \Nin onze luchtwegen
Dialogue: 0,0:01:45.52,0:01:48.77,Default,,0000,0000,0000,,en verantwoordelijk is voor \Nmeer dan de helft van alle verkoudheden.
Dialogue: 0,0:01:48.77,0:01:50.45,Default,,0000,0000,0000,,Stel je nu voor dat na de nies,
Dialogue: 0,0:01:50.45,0:01:54.01,Default,,0000,0000,0000,,een van drie hypothetische \Nvarianten van het rhinovirus,
Dialogue: 0,0:01:54.01,0:01:58.33,Default,,0000,0000,0000,,laten we ze 'te veel', 'te weinig', \Nen 'precies goed' noemen,
Dialogue: 0,0:01:58.33,0:02:00.57,Default,,0000,0000,0000,,het geluk had om op jou te landen.
Dialogue: 0,0:02:00.57,0:02:03.52,Default,,0000,0000,0000,,Deze virussen zijn geprogrammeerd \Nom zichzelf te kopiëren,
Dialogue: 0,0:02:03.52,0:02:07.34,Default,,0000,0000,0000,,maar vanwege genetische verschillen, \Ndoen ze dit met verschillende snelheden.
Dialogue: 0,0:02:07.34,0:02:12.01,Default,,0000,0000,0000,,'Te veel' vermenigvuldigt zich heel vaak, \Nwat op korte termijn succesvol is.
Dialogue: 0,0:02:12.01,0:02:15.72,Default,,0000,0000,0000,,Maar dit succes gaat \Nten koste van jou, de gastheer.
Dialogue: 0,0:02:15.72,0:02:19.14,Default,,0000,0000,0000,,Zo'n virus veroorzaakt \Nmeer schade aan je lichaam,
Dialogue: 0,0:02:19.14,0:02:21.87,Default,,0000,0000,0000,,waardoor de verkoudheid ernstiger is.
Dialogue: 0,0:02:21.87,0:02:23.74,Default,,0000,0000,0000,,Als je je huis niet uit kunt,
Dialogue: 0,0:02:23.74,0:02:27.74,Default,,0000,0000,0000,,geef je het virus geen kans \Nover te springen op een nieuwe gastheer.
Dialogue: 0,0:02:27.74,0:02:29.57,Default,,0000,0000,0000,,En als je dood gaat aan de ziekte,
Dialogue: 0,0:02:29.57,0:02:32.91,Default,,0000,0000,0000,,eindigt het leven van het virus \Nsamen met dat van jou.
Dialogue: 0,0:02:32.91,0:02:35.60,Default,,0000,0000,0000,,'Te weinig', daarentegen, \Nvermenigvuldigt zich niet vaak
Dialogue: 0,0:02:35.60,0:02:37.66,Default,,0000,0000,0000,,en veroorzaakt weinig schade bij jou.
Dialogue: 0,0:02:37.66,0:02:41.39,Default,,0000,0000,0000,,Hoewel je hierdoor gezond genoeg bent \Nom met andere gastheren om te gaan,
Dialogue: 0,0:02:41.39,0:02:44.67,Default,,0000,0000,0000,,betekent het gebrek aan symptomen \Ndat je misschien niet niest,
Dialogue: 0,0:02:44.67,0:02:49.48,Default,,0000,0000,0000,,of als je dat doet, er te weinig virus \Nin het slijm zit om anderen te infecteren.
Dialogue: 0,0:02:49.48,0:02:52.80,Default,,0000,0000,0000,,Ondertussen vermenigvuldigt \N'precies goed' zich vaak genoeg
Dialogue: 0,0:02:52.80,0:02:56.44,Default,,0000,0000,0000,,om te verzekeren dat je genoeg virus \Nbij je draagt om te verspreiden,
Dialogue: 0,0:02:56.44,0:02:59.67,Default,,0000,0000,0000,,maar niet zo vaak dat je te ziek bent \Nom je bed uit te komen.
Dialogue: 0,0:02:59.67,0:03:02.46,Default,,0000,0000,0000,,Uiteindelijk is die het succesvolst
Dialogue: 0,0:03:02.46,0:03:07.44,Default,,0000,0000,0000,,bij de overdracht naar nieuwe gastheren \Nen het aanmaken van de nieuwe generatie.
Dialogue: 0,0:03:07.44,0:03:11.08,Default,,0000,0000,0000,,Dit noemen wetenschappers \Nde 'trade-off hypothese'.
Dialogue: 0,0:03:11.08,0:03:13.09,Default,,0000,0000,0000,,Deze ontstond begin jaren 80
Dialogue: 0,0:03:13.09,0:03:16.55,Default,,0000,0000,0000,,en voorspelt dat bacillen evolueren \Nom hun succes te maximaliseren
Dialogue: 0,0:03:16.55,0:03:19.45,Default,,0000,0000,0000,,door een balans te vinden tussen \Nvoortplanten in de gastheer,
Dialogue: 0,0:03:19.45,0:03:23.91,Default,,0000,0000,0000,,wat virulentie veroorzaakt \Nen overdracht naar een nieuwe gastheer.
Dialogue: 0,0:03:23.91,0:03:27.45,Default,,0000,0000,0000,,Bij het rhinovirus voorspelt de hypothese
Dialogue: 0,0:03:27.45,0:03:30.60,Default,,0000,0000,0000,,dat zijn evolutie minder \Nvirulente soorten prefereert,
Dialogue: 0,0:03:30.60,0:03:34.27,Default,,0000,0000,0000,,omdat het afhangt van nauw contact \Nom het volgende slachtoffer te bereiken.
Dialogue: 0,0:03:34.27,0:03:37.38,Default,,0000,0000,0000,,Voor het rhinovirus is \Neen mobiele gastheer goed,
Dialogue: 0,0:03:37.38,0:03:39.33,Default,,0000,0000,0000,,en dat is ook wat we zien.
Dialogue: 0,0:03:39.33,0:03:42.92,Default,,0000,0000,0000,,Hoewel veel mensen last hebben \Nvan een loopneus, hoesten en niezen,
Dialogue: 0,0:03:42.92,0:03:46.23,Default,,0000,0000,0000,,is een verkoudheid vaak mild \Nen weer over na een week.
Dialogue: 0,0:03:46.23,0:03:48.33,Default,,0000,0000,0000,,Het zou fijn zijn \Nals dat einde verhaal was,
Dialogue: 0,0:03:48.33,0:03:50.50,Default,,0000,0000,0000,,maar ze gebruiken \Nmeer overdrachtsmethodes.
Dialogue: 0,0:03:50.50,0:03:55.41,Default,,0000,0000,0000,,De malariaparasiet, plasmodium, \Nwordt overgebracht door muggen.
Dialogue: 0,0:03:55.41,0:03:58.85,Default,,0000,0000,0000,,Anders dan het rhinovirus, hoeven \Nwij van hem niet aan de wandel
Dialogue: 0,0:03:58.85,0:04:01.05,Default,,0000,0000,0000,,en is ons kwaad doen \Nvoor hem juist voordelig,
Dialogue: 0,0:04:01.05,0:04:05.02,Default,,0000,0000,0000,,aangezien een ziek, stilliggend persoon \Nmakkelijker is voor muggen om te bijten.
Dialogue: 0,0:04:05.02,0:04:07.88,Default,,0000,0000,0000,,We verwachten dat bacillen \Ndie minder afhangen van beweging,
Dialogue: 0,0:04:07.88,0:04:10.86,Default,,0000,0000,0000,,zoals degene overgebracht \Ndoor insecten, water of voedsel,
Dialogue: 0,0:04:10.86,0:04:12.99,Default,,0000,0000,0000,,ernstigere symptomen veroorzaken.
Dialogue: 0,0:04:12.99,0:04:16.77,Default,,0000,0000,0000,,Wat kunnen we doen om de schadelijkheid\Nvan infectieziekten te verminderen?
Dialogue: 0,0:04:16.77,0:04:22.39,Default,,0000,0000,0000,,Evolutiebioloog dr. Paul Ewald\Nstelt dat we de evolutie kunnen sturen
Dialogue: 0,0:04:22.39,0:04:24.56,Default,,0000,0000,0000,,met behulp van simpele \Nbestrijdingsmaatregelen.
Dialogue: 0,0:04:24.56,0:04:28.01,Default,,0000,0000,0000,,Door huizen mugdicht te maken,\Nin schoon water te voorzien,
Dialogue: 0,0:04:28.01,0:04:30.16,Default,,0000,0000,0000,,of thuis te blijven\Nals we verkouden raken,
Dialogue: 0,0:04:30.16,0:04:33.13,Default,,0000,0000,0000,,kunnen we de overdracht\Nvan schadelijke bacillen blokkeren
Dialogue: 0,0:04:33.13,0:04:35.94,Default,,0000,0000,0000,,en hen afhankelijk maken \Nvan mobiele gastheren.
Dialogue: 0,0:04:35.94,0:04:38.70,Default,,0000,0000,0000,,Terwijl oude methodes \Ndie bacillen proberen uit te roeien
Dialogue: 0,0:04:38.70,0:04:41.45,Default,,0000,0000,0000,,op lange termijn alleen \Nsterkere varianten kweken,
Dialogue: 0,0:04:41.45,0:04:45.86,Default,,0000,0000,0000,,kan deze innovatieve aanpak, \Ndie milde soorten stimuleert,
Dialogue: 0,0:04:45.86,0:04:47.98,Default,,0000,0000,0000,,een win-winsituatie zijn.
Dialogue: 0,0:04:47.98,0:04:49.14,Default,,0000,0000,0000,,(Kuch)
Dialogue: 0,0:04:49.14,0:04:51.36,Default,,0000,0000,0000,,Grotendeels dan.