WEBVTT

00:00:00.992 --> 00:00:02.604
Ichtyologie,

00:00:02.628 --> 00:00:04.088
de studie van vissen.

00:00:04.112 --> 00:00:06.970
Het lijkt een lang, vervelend woord,

00:00:06.994 --> 00:00:09.175
maar is in feite heel opwindend,

00:00:09.199 --> 00:00:12.172
omdat ichtyologie de enige 'ologie' is

00:00:12.196 --> 00:00:13.527
waar 'YOLO' inzit.

NOTE Paragraph

00:00:13.551 --> 00:00:15.335
(Gelach)

NOTE Paragraph

00:00:15.359 --> 00:00:17.185
De coole kids in het publiek

00:00:17.209 --> 00:00:19.930
weten al dat YOLO staat voor
'you only live once',

00:00:19.930 --> 00:00:21.410
[Je leeft maar één keer]

00:00:21.410 --> 00:00:23.072
En omdat ik maar één leven heb,

00:00:23.096 --> 00:00:25.413
wijd ik het aan 
wat ik altijd al heb willen doen:

00:00:25.413 --> 00:00:28.783
kijken naar de verborgen wonderen 
en nieuwe soorten ontdekken.

00:00:28.783 --> 00:00:30.456
Dat is wat ik moet doen.

NOTE Paragraph

00:00:30.873 --> 00:00:32.902
De laatste jaren was ik vooral bezig

00:00:32.902 --> 00:00:35.352
met het zoeken 
naar nieuwe soorten in grotten.

00:00:35.352 --> 00:00:38.618
Het blijkt dat daar hopen nieuwe 
holenvissen zijn te vinden

00:00:38.642 --> 00:00:40.945
Je moet alleen maar weten waar te kijken

00:00:40.945 --> 00:00:42.658
en misschien ook niet te dik zijn.

NOTE Paragraph

00:00:42.682 --> 00:00:43.776
(Gelach)

NOTE Paragraph

00:00:43.800 --> 00:00:47.825
Holenvissen leren me een hoop 
over biologie en geologie.

00:00:48.214 --> 00:00:52.197
Ze kunnen me vertellen hoe de landmassa's 
om hen heen veranderden en verschoven

00:00:52.221 --> 00:00:54.439
door vast te zitten in die kleine ruimtes

00:00:54.463 --> 00:00:58.026
en ook over de evolutie van het zicht 
doordat ze blind zijn.

NOTE Paragraph

00:00:59.193 --> 00:01:02.470
Vissen hebben in essentie
dezelfde ogen als wij.

00:01:02.494 --> 00:01:06.322
Dat is zo bij alle gewervelden en telkens
als een vis zich begint aan te passen

00:01:06.346 --> 00:01:08.758
aan dit donkere, koude grottenmilieu

00:01:08.782 --> 00:01:12.719
gaan ze vele, vele generaties later
hun ogen en zicht verliezen

00:01:12.743 --> 00:01:15.893
om te eindigen als een ogenloze
holenvis als deze hier.

00:01:15.917 --> 00:01:19.754
Nu is elke holenvis
een beetje anders geëvolueerd

00:01:19.778 --> 00:01:23.850
en elke soort vertelt ons een uniek 
geologisch en biologisch verhaal.

00:01:23.874 --> 00:01:26.801
Net daarom is het vinden 
van een nieuwe soort zo boeiend.

NOTE Paragraph

00:01:27.217 --> 00:01:30.654
Dit is zo'n nieuwe soort 
uit het zuiden van Indiana.

00:01:31.075 --> 00:01:34.972
We noemden ze Amblyopsis hoosieri,
de Hoosier holenvis.

NOTE Paragraph

00:01:34.996 --> 00:01:36.057
(Gelach)

NOTE Paragraph

00:01:36.081 --> 00:01:39.010
Zijn nauwste verwanten 
zijn holenvissen uit Kentucky

00:01:39.034 --> 00:01:40.530
in het Mammoth-grottensysteem.

00:01:40.530 --> 00:01:42.947
Ze begonnen te divergeren 
toen de Ohiorivier

00:01:42.947 --> 00:01:45.232
ze enkele miljoenen 
jaren geleden scheidde.

00:01:45.419 --> 00:01:48.452
In dat tijdsverloop ontwikkelden ze
de subtiele verschillen

00:01:48.452 --> 00:01:50.947
in de genetische architectuur
achter hun blindheid.

00:01:51.289 --> 00:01:54.805
Het rhodopsine-gen is
superbelangrijk voor het zien.

00:01:54.829 --> 00:01:57.226
Wij hebben het en zij ook,

00:01:57.250 --> 00:02:00.123
maar bij de ene soort
ging de werking verloren

00:02:00.147 --> 00:02:02.181
en de andere soort heeft het behouden.

00:02:02.234 --> 00:02:06.257
Dit zet een prachtig 
natuurlijk experiment op

00:02:06.281 --> 00:02:09.245
waar we kunnen kijken 
naar de genen van ons zicht

00:02:09.269 --> 00:02:11.928
en basis zelf van ons zicht.

NOTE Paragraph

00:02:13.047 --> 00:02:14.761
Maar de genen van deze holenvissen

00:02:14.785 --> 00:02:17.741
kunnen ons ook iets vertellen
over de diepe geologische tijd,

00:02:17.741 --> 00:02:20.055
misschien nergens meer
dan bij deze soort hier.

00:02:20.079 --> 00:02:23.606
Dit is een nieuwe soort uit Madagascar
die we hebben beschreven

00:02:23.606 --> 00:02:26.221
en Typhleotris mararybe genoemd.

00:02:26.245 --> 00:02:29.510
Dat betekent 'erge ziekte' 
in het Malagassisch

00:02:29.534 --> 00:02:32.543
omdat we zo ziek waren
toen we dit specimen inzamelden.

00:02:32.614 --> 00:02:34.192
Geloof het of niet,

00:02:34.216 --> 00:02:36.806
maar rondzwemmen in poelen
vol dode dingen

00:02:36.830 --> 00:02:38.713
en grotten vol vleermuizenpoep

00:02:38.737 --> 00:02:41.546
is niet het slimste wat je kan doen
in je leven,

00:02:41.570 --> 00:02:43.079
maar: YOLO!

NOTE Paragraph

00:02:43.103 --> 00:02:46.898
(Gelach)

NOTE Paragraph

00:02:46.922 --> 00:02:51.096
Ik hou van deze soort
ondanks dat ze ons probeerde te doden,

00:02:51.120 --> 00:02:53.915
omdat deze soort in Madagascar

00:02:53.939 --> 00:02:56.763
verwanten heeft op 6.000 km afstand:

00:02:56.787 --> 00:02:58.151
holenvissen in Australië.

00:02:58.701 --> 00:03:02.336
Een zeven centimeter lange
zoetwaterholenvis

00:03:02.360 --> 00:03:04.889
kan onmogelijk 
de Indische Oceaan overzwemmen,

00:03:04.889 --> 00:03:07.254
daarom wisten we, 
door hun DNA te vergelijken,

00:03:07.278 --> 00:03:11.465
dat deze soorten meer dan 100 miljoen 
jaren van elkaar werden gescheiden,

00:03:11.465 --> 00:03:14.938
ongeveer de tijd dat de zuidelijke 
continenten nog samen waren.

00:03:15.875 --> 00:03:18.081
Deze soorten reisden helemaal niet zelf,

00:03:18.105 --> 00:03:19.906
de continenten namen hen mee.

00:03:19.930 --> 00:03:21.953
Ze geven ons door hun DNA

00:03:21.977 --> 00:03:23.932
een precies model en maatstaf

00:03:23.932 --> 00:03:26.064
om deze oude geologische gebeurtenissen

00:03:26.064 --> 00:03:29.064
te dateren en de tijdsduur 
ervan te bepalen.

NOTE Paragraph

00:03:29.064 --> 00:03:31.296
Deze soort hier is zo nieuw

00:03:31.320 --> 00:03:33.803
dat ik jullie haar naam
nog niet mag vertellen,

00:03:33.827 --> 00:03:36.489
maar ik kan wel zeggen
dat ze uit Mexico komt

00:03:36.513 --> 00:03:38.644
en waarschijnlijk al uitgestorven is.

00:03:38.667 --> 00:03:42.314
Waarschijnlijk uitgestorven omdat
het enige grottensysteem waar ze voorkwam

00:03:42.314 --> 00:03:44.690
vernield werd door de aanleg 
van een naburige dam.

00:03:44.714 --> 00:03:46.676
Spijtig genoeg is voor holenvissen

00:03:46.700 --> 00:03:48.280
hun grondwaterhabitat

00:03:48.304 --> 00:03:50.500
ook onze belangrijkste 
bron van drinkwater.

NOTE Paragraph

00:03:51.103 --> 00:03:55.801
Van deze soort kennen we 
de nauwste verwant nog niet.

00:03:55.825 --> 00:03:58.475
Het lijkt erop 
dat ze niet voorkomt in Mexico,

00:03:58.499 --> 00:04:00.199
maar misschien wel in Cuba,

00:04:00.223 --> 00:04:02.245
Florida of India.

00:04:02.830 --> 00:04:07.335
Hoe dan ook kan ze ons iets vertellen
over de geologie

00:04:07.359 --> 00:04:10.567
van de Caraïben, of over de biologie
van het beter diagnosticeren

00:04:10.591 --> 00:04:12.712
van bepaalde soorten blindheid.

00:04:12.736 --> 00:04:16.146
Maar ik hoop deze soort nog te ontdekken
vooraleer ze ook uitsterft.

NOTE Paragraph

00:04:16.733 --> 00:04:18.648
Ik ga mijn ene leven als ichtyoloog


00:04:18.672 --> 00:04:22.201
doorbrengen met het ontdekken en redden

00:04:22.233 --> 00:04:24.803
van deze nederige 
kleine blinde holenvissen

00:04:24.827 --> 00:04:28.293
die ons zoveel kunnen vertellen
over de geologie van onze planeet

00:04:28.317 --> 00:04:30.133
en de biologie van ons zicht.

NOTE Paragraph

00:04:30.672 --> 00:04:31.823
Dank u.

NOTE Paragraph

00:04:31.847 --> 00:04:34.726
(Applaus)