1
00:00:06,728 --> 00:00:10,121
3.500 jaar geleden was in Egypte

2
00:00:10,121 --> 00:00:14,426
een nobele farao het slachtoffer 
van een gewelddadige aanval.

3
00:00:14,426 --> 00:00:16,453
Maar die aanval was niet fysiek.

4
00:00:16,453 --> 00:00:19,729
Deze farao was al 20 jaar dood.

5
00:00:19,729 --> 00:00:21,884
De aanval was historisch,

6
00:00:21,884 --> 00:00:26,834
een daad van damnatio memoriae,
de vervloeking van de nagedachtenis.

7
00:00:26,834 --> 00:00:29,559
Iemand vernielde
de standbeelden van de farao,

8
00:00:29,559 --> 00:00:35,501
probeerde met een beitel diens naam 
en beeltenis voorgoed te verwijderen.

9
00:00:35,501 --> 00:00:39,420
Wie was die farao
en waarom die aanval?

10
00:00:39,420 --> 00:00:40,831
Wel hierom:

11
00:00:40,831 --> 00:00:44,482
farao Hatshepsut was een vrouw.

12
00:00:44,482 --> 00:00:48,213
Normaal gesproken had ze
nooit farao kunnen worden.

13
00:00:48,213 --> 00:00:50,783
Hoewel een vrouw wettelijk gezien
monarch kon worden,

14
00:00:50,783 --> 00:00:54,249
ging dit in tegen enkele essentiële
Egyptische overtuigingen.

15
00:00:54,249 --> 00:00:57,525
Ten eerste werd de farao gezien
als de levende verpersoonlijking

16
00:00:57,525 --> 00:01:00,412
van de mannelijke god Horus.

17
00:01:00,412 --> 00:01:04,208
Ten tweede was het verstoren
van het traditioneel mannelijke bestuur

18
00:01:04,208 --> 00:01:07,323
een ernstige aantasting van Maat,

19
00:01:07,323 --> 00:01:11,788
een woord voor 'waarheid' dat het geloof
in orde en gerechtigheid uitdrukt,

20
00:01:11,788 --> 00:01:13,710
cruciaal voor Egyptenaren.

21
00:01:13,710 --> 00:01:16,056
Mogelijk heeft ze geprobeerd om dit geloof

22
00:01:16,056 --> 00:01:20,539
in de link tussen orde en patriarchaat 
te eerbiedigen via haar titels.

23
00:01:20,539 --> 00:01:22,446
Zo nam ze de naam Maatkare aan

24
00:01:22,446 --> 00:01:24,549
en verwees ze soms naar zichzelf

25
00:01:24,549 --> 00:01:28,132
als Hatshepsu,
met een mannelijk woordeinde.

26
00:01:28,132 --> 00:01:31,756
Maar blijkbaar kon ze
niet iedereen overtuigen

27
00:01:31,756 --> 00:01:34,329
en misschien is
het beeld van Hatshepsut vernietigd

28
00:01:34,329 --> 00:01:37,665
opdat de wereld de verstoring 
van Maat zou vergeten

29
00:01:37,665 --> 00:01:40,788
en Egypte zijn evenwicht zou terugvinden.

30
00:01:40,788 --> 00:01:44,573
Hatshepsut was bovendien niet
de rechtmatige troonopvolgster,

31
00:01:44,573 --> 00:01:48,229
maar een regentes, 
een soort plaatsvervangend co-monarch.

32
00:01:48,229 --> 00:01:51,989
Het Egyptische koningschap werd
van oudsher doorgegeven van vader op zoon.

33
00:01:51,989 --> 00:01:56,002
Dus van Thutmose I
naar zijn zoon Thutmose II,

34
00:01:56,002 --> 00:01:57,831
de man van Hatshepsut.

35
00:01:57,831 --> 00:02:02,709
Thutmose II had het rechtstreeks moeten
doorgeven aan zijn zoon Thutmose III,

36
00:02:02,709 --> 00:02:06,663
maar Thutmose III was nog klein
toen zijn vader overleed.

37
00:02:06,663 --> 00:02:10,061
Hatshepsut, de hoogste koningsvrouw
en weduwe van de dode farao,

38
00:02:10,061 --> 00:02:13,374
schoot te hulp
als de regentes van haar stiefzoon,

39
00:02:13,374 --> 00:02:18,027
maar regeerde uiteindelijk aan zijn zijde
als een volwaardige farao.

40
00:02:18,027 --> 00:02:20,722
Misschien was Thutmose III daarom boos.

41
00:02:20,722 --> 00:02:23,836
En heeft hij haar beelden vernietigd.

42
00:02:23,836 --> 00:02:26,887
Misschien wilde iemand
Hatshepsut onteren

43
00:02:26,887 --> 00:02:28,980
omdat ze een slechte farao was.

44
00:02:28,980 --> 00:02:32,413
Maar alles wijst erop dat
ze eigenlijk wel goed was.

45
00:02:32,413 --> 00:02:35,591
Ze voerde de traditionele taken
van het ambt bekwaam uit.

46
00:02:35,591 --> 00:02:37,100
Ze was een geweldige bouwer.

47
00:02:37,100 --> 00:02:39,959
Haar dodentempel Djeser-Djeseru

48
00:02:39,959 --> 00:02:42,600
was destijds een architecturaal wonder

49
00:02:42,600 --> 00:02:44,583
en wordt vandaag nog steeds bewonderd.

50
00:02:44,583 --> 00:02:46,772
Ze heeft de economie van Egypte versterkt

51
00:02:46,772 --> 00:02:51,745
met een erg succesvolle handelsmissie
naar het verre land Punt.

52
00:02:51,745 --> 00:02:53,765
Ze had sterke religieuze banden.

53
00:02:53,765 --> 00:02:57,657
Ze beweerde zelfs de dochter
te zijn van de hoofdgod Amun.

54
00:02:57,657 --> 00:03:02,055
Ze had een succesvolle militaire carrière
met een Nubische veldtocht

55
00:03:02,055 --> 00:03:06,136
en beweert dat ze samen
met haar soldaten heeft gestreden.

56
00:03:06,136 --> 00:03:09,794
Uiteraard moeten we voorzichtig zijn
wanneer we het succes

57
00:03:09,794 --> 00:03:11,210
van haar carrière beoordelen

58
00:03:11,210 --> 00:03:15,161
omdat zij het meeste bewijsmateriaal
zelf heeft geschreven.

59
00:03:15,161 --> 00:03:18,083
Ze vertelt haar eigen verhaal
in tekeningen en geschriften

60
00:03:18,083 --> 00:03:20,325
op de muren van haar dodentempel

61
00:03:20,325 --> 00:03:23,439
en de rode kapel voor Amun.

62
00:03:23,439 --> 00:03:27,228
Dus wie schond
de nagedachtenis van Hatshepsut?

63
00:03:27,228 --> 00:03:32,838
De hoofdverdachte is 
haar stiefzoon, neef en co-heerser.

64
00:03:32,838 --> 00:03:35,961
Handelde Thutmose III uit woede
omdat zij zijn troon stal?

65
00:03:35,961 --> 00:03:38,587
Waarschijnlijk niet omdat
de schade pas

66
00:03:38,587 --> 00:03:41,735
20 jaar na haar dood is aangericht.

67
00:03:41,735 --> 00:03:46,134
Dat is lang boos blijven
om dan nog in razernij te handelen.

68
00:03:46,134 --> 00:03:49,471
Mogelijk wilde hij zijn eigen heerschappij
sterker doen lijken.

69
00:03:49,471 --> 00:03:53,521
Maar hoogstwaarschijnlijk heeft hij
of iemand anders de beelden verwijderd

70
00:03:53,521 --> 00:03:58,591
zodat iedereen zou vergeten dat er ooit
een vrouw op de Egyptische troon zat.

71
00:03:58,591 --> 00:04:02,703
De gender-anomalie was gewoon
een te grote bedreiging voor Maat

72
00:04:02,703 --> 00:04:05,786
en moest voorgoed worden gewist.

73
00:04:05,786 --> 00:04:09,730
Gelukkig waren de oude censoren
niet grondig genoeg.

74
00:04:09,730 --> 00:04:13,173
Er bleef genoeg bewaard om
de gebeurtenissen te reconstrueren.

75
00:04:13,173 --> 00:04:17,412
En zo kunnen wij nu het verhaal vertellen
van deze unieke sterke vrouw.