WEBVTT

00:00:06.728 --> 00:00:10.121
سێ ھەزار و پێنج سەد 
ساڵ پێش ئێستا، لە مصر

00:00:10.121 --> 00:00:14.426
فیرعەونێکی خانەدان دەبێتە
قوربانی ھێرشێکی توندوتیژ.

00:00:14.426 --> 00:00:16.453
بەڵم ھێرشەکە لاشەیی نابێت.

00:00:16.453 --> 00:00:19.729
ئەم فیرعەونە ٢٠ ساڵ دەبێت کە مردووە.

00:00:19.729 --> 00:00:21.884
ھێرشەکە مێژووی دەبێت،

00:00:21.884 --> 00:00:26.834
ھێرشەکە بۆ سەر مێژووی فیرعەون دەبێت، 
دەیانەوێت مێژووی فیرعەونەکە بسڕنەوە.

00:00:26.834 --> 00:00:29.559
کەسێک پەیکەری فیرعەون تێک دەشکێنێت،

00:00:29.559 --> 00:00:35.501
ئەسکەنەیەک دەبات و وێنە و مێژووی 
فیرعەونەکە لە سەر دیوارەکە دەشێوێنێت.

00:00:35.501 --> 00:00:39.420
ئەم فیرعەونە کێیە؟
کێ ئەم ھێرشەی دەکاتە سەر؟

00:00:39.420 --> 00:00:40.831
ھەر بۆ زانیاری،

00:00:40.831 --> 00:00:44.482
فیرعەون حتشبسوت ژن بووە.

00:00:44.482 --> 00:00:48.103
بە شێوەیەکی ئاسایی، ژنێک
نابێت ببێتە فیرعەون.

00:00:48.103 --> 00:00:50.783
سەڕەرای ئەوەی کە یاسایی بوو
ژنێک ببێتە دەسەڵاتداریی وڵات،

00:00:50.783 --> 00:00:54.249
بەڵام ئەمە لەگەل بیر و باوەڕی 
مصریەکان دژ یەک بوو.

00:00:54.249 --> 00:00:57.525
یەکەم فیرعەون ھێمایی
لە خۆ گرتنی و نوێنەرایەتی

00:00:57.525 --> 00:01:00.412
خواوەندی نێر، حورس دەبێت.

00:01:00.412 --> 00:01:04.208
دووەم، دژی پیاوسالاری و 
دەسەڵاتی پیاو دەبێت

00:01:04.208 --> 00:01:07.323
کە دژ بە دەسەڵاتەکانی 
خواوەند ماعت دەبێت،

00:01:07.323 --> 00:01:11.788
کە ڕەنگدەرەوە ڕاستی 
و یەکسانی دەبێت،

00:01:11.788 --> 00:01:13.710
کە بۆ مصریەکان زۆر گرنگ دەبێت.

00:01:13.710 --> 00:01:16.056
حتشبسوت ھەوڵ دەدات 
لە ڕێگەی دەسەڵاتەکانی

00:01:16.056 --> 00:01:20.809
پارسەنگی نێوان پیاوسالاری 
و ئارامی وڵات ڕابگرێت.

00:01:20.809 --> 00:01:22.446
ناوی ماعتکارع بۆ خۆی ھەڵدەبژێرێت،

00:01:22.446 --> 00:01:24.549
ھەندێک جاریش بە ناوی

00:01:24.549 --> 00:01:28.132
حتشبسوت بانگ دەکرێت کە ناوێکی پیاوانەیە.

00:01:28.132 --> 00:01:31.756
بەڵام ئەو ھەوڵانەی فیرعەون 
باوەڕ بە خەڵکەکە ناهێنێت،

00:01:31.756 --> 00:01:34.329
و بۆیە کەسێک وێنەی 
ئەم فیرعەونە دەشێوێنێت

00:01:34.329 --> 00:01:37.665
تا جیھان بێزار کردنی ماعت لە یاد بکات،

00:01:37.665 --> 00:01:40.788
بەم شێوەیە پارسەنگ بۆ مصر بگەڕێتەوە.

00:01:40.788 --> 00:01:44.573
لەگەڵ ئەوەشدا، حتشبسوت 
مافی وەرگرتنی دەسەڵاتی نابێت،

00:01:44.573 --> 00:01:48.229
بەڵکو کاروباری وڵاتی 
بە وەکالەت بەڕێوە دەبرد.

00:01:48.229 --> 00:01:51.989
لە شانشینی مصریەکان، دەسەڵات 
لە باوکەوە بۆ کوڕ دەگوازرایەوە.

00:01:51.989 --> 00:01:56.002
دەبوایە دەسەڵات لە تحتمسی یەکەم 
بۆ تحتمسی دووەم بگوازرێتەوە،

00:01:56.002 --> 00:01:57.831
کە ھاوسەری حتشبسوت دەبێت.

00:01:57.831 --> 00:02:02.709
دوای ئەوە دەبوایە دەسەڵات ڕاستەوخۆ 
بۆ تحتمسی سێھەم بگوازرێتەوە،

00:02:02.709 --> 00:02:06.663
بەڵام کاتێک باوکی دەمرێت، تحتمسی
سێھەم تەمەنی بچووک دەبێت.

00:02:06.663 --> 00:02:10.061
حتشبسوت ژنی سەرەکی تحتمسی دووەم دەبێت،

00:02:10.061 --> 00:02:13.374
بەھۆی منداڵ زرکورەکەی، لە 
جێگەی زڕکوڕەکەی دێتە پێشەوە

00:02:13.374 --> 00:02:18.027
بەڵام دواتر وەک فیرعەونێکی پڕ شکۆ 
حکومی وڵات لە پاڵ زڕکورەکەی دەکات.

00:02:18.027 --> 00:02:20.722
فیرعەون تحتمسی سێیەم 
لە ڕەفتارەکانی پەست دەبێت.

00:02:20.722 --> 00:02:23.836
لەوانەیە ھەر ئەویش وێنەی 
حتشبسوتی شێواندبێت.

00:02:23.836 --> 00:02:26.887
لەوانەیە کەسێکیتر بیەوێت 
وێنە ژنە فیرعەون بشێوێنێت

00:02:26.887 --> 00:02:28.980
چونکە ژنە فیرعەونێکی زۆردار دەبێت.

00:02:28.980 --> 00:02:32.413
بەڵام بەڵگەکان نیشانمان 
دەدەن کە ئەو زۆر باش بووە.

00:02:32.413 --> 00:02:35.591
حتشبسوت ڕێزی لە داب و نەریتەکانی
کورسی دەسەڵات دەگرت.

00:02:35.591 --> 00:02:37.100
پڕۆژەی باش بنیات دەنێت.

00:02:37.100 --> 00:02:39.959
گۆڕستانی تایبەت بە خۆی، جسیر جسێرە،

00:02:39.959 --> 00:02:42.600
پڕۆژەیەکی ئەندازیاری بەناوبانگ دەبێت

00:02:42.600 --> 00:02:44.583
لە ڕۆژگاری ئەمڕۆش پڕۆژەیەکی نایابە.

00:02:44.583 --> 00:02:46.772
ئابوری مصر بەرەو پێش دەبات،

00:02:46.772 --> 00:02:51.745
گەشتێکی بازرگانی سەرکەوتوو
بۆ وڵاتی پونت بەڕێوە دەبات.

00:02:51.745 --> 00:02:53.765
پەیوەندی ئاینی سەرکەوتوو دەبێت.

00:02:53.765 --> 00:02:57.657
تەنانەت پڕوپاگەندەی ئەوە بڵاو
دەکەتەوە کە کچی خواوەند ئامونە.

00:02:57.657 --> 00:03:02.055
ئەزمونێکی سەربازی سەرکەوتووی دەبێت 
بە تایبەت بە تەمبێ کردنی نوبیان،

00:03:02.055 --> 00:03:06.136
باسی ئەوەی دەکرد کە لەگەڵ 
سەربازەکان شەڕی کردبێت.

00:03:06.136 --> 00:03:09.794
بەڵام لە کاتی ھەڵسەنگاندنی 
دەسکەوتەکانی ژنە فیرعەون حتشبسوت

00:03:09.794 --> 00:03:11.210
پێویستە وریا بین،

00:03:11.210 --> 00:03:15.161
بەھۆی ئەوەی زۆربەی بەڵگەکان لە 
لایەن خودی حتشبسوت نووسراون.

00:03:15.161 --> 00:03:18.083
چیرۆکەکانی خۆی لە ڕێگەی وێنە 
و نووسین دەگێڕێتەوە

00:03:18.083 --> 00:03:20.325
کە لەسەر دیواری پەرستاگەکی نەخشێنراوە

00:03:20.325 --> 00:03:23.439
لەگەڵ پەرستگەی سور 
کە بۆ ئامون بنیات نراوە.

00:03:23.439 --> 00:03:27.228
کەواتە کێ ئەو تاوانەی دژی 
بیرەوەریەکانی حتشبسوت ئەنجام داوە؟

00:03:27.228 --> 00:03:32.838
گوماناوترین کەس، زڕ کوڕەکەی 
و ھاوسەرۆکی، تحتمسی سێھەمە.

00:03:32.838 --> 00:03:35.961
ئایا بەھۆی توڕەبوون و دەستبەسەر
داگرتنی دەسەڵاتەکانی بووە؟

00:03:35.961 --> 00:03:38.587
ئەمە ڕێگەی تێناچێت، 
چونکە شێواندنەکان تەنھا

00:03:38.587 --> 00:03:41.735
٢٠ ساڵ دوای مردنی حتشبسوت ئەنجام دراون.

00:03:41.735 --> 00:03:46.134
ئەمە کاتێکی درێژە بۆ مانەوەی 
ڕق و قینە لە دڵی کەسێک.

00:03:46.134 --> 00:03:49.471
لەوانەشە تحتموس بۆ دیار خستنی
سەرکەوتن و کارەکانی ئەمە کردبێت.

00:03:49.471 --> 00:03:53.521
بەڵام لەوانەیە ئەو یان کەسێکیتر 
ئەم وێنانەی شێواندبێت

00:03:53.521 --> 00:03:58.591
بۆ ئەوەی خەڵک لە یادیان بچێت کە ژنێک لە 
سەر کورسی دەسەڵاتی مصر دانیشت بێت.

00:03:58.591 --> 00:04:02.703
ڕەگەزی حتشبسوت ھەڕەشەیە بۆ 
دەسەڵاتەکانی خواوەند ماعت

00:04:02.703 --> 00:04:05.786
بۆیە پێویستە لە مێژوودا بسڕێتەوە.

00:04:05.786 --> 00:04:09.730
خۆشبەختانە، ڕێکارەکانی چاودێری کردن 
لەو سەردەمە گشتگیر نەبوو.

00:04:09.730 --> 00:04:13.173
ئەوەندە بەڵگەمان بە دەست گەیشتووە تا 
تێبگەین چی ڕوویداوە،

00:04:13.173 --> 00:04:17.412
تا لە چیرۆکی ئەم ژنە بەھێز و 
دەگمەنە باس بکرێت و بگێردڕێتەوە.