0:00:00.673,0:00:03.055
दृष्टी हे आपले सर्वात महत्त्वाचे

0:00:03.055,0:00:05.643
आणि प्राथमिक इंद्रिय आहे.

0:00:05.643,0:00:07.327
आपण आपल्या भोवतालचं जग

0:00:07.327,0:00:09.101
सतत बघत असतो

0:00:09.101,0:00:11.298
आणि आपण काय पाहिलं हे तात्काळ ओळखून

0:00:11.298,0:00:13.633
त्याचा अर्थ लावत असतो.

0:00:13.633,0:00:15.552
प्रथम आपण याच गोष्टीचं एक उदाहरण घेऊ.

0:00:15.552,0:00:16.825
मी तुम्हाला एका व्यक्तीचं

0:00:16.825,0:00:18.835
[br]छायाचित्र दाखवणार आहे.

0:00:18.835,0:00:20.638
फक्त एक किंवा दोन सेकंदापुरतंच.

0:00:20.638,0:00:22.533
आणि त्याचा चेहरा कोणती भावना दाखवतो

0:00:22.533,0:00:24.672
ते तुम्ही ओळखायचं.

0:00:24.672,0:00:25.900
तय्यार?

0:00:25.900,0:00:28.612
हे बघा. अंत: स्फूर्तीने सांगा.

0:00:28.612,0:00:30.943
काय पाहिलंत तुम्ही?

0:00:30.943,0:00:33.207
तर आम्ही प्रत्यक्षात

0:00:33.207,0:00:35.514
१२० जणांची पाहणी केली.

0:00:35.514,0:00:37.464
आणि आम्हाला मिश्र निष्कर्ष मिळाले.

0:00:37.464,0:00:39.731
या चेहऱ्यावर लोकांनी कोणती भावना पाहिली

0:00:39.731,0:00:42.621
त्याबद्दल त्यांचं एकमत नव्हतं.

0:00:42.621,0:00:44.426
कदाचित तुम्ही अस्वस्थता पाहिली असेल.

0:00:44.426,0:00:46.415
हेच उत्तर आम्हाला

0:00:46.415,0:00:47.670
बहुतेक वेळा मिळालं.

0:00:47.670,0:00:49.759
पण तुमच्या डावीकडची व्यक्ती म्हणू शकते,

0:00:49.759,0:00:52.500
की मी खेद किंवा अविश्वास पाहिला.

0:00:52.500,0:00:54.429
आणि तुमच्या उजवीकडचं कोणीतरी

0:00:54.429,0:00:57.323
आणखी काहीतरी पूर्णपणे वेगळंच सांगू शकते.

0:00:57.323,0:01:00.143
आशा किंवा समानुभूती, असं काहीतरी. [br]

0:01:00.143,0:01:01.702
परत बघा, आपण सगळे

0:01:01.702,0:01:04.804
याच चेहऱ्याकडे बघत आहोत.

0:01:04.804,0:01:06.232
आपण काहीतरी

0:01:06.232,0:01:08.615
पूर्णपणे वेगळंच बघू शकतो.

0:01:08.615,0:01:11.679
कारण, धारणा ही व्यक्तिसापेक्ष असते.

0:01:11.679,0:01:13.847
आपण जे पाहिलं असं आपल्याला वाटतं,

0:01:13.847,0:01:15.289
ती खरंतर आपल्या स्वतःच्या

0:01:15.289,0:01:17.693
मनातली प्रतिमा असते.

0:01:17.693,0:01:19.946
अर्थात, अशी अनेक उदाहरणं आहेत.

0:01:19.946,0:01:22.361
आपण आपल्या मनाच्या दृष्टीने [br]जग कसं पाहतो, त्याची.

0:01:22.361,0:01:24.143
मी त्यातली काही सांगणार आहे.

0:01:24.143,0:01:26.803
उदाहरणार्थ, डाएट करणारे लोक.

0:01:26.803,0:01:28.821
यांना सफरचंदं मोठी दिसतात,

0:01:28.821,0:01:31.841
कॅलरीज न मोजणाऱ्या लोकांना दिसतात, [br]त्याहून मोठी.

0:01:31.841,0:01:35.474
मंदीतून बाहेर येणाऱ्या

0:01:35.474,0:01:37.629
सॉफ्टबॉल खेळाडूंना बॉल छोटा दिसतो,

0:01:37.629,0:01:41.173
यशस्वी काळात दिसतो त्याहून छोटा.

0:01:41.173,0:01:44.123
खरं तर, आपल्याला इतर लोक कसे दिसतात,

0:01:44.123,0:01:46.365
अगदी राजकारणीसुध्दा,

0:01:46.365,0:01:48.538
हे आपल्या राजकीय कल्पना ठरवतात.

0:01:48.538,0:01:52.231
तर, मी आणि माझ्या संशोधन गटाने[br]हा प्रश्न विचारात घ्यायचे ठरवले.

0:01:52.231,0:01:55.862
२००८ साली बराक ओबामा[br]राष्ट्राध्यक्ष पदाची निवडणूक लढत होते

0:01:55.862,0:01:57.261
अगदी पहिल्या वेळी,

0:01:57.261,0:02:00.243
आणि निवडणुकीच्या एक महिना आधी

0:02:00.243,0:02:02.466
आम्ही शेकडो अमेरिकन लोकांची पाहणी केली.

0:02:02.466,0:02:04.165
या पाहणीत आम्हाला आढळून आलं, की

0:02:04.165,0:02:06.451
काही लोकांना, अमेरिकन लोकांना, [br]वाटत होतं,

0:02:06.451,0:02:08.147
ओबामा या छायाचित्रांत जसे दिसतात,

0:02:08.147,0:02:11.139
तसेच ते प्रत्यक्षात आहेत.

0:02:11.139,0:02:13.761
या लोकांपैकी ७५ टक्के लोकांनी [br]

0:02:13.761,0:02:16.628
खऱ्या निवडणुकीत ओबामांना मत दिलं.

0:02:16.628,0:02:19.796
काही इतर लोकांना मात्र, [br]ओबामा या छायाचित्रांत दिसतात

0:02:19.796,0:02:22.085
तसेच आहेत, असं वाटत होतं.

0:02:22.085,0:02:24.061
या लोकांपैकी ८९ टक्के लोकांनी

0:02:24.061,0:02:25.882
मककीन यांना मत दिलं.

0:02:25.882,0:02:29.388
आम्ही ओबामांची बरीच छायाचित्रं [br]लोकांना दाखवली.

0:02:29.388,0:02:30.985
पण एका वेळी एकच दाखवलं.

0:02:30.985,0:02:33.884
त्यामुळे या छायाचित्रांमध्ये [br]आम्ही काय बदल करत होतो,

0:02:33.884,0:02:35.737
हे लोकांना समजलं नाही.

0:02:35.737,0:02:37.793
आम्ही कृत्रिमरीत्या त्यांची [br]रंगकांती बदलून

0:02:37.793,0:02:40.341
ती फिकट किंवा गडद करीत होतो.

0:02:40.341,0:02:41.901
हे कसं शक्य आहे?

0:02:41.901,0:02:44.736
मी जेव्हा एखादी व्यक्ती,[br]वस्तू, किंवा घटना पाहते, त्यावेळी

0:02:44.736,0:02:46.457
दुसऱ्या कोणाला दिसतं, त्याहून

0:02:46.457,0:02:48.432
मला काहीतरी पूर्णपणे वेगळंच दिसतं.

0:02:48.432,0:02:50.261
हे कसं घडू शकतं?

0:02:50.261,0:02:52.551
तशी कारणं तर पुष्कळ आहेत.

0:02:52.551,0:02:54.802
पण त्यातल्या एका कारणासाठी

0:02:54.802,0:02:57.355
डोळ्यांचं कार्य जास्त[br]समजावून घेतलं पाहिजे.

0:02:57.355,0:02:59.364
तर दृष्टी वैज्ञानिक जाणतात, की

0:02:59.364,0:03:00.847
खरंतर एका क्षणात पाहून

0:03:00.847,0:03:02.718
आपल्याला मिळणारी

0:03:02.718,0:03:04.557
एकंदरीत माहिती

0:03:04.557,0:03:07.254
तशी फारच थोडकी असते.

0:03:07.254,0:03:09.983
जे आपण अगदी सूक्ष्म,

0:03:09.983,0:03:12.160
स्वच्छ, आणि अचूक पाहू शकतो,

0:03:12.160,0:03:14.147
ते केवळ आपल्या लांब धरलेल्या

0:03:14.147,0:03:16.323
हाताच्या अंगठ्याच्या

0:03:16.323,0:03:18.618
पृष्ठफळाइतकंच असतं.

0:03:18.618,0:03:20.757
त्याभोवतीचं सगळं अंधुक असतं,

0:03:20.757,0:03:23.198
त्यामुळे आपल्या डोळ्यांसमोर आलेल्यापैकी

0:03:23.198,0:03:25.842
बरंचसं संदिग्ध जाणवतं.

0:03:25.842,0:03:28.116
पण आपल्याला, आपण काय पाहिलं[br]ते स्पष्ट करून घेऊन

0:03:28.116,0:03:30.364
त्याचा अर्थ लावावा लागतो.

0:03:30.364,0:03:33.749
आणि आपलं मन या गाळलेल्या जागा [br]भरून काढायला मदत करतं.

0:03:33.749,0:03:37.318
यामुळेच, धारणा ही व्यक्तिसापेक्ष असते.

0:03:37.318,0:03:38.777
आणि अशा प्रकारे आपण जे पाहतो

0:03:38.777,0:03:41.005
ते आपल्या मनातलं चित्र असतं.

0:03:41.005,0:03:42.818
तर, मी एक सामाजिक मानसशास्त्रज्ञ आहे,

0:03:42.818,0:03:44.335
आणि हे असे प्रश्न

0:03:44.335,0:03:46.048
माझं लक्ष वेधून घेतात.

0:03:46.048,0:03:47.699
माणसांतले मतभेद

0:03:47.699,0:03:50.196
मला मुग्ध करतात.

0:03:50.196,0:03:51.893
हे असं का घडत असेल?

0:03:51.893,0:03:54.505
कुणाला पेला अक्षरशः अर्धा भरलेला [br]दिसू शकतो,

0:03:54.505,0:03:55.985
तर कुणाला तो अक्षरशः

0:03:55.985,0:03:57.456
अर्धा रिकामा दिसू शकतो.

0:03:57.456,0:04:00.577
एखाद्या माणसाच्या विचारांत आणि भावनांत

0:04:00.577,0:04:02.124
असं काय असेल,

0:04:02.124,0:04:04.484
की ज्यामुळे त्याला जग [br]पूर्णपणे वेगळं दिसत असेल?

0:04:04.484,0:04:06.947
आणि त्यामुळे खरंच काही फरक पडतो का?

0:04:06.947,0:04:09.998
तर हे प्रश्न हाताळण्याची सुरुवात म्हणून,

0:04:09.998,0:04:12.637
मी आणि माझ्या गटाने [br]एका विषयात

0:04:12.637,0:04:14.487
खोलवर जाण्याचा निर्णय घेतला.

0:04:14.487,0:04:16.405
सगळ्या जगाचं लक्ष वेधून घेणारा तो विषय

0:04:16.405,0:04:18.128
म्हणजे आपलं आरोग्य आणि धडधाकटपणा.

0:04:18.128,0:04:19.486
जगभरातले लोक

0:04:19.486,0:04:21.888
वजन काबूत ठेवण्यासाठी धडपड करताहेत.

0:04:21.888,0:04:24.102
आणि वजन वाढू न देण्यासाठी

0:04:24.102,0:04:27.459
अनेक प्रकारचे उपाय [br]आपल्या मदतीला हजर आहेत.

0:04:27.459,0:04:30.565
उदाहरणार्थ, आपण अगदी पक्कं ठरवतो,

0:04:30.565,0:04:33.262
सुट्ट्यांनंतर व्यायाम सुरु करण्याचं.

0:04:33.262,0:04:35.860
पण प्रत्यक्षात, बहुतेक अमेरिकन लोकांना

0:04:35.860,0:04:37.902
आपले नवीन वर्षाचे संकल्प

0:04:37.902,0:04:40.958
वॅलेंटाईन डे येईपर्यंत मोडलेले आढळतात.

0:04:40.958,0:04:42.460
आपण स्वतःला

0:04:42.460,0:04:44.154
उत्तेजन देत असतो.

0:04:44.154,0:04:45.987
स्वतःला सांगत असतो,

0:04:45.987,0:04:47.688
या वर्षी नक्कीच पुन्हा आकारात येऊ.

0:04:47.688,0:04:49.530
पण आपलं वजन प्रमाणात आणायला

0:04:49.530,0:04:51.265
तितकं पुरेसं नसतं.

0:04:51.265,0:04:53.101
तर, असं का?

0:04:53.101,0:04:55.184
अर्थात, याला एक साधं उत्तर नाही.

0:04:55.184,0:04:57.947
पण आपल्या विरोधात जाणारी [br]आपल्या मनाची दृष्टी

0:04:57.947,0:04:59.873
हे यामागचं एक कारण आहे,

0:04:59.873,0:05:01.474
असा माझा युक्तिवाद आहे.

0:05:01.474,0:05:04.493
काही लोकांना व्यायाम[br]

0:05:04.493,0:05:06.159
अक्षरशः जास्त कठीण वाटतो

0:05:06.159,0:05:07.973
तर काही लोकांना तो

0:05:07.973,0:05:10.280
अक्षरशः जास्त सोपा वाटतो.

0:05:10.280,0:05:14.028
तर या प्रश्नांची चाचणी घेताना,[br]पहिली पायरी म्हणून

0:05:14.028,0:05:16.291
आम्ही लोकांच्या प्रकृतीची

0:05:16.291,0:05:19.137
वस्तुनिष्ठ मोजमापं गोळा केली.

0:05:19.137,0:05:21.479
आम्ही त्यांच्या कमरेचा परीघ मोजला,

0:05:21.479,0:05:24.735
त्यांच्या नितंबांच्या परिघाच्या तुलनेत. [br]

0:05:24.735,0:05:26.204
कंबर-ते-नितंब गुणोत्तर

0:05:26.204,0:05:28.387
जास्त असणं हे तुलनेनं

0:05:28.387,0:05:30.459
कमकुवत आरोग्याचं लक्षण आहे.

0:05:30.459,0:05:32.686
ही मोजमापं गोळा केल्यानंतर

0:05:32.686,0:05:34.499
आम्ही सहभागी लोकांना एका रेषेपर्यंत

0:05:34.499,0:05:36.083
जास्तीचं वजन उचलून

0:05:36.083,0:05:37.966
चालत जायला सांगितलं,

0:05:37.966,0:05:39.123
एक प्रकारची शर्यतच.

0:05:39.123,0:05:40.910
पण तसं करण्याआधी त्यांना

0:05:40.910,0:05:43.350
अंतिम रेषेपर्यंतचं अंतर किती,

0:05:43.350,0:05:45.037
याचा अंदाज बांधायला सांगितला.

0:05:45.037,0:05:47.333
आम्हाला वाटलं, की त्यांना [br]ते अंतर किती भासतं

0:05:47.333,0:05:50.818
हे त्यांच्या शारीरिक स्वास्थ्यावर [br]अवलंबून असेल.

0:05:50.818,0:05:52.578
आणि आम्हाला काय आढळलं?

0:05:52.578,0:05:55.286
तर, कंबर-ते-नितंब गुणोत्तर

0:05:55.286,0:05:58.302
या अंतराच्या धारणेचं भाकित करीत होतं.

0:05:58.302,0:06:00.932
शारीरिकदृष्ट्या बेढब आणि अक्षम लोकांना

0:06:00.932,0:06:03.030
अंतिम रेषेपर्यंतचं अंतर खरोखरच

0:06:03.030,0:06:04.193
पुष्कळ जास्त दिसत होतं,

0:06:04.193,0:06:06.084
सुदृढ लोकांना दिसलं त्या तुलनेत.

0:06:06.084,0:06:08.125
लोकांचं स्वास्थ्य,

0:06:08.125,0:06:11.361
त्यांची परिस्थितीबद्दलची [br]धारणा बदलत होतं.

0:06:11.361,0:06:13.477
पण तसंच आपलं मनही ती बदलू शकतं.

0:06:13.477,0:06:15.386
प्रत्यक्षात, आपलं शरीर आणि मन,

0:06:15.386,0:06:17.363
मिळून काम करतात

0:06:17.363,0:06:19.971
आणि त्यानुसार [br]आपली परिस्थितीबद्दलची धारणा बदलतात.

0:06:19.971,0:06:22.066
यावरून आम्हाला असं वाटलं, की

0:06:22.066,0:06:23.344
व्यायामाची प्रबळ प्रेरणा

0:06:23.344,0:06:25.164
आणि जोरदार ध्येय असलेल्या लोकांना

0:06:25.164,0:06:28.336
खरोखरच अंतिम रेषा जवळ दिसत असावी.

0:06:28.336,0:06:32.036
प्रेरणा दुबळी असणाऱ्या लोकांना दिसते [br]त्याहून जवळ.

0:06:32.036,0:06:34.378
तर, प्रेरणांचा आपल्या धारणेवर [br]परिणाम होतो का,

0:06:34.378,0:06:37.730
हे तपासण्यासाठी

0:06:37.730,0:06:39.653
आम्ही दुसरी एक पाहणी केली.

0:06:39.653,0:06:42.334
पुन्हा आम्ही लोकांच्या आरोग्याची

0:06:42.334,0:06:44.338
वस्तुनिष्ठ मोजमापं गोळा केली.

0:06:44.338,0:06:46.396
त्यांच्या कमरेचा परीघ मोजला

0:06:46.396,0:06:48.164
आणि त्यांच्या नितंबांचा परीघ मोजला,

0:06:48.164,0:06:51.529
आणि त्यांना आणखी काही [br]आरोग्य चाचण्या करायला लावल्या.

0:06:51.529,0:06:54.072
या चाचण्यांबद्दल [br]आम्ही व्यक्त केलेली मतं ऐकून

0:06:54.072,0:06:55.637
काही सहभागी म्हणाले, की

0:06:55.637,0:06:57.945
याउप्पर आम्हाला [br]व्यायामाची प्रेरणा वाटत नाही.

0:06:57.945,0:06:59.454
आपली आरोग्याची ध्येयं पूर्ण

0:06:59.454,0:07:00.963
झालीत असं त्यांना वाटत होतं.

0:07:00.963,0:07:02.005
आता त्यांना आणखी

0:07:02.005,0:07:03.047
काहीही करायचं नव्हतं.

0:07:03.047,0:07:04.091
या लोकांपाशी प्रेरणा नव्हती.

0:07:04.091,0:07:06.233
इतरांनी मात्र आमची मतं ऐकून, व्यायामाची

0:07:06.233,0:07:08.518
प्रबळ प्रेरणा मिळाल्याचं सांगितलं.

0:07:08.518,0:07:11.230
अंतिम रेषा गाठणं हे त्यांचं [br]जोरदार ध्येय होतं.

0:07:11.230,0:07:14.227
पण पुन्हा, त्यांना [br]अंतिम रेषेपर्यंत चालायला सांगण्यापूर्वी

0:07:14.227,0:07:16.197
अंतराचा अंदाज बांधायला सांगितला.

0:07:16.197,0:07:17.945
अंतिम रेषा किती दूर असेल?

0:07:17.945,0:07:20.307
आणि पुन्हा, आधीच्या पाहणीप्रमाणेच,

0:07:20.307,0:07:22.141
आढळलं की, कंबर-ते-नितंब गुणोत्तर हे

0:07:22.141,0:07:24.101
अंतराच्या धारणेचं भाकीत करतं.

0:07:24.101,0:07:28.733
अक्षम लोकांना हे अंतर जास्त वाटलं,

0:07:28.733,0:07:30.703
अंतिम रेषा जास्त लांब असल्यासारखी दिसली,

0:07:30.703,0:07:32.650
सुदृढ लोकांना दिसली त्या तुलनेत.

0:07:32.650,0:07:34.659
तरीही महत्त्वाचं म्हणजे,[br]ज्या लोकांपाशी

0:07:34.659,0:07:36.593
व्यायाम करण्याची प्रेरणा नव्हती,

0:07:36.593,0:07:38.212
त्यांच्याच बाबतीत हे घडलं.

0:07:38.212,0:07:39.802
तर दुसऱ्या बाजूला,

0:07:39.802,0:07:42.846
व्यायामाची प्रबळ प्रेरणा असलेल्या लोकांना

0:07:42.846,0:07:45.043
हे अंतर कमी दिसलं.

0:07:45.043,0:07:47.370
अगदी सर्वात अक्षम लोकांना सुध्दा

0:07:47.370,0:07:48.928
अंतिम रेषा

0:07:48.928,0:07:50.432
तितकीच जवळ दिसली.

0:07:50.432,0:07:52.267
कदाचित सुदृढ लोकांना दिसली

0:07:52.267,0:07:54.923
त्याहूनही जवळ.

0:07:54.923,0:07:56.882
तर आपलं आरोग्य,

0:07:56.882,0:07:59.120
अंतिम रेषा किती लांब दिसते, [br]हे बदलू शकतं.

0:07:59.120,0:08:03.039
पण ज्या लोकांनी [br]आपल्या आवाक्यातलं ध्येय ठरवलं होतं,

0:08:03.039,0:08:05.148
जे त्यांना लवकरच पूर्ण करणं शक्य होतं,

0:08:05.148,0:08:07.342
ज्यांना आपण ते पूर्ण करण्यास पात्र आहोत

0:08:07.342,0:08:08.938
असं वाटत होतं,

0:08:08.938,0:08:12.354
त्यांना व्यायाम खरोखरच सोपा वाटत होता. [br]

0:08:12.354,0:08:14.264
यावरून आम्हाला प्रश्न पडला, की

0:08:14.264,0:08:16.681
अशी काही युक्ती आपण वापरू

0:08:16.681,0:08:19.071
किंवा लोकांना शिकवू शकतो का,

0:08:19.071,0:08:21.340
की ज्यामुळे त्यांची अंतराची धारणा बदलेल,

0:08:21.340,0:08:23.821
आणि त्यांना व्यायाम सोपा वाटेल?

0:08:23.821,0:08:26.455
मग आम्ही वळलो दृष्टी विज्ञान साहित्याकडे,

0:08:26.455,0:08:28.201
काय करावं हे शोधण्याकरता.

0:08:28.201,0:08:30.683
आणि या वाचनाच्या आधाराने [br]एक युक्ती आम्ही योजली.

0:08:30.683,0:08:34.061
तिचं नाव ठेवलं, "ध्येयावर लक्ष राहू द्या."

0:08:34.061,0:08:35.872
ही एखाद्या प्रेरणादायी जाहिरातीतली

0:08:35.872,0:08:37.757
घोषणा नव्हे.

0:08:37.757,0:08:40.005
हे प्रत्यक्ष मार्गदर्शक तत्त्व आहे

0:08:40.005,0:08:42.927
आपल्या परिस्थितीकडे कसं पहावं, याबद्दल.

0:08:42.927,0:08:45.219
आम्ही ज्या लोकांना ही युक्ती शिकवली,

0:08:45.219,0:08:49.093
त्यांना सांगितलं, की अंतिम रेषेवर [br]लक्ष केंद्रित करा.

0:08:49.093,0:08:50.929
इतरत्र बघणं टाळा.

0:08:50.929,0:08:52.270
अशी कल्पना करा, की

0:08:52.270,0:08:53.883
त्या ध्येयावर एक प्रकाशझोत आहे

0:08:53.893,0:08:56.372
आणि त्याभोवतीचं सगळं धूसर आहे,

0:08:56.372,0:08:58.178
किंवा ते दिसणं अवघड आहे.

0:08:58.178,0:09:00.349
आम्हाला वाटलं, की

0:09:00.349,0:09:02.842
या युक्तीमुळे व्यायाम सोपा वाटू लागेल.

0:09:02.842,0:09:04.461
या लोकांच्या समूहाची तुलना

0:09:04.461,0:09:06.119
आम्ही एका संदर्भ गटाशी केली.

0:09:06.119,0:09:07.324
त्यांना आम्ही सांगितलं,

0:09:07.324,0:09:08.911
तुमच्या सभोवती पहा,

0:09:08.911,0:09:10.160
अगदी सहज पाहिल्यासारखं.

0:09:10.160,0:09:11.720
तुम्हाला अंतिम रेषा तर दिसेलच,

0:09:11.720,0:09:13.423
पण कदाचित तुम्हाला उजव्या कडेचा

0:09:13.423,0:09:15.292
कचऱ्याचा डबाही दिसेल.

0:09:15.292,0:09:17.578
किंवा डाव्या कडेचा दिव्याचा खांब [br]आणि ती माणसं.

0:09:17.578,0:09:20.263
आम्हाला वाटलं, की [br]ही युक्ती वापरणाऱ्या लोकांना

0:09:20.263,0:09:22.365
ते अंतर दूरचं वाटेल.

0:09:22.365,0:09:24.812
तर मग काय आढळलं असेल आम्हाला?

0:09:24.812,0:09:26.785
त्यांना अंतराचा अंदाज बांधायला सांगितला,

0:09:26.785,0:09:28.533
तेव्हा त्यांची धारणा बदलण्यात

0:09:28.533,0:09:31.033
ही युक्ती यशस्वी ठरली का?

0:09:31.033,0:09:32.231
होय.

0:09:32.231,0:09:34.436
ज्या लोकांनी नजर ध्येयावर ठेवली,

0:09:34.436,0:09:37.485
त्यांना अंतिम रेषा ३० टक्के जवळ दिसली.

0:09:37.485,0:09:39.096
ज्या लोकांनी सहज सभोवती पाहिलं,

0:09:39.096,0:09:40.376
त्यांच्या तुलनेत.

0:09:40.376,0:09:41.684
आम्हाला हे खूप छान वाटलं.

0:09:41.684,0:09:43.566
आम्हाला खरंच खूप आनंद झाला,[br]

0:09:43.566,0:09:45.046
कारण याचा अर्थ असा, की [br]

0:09:45.046,0:09:46.938
या युक्तीमुळे व्यायाम सोपा वाटू लागला.

0:09:46.938,0:09:48.872
पण महत्त्वाचा प्रश्न असा,

0:09:48.872,0:09:50.709
की यामुळे व्यायाम

0:09:50.709,0:09:52.100
खरोखरच सोपा होईल का?

0:09:52.100,0:09:53.765
यामुळे व्यायामाचा दर्जादेखील

0:09:53.765,0:09:55.646
सुधारू शकेल का?

0:09:55.646,0:09:57.909
यानंतर आम्ही सहभागींना सांगितलं,[br]की आता

0:09:57.909,0:09:59.804
तुम्हाला अंगावर जास्तीचं वजन बाळगून

0:09:59.804,0:10:02.031
अंतिम रेषा गाठायची आहे.

0:10:02.031,0:10:04.051
आम्ही त्यांच्या घोट्यावर वजनं बांधली.

0:10:04.051,0:10:06.748
त्यांच्या शरीराच्या वजनाच्या [br]१५ टक्के भरतील एवढी.

0:10:06.748,0:10:08.696
आम्ही त्यांना गुडघे वर उचलून

0:10:08.696,0:10:10.915
जलद चालत अंतिम रेषा गाठायला सांगितलं.

0:10:10.915,0:10:13.075
आम्ही हा व्यायाम अवघड बनवला,

0:10:13.075,0:10:14.797
पण अगदी माफक प्रमाणातच.

0:10:14.797,0:10:16.574
अशक्य कोटीत नव्हे.

0:10:16.574,0:10:17.834
इतर व्यायामांप्रमाणेच,

0:10:17.834,0:10:20.676
जे खरोखरच आपलं आरोग्य सुधारतात.

0:10:20.676,0:10:23.336
तर आता महत्त्वाचा प्रश्न असा की,

0:10:23.336,0:10:25.448
ध्येयावर नजर ठेवल्यामुळे आणि

0:10:25.448,0:10:27.780
अचूक अंतिम रेषेवर [br]लक्ष केंद्रित केल्यामुळे

0:10:27.780,0:10:30.545
त्यांचा व्यायामाचा अनुभव बदलला का?

0:10:30.545,0:10:32.140
होय. बदलला.

0:10:32.140,0:10:34.375
ज्या लोकांनी ध्येयावर नजर ठेवली होती,

0:10:34.375,0:10:36.189
त्यांनी नंतर आम्हाला सांगितलं,

0:10:36.189,0:10:38.284
की त्यांना हा व्यायाम करण्यासाठी

0:10:38.284,0:10:39.954
१७ टक्के कमी श्रम करावे लागले.

0:10:39.954,0:10:43.393
जे लोक सहज भोवताली पाहत होते, [br]त्यांच्या तुलनेत.

0:10:43.393,0:10:45.457
यामुळे त्यांचा व्यायामाचा

0:10:45.457,0:10:47.080
व्यक्तीनिष्ठ अनुभव बदलला.

0:10:47.080,0:10:50.092
तसंच त्यांच्या व्यायामाचं [br]

0:10:50.092,0:10:51.391
वस्तुनिष्ठ स्वरूपही बदललं.

0:10:51.391,0:10:53.639
ज्या लोकांनी ध्येयावर नजर ठेवली होती,

0:10:53.639,0:10:56.287
ते प्रत्यक्षात २३ टक्के जास्त जलद चालले,

0:10:56.287,0:10:59.735
जे लोक सहज भोवताली पाहत होते, [br]त्यांच्या तुलनेत.

0:10:59.735,0:11:01.417
याचं यथार्थ चित्रण करायचं झालं तर,

0:11:01.417,0:11:03.090
२३ टक्के वाढ म्हणजे,

0:11:03.090,0:11:06.975
१९८० सालच्या शेव्ही सायटेशन च्या बदल्यात

0:11:06.975,0:11:11.619
२०१५ सालची शेव्हरोले कॉरव्हेट मिळवणं.

0:11:11.619,0:11:14.131
यामुळे आम्ही खूप आनंदित झालो.

0:11:14.131,0:11:16.298
कारण याचा अर्थ असा, की

0:11:16.298,0:11:17.980
या बिनखर्चाच्या युक्तीने

0:11:17.980,0:11:19.747
मोठाच परिणाम केला होता.

0:11:19.747,0:11:21.718
शिवाय ती वापरणंही सोपं होतं,

0:11:21.718,0:11:23.576
लोक सुदृढ असोत की

0:11:23.576,0:11:25.016
अजून त्यासाठी धडपडणारे असोत.

0:11:25.016,0:11:26.573
ध्येयावर नजर ठेवल्यामुळे

0:11:26.573,0:11:29.517
व्यायाम सोपा दिसू आणि वाटू लागला.

0:11:29.517,0:11:32.075
अगदी त्याही वेळी, जेव्हा [br]लोक जास्त जलद चालल्यामुळे

0:11:32.075,0:11:34.294
जास्त मेहनत करीत होते.

0:11:34.294,0:11:37.264
आता, मला ठाऊक आहे, की [br]सुदृढ आरोग्य म्हणजे केवळ

0:11:37.264,0:11:39.286
जास्त जलद चालणं नव्हे.

0:11:39.286,0:11:41.471
पण ध्येयावर नजर ठेवणं

0:11:41.471,0:11:43.101
ही एक जास्तीची युक्ती

0:11:43.101,0:11:44.710
तुम्ही वापरू शकता.

0:11:44.710,0:11:47.025
निरोगी जीवनशैली वाढीस लावण्यासाठी.

0:11:47.025,0:11:49.106
आपण आपल्या मनाच्या दृष्टीने जग पाहतो

0:11:49.106,0:11:51.626
याविषयी अजूनही तुमची खात्री पटली नसेल,

0:11:51.626,0:11:53.653
तर मी हे एक शेवटचं उदाहरण देते.

0:11:53.653,0:11:57.076
स्टोकहोममधल्या एका रस्त्याचं हे छायाचित्र.[br]त्यावर दोन मोटारी आहेत. [br]

0:11:57.076,0:11:59.267
मागची मोटार पुढच्या मोटारीपेक्षा

0:11:59.267,0:12:00.693
खूप मोठी दिसते.

0:12:00.693,0:12:02.299
पण प्रत्यक्षात,

0:12:02.299,0:12:04.678
या दोन्ही मोटारी एकाच आकाराच्या आहेत.

0:12:04.678,0:12:07.573
पण आपल्याला त्या तशा दिसत नाहीत.

0:12:07.573,0:12:09.697
तर, याचा अर्थ काय?

0:12:09.697,0:12:11.411
आपल्या दृष्टीत बिघाड झाला आहे,

0:12:11.411,0:12:13.981
की आपल्या मेंदूत गडबड आहे?

0:12:13.981,0:12:16.553
नाही. याचा अर्थ असा अजिबात नाही.

0:12:16.553,0:12:18.574
आपली दृष्टी अशा प्रकारे काम करते, इतकंच.

0:12:18.574,0:12:21.263
आपल्याला कदाचित जग निराळं दिसेल,

0:12:21.263,0:12:23.035
कधी त्याचा वस्तुस्थितीशी

0:12:23.035,0:12:25.101
मेळ जुळणार नाही.

0:12:25.101,0:12:27.226
पण याचा अर्थ, [br]कुणीतरी एक बरोबर

0:12:27.226,0:12:29.321
आणि दुसरा कुणी चूक ठरतो, [br]असा होत नाही.

0:12:29.321,0:12:31.457
आपण आपापल्या मनाच्या दृष्टीने जग पाहतो,

0:12:31.457,0:12:34.308
पण आपण स्वतःला [br]ते निराळ्या प्रकारे बघायला शिकवू शकतो.

0:12:34.308,0:12:36.132
जशा, माझ्या आयुष्यातल्या

0:12:36.132,0:12:38.166
वाईट दिवसांच्या आठवणी.

0:12:38.166,0:12:40.562
मी कंटाळलेली, चिडलेली, थकलेली असते.

0:12:40.562,0:12:42.102
अजून पुष्कळ काम शिल्लक असतं.

0:12:42.102,0:12:44.508
आणि माझ्या डोक्यावर एक

0:12:44.508,0:12:45.991
मोठा काळा ढग तरंगत असतो.

0:12:45.991,0:12:47.425
आणि अशा वाईट दिवसांत

0:12:47.425,0:12:49.300
मला माझ्या आजूबाजूचे सगळेच लोक

0:12:49.300,0:12:51.434
खिन्न दिसतात.

0:12:51.434,0:12:53.167
मी एखाद्या कामाला[br]मुदतवाढ मागितली की

0:12:53.167,0:12:55.877
माझा सहकारी चिडलेला दिसतो.

0:12:55.877,0:12:57.855
माझी मीटिंग उशिरा संपल्यामुळं

0:12:57.855,0:13:00.554
मी लंचला उशिरा गेले, की [br]माझी मैत्रीण वैतागलेली दिसते.

0:13:00.554,0:13:02.147
आणि दिवसाअखेरी,

0:13:02.147,0:13:04.173
माझा नवरा निराश दिसतो,

0:13:04.173,0:13:06.706
कारण मला सिनेमाला जाण्याऐवजी [br]झोपायचं असतं.

0:13:06.706,0:13:09.723
आणि या अशा प्रकारच्या दिवसांत[br]जेव्हा मला प्रत्येकजणच

0:13:09.723,0:13:11.731
अस्वस्थ आणि रागावलेला दिसतो,[br]

0:13:11.731,0:13:14.949
तेव्हा मी याकडे वेगळ्या नजरेने पाहण्याची [br]स्वतःला आठवण करून देते.

0:13:14.949,0:13:18.259
कदाचित माझा सहकारी गोंधळून गेला असेल,

0:13:18.259,0:13:20.695
कदाचित माझ्या मैत्रिणीला [br]काळजी वाटली असेल,

0:13:20.695,0:13:23.962
आणि कदाचित माझ्या नवऱ्याला [br]सहानुभूती वाटत असेल.

0:13:23.962,0:13:25.856
म्हणजेच आपण सगळे

0:13:25.856,0:13:27.682
आपापल्या मनाच्या दृष्टीनं जग बघतो.

0:13:27.682,0:13:29.685
आणि काही वेळा, हे जग

0:13:29.685,0:13:31.093
धोकादायक, अवघड, आणि भयानक

0:13:31.093,0:13:33.630
दिसत असेलही.

0:13:33.630,0:13:36.600
पण सतत तसंच दिसायला हवं, [br]असं नाही.

0:13:36.600,0:13:38.796
ते पहायची वेगळी नजर [br]आपण स्वतःला शिकवू शकतो.

0:13:38.796,0:13:41.462
आणि जग जास्त चांगलं आणि सोपं करण्याचा

0:13:41.462,0:13:43.399
हा मार्ग आपल्याला सापडला, की

0:13:43.399,0:13:45.739
कदाचित खरोखरच ते तसं होईलही.

0:13:45.739,0:13:47.294
धन्यवाद.

0:13:47.294,0:13:50.903
(टाळ्या )