1
00:00:00,598 --> 00:00:03,211
Het was middenin de zomer
en ver na sluitingstijd

2
00:00:03,211 --> 00:00:05,898
in de bar in Berkeley
waar mijn vriendin Polly en ik

3
00:00:05,898 --> 00:00:08,239
allebei werkten als barvrouwen.

4
00:00:08,693 --> 00:00:12,485
Vaak dronken we na ons werk nog wat, 
maar niet die avond.

5
00:00:13,732 --> 00:00:14,847
"Ik ben zwanger.

6
00:00:15,224 --> 00:00:18,266
Ik weet nog niet wat ik ga doen", 
zei ik tegen Polly.

7
00:00:18,729 --> 00:00:21,912
Zonder aarzeling antwoordde ze:
"Ik heb een abortus gehad."

8
00:00:22,819 --> 00:00:27,624
Voor Polly, had nooit iemand me verteld
dat ze een abortus had gehad.

9
00:00:28,631 --> 00:00:31,336
Ik was een paar maanden eerder
afgestudeerd

10
00:00:31,336 --> 00:00:34,961
en ik had een nieuwe relatie 
toen ik erachter kwam dat ik zwanger was.

11
00:00:35,797 --> 00:00:40,474
Toen ik nadacht over de keuzes,
wist ik echt niet hoe ik moest kiezen,

12
00:00:40,474 --> 00:00:42,809
welke criteria ik moest gebruiken.

13
00:00:43,459 --> 00:00:45,758
Hoe wist ik nu wat de goede keuze was?

14
00:00:46,408 --> 00:00:49,682
Ik maakte me zorgen dat ik later 
spijt zou krijgen van een abortus.

15
00:00:50,824 --> 00:00:53,366
Mijn jeugd aan de stranden 
van Zuid-Californië

16
00:00:53,366 --> 00:00:56,977
betekende opgroeien te midden van 
de abortusstrijd in ons land.

17
00:00:57,646 --> 00:01:02,610
Ik werd geboren in een woonwagen op de
derde verjaardag van 'Roe versus Wade'.

18
00:01:03,578 --> 00:01:06,265
Onze gemeenschap
bestond uit surfende christenen.

19
00:01:06,265 --> 00:01:09,812
Wij gaven om God, 
de minder bedeelden en de oceaan.

20
00:01:09,812 --> 00:01:11,740
Iedereen was pro-life.

21
00:01:12,413 --> 00:01:15,905
Als kind vond ik het idee 
van abortus deprimerend.

22
00:01:15,905 --> 00:01:19,742
Als ik ooit zwanger zou raken, 
zou ik er nooit een willen.

23
00:01:21,412 --> 00:01:22,820
Toen deed ik het toch.

24
00:01:24,789 --> 00:01:26,809
Het was een stap in het onbekende.

25
00:01:27,531 --> 00:01:30,305
Maar Polly had me iets bijzonders gegeven:

26
00:01:30,305 --> 00:01:32,687
de wetenschap dat ik niet alleen was

27
00:01:32,687 --> 00:01:36,277
en het besef dat abortus iets is 
waar we over kunnen praten.

28
00:01:36,935 --> 00:01:38,763
Abortus is veelvoorkomend.

29
00:01:39,370 --> 00:01:42,678
Volgens het Guttmacher Instituut
zal 1 op de 3 vrouwen in Amerika

30
00:01:42,678 --> 00:01:45,152
in haar leven een abortus plegen.

31
00:01:48,147 --> 00:01:52,050
Maar in de laatste paar decennia
heeft het debat over abortus in Amerika

32
00:01:52,050 --> 00:01:55,461
weinig ruimte gelaten voor
iets anders dan pro-life of pro-choice.

33
00:01:55,944 --> 00:01:58,278
Het is politiek en polariserend.

34
00:01:58,688 --> 00:02:02,962
Hoewel abortus hevig bediscussieerd wordt,
is het nog steeds zeldzaam

35
00:02:02,962 --> 00:02:06,898
dat we als vrouwen
of zelfs als mensen onder elkaar

36
00:02:06,898 --> 00:02:10,994
praten over de abortussen die we plegen.

37
00:02:12,028 --> 00:02:13,380
Er zit een gat

38
00:02:13,380 --> 00:02:17,215
tussen wat er in de politiek gebeurt
en wat er in het echte leven gebeurt.

39
00:02:17,215 --> 00:02:19,654
Dat gat lijkt op een slagveld.

40
00:02:19,654 --> 00:02:22,696
De 'ben je voor of tegen ons'-houding 
schiet wortel.

41
00:02:24,058 --> 00:02:26,670
Dit geldt niet alleen voor abortus.

42
00:02:26,670 --> 00:02:31,032
Er zijn zoveel belangrijke thema's
waarover we niet kunnen praten.

43
00:02:32,278 --> 00:02:37,524
Het conflict verschuiven naar een manier 
om erover te kunnen praten,

44
00:02:37,524 --> 00:02:39,576
is mijn levenswerk.

45
00:02:41,220 --> 00:02:44,232
Er zijn twee manieren 
om hiermee te beginnen.

46
00:02:44,232 --> 00:02:46,642
Eén manier is om goed te luisteren.

47
00:02:46,642 --> 00:02:49,578
De andere manier is om verhalen te delen.

48
00:02:51,073 --> 00:02:54,695
15 jaar geleden startte ik samen 
met iemand de organisatie Exhale

49
00:02:54,695 --> 00:02:57,725
om te luisteren naar mensen
die een abortus gehad hadden.

50
00:02:58,593 --> 00:03:01,683
Als eerste openden we een telefoonlijn 
waar mannen en vrouwen

51
00:03:01,683 --> 00:03:04,253
emotionele steun konden krijgen.

52
00:03:04,862 --> 00:03:06,904
Zonder oordelen, zonder politiek,

53
00:03:06,904 --> 00:03:10,457
leek onze service in niets
op iets dat ooit bestaan had.

54
00:03:12,257 --> 00:03:16,467
We hadden een nieuw kader nodig
waarin al die ervaringen pasten

55
00:03:16,467 --> 00:03:18,375
die we via onze telefoonlijn hoorden.

56
00:03:18,934 --> 00:03:21,555
De feministe die spijt heeft 
van haar abortus.

57
00:03:21,555 --> 00:03:24,137
De katholieke vrouw 
die blij met de hare is.

58
00:03:24,137 --> 00:03:28,800
De persoonlijke ervaringen die niet 
precies in dit of dat hokje pasten.

59
00:03:29,246 --> 00:03:32,957
We vonden het niet juist 
om vrouwen te vragen een kant te kiezen.

60
00:03:33,467 --> 00:03:38,399
We wilden laten zien dat 
de hele wereld aan hun kant stond,

61
00:03:38,399 --> 00:03:42,394
terwijl ze deze intense
persoonlijke ervaring doormaakten.

62
00:03:42,394 --> 00:03:44,775
We vonden 'pro-stem' uit.

63
00:03:46,191 --> 00:03:49,011
Naast abortus werkt pro-stem 
aan moeilijke thema's

64
00:03:49,011 --> 00:03:52,043
waar we al jarenlang
wereldwijd mee worstelen,

65
00:03:52,043 --> 00:03:57,315
zoals immigratie, religieuze tolerantie 
en geweld tegen vrouwen.

66
00:03:57,315 --> 00:03:59,696
We werken ook aan persoonlijke zaken

67
00:03:59,696 --> 00:04:03,305
die misschien alleen jou, 
je naaste familie en vrienden aangaan.

68
00:04:03,989 --> 00:04:07,906
Ongeneeslijke ziekten, 
een moeder die net is overleden,

69
00:04:07,906 --> 00:04:11,523
een kind met een handicap,
en ze kunnen er niet over praten.

70
00:04:13,636 --> 00:04:18,048
Luisteren en verhalen vertellen zijn 
dé kenmerken van pro-stem.

71
00:04:19,302 --> 00:04:21,247
Luisteren en verhalen vertellen.

72
00:04:21,247 --> 00:04:23,001
Dat klinkt best aardig.

73
00:04:23,001 --> 00:04:26,910
Misschien wel makkelijk?
We zouden het allemaal kunnen.

74
00:04:26,910 --> 00:04:29,161
Het is niet makkelijk.
Het is heel moeilijk.

75
00:04:30,354 --> 00:04:36,183
Pro-stem is moeilijk, want het gaat 
over iets waar iedereen over vecht

76
00:04:36,183 --> 00:04:38,510
of waar niemand over wil praten.

77
00:04:39,409 --> 00:04:45,005
Ik wou dat ik kon zeggen,
dat als je besluit pro-stem te worden,

78
00:04:45,005 --> 00:04:50,385
je een mooie doorbraak zal zien
en tuinen vol met bloemen,

79
00:04:50,385 --> 00:04:54,535
waar luisteren en verhalen vertellen
geweldige 'a-ha'-momenten creëert.

80
00:04:55,220 --> 00:04:59,279
Ik wou dat ik kon zeggen dat er een 
feministisch welkomstfeestje voor je komt

81
00:04:59,279 --> 00:05:02,641
of dat een verloren gewaand
verbond van vrouwen klaarstaat

82
00:05:02,641 --> 00:05:05,001
om je te verdedigen bij tegenslagen.

83
00:05:06,301 --> 00:05:10,546
Maar het kan kwetsbaar en vermoeiend zijn
om je verhaal te vertellen,

84
00:05:10,546 --> 00:05:13,305
als het lijkt alsof 
niemand er iets om geeft.

85
00:05:14,520 --> 00:05:18,755
En als we echt naar elkaar luisteren,

86
00:05:18,755 --> 00:05:24,713
dan horen we dingen die ons dwingen
om onze eigen percepties bij te stellen.

87
00:05:25,921 --> 00:05:28,827
Er is geen perfecte tijd 
noch een perfecte plaats

88
00:05:28,827 --> 00:05:31,470
om een moeilijk gesprek te beginnen.

89
00:05:31,811 --> 00:05:37,284
Het zal nooit zo zijn dat iedereen
hetzelfde denkt, de dingen hetzelfde ziet

90
00:05:37,284 --> 00:05:39,620
of hetzelfde heeft meegemaakt.

91
00:05:41,153 --> 00:05:46,540
Dus laten we het hebben over luisteren
en hoe je een goede luisteraar kunt zijn.

92
00:05:46,540 --> 00:05:50,058
Je kunt op veel manieren
een goede luisteraar zijn.

93
00:05:50,765 --> 00:05:53,758
Een manier is om open vragen te stellen.

94
00:05:53,758 --> 00:05:56,519
Je kunt jezelf 
of iemand die je kent, vragen:

95
00:05:56,519 --> 00:05:58,209
"Hoe voel je je?"

96
00:05:59,399 --> 00:06:01,005
"Hoe was het?"

97
00:06:02,166 --> 00:06:04,255
"Waar hoop je nu op?"

98
00:06:06,368 --> 00:06:10,339
Een andere manier is
om reflecterende taal te gebruiken.

99
00:06:10,757 --> 00:06:13,661
Als iemand over zijn 
eigen persoonlijke ervaring vertelt,

100
00:06:13,661 --> 00:06:16,184
gebruik dan de woorden die zij gebruiken.

101
00:06:16,184 --> 00:06:19,479
Als iemand over abortus praat
en het woord 'baby' gebruikt,

102
00:06:19,479 --> 00:06:21,313
dan kan jij ook 'baby' zeggen.

103
00:06:21,313 --> 00:06:23,550
Als zij 'foetus' gebruiken,
dan kan jij dat ook.

104
00:06:24,479 --> 00:06:27,129
Als iemand zichzelf beschrijft 
als genderqueer,

105
00:06:27,129 --> 00:06:28,914
dan kun jij dat ook zeggen.

106
00:06:29,672 --> 00:06:33,550
Als iemand eruit ziet als man,
maar zegt dat 'ie vrouw is, is dat goed.

107
00:06:33,550 --> 00:06:35,787
Noem die persoon dan een vrouw.

108
00:06:36,081 --> 00:06:39,698
Als we de taal spiegelen van iemand
die zijn eigen verhaal vertelt,

109
00:06:39,698 --> 00:06:45,038
laten we merken dat we interesse hebben
en willen begrijpen wie iemand is

110
00:06:45,038 --> 00:06:46,976
en wat die persoon meemaakt.

111
00:06:47,745 --> 00:06:51,843
Op dezelfde manier dat we hopen
dat mensen óns willen leren kennen.

112
00:06:53,062 --> 00:06:54,982
Ik zal nooit die keer vergeten


113
00:06:54,982 --> 00:06:58,383
dat ik bij een Exhale-bijeenkomst
naar een vrijwilliger luisterde

114
00:06:58,383 --> 00:07:00,434
die vertelde over de vele telefoontjes

115
00:07:00,434 --> 00:07:03,069
van christelijke vrouwen 
die over God spraken.

116
00:07:04,114 --> 00:07:08,137
Sommige vrijwilligers zijn gelovig,
maar deze vrijwilliger was dat niet.

117
00:07:08,137 --> 00:07:12,138
Eerst vond ze het een beetje vreemd
om met mensen over God te praten.

118
00:07:12,852 --> 00:07:15,282
Dus besloot ze ermee vertrouwd te raken.

119
00:07:15,282 --> 00:07:19,137
Ze ging thuis voor de spiegel staan
en zei het woord 'God'.

120
00:07:19,671 --> 00:07:20,375
"God."

121
00:07:20,785 --> 00:07:21,405
"God."

122
00:07:21,605 --> 00:07:22,155
"God."

123
00:07:22,355 --> 00:07:22,945
"God."

124
00:07:23,325 --> 00:07:23,907
"God."

125
00:07:24,282 --> 00:07:24,982
"God."

126
00:07:25,801 --> 00:07:29,081
Steeds maar weer 
tot het woord niet meer vreemd voelde

127
00:07:29,081 --> 00:07:31,211
als het uit haar mond kwam.

128
00:07:31,455 --> 00:07:35,405
Het woord God zeggen, 
maakte deze vrijwilliger geen christen,

129
00:07:35,405 --> 00:07:40,186
maar het zorgde ervoor dat ze 
beter ging luisteren naar christenen.

130
00:07:42,363 --> 00:07:46,576
Een andere manier om pro-stem te zijn,
is om verhalen te delen.

131
00:07:46,576 --> 00:07:51,006
Een risico dat je neemt als je 
je verhaal deelt met iemand anders,

132
00:07:51,006 --> 00:07:53,873
is dat ze in dezelfde omstandigheden

133
00:07:53,873 --> 00:07:56,578
misschien een andere keuze zouden maken.

134
00:07:57,227 --> 00:08:00,893
Als je bijvoorbeeld vertelt
over jouw abortus,

135
00:08:00,893 --> 00:08:04,883
besef dan dat zij misschien 
het kind gekregen zou hebben.

136
00:08:05,854 --> 00:08:08,647
Of dat ze het ter adoptie 
aangeboden zou hebben.

137
00:08:09,500 --> 00:08:13,708
Ze zou het misschien aan haar ouders
en partner verteld hebben -- of niet --

138
00:08:14,503 --> 00:08:20,215
of opluchting en vertrouwen voelen, 
waar jij je triest en verloren voelde.

139
00:08:20,450 --> 00:08:22,117
Dit is goed.

140
00:08:23,723 --> 00:08:29,386
Empathie groeit wanneer we ons voorstellen
in andermans schoenen te staan.

141
00:08:29,386 --> 00:08:33,405
Dit betekent niet dat 
we allemaal hetzelfde besluiten.

142
00:08:34,729 --> 00:08:40,023
Pro-stem streeft niet 
naar consensus of naar gelijkheid.

143
00:08:41,097 --> 00:08:47,379
Het creëert een cultuur en samenleving die
waardeert wat ons speciaal en uniek maakt.

144
00:08:47,379 --> 00:08:52,802
Het waardeert wat ons menselijk maakt,
onze fouten en imperfecties.

145
00:08:52,802 --> 00:08:57,521
Deze manier van denken helpt ons om
onze verschillen met respect te bekijken,

146
00:08:57,521 --> 00:08:59,415
in plaats van met angst.

147
00:09:00,286 --> 00:09:02,600
Het genereert de empathie 
die we nodig hebben

148
00:09:02,600 --> 00:09:06,026
om over alle manieren heen te komen 
waarop we elkaar pijn doen.

149
00:09:06,026 --> 00:09:11,577
Stigma, schaamte, vooroordeel, 
discriminatie, onderdrukking.

150
00:09:12,690 --> 00:09:17,223
Pro-stem werkt aanstekelijk 
en hoe meer het gedaan wordt,

151
00:09:17,223 --> 00:09:19,433
des te meer het zich verspreidt.

152
00:09:23,149 --> 00:09:25,743
Vorig jaar raakte ik weer zwanger.

153
00:09:26,253 --> 00:09:29,549
Deze keer keek ik uit 
naar de geboorte van mijn zoon.

154
00:09:30,350 --> 00:09:36,867
Er is nog nooit zo vaak aan me gevraagd
hoe ik me voelde, als toen ik zwanger was.

155
00:09:36,867 --> 00:09:38,062
(Gelach)

156
00:09:38,346 --> 00:09:42,308
Hoe ik ook antwoordde,
of ik me nou geweldig en opgewonden voelde

157
00:09:42,308 --> 00:09:45,242
of bang en over mijn toeren,

158
00:09:45,242 --> 00:09:48,838
er was altijd wel iemand die zei:
"Dat ken ik."

159
00:09:49,338 --> 00:09:50,525
Het was geweldig.

160
00:09:51,220 --> 00:09:56,240
Het was een welkom doch drastisch
alternatief voor wat ik ervaar

161
00:09:56,240 --> 00:10:00,128
als ik praat over mijn gemengde
gevoelens over mijn abortus.

162
00:10:01,087 --> 00:10:04,864
Pro-stem gaat over echte verhalen 
van echte mensen

163
00:10:04,864 --> 00:10:07,234
die beïnvloeden hoe abortus

164
00:10:07,234 --> 00:10:11,542
en zoveel andere gepolitiseerde
en gestigmatiseerde onderwerpen

165
00:10:11,542 --> 00:10:13,817
begrepen en besproken worden.

166
00:10:13,817 --> 00:10:18,389
Van seksualiteit en psychische gezondheid
tot armoede en opsluiting.

167
00:10:19,150 --> 00:10:23,365
In plaats van enkel 'goede' 
of 'foute' keuzes te zijn,

168
00:10:23,365 --> 00:10:26,575
kunnen onze ervaringen
in een spectrum bestaan.

169
00:10:28,278 --> 00:10:32,800
Pro-stem richt het gesprek 
op menselijke ervaringen

170
00:10:32,800 --> 00:10:38,046
en maakt hulp en respect 
voor iedereen mogelijk.

171
00:10:39,074 --> 00:10:40,150
Dank je wel.

172
00:10:40,150 --> 00:10:41,919
(Applaus)