WEBVTT 00:00:00.546 --> 00:00:05.461 W tym odcinku chciałbym zająć się zmianami popytu lub podaży 00:00:05.561 --> 00:00:08.495 w wyniku zmian pewnych czynników rynkowych, 00:00:08.595 --> 00:00:11.088 a potem zastanowić się, jak może to wpłynąć 00:00:11.188 --> 00:00:14.466 na cenę równowagi oraz ilość równowagi. 00:00:14.839 --> 00:00:19.101 Załóżmy więc, że dla danego okresu tak wygląda krzywa podaży, 00:00:19.201 --> 00:00:21.315 a tak wygląda krzywa popytu. 00:00:21.415 --> 00:00:23.055 I nagle wydarza się to: 00:00:23.155 --> 00:00:26.166 zostaje wyhodowana nowa jabłoń odporna na choroby. 00:00:26.266 --> 00:00:28.908 Co to spowoduje w kolejnym okresie? 00:00:29.260 --> 00:00:32.232 Wyhodowanie jabłoni odpornej na choroby 00:00:32.332 --> 00:00:36.435 to wydarzenie o dużym znaczeniu dla sadowników, dla dostawców, 00:00:36.535 --> 00:00:40.336 bo nagle tracą mniej jabłek z powodu chorób jabłoni, 00:00:40.436 --> 00:00:42.728 a więc ich możliwości produkcyjne rosną. 00:00:42.828 --> 00:00:46.114 W każdym punkcie cenowym… 00:00:46.214 --> 00:00:49.299 wielkość podaży wzrośnie. 00:00:49.577 --> 00:00:53.304 W każdym punkcie cenowym wielkość podaży… 00:00:53.404 --> 00:00:55.797 jabłek zwiększy się… 00:00:55.897 --> 00:00:58.409 czyli cała krzywa podaży… 00:00:58.509 --> 00:01:01.876 przesunie się w prawo… 00:01:01.976 --> 00:01:05.529 a więc wzrośnie podaż. Narysuję tę krzywą do końca. 00:01:05.629 --> 00:01:08.050 Skoro mamy jabłonie odporne na choroby, 00:01:08.150 --> 00:01:11.753 to spada też minimalna cena, przy której będziemy produkować. 00:01:11.985 --> 00:01:16.347 Kiedy krzywa podaży przesuwa się w prawo, jak w tym przypadku, 00:01:16.447 --> 00:01:18.692 to co dzieje się z ceną równowagi? 00:01:18.982 --> 00:01:21.780 Poprzednio cena równowagi była tutaj. 00:01:22.202 --> 00:01:24.822 Nowa cena równowagi… To jest stara. 00:01:25.027 --> 00:01:27.139 Nowa cena równowagi jest tutaj. 00:01:27.239 --> 00:01:29.954 Zakładamy, że popyt się nie zmienił. 00:01:30.128 --> 00:01:32.274 Tu jest nowa cena równowagi. 00:01:32.374 --> 00:01:34.951 Nowa cena równowagi jest niższa. 00:01:35.051 --> 00:01:38.104 Zatem cena równowagi… cena równowagi spadła. 00:01:38.204 --> 00:01:42.104 Być może wydedukowaliście to wcześniej, przed tym odcinkiem. 00:01:42.204 --> 00:01:46.292 Tak czy owak, teraz wiecie już, jak zmieniają się krzywe. 00:01:46.822 --> 00:01:48.680 Teraz rozważmy ten scenariusz. 00:01:48.944 --> 00:01:51.999 To początkowa sytuacja. We wszystkich przykładach 00:01:52.099 --> 00:01:56.388 wykres przedstawia sytuację przed zajściem wymienionych zdarzeń. 00:01:56.582 --> 00:02:00.851 Więc tak było, gdy naukowcy ogłosili, że jabłka zmniejszają ryzyko raka. 00:02:00.951 --> 00:02:02.826 Co to spowoduje? Cóż… 00:02:02.926 --> 00:02:07.432 Nikt nie chce mieć raka, więc ludzie chętniej będą jedli jabłka. 00:02:07.532 --> 00:02:09.169 Zmienią się ich preferencje. 00:02:09.270 --> 00:02:13.250 Będą częściej kupowali jabłka podczas wizyty w supermarkecie. 00:02:13.398 --> 00:02:16.716 To czynnik wpływający na popyt: ludzkie preferencje. 00:02:16.978 --> 00:02:19.779 Przy każdej cenie ludzie będą chcieli… 00:02:19.879 --> 00:02:23.650 ludzie będą gotowi zakupić większą ilość jabłek. 00:02:23.750 --> 00:02:27.140 Wielkość popytu na jabłka przy każdej cenie wzrośnie. 00:02:27.240 --> 00:02:31.081 Zatem cała krzywa popytu przesunie się w prawo. 00:02:31.301 --> 00:02:33.313 Czyli wzrośnie popyt. 00:02:34.021 --> 00:02:36.068 To nowa krzywa popytu. 00:02:36.168 --> 00:02:38.038 W tym scenariuszu rośnie popyt. 00:02:39.036 --> 00:02:40.977 Rośnie popyt. 00:02:41.077 --> 00:02:43.974 Dopiszę, że w tym scenariuszu rośnie podaż. 00:02:44.074 --> 00:02:47.370 Tutaj rośnie popyt – i jak wpływa to na cenę równowagi? 00:02:47.702 --> 00:02:50.243 Tu mamy starą cenę równowagi, 00:02:50.551 --> 00:02:52.831 a tu nową cenę równowagi. 00:02:53.163 --> 00:02:55.110 Widać, że ta cena wzrosła. 00:02:55.490 --> 00:02:57.532 Cena wzrosła. 00:02:57.632 --> 00:03:01.070 Zerknijmy jeszcze na ilość w pierwszej sytuacji. 00:03:01.170 --> 00:03:05.059 Tu jest stara ilość równowagi, a tu nowa ilość równowagi. 00:03:05.296 --> 00:03:08.117 Ilość równowagi… ilość równowagi wzrosła. 00:03:08.217 --> 00:03:12.348 I to ma sens: mniej jabłek ginie, cena spada, więcej ludzi kupuje. 00:03:12.448 --> 00:03:14.794 Tutaj cena równowagi wzrosła. 00:03:14.894 --> 00:03:16.669 A co z ilością równowagi? 00:03:17.192 --> 00:03:18.688 Co z ilością równowagi? 00:03:18.788 --> 00:03:23.080 Tu jest stara ilość równowagi, a tu nowa ilość równowagi. 00:03:23.180 --> 00:03:24.980 Ilość równowagi też wzrosła. 00:03:25.478 --> 00:03:29.918 Ilość równowagi wzrosła. Ludzie jedzą więcej jabłek, bo nie chcą mieć raka. 00:03:30.393 --> 00:03:32.863 Teraz przemyślmy te scenariusze. 00:03:32.963 --> 00:03:37.303 „Branża produkcji gruszkowego cydru zaczęła kampanię reklamową.” 00:03:37.516 --> 00:03:40.617 Dla tego przykładu załóżmy, że producenci jabłek 00:03:40.717 --> 00:03:43.950 są również producentami gruszek. Będzie ciekawiej. 00:03:44.355 --> 00:03:46.444 Mamy więc dwie ciekawe kwestie. 00:03:46.544 --> 00:03:50.694 Przyjmijmy, że kampania reklamowa, którą zaczęli, to udana kampania; 00:03:50.794 --> 00:03:52.855 że na pewno sprawi, że popyt… 00:03:53.045 --> 00:03:55.039 że popyt wzrośnie. 00:03:55.139 --> 00:03:59.641 Przepraszam: sprawi, że wzrośnie popyt na cydr – gruszkowy cydr – 00:03:59.741 --> 00:04:03.606 w stosunku do jabłkowego, o którym większość myśli mówiąc „cydr”. 00:04:03.706 --> 00:04:08.265 Jeśli wzrośnie popyt na gruszkowy cydr, to popyt na jabłkowy spadnie. 00:04:08.526 --> 00:04:11.945 A więc jabłkowy… jabłkowy cydr… 00:04:12.681 --> 00:04:14.486 popyt na jabłkowy cydr… 00:04:14.937 --> 00:04:16.646 zmniejszy się. 00:04:16.745 --> 00:04:19.447 A jeśli spadnie popyt na jabłkowy cydr, 00:04:19.548 --> 00:04:22.915 to producenci tego cydru zmniejszą zakupy jabłek. 00:04:23.223 --> 00:04:26.120 A więc to znaczy… to znaczy… 00:04:26.220 --> 00:04:28.827 że popyt na jabłka… 00:04:29.088 --> 00:04:31.011 że popyt na jabłka spadnie. 00:04:31.111 --> 00:04:33.979 Przy każdej cenie popyt na jabłka spadnie. 00:04:34.288 --> 00:04:38.343 Zatem krzywa popytu na jabłka przesunie się w lewo. 00:04:38.443 --> 00:04:41.743 Przepraszam: przy każdej cenie wielkość popytu spadnie. 00:04:41.843 --> 00:04:45.637 Dlatego cała krzywa, cała zależność przesunie się w lewo. 00:04:46.350 --> 00:04:47.869 Przesunie się w lewo. 00:04:48.083 --> 00:04:50.529 Ale na tym nie koniec. 00:04:50.814 --> 00:04:52.879 Bo patrząc z perspektywy producentów… 00:04:52.979 --> 00:04:54.803 Nie wiem, czy tak jest naprawdę, 00:04:54.903 --> 00:04:59.123 ale załóżmy, że producenci jabłek mogą też produkować gruszki. 00:04:59.223 --> 00:05:03.374 Mogą uznać, że skoro teraz jest większy popyt na gruszki, 00:05:03.474 --> 00:05:06.485 z powodu kampanii reklamowej, to teraz… 00:05:06.585 --> 00:05:09.000 i zapewne cena gruszek znacznie wzrosła, 00:05:09.100 --> 00:05:12.487 to mogą uznać, że teraz zwiększą areał upraw gruszy 00:05:12.587 --> 00:05:14.319 kosztem areału upraw jabłoni. 00:05:14.605 --> 00:05:16.837 W efekcie dostawy jabłek… 00:05:16.937 --> 00:05:19.662 dostawy jabłek… 00:05:19.762 --> 00:05:22.886 podaż jabłek – trzymajmy się terminologii – 00:05:22.986 --> 00:05:25.099 podaż jabłek może się zmniejszyć. 00:05:25.337 --> 00:05:27.213 Ta krzywa pójdzie w lewo. 00:05:27.313 --> 00:05:29.848 Zatem obie krzywe przesuną się w lewo. 00:05:30.181 --> 00:05:32.009 Obie przesuną się w lewo. 00:05:32.294 --> 00:05:34.550 Jaki może być tego skutek? 00:05:34.650 --> 00:05:38.420 Spadły i popyt, i podaż. Obie krzywe poszły w lewo. 00:05:38.729 --> 00:05:41.459 Przyjrzyjmy się dokładnie wykresowi. 00:05:41.768 --> 00:05:45.424 To stara cena równowagi, a to nowa cena równowagi. 00:05:45.524 --> 00:05:49.152 Z mojego wykresu wynika, że właściwie się nie zmieniła. 00:05:49.252 --> 00:05:51.645 Zmieniła się natomiast ilość równowagi. 00:05:51.745 --> 00:05:55.658 Patrzcie: to stara ilość równowagi, a to nowa ilość równowagi. 00:05:55.758 --> 00:05:58.412 Ilość równowagi zmniejszyła się. 00:05:58.512 --> 00:06:01.736 To zły dzień dla jabłek, ale ich cena nie spadła, 00:06:01.836 --> 00:06:06.533 bo wcześniej założyliśmy, że producenci jabłek równocześnie zmniejszyli podaż. 00:06:06.746 --> 00:06:09.548 Prawda jest taka, że mogłem to narysować inaczej. 00:06:09.648 --> 00:06:12.111 Nawet na wiele innych sposobów. 00:06:12.326 --> 00:06:14.368 A więc ilość ewidentnie… 00:06:14.677 --> 00:06:17.858 Pomyślmy o innych możliwościach. Narysuję to inaczej. 00:06:17.958 --> 00:06:21.610 Podaż spada dużo bardziej. 00:06:21.710 --> 00:06:23.937 Spada na łeb, na szyję. 00:06:24.649 --> 00:06:28.472 Podaż przesuwa się daleko w lewo. I co teraz? 00:06:29.065 --> 00:06:31.464 Teraz cena równowagi… 00:06:31.564 --> 00:06:35.191 ponieważ spadek podaży 00:06:35.291 --> 00:06:39.964 był daleko głębszy niż spadek popytu, to teraz… 00:06:40.064 --> 00:06:42.884 Dużo zależy od dokładnego przebiegu krzywej. 00:06:42.984 --> 00:06:46.322 Zawsze trzeba sprawdzić, jaki dokładnie jest wynik, 00:06:46.422 --> 00:06:50.126 bo w tym scenariuszu na przykład cena równowagi rośnie, 00:06:50.226 --> 00:06:52.999 a ilość równowagi, tak jak poprzednio, spada. 00:06:53.099 --> 00:06:56.727 W takim scenariuszu można być pewnym, że ilość spadnie, 00:06:56.827 --> 00:07:00.740 ale tutaj cena wzrosła, bo w efekcie tego… bo podaż… 00:07:01.048 --> 00:07:04.254 bo podaż spadła dużo bardziej niż popyt. 00:07:04.354 --> 00:07:05.916 Dlatego wzrosła cena. 00:07:06.016 --> 00:07:09.401 Mógłbym założyć inny scenariusz, 00:07:09.501 --> 00:07:13.371 w którym podaż prawie się nie zmienia, albo popyt spada na łeb. 00:07:13.471 --> 00:07:15.812 Może niech podaż prawie się nie zmienia. 00:07:15.912 --> 00:07:19.711 Niech krzywa przesunie się tylko odrobinę w lewo. 00:07:20.067 --> 00:07:22.394 Uznajmy, że to nowa podaż. 00:07:22.679 --> 00:07:25.053 Także tu ilość równowagi spada. 00:07:25.153 --> 00:07:29.280 Widać więc, że ilość równowagi spada we wszystkich wariantach. 00:07:29.380 --> 00:07:32.244 Zrobiliśmy już trzy: gdy cena się nie zmienia, 00:07:32.344 --> 00:07:34.456 gdy cena rośnie i gdy cena spada. 00:07:34.556 --> 00:07:38.017 Nie wiemy więc, co stanie się z ceną równowagi. 00:07:38.117 --> 00:07:43.099 Trzeba przyjrzeć się krzywym i sprawdzić, gdzie leży nowy punkt równowagi. 00:07:43.621 --> 00:07:46.447 Teraz to: „Zbieracze jabłek jednoczą się 00:07:46.547 --> 00:07:49.177 i żądają podwyżek płac.” 00:07:49.652 --> 00:07:52.406 To jest problem dla producentów. 00:07:52.506 --> 00:07:56.371 Niespodziewanie koszt jednego z ich czynników produkcji 00:07:56.471 --> 00:07:58.698 – pracowników – zwiększa się. 00:07:58.798 --> 00:08:01.628 Jeśli ich koszty rosną, to przy każdej cenie 00:08:01.728 --> 00:08:04.012 ich produkcja jest mniej opłacalna; 00:08:04.112 --> 00:08:06.534 są mniej skłonni do uprawy jabłoni. 00:08:06.634 --> 00:08:09.953 Przy każdej cenie… Mówimy o producentach. 00:08:10.053 --> 00:08:13.799 Przy każdej cenie zapewnią mniejszą wielkość podaży. 00:08:13.966 --> 00:08:15.818 Mniejszą wielkość podaży. 00:08:15.918 --> 00:08:18.714 Zatem zmniejszy się cała podaż. 00:08:18.814 --> 00:08:21.112 To zdarzenie zmniejszy podaż, 00:08:21.302 --> 00:08:23.249 a gdy zmniejsza się podaż… 00:08:23.677 --> 00:08:26.265 a gdy zmniejsza się podaż, co się dzieje? 00:08:26.645 --> 00:08:28.687 Ilość równowagi… 00:08:29.090 --> 00:08:32.034 Ilość równowagi – to jest stara, a to nowa… 00:08:32.272 --> 00:08:34.623 Ilość równowagi wyraźnie spada. 00:08:34.836 --> 00:08:37.323 Ilość spada, a co dzieje się z ceną? 00:08:37.424 --> 00:08:39.538 Załóżmy, że popyt się nie zmienia. 00:08:39.703 --> 00:08:42.197 To stara cena równowagi, 00:08:42.297 --> 00:08:45.402 a to nowa cena równowagi, wyższa od starej. 00:08:45.616 --> 00:08:48.916 Zatem ilość spadła, a cena wzrosła. 00:08:49.059 --> 00:08:50.602 Zachęcam, żebyście… 00:08:50.702 --> 00:08:52.331 Od początku zachęcam, 00:08:52.431 --> 00:08:55.541 żebyście próbowali sami, a dopiero potem słuchali mnie. 00:08:55.641 --> 00:08:58.034 Sami rozważajcie różne warianty 00:08:58.134 --> 00:08:59.744 i wymyślajcie scenariusze, 00:08:59.844 --> 00:09:03.328 niekoniecznie rozgrywające się na rynku jabłek.