1
00:00:00,546 --> 00:00:05,461
W tym odcinku chciałbym zająć się
zmianami popytu lub podaży

2
00:00:05,561 --> 00:00:08,495
w wyniku zmian pewnych
czynników rynkowych,

3
00:00:08,595 --> 00:00:11,088
a potem zastanowić się,
jak może to wpłynąć

4
00:00:11,188 --> 00:00:14,466
na cenę równowagi
oraz ilość równowagi.

5
00:00:14,839 --> 00:00:19,101
Załóżmy więc, że dla danego okresu
tak wygląda krzywa podaży,

6
00:00:19,201 --> 00:00:21,315
a tak wygląda krzywa popytu.

7
00:00:21,415 --> 00:00:23,055
I nagle wydarza się to:

8
00:00:23,155 --> 00:00:26,166
zostaje wyhodowana
nowa jabłoń odporna na choroby.

9
00:00:26,266 --> 00:00:28,908
Co to spowoduje w kolejnym okresie?

10
00:00:29,260 --> 00:00:32,232
Wyhodowanie jabłoni
odpornej na choroby

11
00:00:32,332 --> 00:00:36,435
to wydarzenie o dużym znaczeniu
dla sadowników, dla dostawców,

12
00:00:36,535 --> 00:00:40,336
bo nagle tracą mniej jabłek
z powodu chorób jabłoni,

13
00:00:40,436 --> 00:00:42,728
a więc ich możliwości
produkcyjne rosną.

14
00:00:42,828 --> 00:00:46,114
W każdym punkcie cenowym…

15
00:00:46,214 --> 00:00:49,299
wielkość podaży wzrośnie.

16
00:00:49,577 --> 00:00:53,304
W każdym punkcie cenowym
wielkość podaży…

17
00:00:53,404 --> 00:00:55,797
jabłek zwiększy się…

18
00:00:55,897 --> 00:00:58,409
czyli cała krzywa podaży…

19
00:00:58,509 --> 00:01:01,876
przesunie się w prawo…

20
00:01:01,976 --> 00:01:05,529
a więc wzrośnie podaż.
Narysuję tę krzywą do końca.

21
00:01:05,629 --> 00:01:08,050
Skoro mamy jabłonie
odporne na choroby,

22
00:01:08,150 --> 00:01:11,753
to spada też minimalna cena,
przy której będziemy produkować.

23
00:01:11,985 --> 00:01:16,347
Kiedy krzywa podaży przesuwa się
w prawo, jak w tym przypadku,

24
00:01:16,447 --> 00:01:18,692
to co dzieje się z ceną równowagi?

25
00:01:18,982 --> 00:01:21,780
Poprzednio cena równowagi była tutaj.

26
00:01:22,202 --> 00:01:24,822
Nowa cena równowagi… To jest stara.

27
00:01:25,027 --> 00:01:27,139
Nowa cena równowagi jest tutaj.

28
00:01:27,239 --> 00:01:29,954
Zakładamy, że popyt się nie zmienił.

29
00:01:30,128 --> 00:01:32,274
Tu jest nowa cena równowagi.

30
00:01:32,374 --> 00:01:34,951
Nowa cena równowagi jest niższa.

31
00:01:35,051 --> 00:01:38,104
Zatem cena równowagi…
cena równowagi spadła.

32
00:01:38,204 --> 00:01:42,104
Być może wydedukowaliście
to wcześniej, przed tym odcinkiem.

33
00:01:42,204 --> 00:01:46,292
Tak czy owak, teraz wiecie już,
jak zmieniają się krzywe.

34
00:01:46,822 --> 00:01:48,680
Teraz rozważmy ten scenariusz.

35
00:01:48,944 --> 00:01:51,999
To początkowa sytuacja.
We wszystkich przykładach

36
00:01:52,099 --> 00:01:56,388
wykres przedstawia sytuację
przed zajściem wymienionych zdarzeń.

37
00:01:56,582 --> 00:02:00,851
Więc tak było, gdy naukowcy ogłosili,
że jabłka zmniejszają ryzyko raka.

38
00:02:00,951 --> 00:02:02,826
Co to spowoduje? Cóż…

39
00:02:02,926 --> 00:02:07,432
Nikt nie chce mieć raka,
więc ludzie chętniej będą jedli jabłka.

40
00:02:07,532 --> 00:02:09,169
Zmienią się ich preferencje.

41
00:02:09,270 --> 00:02:13,250
Będą częściej kupowali jabłka
podczas wizyty w supermarkecie.

42
00:02:13,398 --> 00:02:16,716
To czynnik wpływający na popyt:
ludzkie preferencje.

43
00:02:16,978 --> 00:02:19,779
Przy każdej cenie ludzie będą chcieli…

44
00:02:19,879 --> 00:02:23,650
ludzie będą gotowi zakupić
większą ilość jabłek.

45
00:02:23,750 --> 00:02:27,140
Wielkość popytu na jabłka
przy każdej cenie wzrośnie.

46
00:02:27,240 --> 00:02:31,081
Zatem cała krzywa popytu
przesunie się w prawo.

47
00:02:31,301 --> 00:02:33,313
Czyli wzrośnie popyt.

48
00:02:34,021 --> 00:02:36,068
To nowa krzywa popytu.

49
00:02:36,168 --> 00:02:38,038
W tym scenariuszu rośnie popyt.

50
00:02:39,036 --> 00:02:40,977
Rośnie popyt.

51
00:02:41,077 --> 00:02:43,974
Dopiszę, że w tym
scenariuszu rośnie podaż.

52
00:02:44,074 --> 00:02:47,370
Tutaj rośnie popyt – i jak
wpływa to na cenę równowagi?

53
00:02:47,702 --> 00:02:50,243
Tu mamy starą cenę równowagi,

54
00:02:50,551 --> 00:02:52,831
a tu nową cenę równowagi.

55
00:02:53,163 --> 00:02:55,110
Widać, że ta cena wzrosła.

56
00:02:55,490 --> 00:02:57,532
Cena wzrosła.

57
00:02:57,632 --> 00:03:01,070
Zerknijmy jeszcze
na ilość w pierwszej sytuacji.

58
00:03:01,170 --> 00:03:05,059
Tu jest stara ilość równowagi,
a tu nowa ilość równowagi.

59
00:03:05,296 --> 00:03:08,117
Ilość równowagi…
ilość równowagi wzrosła.

60
00:03:08,217 --> 00:03:12,348
I to ma sens: mniej jabłek ginie,
cena spada, więcej ludzi kupuje.

61
00:03:12,448 --> 00:03:14,794
Tutaj cena równowagi wzrosła.

62
00:03:14,894 --> 00:03:16,669
A co z ilością równowagi?

63
00:03:17,192 --> 00:03:18,688
Co z ilością równowagi?

64
00:03:18,788 --> 00:03:23,080
Tu jest stara ilość równowagi,
a tu nowa ilość równowagi.

65
00:03:23,180 --> 00:03:24,980
Ilość równowagi też wzrosła.

66
00:03:25,478 --> 00:03:29,918
Ilość równowagi wzrosła. Ludzie jedzą
więcej jabłek, bo nie chcą mieć raka.

67
00:03:30,393 --> 00:03:32,863
Teraz przemyślmy te scenariusze.

68
00:03:32,963 --> 00:03:37,303
„Branża produkcji gruszkowego cydru
zaczęła kampanię reklamową.”

69
00:03:37,516 --> 00:03:40,617
Dla tego przykładu załóżmy,
że producenci jabłek

70
00:03:40,717 --> 00:03:43,950
są również producentami gruszek.
Będzie ciekawiej.

71
00:03:44,355 --> 00:03:46,444
Mamy więc dwie ciekawe kwestie.

72
00:03:46,544 --> 00:03:50,694
Przyjmijmy, że kampania reklamowa,
którą zaczęli, to udana kampania;

73
00:03:50,794 --> 00:03:52,855
że na pewno sprawi, że popyt…

74
00:03:53,045 --> 00:03:55,039
że popyt wzrośnie.

75
00:03:55,139 --> 00:03:59,641
Przepraszam: sprawi, że wzrośnie
popyt na cydr – gruszkowy cydr –

76
00:03:59,741 --> 00:04:03,606
w stosunku do jabłkowego,
o którym większość myśli mówiąc „cydr”.

77
00:04:03,706 --> 00:04:08,265
Jeśli wzrośnie popyt na gruszkowy cydr,
to popyt na jabłkowy spadnie.

78
00:04:08,526 --> 00:04:11,945
A więc jabłkowy…
jabłkowy cydr…

79
00:04:12,681 --> 00:04:14,486
popyt na jabłkowy cydr…

80
00:04:14,937 --> 00:04:16,646
zmniejszy się.

81
00:04:16,745 --> 00:04:19,447
A jeśli spadnie popyt na jabłkowy cydr,

82
00:04:19,548 --> 00:04:22,915
to producenci tego cydru
zmniejszą zakupy jabłek.

83
00:04:23,223 --> 00:04:26,120
A więc to znaczy…
to znaczy…

84
00:04:26,220 --> 00:04:28,827
że popyt na jabłka…

85
00:04:29,088 --> 00:04:31,011
że popyt na jabłka spadnie.

86
00:04:31,111 --> 00:04:33,979
Przy każdej cenie
popyt na jabłka spadnie.

87
00:04:34,288 --> 00:04:38,343
Zatem krzywa popytu na jabłka
przesunie się w lewo.

88
00:04:38,443 --> 00:04:41,743
Przepraszam: przy każdej cenie
wielkość popytu spadnie.

89
00:04:41,843 --> 00:04:45,637
Dlatego cała krzywa,
cała zależność przesunie się w lewo.

90
00:04:46,350 --> 00:04:47,869
Przesunie się w lewo.

91
00:04:48,083 --> 00:04:50,529
Ale na tym nie koniec.

92
00:04:50,814 --> 00:04:52,879
Bo patrząc z perspektywy producentów…

93
00:04:52,979 --> 00:04:54,803
Nie wiem, czy tak jest naprawdę,

94
00:04:54,903 --> 00:04:59,123
ale załóżmy, że producenci jabłek
mogą też produkować gruszki.

95
00:04:59,223 --> 00:05:03,374
Mogą uznać, że skoro teraz
jest większy popyt na gruszki,

96
00:05:03,474 --> 00:05:06,485
z powodu kampanii reklamowej,
to teraz…

97
00:05:06,585 --> 00:05:09,000
i zapewne cena gruszek
znacznie wzrosła,

98
00:05:09,100 --> 00:05:12,487
to mogą uznać, że teraz
zwiększą areał upraw gruszy

99
00:05:12,587 --> 00:05:14,319
kosztem areału upraw jabłoni.

100
00:05:14,605 --> 00:05:16,837
W efekcie dostawy jabłek…

101
00:05:16,937 --> 00:05:19,662
dostawy jabłek…

102
00:05:19,762 --> 00:05:22,886
podaż jabłek – trzymajmy
się terminologii –

103
00:05:22,986 --> 00:05:25,099
podaż jabłek może się zmniejszyć.

104
00:05:25,337 --> 00:05:27,213
Ta krzywa pójdzie w lewo.

105
00:05:27,313 --> 00:05:29,848
Zatem obie krzywe przesuną się w lewo.

106
00:05:30,181 --> 00:05:32,009
Obie przesuną się w lewo.

107
00:05:32,294 --> 00:05:34,550
Jaki może być tego skutek?

108
00:05:34,650 --> 00:05:38,420
Spadły i popyt, i podaż.
Obie krzywe poszły w lewo.

109
00:05:38,729 --> 00:05:41,459
Przyjrzyjmy się dokładnie wykresowi.

110
00:05:41,768 --> 00:05:45,424
To stara cena równowagi,
a to nowa cena równowagi.

111
00:05:45,524 --> 00:05:49,152
Z mojego wykresu wynika,
że właściwie się nie zmieniła.

112
00:05:49,252 --> 00:05:51,645
Zmieniła się natomiast ilość równowagi.

113
00:05:51,745 --> 00:05:55,658
Patrzcie: to stara ilość równowagi,
a to nowa ilość równowagi.

114
00:05:55,758 --> 00:05:58,412
Ilość równowagi zmniejszyła się.

115
00:05:58,512 --> 00:06:01,736
To zły dzień dla jabłek,
ale ich cena nie spadła,

116
00:06:01,836 --> 00:06:06,533
bo wcześniej założyliśmy, że producenci
jabłek równocześnie zmniejszyli podaż.

117
00:06:06,746 --> 00:06:09,548
Prawda jest taka,
że mogłem to narysować inaczej.

118
00:06:09,648 --> 00:06:12,111
Nawet na wiele innych sposobów.

119
00:06:12,326 --> 00:06:14,368
A więc ilość ewidentnie…

120
00:06:14,677 --> 00:06:17,858
Pomyślmy o innych możliwościach.
Narysuję to inaczej.

121
00:06:17,958 --> 00:06:21,610
Podaż spada dużo bardziej.

122
00:06:21,710 --> 00:06:23,937
Spada na łeb, na szyję.

123
00:06:24,649 --> 00:06:28,472
Podaż przesuwa się daleko
w lewo. I co teraz?

124
00:06:29,065 --> 00:06:31,464
Teraz cena równowagi…

125
00:06:31,564 --> 00:06:35,191
ponieważ spadek podaży

126
00:06:35,291 --> 00:06:39,964
był daleko głębszy
niż spadek popytu, to teraz…

127
00:06:40,064 --> 00:06:42,884
Dużo zależy od dokładnego
przebiegu krzywej.

128
00:06:42,984 --> 00:06:46,322
Zawsze trzeba sprawdzić,
jaki dokładnie jest wynik,

129
00:06:46,422 --> 00:06:50,126
bo w tym scenariuszu
na przykład cena równowagi rośnie,

130
00:06:50,226 --> 00:06:52,999
a ilość równowagi,
tak jak poprzednio, spada.

131
00:06:53,099 --> 00:06:56,727
W takim scenariuszu można
być pewnym, że ilość spadnie,

132
00:06:56,827 --> 00:07:00,740
ale tutaj cena wzrosła,
bo w efekcie tego… bo podaż…

133
00:07:01,048 --> 00:07:04,254
bo podaż spadła
dużo bardziej niż popyt.

134
00:07:04,354 --> 00:07:05,916
Dlatego wzrosła cena.

135
00:07:06,016 --> 00:07:09,401
Mógłbym założyć inny scenariusz,

136
00:07:09,501 --> 00:07:13,371
w którym podaż prawie się nie zmienia,
albo popyt spada na łeb.

137
00:07:13,471 --> 00:07:15,812
Może niech podaż prawie się nie zmienia.

138
00:07:15,912 --> 00:07:19,711
Niech krzywa przesunie się
tylko odrobinę w lewo.

139
00:07:20,067 --> 00:07:22,394
Uznajmy, że to nowa podaż.

140
00:07:22,679 --> 00:07:25,053
Także tu ilość równowagi spada.

141
00:07:25,153 --> 00:07:29,280
Widać więc, że ilość równowagi
spada we wszystkich wariantach.

142
00:07:29,380 --> 00:07:32,244
Zrobiliśmy już trzy:
gdy cena się nie zmienia,

143
00:07:32,344 --> 00:07:34,456
gdy cena rośnie i gdy cena spada.

144
00:07:34,556 --> 00:07:38,017
Nie wiemy więc,
co stanie się z ceną równowagi.

145
00:07:38,117 --> 00:07:43,099
Trzeba przyjrzeć się krzywym i sprawdzić,
gdzie leży nowy punkt równowagi.

146
00:07:43,621 --> 00:07:46,447
Teraz to: „Zbieracze jabłek
jednoczą się

147
00:07:46,547 --> 00:07:49,177
i żądają podwyżek płac.”

148
00:07:49,652 --> 00:07:52,406
To jest problem dla producentów.

149
00:07:52,506 --> 00:07:56,371
Niespodziewanie koszt jednego
z ich czynników produkcji

150
00:07:56,471 --> 00:07:58,698
– pracowników – zwiększa się.

151
00:07:58,798 --> 00:08:01,628
Jeśli ich koszty rosną,
to przy każdej cenie

152
00:08:01,728 --> 00:08:04,012
ich produkcja jest mniej opłacalna;

153
00:08:04,112 --> 00:08:06,534
są mniej skłonni do uprawy jabłoni.

154
00:08:06,634 --> 00:08:09,953
Przy każdej cenie…
Mówimy o producentach.

155
00:08:10,053 --> 00:08:13,799
Przy każdej cenie zapewnią
mniejszą wielkość podaży.

156
00:08:13,966 --> 00:08:15,818
Mniejszą wielkość podaży.

157
00:08:15,918 --> 00:08:18,714
Zatem zmniejszy się cała podaż.

158
00:08:18,814 --> 00:08:21,112
To zdarzenie zmniejszy podaż,

159
00:08:21,302 --> 00:08:23,249
a gdy zmniejsza się podaż…

160
00:08:23,677 --> 00:08:26,265
a gdy zmniejsza się podaż,
co się dzieje?

161
00:08:26,645 --> 00:08:28,687
Ilość równowagi…

162
00:08:29,090 --> 00:08:32,034
Ilość równowagi
– to jest stara, a to nowa…

163
00:08:32,272 --> 00:08:34,623
Ilość równowagi wyraźnie spada.

164
00:08:34,836 --> 00:08:37,323
Ilość spada, a co dzieje się z ceną?

165
00:08:37,424 --> 00:08:39,538
Załóżmy, że popyt się nie zmienia.

166
00:08:39,703 --> 00:08:42,197
To stara cena równowagi,

167
00:08:42,297 --> 00:08:45,402
a to nowa cena równowagi,
wyższa od starej.

168
00:08:45,616 --> 00:08:48,916
Zatem ilość spadła, a cena wzrosła.

169
00:08:49,059 --> 00:08:50,602
Zachęcam, żebyście…

170
00:08:50,702 --> 00:08:52,331
Od początku zachęcam,

171
00:08:52,431 --> 00:08:55,541
żebyście próbowali sami,
a dopiero potem słuchali mnie.

172
00:08:55,641 --> 00:08:58,034
Sami rozważajcie różne warianty

173
00:08:58,134 --> 00:08:59,744
i wymyślajcie scenariusze,

174
00:08:59,844 --> 00:09:03,328
niekoniecznie rozgrywające się
na rynku jabłek.