WEBVTT

00:00:06.709 --> 00:00:11.559
Với mắt người, đêm tối chỉ là 
một bức màn ảm đạm mờ ảo.

00:00:11.559 --> 00:00:14.313
Tuy nhiên, đối với 
những loài động vật ăn đêm

00:00:14.313 --> 00:00:19.599
bóng tối lại chính là "thiên đường" 
muôn màu muôn vẻ.

00:00:19.599 --> 00:00:23.490
Vậy, điều gì khiến bướm đêm khác biệt 
so với con người chúng ta?

00:00:23.490 --> 00:00:26.398
Bướm đêm và các loài ăn đêm khác 
nhìn được trong bóng tối

00:00:26.398 --> 00:00:30.148
bởi vì mắt chúng có thể thích ứng 
với điều kiện ánh sáng yếu.

00:00:30.148 --> 00:00:32.909
Mọi loài sinh vật có thể nhìn thấy được

NOTE Paragraph

00:00:32.909 --> 00:00:36.757
nhờ võng mạc có các tế bào cảm nhận
những hạt sáng,

00:00:36.757 --> 00:00:38.938
gọi là photon

00:00:38.938 --> 00:00:42.589
Khi các tế bào nhạy sáng nhận biết 
photon, chúng sẽ truyền tín hiệu

00:00:42.589 --> 00:00:44.679
đến các tế bào khác ở võng mạc và não.

00:00:44.679 --> 00:00:48.429
Não sẽ phân tích các tín hiệu 
và chuyển đổi chúng thành hình ảnh

00:00:48.429 --> 00:00:50.691
mà mắt đang nhìn thấy.

00:00:50.691 --> 00:00:54.399
Ánh sáng càng mạnh, càng nhiều photon 
hội tụ tại võng mạc.

00:00:54.399 --> 00:00:55.729
Vào một ngày nắng thì

00:00:55.729 --> 00:01:00.259
số photon đi vào võng mạc 
lên đến hơn 100 triệu lần

00:01:00.259 --> 00:01:02.470
so với trong một đêm không trăng.

00:01:02.470 --> 00:01:05.420
Trong bóng tối, số lượng 
photon không sụt giảm,

00:01:05.420 --> 00:01:08.890
nhưng số lượng truyền đến 
võng mạc con người sẽ bị ảnh hưởng.

00:01:08.890 --> 00:01:11.839
Có nghĩa, lượng thông tin được 
các tế bào nhạy sáng tiếp nhận,

00:01:11.839 --> 00:01:13.450
cũng như chất lượng hình ảnh

00:01:13.450 --> 00:01:15.600
sẽ khác nhau ở những thời điểm khác nhau.

00:01:15.600 --> 00:01:20.620
Vào buổi đêm, rất khó để mắt 
của những loài động vật ăn ngày

00:01:20.620 --> 00:01:23.810
nhận biết được ánh sáng.

00:01:23.810 --> 00:01:27.841
Nhưng đối với những sinh vật sống về đêm, 
nó đơn giản chỉ là sự thích nghi.

00:01:27.841 --> 00:01:31.391
Một trong những sự thích nghi này 
chính là việc thay đổi kích thước.

00:01:31.391 --> 00:01:35.980
Ví dụ như khỉ lùn Tarsier, 
với độ lớn của nhãn cầu gần bằng não,

00:01:35.980 --> 00:01:39.990
chúng là loài có mắt to nhất so với não 
trong tất cả các loài thú có vú.

00:01:39.990 --> 00:01:45.461
Nếu với tỉ lệ mắt-não như vậy, 
mắt con người sẽ to bằng quả bưởi

00:01:45.461 --> 00:01:48.830
Đôi mắt to của loài khỉ Tarsier không phải
để chúng trông đáng yêu hơn

00:01:48.830 --> 00:01:51.881
mà để ánh sáng được tiếp nhận 
nhiều nhất có thể.

00:01:51.881 --> 00:01:55.041
Mắt càng lớn, 
đồng tử (con ngươi) cũng lớn hơn,

00:01:55.041 --> 00:01:56.561
và thủy tinh thể sẽ rộng hơn,

00:01:56.561 --> 00:01:59.831
giúp các tế bào thụ thể tiếp nhận 
được nhiều ánh sáng hơn.

00:01:59.831 --> 00:02:04.223
Trong khi đôi mắt cực to của khỉ Tarsier 
giúp chúng quan sát trong đêm

00:02:04.223 --> 00:02:08.432
mèo lại dùng đôi mắt sáng chói của mình.

00:02:08.432 --> 00:02:12.352
Mắt mèo tiếp nhận ánh sáng tốt là nhờ 
lớp tế bào phản chiếu

00:02:12.352 --> 00:02:14.791
nằm đằng sau võng mạc.

00:02:14.791 --> 00:02:18.733
Lớp màng này được cấu thành từ các tế bào 
giống như gương với các tinh thể

00:02:18.733 --> 00:02:22.336
giúp phản xạ phần ánh sáng đã lọt qua, 
một lần nữa, trở lại võng mạc

00:02:22.336 --> 00:02:24.062
và đi ra khỏi mắt.

00:02:24.062 --> 00:02:25.812
Ngoài tạo ra luồng sáng kì quái,

00:02:25.812 --> 00:02:30.342
điều này còn giúp các tế bào cảm quan 
được tiếp nhận ánh sáng lần thứ hai.

00:02:30.342 --> 00:02:35.973
Thực tế, đèn ô tô được thiết kế 
dựa trên cấu trúc mắt này.

00:02:35.973 --> 00:02:39.653
Mắt của cóc lại hoàn toàn khác.

00:02:39.653 --> 00:02:41.376
Chúng có thể tạo lập hình ảnh

00:02:41.376 --> 00:02:45.701
khi chỉ có một photon 
đi qua mỗi tế bào cảm quan trong một giây.

00:02:45.701 --> 00:02:47.846
Cóc làm được điều đó vì 
các tế bào của chúng

00:02:47.846 --> 00:02:51.353
phản ứng chậm hơn 25 lần so với 
các tế bào nhạy sáng của người.

00:02:51.353 --> 00:02:54.486
Hay một lần tiếp nhận photon của cóc 
có thể lên đến 4 giây,

00:02:54.486 --> 00:02:57.362
điều này cho phép chúng "nhìn thấy" 
nhiều điều hơn con người

00:02:57.362 --> 00:02:59.743
trong một khoảng thời gian thị giác.

00:02:59.743 --> 00:03:03.762
Tuy nhiên, điều này khiến cóc phản ứng 
vô cùng chậm chạp

00:03:03.762 --> 00:03:08.034
bởi chúng chỉ nhận thức được 
hình ảnh mới trong não 4 giây sau.

00:03:08.034 --> 00:03:11.474
May mắn thay, con mồi của chúng 
cũng là những sinh vật ngờ nghệch.

00:03:11.474 --> 00:03:14.793
Trong lúc ấy, màn đêm đã ồn ào
với những loài côn trùng,

00:03:14.793 --> 00:03:16.792
ví dụ như loài bướm đêm Sphingidae,

00:03:16.792 --> 00:03:21.254
chúng có thể tìm được loài hoa yêu thích 
dựa vào màu sắc trong màn đêm

00:03:21.254 --> 00:03:23.383
là nhờ vào một biện pháp kinh ngạc -

00:03:23.383 --> 00:03:26.213
chúng lờ đi những chi tiết 
nhỏ nhặt khi quan sát.

00:03:26.213 --> 00:03:29.754
Thông tin từ các tế bào nhạy sáng 
lân cận được tổng hợp tại não,

00:03:29.754 --> 00:03:32.244
vì vậy số lượng photon được 
cảm nhận sẽ cao hơn

00:03:32.244 --> 00:03:34.745
so với chúng được hấp thụ riêng lẻ 
ở từng thụ quan.

00:03:34.745 --> 00:03:38.422
Tuy nhiên, nhóm các tế bào sẽ dẫn đến
việc hình ảnh bị mất chi tiết,

00:03:38.422 --> 00:03:42.014
vì những chi tiết cụ thể cần 
một mạng lưới thông tin chính xác,

00:03:42.014 --> 00:03:45.784
từ các photon 
trong không gian.

00:03:45.784 --> 00:03:49.574
Vì loài bướm này có thể cân bằng giữa 
nhu cầu thông tin với sự mất nét hình ảnh

00:03:49.574 --> 00:03:51.243
nên vẫn thành công khi tìm hoa.

00:03:51.243 --> 00:03:54.194
Dù có chậm chạp hay to lớn, 
sáng ngời hay yếu kém

00:03:54.194 --> 00:03:57.245
mắt là kết quả của những 
sự thích nghi về mặt sinh học

00:03:57.245 --> 00:04:00.956
giúp các loài ăn đêm có được 
khả năng thị giác đặc biệt.

00:04:00.956 --> 00:04:03.907
Tưởng tượng khi chúng ta quan sát 
được bằng đôi mắt của chúng

00:04:03.907 --> 00:04:07.187
một thế giới kì thú khi 
màn đêm đã buông xuống.