1
00:00:06,735 --> 00:00:10,151
ရူပဗေဒမှာ အံဩစရာ
အကောင်းဆုံးတွေ အချက်တစ်ချက်က

2
00:00:10,151 --> 00:00:13,758
အလင်းမှ အစ၊ အီလက်ထရွန်တွေ အလယ်၊ 
အက်တမ်တွေ အဆုံး၊ စကြ၀ဠာထဲ ရှိရှိသမျှဟာ

3
00:00:13,758 --> 00:00:18,163
တစ်ချိန်တည်းမှာ အမှုန်လိုရော လှိုင်းလိုရော
နှစ်မျိုးစလုံး ပြုမှုနေကြတာပါပဲ။

4
00:00:18,163 --> 00:00:21,625
ရှုပ်ထွေးပါတယ်လို့ ခင်ဗျား ကြားထားတဲ့ 
ကွမ်တမ်ရူပဗေဒဆိုင်ရာ တခြားဟာတွေက

5
00:00:21,625 --> 00:00:26,549
ရှရိုးဒင်းဂါး ကြောင်၊ ကြွေအံကစားတဲ့ ဘုရား၊
အဝေးမှ ခြောက်လှန့်ခြင်း ဆိုတာတွေပါ။

6
00:00:26,549 --> 00:00:28,747
ဒါတွေ အကုန်လုံးက အရာရာတိုင်းမှာ

7
00:00:28,747 --> 00:00:32,561
လှိုင်းနဲ့ အမှုန် သဘာ၀နှစ်မျိုး ရှိတဲ့
အချက်နဲ့ တိုက်ရိုက် ဆက်စပ်နေပါတယ်။

8
00:00:32,561 --> 00:00:34,432
ဒါက အူကြောင်ကြောင် ထင်စရာပါပဲ။

9
00:00:34,432 --> 00:00:38,243
ခင်ဗျား၊ ကိုယ့်ဝန်းကျင်ကြည့်ရင် ကျောက်ခဲ
တွေ၊ ရေထဲက လှိုင်းတွေရယ် မြင်ပါလိမ့်မယ်

10
00:00:38,243 --> 00:00:39,758
ဒါတွေတူစရာက ဘာအကြောင်းမှမရှိဘဲ။

11
00:00:39,758 --> 00:00:41,876
ဒါတွေကို ပေါင်းဖို့ စဉ်းစားတာ ဘာကြောင့်လဲ။

12
00:00:41,876 --> 00:00:46,035
ဒီအရာတွေကို ရူပဗေဒပညာရှင်တွေ ရောစပ်ဖို့
မဆုံးဖြတ်ခဲ့ကြတာက ဘယ်ကမှ ယူမရလို့ပါ။

13
00:00:46,035 --> 00:00:49,439
အဲဒါ အစား၊ ဩကာသလောကရဲ့ ဒွိသဘာ၀ကို 
သူတို့က ပဟေဠိရဲ့ အစိတ်အပိုင်းတွေလို

14
00:00:49,439 --> 00:00:51,887
အထောက်အထားလေး များစွာကို
အထိုင်တွဲချရင်း

15
00:00:51,887 --> 00:00:56,131
အကွက်စိပ်စိပ် လုပ်ကိုင်မှုမှတဆင့်
ဦးတည် ဆောင်ရွက်သွားကြပါတယ်။

16
00:00:56,131 --> 00:01:00,372
၁၉၀၅ မှာ အလင်းရဲ့ ဒွိသဘာ၀ကို 
တစူးတနစ် အကြံပြုတဲ့ ပထမဆုံး ပုဂ္ဂိုလ်က

17
00:01:00,372 --> 00:01:03,078
Albert Einstein ပါ။

18
00:01:03,078 --> 00:01:06,651
ဒါပေမဲ့ သူ့ရှေ့က Max Planck ရဲ့ 
စိတ်ကူးကို သူ ထုတ်နုတ်ယူလိုက်တာပါ။

19
00:01:06,651 --> 00:01:09,814
Planck က မီလုံးထဲက မီးစာလို
ပူတဲ့ အရာတွေမှ ထုတ်တဲ့

20
00:01:09,814 --> 00:01:11,812
အလင်းတွေကို ရှင်းပြခဲ့ပေမဲ့
ဒါကို ရှင်းဖို့

21
00:01:11,813 --> 00:01:14,264
သူ လိုအပ်တဲ့ အလွန်ထိရောက်
အရေးပါတဲ့ လှည့်ကွက်က...

22
00:01:14,264 --> 00:01:17,274
၀တ္ထုကို အလင်းကြိမ်နှုန်း အပေါ်မှီခိုတဲ့
တုန်ခါနေတဲ့ အရာတွေနဲ့

23
00:01:17,274 --> 00:01:20,086
ပြုလုပ်ကြောင်း၊ ၎င်းတို့က 
စွမ်းအင်ယူနစ် တစ်ခုရှိတဲ့

24
00:01:20,086 --> 00:01:23,549
သဘောဖြင့်သာ အလင်းကို
ထုတ်လွှတ်ကြောင်း ဖော်ပြခဲ့ပါတယ်။

25
00:01:23,550 --> 00:01:28,334
Planck က အဲဒါကို မကြိက်ပေမဲ့ ဒီအချက်ကို 
ယူပြီး Einsten က ဆက်ဆောင်ရွက်ခဲ့ပါတယ်။

26
00:01:28,338 --> 00:01:31,678
သူက၊ Planck ရဲ့ စိတ်ကူးကို 
အလင်းမှာပဲ အသုံးချလိုက်ပြီး..

27
00:01:31,683 --> 00:01:36,179
လူတကာက လှိုင်းလို့သိတဲ့ အလင်းဟာ တကယ်တော့
တစ်ခုစီအနေနဲ့ တိကျတဲ့ စွမ်းအင်ပမာဏ

28
00:01:36,179 --> 00:01:38,569
ဆောင်တဲ့ ဖိုတွန်တွေရဲ့
စီတန်း စီးဆင်းမှုတရပ်ပါ။

29
00:01:38,569 --> 00:01:43,997
Einstein ကိုယ်၌က ဒါကို သူလုပ်ခဲ့တာ ဧကံ
ပြောင်းလဲမှုတွေ လုပ်တာလို့ဆိုပေမဲ့

30
00:01:43,997 --> 00:01:49,122
ဒါက၊ သတ္ထုပေါ် အလင်းကျရောက်ပါက လွတ်လပ် 
အီလက်ထရွန်ကို တိုက်ထုတ်တာကို ရှင်းပြပါတယ်။

31
00:01:49,122 --> 00:01:53,396
ဒီစိတ်ကူးကို မုန်းသူများပင်၊ လက်တွေ့မှာ 
ဒါက ထက်မြက်ကြောင်းကို သဘောတူရပါတယ်။

32
00:01:53,396 --> 00:01:57,158
ပဟေဠိ နောက် တပိုင်းက အင်္ဂလန်က
Ernest Rutherford ထံမှ လာပါတယ်။

33
00:01:57,158 --> 00:02:01,990
၁၉၀၉ တွင် Ernest Marsden နဲ့ Hans Geiger
တို့က Rutherford ကို ကူလုပ်ပေးရင်း

34
00:02:01,990 --> 00:02:04,925
ရွှေအက်တမ်ကို alpha 
အမှုန်တွေနဲ့ ပစ်ကြည့်တော့...

35
00:02:04,925 --> 00:02:08,983
တချို့က နောက်ဘက်သို့ ပြန်ကန်ထွက်ကြောင်း
တွေ့ရလို့ အသက်ရှုမှားအောင် အံဩခဲ့ကြရပါတယ်။

36
00:02:08,983 --> 00:02:14,041
ဒါက သေးလွန်းတဲ့ နျူးကလိယပ်ထဲမှာ အက်တမ့်
ဒြပ်ထုအများစုကို စုဝေးထားကြောင်း ပြသပါတယ်။

37
00:02:14,041 --> 00:02:16,380
ကျောင်းမှာသင်ရတဲ့ ကာတွန်းအက်တမ်မှာ
အီလက်ထရွန်တွေဟာ

38
00:02:16,380 --> 00:02:19,381
နေအဖွဲ့အစည်း ပုံစံငယ်တစ်ခုလို 
လှည့်ပတ်နေတဲ့ ပုံစံဟာ

39
00:02:19,381 --> 00:02:21,261
Rutherford ရဲ့ အက်တမ်ပုံစံပါပဲ။

40
00:02:21,261 --> 00:02:24,686
Rutherford အက်တမ်မှာ ရှင်းမပြနိုင်တဲ့ 
ပြဿနာလေး တစ်ခုက-

41
00:02:24,687 --> 00:02:26,733
ဝေ့လည်နေတဲ့ အီလက်ထရွန်က
အလင်း ထုတ်လွှတ်ပြီး

42
00:02:26,733 --> 00:02:29,163
ရေဒီယိုလှိုင်းတွေ၊ X ရောင်ခြည်တွေ
ထုတ်လွှတ်ဖို့လည်း

43
00:02:29,163 --> 00:02:33,072
တစ်လျှောက်လုံး သုံနေကြောင်း ရှေးရိုးစွဲ
ရူပဗေဒက ကျုပ်တို့ကို ထောက်ပြပါတယ်။

44
00:02:33,072 --> 00:02:37,549
ဒီတော့ အီလက်ထရွန်တွေဟာ နျူးကလိယပ်ထဲကို
ခရုဗွေလမ်းကြောင်းအတိုင်း ပျက်မကျခင်

45
00:02:37,549 --> 00:02:41,136
Rutherford အက်တမ်တွေဟာ X ရောင်ခြည်ကို
ဘက်ပေါင်းစုံသို့ ထုတ်လွှင့်သင့်ပါတယ်။

46
00:02:41,136 --> 00:02:45,866
Rutherford နဲ့တွဲလုပ်သူ ဒိန်းမတ်လူမျိုး
ရူပဗေဒ သီအိုရီသမား Niels Bohr က

47
00:02:45,866 --> 00:02:48,481
အက်တမ်တွေ တည်ရှိနေကြတာ
ထင်ရှားနေကြောင်း ထောက်ပြခဲ့ပါတယ်။

48
00:02:48,481 --> 00:02:51,210
ဒီတော့ ရူပဗေဒ ဥပဒေသတွေကို
ပြောင်းဖို့ လိုအပ်ပါတော့တယ်။

49
00:02:51,210 --> 00:02:54,818
တိကျတဲ့ အထူး ပတ်လမ်းမှာ ရှိတဲ့ အီလက်ထရွန်
တစ်လုံးဟာ မည်သည့် အလင်းကိုမှ

50
00:02:54,818 --> 00:02:57,484
မထုတ်လွှတ်ကြောင်း Bohr က အဆိုပြုခဲ့ပါတယ်။

51
00:02:57,484 --> 00:03:01,666
အီလက်ထရွန်တွေ ပတ်လမ်းပြောင်းချိန်မှာသာ 
အက်တမ်တွေက အလင်းကို စုပ်ယူ သို့မဟုတ်...

52
00:03:01,666 --> 00:03:04,582
ထုတ်လွှတ်ပြီးတော့ အလင်းရဲ့ ကြိမ်နှုန်းမှာ 
Planckနဲ့ Einstein

53
00:03:04,582 --> 00:03:08,732
မိတ်ဆက်ခဲ့တဲ့ နည်းလမ်းအတိုင်း
စွမ်းအင်ခြားနားချက် အပေါ်မူတည်ပါတယ်။

54
00:03:08,732 --> 00:03:10,914
Bohr အက်တမ်က Rutherford
ပြဿနာကို မွမ်းမံပြီး

55
00:03:10,914 --> 00:03:15,087
အက်တမ်တွေက အလင်းရဲ့ အရောင်ကို တိကျစွာ
ထုတ်လွှတ်ကြောင်း ရှင်းပြလိုက်ပါတယ်။

56
00:03:15,087 --> 00:03:17,454
ဒြပ်စင်တိုင်းက ကိုယ်ပိုင် 
အထူးပတ်လမ်းတွေရှိပြီး

57
00:03:17,454 --> 00:03:20,441
ဒါကြောင့်ပဲ သူမတူတဲ့ ကြိမ်နှုန်း
အစုံလိုက်ကို ပိုင်ပါတယ်။

58
00:03:20,441 --> 00:03:22,449
Bohr ပုံစံမှာရှိတဲ့ ပြဿနာလေး တစ်ခုကတော့

59
00:03:22,449 --> 00:03:25,741
ထိုပတ်လမ်းတွေ အထူးဖြစ်ခြင်း အတွက်
အကြောင်းရင်းကို ဖော်ပြမထားခြင်းပါ။

60
00:03:25,741 --> 00:03:28,631
သို့သော် ပြင်သစ်လူမျိုး ပါရဂူကျောင်းသား
Louis de Broglie က

61
00:03:28,635 --> 00:03:30,665
အရာရာတိုင်းကို ဒုံရင်းဆီ ပြန်သယ်သွားပါတယ်။

62
00:03:30,665 --> 00:03:33,908
သူထောက်ပြလိုက်တာက..
လှိုင်းလို့ လူတိုင်း သိကြတဲ့ အလင်းက

63
00:03:33,908 --> 00:03:35,482
အမှုန်လို ပြုမူရင်

64
00:03:35,483 --> 00:03:38,695
အမှုန်လို့ လူတိုင်း သိကြတဲ့
အီလက်ထရွန်ဟာလည်း၊

65
00:03:38,695 --> 00:03:40,834
လှိုင်းကဲ့သို့ ပြုမူနိုင်ကြောင်းကိုပါ။

66
00:03:40,835 --> 00:03:42,538
အီလက်ထရွန်တွေက လှိုင်းဖြစ်ရင်


67
00:03:42,538 --> 00:03:46,253
Bohrရဲ့ စည်းမျဉ်းကို ဖြေရှင်းဖို့ 
အထူးပတ်လမ်းဆိုတာကို ဖယ်ဖို့လွယ်သွားပါပြီ။

68
00:03:46,253 --> 00:03:49,070
အီလက်ထရွန်တွေက လှိုင်းတွေလို
ပြုမူကြောင်း စိတ်ကူးကို

69
00:03:49,070 --> 00:03:51,047
ကိုယ်ကရချိန်မှာ ဒါကို ရှာနိုင်ပါပြီ။

70
00:03:51,047 --> 00:03:54,406
ဒီလိုနဲ့ နှစ်အနည်း ငယ်အတွင်းမှာပဲ
US နဲ့ UK က သိပ္ပံပညာရှင်တွေက

71
00:03:54,406 --> 00:03:57,289
အီလက်ထရွန်တွေထံမှ လှိုင်းလိုအပြုအမှုကို
တွေ့သွားခဲ့ပါတယ်။

72
00:03:57,289 --> 00:04:00,487
ဒီကနေ့မှာ ဒါကို ရှင်းပြတဲ့ အံဩဖွယ်ရာ
သရုပ်ပြကွက် တစ်ခုရှိတာက...

73
00:04:00,487 --> 00:04:04,637
အပေါက်ဖောက်ထားတဲ့ အဟန့်အတားတစ်ခုကို
အီလက်ထရွန်တွေနဲ့ တစ်လုံးချင်းစီ ပစ်လျက်

74
00:04:04,637 --> 00:04:08,664
သီးခြားနေရာ၊ သီးခြားအချိန်မှာ အီလက်ထရွန်
တစ်လုံးစီကို အမှုန်တစ်မှုန်လို

75
00:04:08,664 --> 00:04:10,119
ဖမ်းယူ ထောက်လှမ်းမိမှာပါ။

76
00:04:10,119 --> 00:04:12,307
ဒါပေမဲ့ စမ်းသပ်ချက်ကို
ကြိမ်ဖန်များစွာ ပြုပါက

77
00:04:12,307 --> 00:04:16,582
တစ်ခုချင်းစီဖြစ်တဲ့ အီလက်ထရွန်အားလုံးက
လှိုင်းအပြုအမှု လက္ခဏာဖြစ်တဲ့

78
00:04:16,582 --> 00:04:18,902
အစင်းကြောင်းတွေ ပုံစံ ပေါ်လာပါတော့တယ်။

79
00:04:18,902 --> 00:04:22,034
အမှုန်တွေက လှိုင်းတွေလိုပြုမှုကာ
အပြန်အလှန်အနေနဲ့လည်း မှန်တာက...

80
00:04:22,035 --> 00:04:25,487
ရူပဗေဒမှာ အဆန်းဆုံးနဲ့ စွမ်းအား
အကောင်းဆုံးအနက် တစ်ခုပဲဖြစ်ပါတယ်။

81
00:04:25,487 --> 00:04:27,427
Richard Feynman က
ကွမ်တမ်မက္ကင်းနစ်မှာ

82
00:04:27,437 --> 00:04:31,252
ဒီကိစ္စဟာ ပဓာန ဆန်းပြားမှုရဲ့ သာဓကပါလို့
အထင်ကရပြောသွားပါတယ်။

83
00:04:31,252 --> 00:04:33,307
ကျန်တာတွေကတော့ ပဟေဠိရဲ့ 
အစိတ်အပိုင်းတွေ

84
00:04:33,307 --> 00:04:35,992
သူ့အကွက်နေရာသူ ဝင်ယူသွားသလိုပါပဲ။