0:00:00.986,0:00:02.948
Pazartesi ve Perşembe günleri [br]

0:00:02.948,0:00:04.638
ölmeyi öğreniyorum.

0:00:05.080,0:00:06.822
Onlara nihai günlerim diyorum.

0:00:07.032,0:00:09.652
Eşim Fernanda bu ifadeyi sevmiyor;

0:00:09.702,0:00:10.476
fakat

0:00:10.566,0:00:13.908
ailemden birçok kişi [br]melanom kanserinden öldü.

0:00:14.008,0:00:16.593
Ebeveynlerimde ve onların [br]ebeveynlerinde vardı.

0:00:17.373,0:00:20.477
Bu yüzden hep bir gün doktorun [br]karşısında oturduğumu,

0:00:20.557,0:00:22.709
onun tahlil sonuçlarıma bakıp bana

0:00:22.709,0:00:24.974
''Ricardo, sonuçlar pek iyi gözükmüyor.

0:00:24.974,0:00:26.474
6 ay ila 1 yıllık ömrün kaldı.''

0:00:26.474,0:00:27.683
[br]diyeceğini düşünürdüm.

0:00:27.913,0:00:29.540
Böyle olunca, kalan zamanınızda

0:00:29.540,0:00:31.500
ne yapacağınızı düşünmeye başlıyorsunuz.

0:00:31.500,0:00:33.564
''Çocuklarla daha çok vakit geçireceğim.

0:00:33.564,0:00:34.921
Şu yerleri gezeceğim.

0:00:34.921,0:00:36.816
Dağlara çıkıp ineceğim, dolaşacağım

0:00:36.976,0:00:40.836
ve daha önce vaktim olmasına rağmen[br]yapmadığım her şeyi yapacağım.'' dersiniz.

0:00:42.606,0:00:43.369
Ama tabii

0:00:43.369,0:00:46.613
hepimizin bildiği gibi, bunlar [br]acı tatlı yaşanan anlardır.

0:00:46.613,0:00:48.086
Yaşaması çok zor.

0:00:48.086,0:00:51.289
Vaktin büyük bir kısmını [br]muhtemelen ağlayarak geçirirsiniz.

0:00:51.519,0:00:53.986
O yüzden ben başka bir şey [br]yapacağım dedim.

0:00:53.986,0:00:58.585
Her Pazartesi ve Perşembe günü,[br]bu nihai günlerimi kullanacağım.

0:00:58.825,0:01:01.434
O günlerde, kötü haberi alsaydım

0:01:01.434,0:01:04.721
yapmak isteyeceğim ne varsa[br]onları yapacağım.

0:01:04.721,0:01:06.094
(Kahkahalar)

0:01:06.094,0:01:07.898
Düşündüğünüzde --

0:01:08.128,0:01:11.223
(Alkışlar)

0:01:11.923,0:01:14.770
Çalışmanın tersi nedir diye[br]düşündüğünüzde,

0:01:14.770,0:01:17.247
çoğu zaman keyif yapmak [br]olduğunu zannederiz.

0:01:17.247,0:01:20.314
''Keyif yapmaya ihtiyacım var'' [br]gibi şeyler söylersiniz.

0:01:20.314,0:01:23.751
Fakat aslına bakarsanız keyif [br]fazlasıyla yoğun bir uğraştır.

0:01:23.751,0:01:25.351
Golf ve tenis oynarsınız,

0:01:25.351,0:01:26.980
insanlarla buluşursunuz,

0:01:26.980,0:01:29.360
öğle yemeğine gidersiniz, [br]sinemaya geç kalırsınız.

0:01:29.362,0:01:31.540
Çok sıkışık bir şeydir keyif yapmak.

0:01:31.540,0:01:34.410
Çalışmanın tersi, boşluktur.

0:01:35.290,0:01:37.945
Ama çok azımız boşluk ile ne [br]yapacağını bilir.

0:01:37.945,0:01:40.817
Hayatımızın genel dağılımına baktığınızda,

0:01:41.949,0:01:45.381
fark ederiz ki çok paramız olan dönemlerde

0:01:45.651,0:01:47.788
çok az zamanımız olur.

0:01:48.418,0:01:50.375
Sonunda zamanımız olduğunda ise,

0:01:50.375,0:01:52.765
ne paramız, ne de sağlığımız kalmıştır.

0:01:53.585,0:01:57.565
30 yıl önce biz şirket olarak[br]bunu düşünmeye başladık.

0:01:58.055,0:02:01.226
Bu, binlerce çalışanı olan [br]karmaşık bir şirket.

0:02:01.226,0:02:02.376
Yüz milyonlarca dolarlık

0:02:02.376,0:02:06.096
roket yakıtı itici sistemleri işi yapan,

0:02:06.526,0:02:09.859
[br]Brezilya'da 4.000 ATM işleten,

0:02:10.049,0:02:13.646
binlerce düzine gelir vergisi [br]düzenleyen bir şirket.

0:02:13.646,0:02:16.888
Yani basit bir iş değil.

0:02:16.888,0:02:18.498
Şirkete baktık ve dedik ki,

0:02:18.498,0:02:21.188
hadi bu insanlara [br]gücü havale edelim.

0:02:21.188,0:02:22.516
Hadi bu insanlara

0:02:23.456,0:02:25.234
yatılı okul zihniyetini

0:02:25.234,0:02:26.974
kaldırdığımız bir şirket verelim;

0:02:26.974,0:02:28.321
işe bu saatte gelir,

0:02:28.321,0:02:29.431
bu şekilde giyinirsiniz,

0:02:29.431,0:02:30.833
bu şekilde toplantıya gider,

0:02:30.833,0:02:33.213
şunları söyleyip[br]bunları söylemezsiniz

0:02:33.213,0:02:34.972
ve geriye ne kaldı bir bakalım.

0:02:35.212,0:02:37.012
Buna yaklaşık 30 yıl önce başladık

0:02:37.012,0:02:39.137
ve tam da bu sorunla uğraşmaya başladık.

0:02:39.227,0:02:40.443
Dedik ki bakın,

0:02:40.523,0:02:42.319
emeklilik ve hayatınızın

0:02:42.319,0:02:43.876
yıllara göre dağılımı sorunu.

0:02:44.076,0:02:47.103
Dağ tırmanmaya 82 yaşında gideceğinize,

0:02:47.103,0:02:49.436
neden önümüzdeki hafta yapmıyorsunuz?

0:02:49.436,0:02:50.791
Şöyle yapacağız:

0:02:50.791,0:02:54.437
Size Çarşamba günlerinizi, maaşınızın[br]yüzde 10'u karşılığında geri satacağız.

0:02:54.887,0:02:57.310
Şimdi, eğer hep kemancı olmak [br]istiyorsaydınız,

0:02:57.310,0:02:59.350
ki muhtemelen olmayacaktınız,

0:02:59.350,0:03:01.594
gidin ve bunu Çarşamba günü yapın.

0:03:01.594,0:03:03.151
Gördük ki --

0:03:03.151,0:03:07.057
bu programı yaşlılar tercih[br]eder diye düşünmüştük.

0:03:07.297,0:03:10.431
Programa ilk yazılan [br]kişilerin yaş ortalaması ise

0:03:10.431,0:03:11.979
elbette 29 çıktı.

0:03:11.979,0:03:13.907
Böylece bakmaya başladık.

0:03:13.907,0:03:15.937
İşleri daha farklı yapmalıyız dedik.

0:03:15.937,0:03:17.728
Şöyle şeyler söylemeye başladık:

0:03:17.728,0:03:19.982
Ne zaman geldiğinizi, ne zaman[br]gittiğinizi falan

0:03:19.982,0:03:21.473
niye bilmek isteyelim?

0:03:21.473,0:03:23.387
Bunu sizden bir şey alabileceğimiz,

0:03:23.387,0:03:27.049
bir çeşit iş alabileceğimiz şekilde [br]sözleşmeye bağlayamaz mıyız?

0:03:27.049,0:03:29.130
Neden bu merkez binalarını inşa ediyoruz?

0:03:29.130,0:03:31.348
Bu sağlam, önemli ve büyük [br]görünme ile ilgili

0:03:31.348,0:03:33.537
bir ego sorunu değil mi?

0:03:33.537,0:03:37.031
Ama sırf bu yüzden mi sizi şehrin[br]öteki ucundan buraya sürüklüyoruz?

0:03:37.031,0:03:39.742
Bu yüzden soruları teker teker [br]sormaya başladık.

0:03:40.532,0:03:41.925
Şöyle söylerdik:

0:03:41.925,0:03:44.137
Bir: İnsanları nasıl buluruz?

0:03:44.137,0:03:46.840
Dışarı çıkıp çalışanları işe [br]almayı denerdik.

0:03:47.100,0:03:48.943
Onlara ''Bak, bize geleceğin zaman

0:03:48.943,0:03:50.745
2-3 mülakattan sonra

0:03:50.745,0:03:52.665
sonsuza dek bizimle[br]evli kalmayacaksın.

0:03:52.665,0:03:54.505
Hayatımızın geri kalanı böyle olmayacak.

0:03:54.505,0:03:55.405
O yüzden,

0:03:56.047,0:03:57.792
gel, mülakatlara gir.

0:03:57.832,0:04:00.518
Seninle görüşmek isteyen [br]kim varsa gelecek.

0:04:01.268,0:04:03.238
Senin doğru kişi olduğunu

0:04:03.238,0:04:05.511
küçük maddeleri işaretleyerek[br]anlamak yerine,

0:04:05.511,0:04:09.303
görüşmedeki sezgilerimizin[br]neler doğuracağını izleyelim.

0:04:09.303,0:04:10.133
Ve sonra,

0:04:10.133,0:04:10.940
geri gel.

0:04:10.940,0:04:12.230
Bir öğleden sonranı,

0:04:12.230,0:04:13.460
bir gününü burada geçir.

0:04:13.460,0:04:15.121
Kiminle konuşmak istiyorsan konuş.

0:04:15.121,0:04:17.962
Bizim kendi reklamlarımızda yazdığımız [br]saçmalıklar yerine,

0:04:17.962,0:04:20.605
düşündüğün gelinin [br]olduğumuzdan emin ol.

0:04:20.605,0:04:22.171
(Kahkahalar)

0:04:22.681,0:04:26.207
Yavaş yavaş şu tarz şeyler [br]söylediğimiz bir sürece girdik.

0:04:26.377,0:04:28.988
Şirkette, gelecekteki [br]çalışanları tarafından

0:04:29.138,0:04:31.281
görüşmeye alınmamış ve [br]onaylanmamış kimsenin

0:04:31.281,0:04:33.672
lider olmasını istemiyoruz.

0:04:33.892,0:04:38.878
Altı ayda bir, herkes anonim şekilde[br]bir lider olarak değerlendirilir.

0:04:39.518,0:04:43.420
Sonuçlar kişinin o konumda devam [br]edip etmemesi gerektiğini belirler,

0:04:43.420,0:04:46.210
ki bu bildiğiniz gibi, çoğunlukla [br]duruma bağlıdır.

0:04:46.720,0:04:50.044
Yani yüzde 70-80 puanları yoksa

0:04:50.044,0:04:52.464
konumlarını koruyamazlar,

0:04:52.464,0:04:56.803
ki muhtemelen 10 yıldan fazla [br]genel müdür olmamamın sebebi bu.

0:04:56.803,0:05:00.699
Zamanla başka sorular da [br]sormaya başladık.

0:05:00.699,0:05:02.215
Şöyle şeyler söyledik:

0:05:02.215,0:05:04.984
Neden insanlar kendi [br]maaşlarını belirleyemez?

0:05:04.984,0:05:07.090
Bunun için ne bilmeleri gerekiyor?

0:05:07.090,0:05:08.713
Sadece üç şey bilmeniz gerekir:

0:05:08.713,0:05:10.160
Şirkette çalışan kişiler

0:05:10.160,0:05:11.320
ne kadar maaş alır,

0:05:11.320,0:05:12.550
benzer işler için

0:05:12.550,0:05:13.460
diğer şirketlerde

0:05:13.460,0:05:14.810
kişiler ne kadar maaş alır

0:05:14.810,0:05:16.827
ve gücümüzün neye [br]yeteceğini anlamak için

0:05:16.827,0:05:18.609
şirket genel olarak [br]ne kadar kazanır?

0:05:18.609,0:05:20.374
Hadi insanlara bu [br]üç parça bilgiyi verelim.

0:05:20.374,0:05:22.012
Yemekhaneye bir bilgisayar koyduk

0:05:22.012,0:05:24.693
ve buradan kişiler şu bilgileri [br]öğrenebiliyordu;

0:05:24.773,0:05:26.970
bir kişi ne kadar harcamış,[br]ne kadar kazanmış,

0:05:26.970,0:05:29.450
ne kadar yan ödeme almış,[br]şirketi ne kadar kazanmış,

0:05:29.450,0:05:31.760
kâr marjı neymiş, gibi.

0:05:31.760,0:05:34.522
Bu, 25 yıl önceydi.

0:05:35.452,0:05:37.382
İnsanlara bu bilgiler aktıkça,

0:05:37.392,0:05:39.127
şöyle şeyler demeye başladık;

0:05:39.127,0:05:41.157
senin harcama raporunu görmek istemiyoruz,

0:05:41.166,0:05:43.863
kaç gün izin aldığını bilmek istemiyoruz,

0:05:43.863,0:05:46.040
nereden çalıştığını bilmek istemiyoruz.

0:05:46.040,0:05:48.766
Bir ara şehrin 14 farklı [br]yerinde ofisimiz vardı.

0:05:48.766,0:05:51.100
Evinize, görüşeceğiniz müşterinize

0:05:51.100,0:05:53.970
hangisi yakınsa ona gidin derdik.

0:05:53.970,0:05:56.510
Bize nerede olduğunuzu söylemeyin.

0:05:56.510,0:05:57.761
Dahası

0:05:57.761,0:05:59.842
binlerce çalışanımız varken bile,

0:05:59.842,0:06:01.110
5.000 kişi

0:06:01.430,0:06:02.803
İnsan Kaynakları birimimizde

0:06:02.803,0:06:04.043
iki kişi vardı

0:06:04.043,0:06:05.152
ve şükürler olsun ki

0:06:05.152,0:06:07.071
biri emekliye ayrıldı.

0:06:07.071,0:06:08.981
(Kahkahalar)

0:06:08.981,0:06:10.481
Sorduğumuz soru şuydu:

0:06:10.481,0:06:12.690
Nasıl insanlarla ilgilenebiliriz?

0:06:12.690,0:06:14.434
İnsanlar sahip olduğumuz tek kaynak!

0:06:14.434,0:06:16.307
İnsanların peşinden koşup

0:06:16.307,0:06:17.957
göz kulak olan bir bölümümüz olamaz.

0:06:17.957,0:06:19.161
Zamanla

0:06:19.161,0:06:21.026
yöntemimizin çalıştığını gördükçe,

0:06:21.026,0:06:23.481
aradığımız şeyin şu olduğunu söyledik --

0:06:23.481,0:06:26.366
bu sanırım benim nihai günlerde ve

0:06:26.366,0:06:28.461
şirkette aradığım temel şeydi --

0:06:28.461,0:06:30.894
Bilgelik için nasıl hazırlanırsınız?

0:06:30.894,0:06:33.192
Biz devrimler çağından geldik,

0:06:33.192,0:06:34.840
sanayi devrimi,

0:06:34.840,0:06:38.059
malumat çağı, bilgi çağı;

0:06:38.059,0:06:41.062
ama bilgelik devrine daha yakın değiliz.

0:06:41.062,0:06:42.595
Daha çok bilgelik için

0:06:42.595,0:06:43.753
nasıl tasarlamalı,

0:06:43.753,0:06:45.052
nasıl organize etmeliyiz?

0:06:45.052,0:06:46.481
Mesela, çoğu zaman

0:06:46.481,0:06:47.553
en akıllıca

0:06:47.553,0:06:48.725
ve zeki kararlar

0:06:48.725,0:06:50.377
harikalar yaratmaz.

0:06:50.377,0:06:51.521
Şöyle şeyler derdik,

0:06:52.581,0:06:56.433
hadi haftada 57 cihaz satacağın [br]konusunda anlaşalım.

0:06:56.803,0:06:58.753
Eğer Çarşamba'ya kadar satarsan,

0:06:58.753,0:07:00.180
lütfen kumsala git.

0:07:00.350,0:07:01.520
Bize sorun çıkarma.

0:07:01.520,0:07:03.043
Bize, üretime, uygulamaya.

0:07:03.043,0:07:04.631
Sonra yeni şirketleri,

0:07:04.631,0:07:06.465
rakiplerimizi almak zorunda kalacağız.

0:07:06.465,0:07:08.210
Sırf çok fazla cihaz sattın diye

0:07:08.210,0:07:09.484
bir sürü iş çıkacak.

0:07:09.484,0:07:10.674
Bu yüzden kumsala git

0:07:10.674,0:07:12.059
ve Pazartesi yeniden başla.

0:07:12.059,0:07:15.235
(Kahkahalar) (Alkışlar)

0:07:15.575,0:07:18.341
Yani süreç bilgeliği arıyor.

0:07:18.341,0:07:19.521
Süreçte tabii ki,

0:07:19.521,0:07:21.650
herkesin her şeyi bilmesini istedik

0:07:21.650,0:07:23.620
ve tam anlamıyla demokratik

0:07:23.620,0:07:25.169
şekilde işleri yürütmek istedik.

0:07:26.009,0:07:27.529
Yönetim kurulumuzun iki koltuğu,

0:07:27.529,0:07:29.779
tüm üye oy hakları ile

0:07:29.779,0:07:32.850
ilk gelen iki kişi için boş bırakıldı. [br](Kahkahalar)

0:07:35.058,0:07:38.266
Böylece, çok önemli birçok takım elbiseli [br]ve kravatlı kişinin de

0:07:38.266,0:07:42.082
bulunduğu yönetim kurulumuzda temizlik [br]görevlisi bayanlar oy kullandı.

0:07:43.192,0:07:45.528
Gerçek şu ki bizim dürüst [br]kalmamızı sağladılar.

0:07:46.478,0:07:50.237
Bu süreçte bize gelen [br]kişilere bakmaya başlayınca,

0:07:50.506,0:07:52.556
bir saniye bekle dedik,[br]insanlar bize gelip şöyle dediler:

0:07:52.556,0:07:54.224
''Nereye oturmalıyım?''

0:07:54.224,0:07:55.744
''Nasıl çalışmalıyım?''

0:07:55.744,0:07:57.896
''Beş yıl sonra nerede olacağım?''

0:07:57.896,0:07:59.146
Onlara baktık ve dedik ki,

0:07:59.146,0:08:00.936
''Çok daha erken başlamalıyız.''

0:08:00.936,0:08:02.176
Nereden başlamalıyız?

0:08:02.406,0:08:04.999
Dedik ki ''Ana okulu başlamak [br]için iyi bir yer gibi''.

0:08:05.119,0:08:07.444
Böylece bir vakıf kurduk. [br]Bu vakfın 11 yıldır

0:08:07.444,0:08:11.521
üç okulu var, burada aynı [br]soruları sormaya başladık;

0:08:11.851,0:08:14.143
bilgelik için okulu [br]nasıl yeniden tasarlarsın?

0:08:14.813,0:08:16.723
Öğretmenleri daha dönüşümlü kullanmalı,

0:08:16.723,0:08:18.393
yöneticiler daha çok şey yapmalı,

0:08:18.393,0:08:19.854
demek bir yöntem.

0:08:20.057,0:08:21.061
Ama gerçek şu ki

0:08:21.541,0:08:24.741
şu an eğitim ile yaptıklarımız [br]tamamen çağ dışı.

0:08:25.301,0:08:27.693
Öğretmenlerin rolü tamamen çağ dışı.

0:08:27.953,0:08:29.653
Matematik dersinden [br]biyolojiye,

0:08:29.653,0:08:31.981
biyolojiden 14. yüzyıl [br]Fransa'sına gitmek

0:08:32.312,0:08:33.872
çok aptalca.

0:08:33.955,0:08:36.052
(Alkışlar)

0:08:37.922,0:08:40.394
Nasıl olmalı diye düşünmeye başladık.

0:08:40.814,0:08:42.734
İnsanları bir araya getirmeye başladık.

0:08:42.734,0:08:44.100
Bunlara, eğitimi seven kişileri,

0:08:44.100,0:08:45.336
Paulo Freire gibi,

0:08:45.336,0:08:47.498
Brezilya'da Eğitim Bakanlığı [br]yapmış iki kişi

0:08:47.498,0:08:49.255
dâhildi

0:08:49.325,0:08:50.325
ve şöyle dedik:

0:08:50.325,0:08:52.416
Bir okulu sıfırdan tasarlasaydık

0:08:52.416,0:08:53.416
neye benzerdi?

0:08:53.906,0:08:56.883
Böylece Lumiar isimli okulu kurduk

0:08:57.643,0:08:58.643
ve Lumiar,

0:08:58.643,0:09:00.126
ki bir tanesi devlet okuludur,

0:09:00.706,0:09:01.568
Lumiar şöyle der:

0:09:01.721,0:09:03.291
Hadi öğretmen dediğimiz rolü

0:09:03.831,0:09:04.751
ikiye bölelim.

0:09:05.851,0:09:07.791
Birine ''özel öğretmen'' diyeceğiz.

0:09:08.141,0:09:10.681
Eski Yunan ''paideia'' kavramındaki [br]özel öğretmen:

0:09:10.851,0:09:12.721
Çocuğa göz kulak olsun.

0:09:12.967,0:09:14.617
Evinde neler oluyor,

0:09:14.617,0:09:16.537
şu an hayatında nerede gibi;

0:09:17.107,0:09:18.257
ama lütfen öğretme.

0:09:18.257,0:09:19.797
Çünkü Google'a kıyasla

0:09:19.797,0:09:21.667
ne kadar az bildiğini [br]bilmek istemiyoruz.

0:09:21.667,0:09:22.777
Bunu kendine sakla.

0:09:22.827,0:09:24.399
(Kahkahalar)

0:09:24.659,0:09:27.617
Şimdi iki özelliğe[br]sahip kişileri getireceğiz:

0:09:27.917,0:09:29.540
Tutku ve uzmanlık.

0:09:29.540,0:09:31.850
Kendi mesleklerinde[br]olabilir de, olmayabilir de.

0:09:32.087,0:09:34.337
Emekli vatandaşları kullanıyoruz,

0:09:34.337,0:09:38.694
toplumun yüzde 25'ini oluşturup, kimsenin [br]artık istemediği bilgiye sahip olanlar.

0:09:38.834,0:09:40.874
Onları okula getirip

0:09:41.044,0:09:42.237
diyoruz ki,

0:09:42.347,0:09:44.984
bu çocuklara gerçekten [br]neye inanıyorsanız onu öğretin.

0:09:45.154,0:09:47.910
Bu şekilde matematik öğreten [br]kemancılarımız var.

0:09:48.040,0:09:49.966
Birçok farklı şeyimiz var, diyoruz ki

0:09:51.336,0:09:53.331
ders materyallerini artık düşünmeyin.

0:09:53.331,0:09:55.611
2'den 17'ye giden

0:09:56.205,0:09:58.485
yaklaşık on büyük alanımız var.

0:09:58.485,0:09:59.506
Şöyle şeyler,

0:10:00.036,0:10:02.356
''İnsan olarak kendimizi nasıl ölçeriz?''

0:10:02.636,0:10:05.346
Matematik, fizik ve diğer [br]her şeyin de yeri var elbet.

0:10:06.716,0:10:08.522
''Kendimizi nasıl ifade ederiz?''

0:10:08.522,0:10:10.646
Müzik ve edebiyat için de yer var,

0:10:10.646,0:10:12.031
dilbilgisi için de.

0:10:12.461,0:10:14.785
Sonra herkesin unuttuğu konular var,

0:10:15.005,0:10:17.202
belki de hayatta en önemli olan konular.

0:10:17.272,0:10:19.151
Hayatta en önemli olan şeyler hakkında

0:10:19.151,0:10:20.731
hiçbir şey bilmiyoruz.

0:10:21.181,0:10:22.949
Sevgi hakkında hiçbir şey bilmiyoruz.

0:10:23.249,0:10:25.009
Ölüm hakkında hiçbir şey bilmiyoruz.

0:10:25.299,0:10:27.841
Neden burada olduğumuza dair [br]hiçbir şey bilmiyoruz.

0:10:28.355,0:10:30.062
Okulda bilmediğimiz her şey hakkında

0:10:30.062,0:10:32.582
konuşabilecek alanlara ihtiyacımız var.

0:10:32.762,0:10:35.102
Bu yaptıklarımızın büyük bir[br]kısmını oluşturuyor.

0:10:35.102,0:10:39.176
(Alkışlar)

0:10:40.326,0:10:43.041
Yıllar içerisinde başka [br]şeylere de girmeye başladık.

0:10:43.041,0:10:44.129
Dedik ki,

0:10:44.129,0:10:45.509
neden çocukları azarlayarak

0:10:45.509,0:10:48.381
onlara otur, buraya gel, onu yap,[br]bunu yap demek zorundayız?

0:10:48.621,0:10:51.052
Hadi çocuklara, [br]daire dediğimiz şeyi yaptıralım.

0:10:51.052,0:10:52.827
Daire haftada bir toplanıyor.

0:10:52.827,0:10:54.942
Çocuklara "Kuralları siz[br]birlikte koyun

0:10:54.942,0:10:57.552
ve kurallarla ne yapacağınıza [br]siz karar verin" dedik.

0:10:57.552,0:10:59.711
Birbirinizin kafasına mı [br]vurmak istiyorsunuz?

0:10:59.711,0:11:00.931
Tamam, bir hafta deneyin.

0:11:02.383,0:11:03.383
Buldukları kurallar

0:11:03.383,0:11:04.983
bizdeki kurallar ile aynıydı;

0:11:05.203,0:11:06.478
ama bu kurallar onlarındı.

0:11:06.588,0:11:08.128
Böylece güç onlardaydı.

0:11:08.779,0:11:10.029
Yani onlar bir çocuğu

0:11:10.029,0:11:11.539
okuldan uzaklaştırma veya atma

0:11:11.539,0:11:13.589
yetkisine sahipler ve kullanıyorlar.

0:11:14.109,0:11:17.312
Yani okulculuk oynamıyorsunuz.

0:11:17.514,0:11:19.214
Gerçekten de karar veriyorlar.

0:11:20.154,0:11:22.074
Aynı şekilde

0:11:22.554,0:11:24.417
sayısal bir mozaik tutuyoruz.

0:11:24.417,0:11:26.617
Çünkü bu, yapılandırıcı [br]veya Montessori veya

0:11:26.617,0:11:28.661
herhangi başka eğitim sistemi değil,

0:11:29.219,0:11:31.070
içinde Brezilya müfredatını tuttuğumuz

0:11:32.300,0:11:34.520
ve çocuklar 17 olmadan onları

0:11:34.520,0:11:36.978
maruz bırakmak istediğimiz 600 [br]parçalı bir mozaik.

0:11:37.738,0:11:39.428
Bu mozaiği sürekli takip ediyoruz

0:11:39.428,0:11:41.068
ve çocukların durumunu[br]biliyoruz.

0:11:41.068,0:11:41.905
Diyoruz ki:

0:11:41.905,0:11:44.420
''Bu konu şimdi ilgini çekmedi.[br]Hadi bir yıl bekleyelim.''

0:11:44.500,0:11:46.440
Çocuklar gruplar hâlinde,

0:11:46.440,0:11:48.640
ama yaşlarına göre[br]sınıflandırılmıyorlar.

0:11:49.080,0:11:50.940
Yani konusuna hazır [br]6 yaşında bir çocuk

0:11:50.940,0:11:52.812
11 yaşında bir çocuk ile birlikte.

0:11:53.202,0:11:55.162
Bu da okullarda gördüğümüz çeteleşme

0:11:55.162,0:11:58.167
ve kutuplaşma gibi sorunları [br]çoğunlukla ortadan kaldırıyor.

0:11:59.137,0:12:00.722
0-100 arası notlandırılıyorlar.

0:12:00.722,0:12:02.503
Notlandırma kendileri tarafından, [br]

0:12:02.503,0:12:03.623
bir uygulama aracılığı ile

0:12:03.623,0:12:05.403
birkaç saatte bir gerçekleştiriliyor.

0:12:05.403,0:12:07.333
Bu süreç onların bir konuda bilmelerini

0:12:07.333,0:12:09.334
istediğimizin yüzde 37'sine [br]ulaştıklarından

0:12:09.334,0:12:10.870
emin olana kadar devam ediyor.

0:12:10.870,0:12:12.290
Böylece onları yeteri kadar

0:12:12.290,0:12:14.837
bilerek hayata gönderebiliyoruz.

0:12:15.607,0:12:16.607
Ders konuları ise,

0:12:17.107,0:12:18.567
''Dünya Futbol Kupası''

0:12:18.727,0:12:20.144
veya ''Nasıl Bisiklet Yaparız''.

0:12:20.334,0:12:21.507
Öğrenciler 45 günlük

0:12:21.507,0:12:24.447
''Nasıl Bisiklet Yaparız'' dersine [br]kayıt oluyorlar.

0:12:24.887,0:12:28.328
Hadi pi'nin 3,1416 olduğunu [br]bilmeden bisiklet yapmaya çalışın.

0:12:28.628,0:12:29.647
Yapamazsınız.

0:12:30.607,0:12:31.877
Hadi herhangi biriniz

0:12:31.877,0:12:34.001
3,1416'yı bir şey için[br]kullanmayı deneyin.

0:12:35.341,0:12:36.683
Daha fazla bilmiyorsunuz.

0:12:36.713,0:12:37.779
Yani bu kayıp

0:12:37.779,0:12:39.969
ve bizim okulda yapmaya [br]çalıştığımız da bu:

0:12:39.969,0:12:41.410
Okulda bilgelik arıyoruz.

0:12:41.780,0:12:45.474
Bu da bizi hayatımızın dağılımını [br]gösteren grafiğe geri getiriyor.

0:12:47.310,0:12:49.280
Düşündüğümde, ben bayağı para kazandım.

0:12:50.520,0:12:51.421
Düşünüp

0:12:51.421,0:12:53.501
''artık geri verme [br]zamanı'' dediğinizde --

0:12:53.751,0:12:55.268
yani, eğer geri veriyorsan,

0:12:55.358,0:12:56.578
fazla almışsındır.

0:12:56.828,0:13:00.700
(Kahkahalar) (Alkışlar)

0:13:05.500,0:13:08.712
Hep Warren Buffet'ın bir sabah uyanıp,[br]sandığından 30 milyar dolar

0:13:08.712,0:13:11.122
fazlasına sahip olduğunu [br]fark ettiğini düşünüyorum.

0:13:11.122,0:13:12.122
Bakıyor ve şöyle diyor,

0:13:12.122,0:13:13.496
''Bununla ne yapacağım ki?''

0:13:13.496,0:13:15.838
''Bunu gerçekten ihtiyacı olan [br]birine vereyim.''

0:13:15.838,0:13:17.108
''Bill Gates'e vereyim.''

0:13:17.108,0:13:18.788
(Kahkahalar)

0:13:20.408,0:13:21.826
Benim adamım da,

0:13:21.826,0:13:23.696
kendisi New York'taki[br]finans danışmanım,

0:13:23.696,0:13:24.503
bana diyor ki,

0:13:24.503,0:13:25.591
''Aptal bir adamsın,

0:13:25.591,0:13:28.670
çünkü eğer hayatın boyunca[br]paylaşmak yerine,

0:13:28.670,0:13:29.849
paradan para kazansaydın

0:13:29.849,0:13:32.432
bugün sahip olduğunun 4,1 katı daha [br]fazla paran olurdu.

0:13:32.432,0:13:35.122
Ama ben hayat devam ederken [br]paylaşmayı daha çok seviyorum.

0:13:35.202,0:13:37.384
(Alkışlar)

0:13:38.160,0:13:41.636
Bir süre MIT'de MBA programında[br]ders verdim.

0:13:41.636,0:13:44.188
O dönem bir gün Mount Auburn[br]mezarlığına rastladım.

0:13:44.188,0:13:45.984
Cambridge'de çok güzel bir mezarlık.

0:13:46.434,0:13:48.918
Etrafında yürüyordum. Doğum günümdü[br]ve düşünüyordum.

0:13:49.728,0:13:52.050
Etrafından ilk geçişimde, mezar[br]taşlarını gördüm.

0:13:52.210,0:13:54.454
Büyük şeyler yapmış güzel[br]insanların mezarları

0:13:54.704,0:13:55.704
ve düşündüm:

0:13:55.924,0:13:57.717
Ben neyle hatırlanmak istiyorum?

0:13:58.927,0:14:00.369
Mezarlığı tekrar turladım.

0:14:00.369,0:14:02.455
İkinci turda aklıma başka [br]bir soru geldi,

0:14:02.765,0:14:04.550
ki bu soru bana daha iyi geldi:

0:14:05.360,0:14:07.423
Neden hatırlanmak istiyorum ki?

0:14:07.823,0:14:09.140
(Kahkahalar)

0:14:10.210,0:14:12.427
Bence bu soru beni [br]başka yerlere götürdü.

0:14:13.137,0:14:16.888
50 yaşımdayken, eşim Fernanda ve ben [br]bir öğleden sonra boyunca oturduk,

0:14:17.098,0:14:18.636
büyük bir ateş yaktık

0:14:19.476,0:14:22.538
ve ben bu ateşin içine o zamana [br]kadar yaptığım her şeyi attım.

0:14:23.488,0:14:24.814
38 dile çevrilmiş şu kitap,

0:14:24.814,0:14:26.651
yüzlerce ve yüzlerce yazılmış makale,

0:14:26.651,0:14:27.441
DVD'ler,

0:14:27.621,0:14:28.821
olan her şeyi.

0:14:29.021,0:14:30.428
Bu iki şeyi sağladı.

0:14:30.428,0:14:31.198
Birincisi,

0:14:31.228,0:14:35.358
beş çocuğumuzu adımlarımızı, gölgemizi[br]takip etmekten özgürleştirdi.

0:14:35.358,0:14:37.313
Benim ne işle uğraştığımı bilmiyorlar.

0:14:37.533,0:14:38.429
(Kahkahalar)

0:14:38.429,0:14:39.613
Bu da iyi bir şey.

0:14:40.053,0:14:41.822
Onları bir yere götürüp, onlara

0:14:41.822,0:14:44.367
"Bir gün, bunların hepsi sizin [br]olacak" demeyeceğim.

0:14:44.367,0:14:45.331
(Kahkahalar)

0:14:45.581,0:14:47.021
Beş çocuk hiçbir şey bilmiyor

0:14:47.101,0:14:47.978
ve bu iyi.

0:14:49.378,0:14:50.220
İkincisi ise,

0:14:50.610,0:14:55.101
kendimi geçmişin başarılarının [br]çapasından kurtardım.

0:14:55.751,0:14:58.759
Nihai günlerimin bir kısmında, [br]her seferinde yeniden [br]

0:14:58.769,0:15:01.237
başlamakta ve sıfırdan [br]karar almakta özgürüm.

0:15:02.187,0:15:03.768
Bazı kişiler şöyle diyebilir:

0:15:03.768,0:15:06.215
"Tabii şimdi senin [br]zamanın, nihai günlerin var,

0:15:06.215,0:15:07.653
çıkıp her şeyi yapıyorsundur."

0:15:07.653,0:15:08.436
Hayır,

0:15:08.886,0:15:10.490
kumsallara gittik,

0:15:10.490,0:15:12.283
Samoa, Maldivler ve[br]Mozambik'e gittik.

0:15:12.543,0:15:13.805
Yani bunlar yapıldı.

0:15:14.385,0:15:15.941
Himalayalar'da dağa tırmandım.

0:15:16.351,0:15:19.550
Çekiç köpek balıklarını görmek için [br]60 metre derinliğe indim.

0:15:20.420,0:15:24.471
Çad'dan Timbuktu'ya deve [br]üstünde 59 gün geçirdim.

0:15:24.861,0:15:27.762
Manyetik Kuzey Kutbu'na, köpek [br]kızakları üstünde gittim.

0:15:29.302,0:15:30.673
Yani biraz meşgulduk.

0:15:32.643,0:15:33.689
Buna da,

0:15:33.689,0:15:36.309
benim boşalan "ölmeden [br]yapacaklarım" listem diyorum.

0:15:38.932,0:15:40.711
(Kahkahalar)[br]Bu mantık ile

0:15:40.981,0:15:42.851
o günlere bakıyorum ve [br]düşünüyorum ki

0:15:43.151,0:15:44.248
ben emekli değilim.

0:15:44.248,0:15:46.368
Ben kesinlikle kendimi[br]emekli hissetmiyorum.

0:15:46.498,0:15:47.737
Yeni bir kitap yazıyorum.

0:15:48.047,0:15:49.838
Son iki senede

0:15:49.838,0:15:51.039
üç yeni şirket kurduk.

0:15:51.428,0:15:56.991
Şimdi bu okul sistemini ücretsiz [br]olarak dünyaya yaymak için çalışıyorum

0:15:57.011,0:16:00.014
ve fark ettim ki çok ilginçtir, [br]kimse bunu bedavaya istemiyor.

0:16:00.334,0:16:04.021
10 yıldır kamu sisteminin, bizim[br]devlet okulumuz gibi

0:16:04.021,0:16:06.995
bu yeni okul mantığını [br]devralması için uğraşıyorum.

0:16:07.365,0:16:09.240
Bizim devlet okulumuz,

0:16:09.240,0:16:11.745
sıralama notlarında [br]100 üzerinden 43 yerine

0:16:12.155,0:16:14.762
100 üzerinden 91 alıyor.

0:16:15.722,0:16:17.521
Ama ücretsiz olunca kimse istemiyor.

0:16:17.781,0:16:21.124
Yani belki parayla vermeye [br]başlarsak bir yerlere varabiliriz.

0:16:21.644,0:16:24.828
Ama bu yapıyı yaygınlaştırmak[br]yapmak istediklerimizden sadece biri.

0:16:25.168,0:16:27.879
Bence bu durumun bizden [br]hepinize bıraktığı mesaj,

0:16:28.219,0:16:29.536
sanırım şöyle bir şey:

0:16:29.996,0:16:32.788
Hepimiz Pazar akşamı nasıl evden

0:16:32.788,0:16:35.255
e-postalar gönderileceğini ve evden [br]çalışılacağını öğrendik.

0:16:35.485,0:16:37.672
Ama çok azımız Pazartesi öğleden sonraları

0:16:37.672,0:16:39.222
sinemaya gidebilmeyi öğrendi.

0:16:40.552,0:16:41.932
Eğer bilgelik arıyorsak,

0:16:41.932,0:16:44.272
bunu da nasıl yapacağımızı[br]öğrenmemiz gerekiyor.

0:16:44.622,0:16:47.873
Yani bunca yıldır yaptıklarımız [br]aslında çok basit,

0:16:47.993,0:16:49.583
ufak bir araç kullanıyoruz:

0:16:49.583,0:16:51.573
Üç kere arka arkaya neden sorusunu sormak.

0:16:51.663,0:16:54.105
Çünkü ilk neden için her zaman [br]iyi bir cevabın olur.

0:16:54.105,0:16:55.786
İkinci neden, biraz daha zorlaşır.

0:16:55.786,0:16:57.151
Üçüncüsüne geldiğinde,

0:16:57.471,0:17:00.001
yaptığın şeyi gerçekten neden [br]yaptığını bilmezsin.

0:17:00.261,0:17:02.401
Sonuç olarak sizi

0:17:02.401,0:17:04.370
bırakmak istediğim tohum ve düşünce,

0:17:04.680,0:17:07.110
eğer bunu yaparsanız,

0:17:07.110,0:17:08.798
"ne için" sorusuna gelecek misiniz?

0:17:09.368,0:17:10.724
Bunu ne için yapıyorum?

0:17:11.034,0:17:12.706
Umarım bunun sonucu olarak

0:17:12.846,0:17:13.846
ve zamanla, umarım bununla,

0:17:14.706,0:17:17.127
bu benim sizin için dilediğim şey

0:17:17.517,0:17:19.380
daha bilge bir geleceğiniz olur.

0:17:19.380,0:17:20.573
Çok teşekkürler.

0:17:20.573,0:17:25.068
(Alkışlar)

0:17:30.035,0:17:30.935
(Bu inanılmaz)

0:17:34.458,0:17:36.408
Chris Anderson: Ricardo, görünen o ki

0:17:37.858,0:17:38.737
biraz çılgınsın.

0:17:38.737,0:17:39.704
(Kahkahalar)

0:17:39.714,0:17:43.279
Çoğu kişi için bu çılgın görünüyor.

0:17:44.469,0:17:47.309
Ama bununla birlikte [br]derinlemesine bilgece.

0:17:47.609,0:17:49.788
Birleştirmeye çalıştığım parçalar şunlar:

0:17:50.178,0:17:51.607
Fikirlerin çok radikal.

0:17:51.927,0:17:53.172
Nasıl oluyor da, [br]

0:17:53.662,0:17:54.952
iş yerinde mesela,

0:17:55.892,0:17:57.292
bu fikirler bir süredir var.

0:17:58.752,0:18:00.781
Bu fikirlerini uygulayanların sayısı

0:18:01.231,0:18:03.361
muhtemelen hâlen düşük değil mi?

0:18:04.501,0:18:07.063
Hiç büyük bir şirketin bu [br]fikirlerinden birini uyguladığı

0:18:07.163,0:18:09.151
ve senin de "Evet!" dediğin oldu mu?

0:18:09.651,0:18:11.870
Ricardo Semler: Oluyor.[br]İki hafta önce oldu,

0:18:12.520,0:18:15.057
Richard Branson ve adamları [br]"Artık tatillerinizi

0:18:15.057,0:18:16.897
kontrol etmek istemiyoruz" dediler.

0:18:17.117,0:18:18.919
Netflix biraz şunu bunu uyguluyor;

0:18:19.409,0:18:21.333
ama çok önemli olduğunu düşünmüyorum.

0:18:21.683,0:18:23.320
Ben bunun belki biraz misyonerin hevesi

0:18:23.320,0:18:25.480
gibi olduğunu görmek istiyorum;

0:18:25.820,0:18:27.304
ama bu çok kişisel bir istek.

0:18:27.304,0:18:31.418
Gerçek şu ki biraz kontrolü [br]kaybetmek inanç gerektiriyor

0:18:31.518,0:18:34.490
ve kontrole sahip neredeyse kimse [br]buna inanmaya hazır değil.

0:18:34.820,0:18:36.996
Bunun çocuklardan ve şirketleri [br]farklı şekilde kuran [br]

0:18:36.996,0:18:39.006
diğer kişilerden gelmesi gerekecek.

0:18:39.416,0:18:40.708
CA: Yani kilit nokta bu.

0:18:40.868,0:18:42.536
Senin bakış açından, kanıt orada,

0:18:42.536,0:18:44.395
şirketler açısından bu çalışıyor,

0:18:44.495,0:18:47.281
ama insanların yalnızca cesaretleri yok.

0:18:47.601,0:18:48.829
RS: Niyetleri dahi yok.

0:18:49.289,0:18:52.241
Şirketi 90-günlük emirlerle yönetiyorsun.

0:18:52.681,0:18:54.227
Çeyrek dönem raporu var.

0:18:54.227,0:18:56.216
90 günde iyi değilsen, dışarıdasın.

0:18:56.216,0:18:57.714
Sonra bu kişilere diyorsun ki,

0:18:57.714,0:19:01.505
"Harika bir program var,[br]bir nesilden daha kısa bir sürede..."

0:19:01.505,0:19:02.945
Ve adam "Çık buradan dışarı" diyor.

0:19:03.155,0:19:03.909
Yani sorun bu.

0:19:04.229,0:19:06.620
(Kahkahalar)

0:19:08.630,0:19:12.775
CA: Eğitim ile yapmaya çalıştığınız şey [br]bana inanılmaz derecede derin geliyor.

0:19:13.615,0:19:16.821
Herkes kendi ülkesinin eğitim [br]sisteminden şikayetçi.

0:19:17.341,0:19:19.989
Kimse Google ve bu kadar teknolojik [br]çeşidin olduğu bir

0:19:19.989,0:19:21.912
dünyaya henüz yetiştiğini düşünmüyor.

0:19:22.592,0:19:24.322
Diğer yandan sizin bu sistemden

0:19:24.322,0:19:26.502
geçen çocukların performanslarında çarpıcı

0:19:26.502,0:19:29.482
artışları olduğuna ilişkin [br]gerçek kanıtlarınız var.

0:19:29.612,0:19:32.164
Bu fikirleri ilerletmeniz için [br]biz ne yapabiliriz?

0:19:32.471,0:19:35.546
RS: Bence bu "zamanı gelen [br]fikirler" sorunu

0:19:36.486,0:19:40.010
ve bu konularda hiç bir zaman [br]çok istekli olmadım.

0:19:40.010,0:19:41.072
Dışarıya koyuyoruz.

0:19:41.072,0:19:43.263
Sonra bir bakıyorsun birileri var --

0:19:43.263,0:19:46.298
mesela Japonya'da bir grup var, ki [br]beni fazlasıyla korkutuyor.

0:19:46.298,0:19:49.263
Kendilerine Semlerist'ler diyorlar ve 120 [br]tane şirketleri var.

0:19:49.913,0:19:51.958
Beni çağırdılar ve hep gitmeye korktum.

0:19:53.818,0:19:55.149
Hollanda'da bir grup var, [br]

0:19:55.149,0:19:57.499
600 Hollandalı küçük şirket.

0:19:58.659,0:20:00.684
Bu kendi kendine büyüyecek bir şey.

0:20:01.154,0:20:03.591
Bir kısmı hatalı gidecek [br]ve bu önemli değil.

0:20:04.031,0:20:05.322
Kendi yerini bulacak.

0:20:06.192,0:20:07.769
Benim korktuğum şey diğeri, şöyle diyor,

0:20:07.769,0:20:09.744
"Bu o kadar güzel ki yapmalısınız.

0:20:09.744,0:20:12.536
Hadi bir sistem geliştirelim,[br]bir sürü para yatıralım

0:20:12.536,0:20:15.072
ve insanlar bunu ne olursa olsun yapsın."

0:20:15.652,0:20:17.989
CA: Tüm hayatın boyunca [br]sıra dışı sorular sordun.

0:20:17.989,0:20:21.253
Bana öyle geliyor ki bunların bir [br]çoğunu körükleyen onlar oldu.

0:20:21.473,0:20:26.106
Daha başka soruların var mı, bize, [br]TED'e, buradaki gruba?

0:20:28.456,0:20:31.965
RS: Dönüp dolaşıp hep aynı sorunun [br]farklı türlerine geliyorum,

0:20:32.285,0:20:34.564
bu soruyu oğlum bana [br]üç yaşındayken sormuştu.

0:20:34.954,0:20:36.694
Jakuzide oturuyorduk ve dedi ki,

0:20:37.074,0:20:38.595
"Baba, biz neden varız?"

0:20:39.225,0:20:40.266
Başka bir soru yok.

0:20:40.446,0:20:41.810
Kimsenin başka sorusu yok.

0:20:42.270,0:20:45.844
Hepimizde, üç yaşımızdan itibaren, [br]bu sorunun değişik şekilleri var.

0:20:46.894,0:20:52.063
Bir şirkette, bürokraside, [br]bir kurumda zaman harcadığınızda,

0:20:52.063,0:20:53.519
diyorsunuz ki "Tanrım..." --

0:20:53.659,0:20:55.212
kaç kişinin ölüm döşeğinde

0:20:55.442,0:20:57.052
"Ah keşke ofiste biraz daha

0:20:57.052,0:20:59.099
zaman geçirseydim."[br]dediğini duydunuz.

0:20:59.499,0:21:03.394
Yani asıl konu, cesaretimizin [br]şimdi olması,

0:21:03.584,0:21:05.454
bir haftaya değil, iki ay sonra değil,

0:21:05.454,0:21:07.802
bir şeyinizin olduğunu [br]öğrendiğinizde değil --

0:21:07.902,0:21:09.852
"Hayır, bunu ne için yapıyorum?" [br]demek için.

0:21:09.852,0:21:10.764
Her şeyi durdurup,

0:21:10.764,0:21:12.786
"Hadi başka bir şey yapayım." diyebilmek

0:21:12.816,0:21:14.163
ve sonunda iyi olacak.

0:21:14.163,0:21:16.648
Şu an yapmakta olduğunuzdan [br]çok daha iyi olacak,

0:21:16.648,0:21:18.189
eğer bir süreçte tıkandıysanız.

0:21:19.231,0:21:21.519
CA: Bana öyle geldi ki TED'in [br]sondan bir önceki

0:21:21.519,0:21:24.271
gününü tamamlamak için bu [br]derin ve çok güzel bir yol.

0:21:24.271,0:21:25.917
Ricardo Semler, çok teşekkürler.

0:21:25.917,0:21:27.155
RS: Çok teşekkür ederim.

0:21:27.155,0:21:28.832
(Alkışlar)