1 00:00:00,847 --> 00:00:05,818 Portekizliler, yaklaşık 500 yıl önce Latin Amerika’ya vardıklarında 2 00:00:05,818 --> 00:00:08,788 büyüleyici bu tropikal ormanı buldular. 3 00:00:08,788 --> 00:00:13,165 Ve daha önce hiç görmedikleri bu biyolojik çeşitlilik arasında 4 00:00:13,165 --> 00:00:17,335 dikkatlarini çok hızlı bir şekilde çeken bir tür buldular. 5 00:00:17,335 --> 00:00:23,580 Bu türün kabuğunu kestiklerinde, koyu kırmızı bir reçine buldular. 6 00:00:23,580 --> 00:00:29,354 Bu reçine giyim kuşam yapımında kullanılan kumaşların renklendirilmesi için çok iyi idi. 7 00:00:29,354 --> 00:00:33,799 Yerli halk bu türü pau brasil olarak adlandırırdı. 8 00:00:33,799 --> 00:00:39,586 Buranın Brezil Toprakları ve daha sonra da Brezilya olarak adlandırmasının nedeni budur. 9 00:00:39,820 --> 00:00:44,356 Bu dünyada adını bir ağaçtan alan tek ülkedir. 10 00:00:44,356 --> 00:00:49,560 Diğer nedenlerin arasında, Brezilya’da bir orman korucusu olmanın 11 00:00:49,560 --> 00:00:51,507 ne kadar güzel olduğunu hayal edebilirsiniz. 12 00:00:51,507 --> 00:00:54,393 Etrafımız orman ürünleri ile çevrili. 13 00:00:54,393 --> 00:00:56,326 Bu ürünler haricinde, 14 00:00:56,326 --> 00:00:59,469 ormanlar iklimin regülasyonu için çok önemlidir. 15 00:01:00,099 --> 00:01:05,453 Brezilya’da yağmuru oluşturan buharlaşmanın 16 00:01:05,453 --> 00:01:07,894 neredeyse % 70’i ormanlardan sağlanır. 17 00:01:07,894 --> 00:01:16,366 Sadece Amazon, atmosfere her gün 20 milyar ton su pompalar. 18 00:01:16,834 --> 00:01:21,456 Bu dünyanın en uzun nehri olan Amazon’un her gün denize ulaştırdığı miktar olan 19 00:01:21,456 --> 00:01:26,116 17 milyar ton sudan daha fazladır. 20 00:01:26,116 --> 00:01:31,201 Eğer su kaynatarak aynı etkiyi yaratacak kadar buhar elde etmek zorunda kalsaydık, 21 00:01:31,215 --> 00:01:36,700 dünyadaki tüm enerji üretim kapasitesinin 6 aylık üretimine ihtiyacımız olacaktı. 22 00:01:37,722 --> 00:01:39,895 Bu hepimiz için mükemmel bir hizmet. 23 00:01:40,980 --> 00:01:44,595 Dünyada yaklaşık 4 milyar hektar ormana sahibiz. 24 00:01:44,595 --> 00:01:50,232 Fikir vermesi için, bu boyut Çin, Amerika, Kanada ve Brezilya’nın 25 00:01:50,232 --> 00:01:52,536 toplamı kadardır. 26 00:01:52,536 --> 00:01:56,646 Bunun dörtte üçü ılıman kuşakta 27 00:01:56,646 --> 00:02:00,009 ve sadece dörtte biri de tropik kuşaktadır. 28 00:02:00,009 --> 00:02:06,023 Fakat bu dörtde bir, bir milyar hektar, biyolojik çeşitliliğin çoğunu 29 00:02:06,023 --> 00:02:10,912 ve daha da önemlisi bio kütle karbonunun %50'sini elinde tutmaktadır. 30 00:02:12,193 --> 00:02:16,229 2000 yıl önce şimdi sahip olduğumuz ormanların 31 00:02:16,229 --> 00:02:20,072 %50 daha fazlası olan 6 milyar hektar ormana sahiptik. 32 00:02:20,072 --> 00:02:23,638 Son 2000 yılda fiili olarak 2 milyar hektar ormanı kaybettik. 33 00:02:23,638 --> 00:02:27,915 Ancak, bu kaybın yarısı son 100 yılda gerçekleşti. 34 00:02:27,915 --> 00:02:32,614 Bu kayıp ılıman bölge ormanları tahribatını, tropikal bölge 35 00:02:32,614 --> 00:02:35,220 ormanlarına kaydırdığımızda başladı. 36 00:02:36,067 --> 00:02:37,549 Bunu düşünün; 37 00:02:37,549 --> 00:02:43,275 2000 sene içinde ılıman ormanlarda kaybettiğimiz miktarla, 38 00:02:43,275 --> 00:02:46,916 aynı miktardaki ormanı 100 yıl içinde tropikal ormanlarda kaybettik. 39 00:02:46,916 --> 00:02:50,013 Sahip olduğumuz ormanlar bu kadar hızlı yok oluyor. 40 00:02:50,819 --> 00:02:54,895 Brezilya bu bilmecede önemli bir parça. 41 00:02:54,895 --> 00:02:58,655 Rusya’dan sonra dünyanın en geniş ikinci ormanlarına sahibiz. 42 00:02:58,655 --> 00:03:02,341 Bu demektir ki, dünyanın toplam ormanlarının %12'si Brezilya’da, 43 00:03:02,341 --> 00:03:04,153 bunun çoğu da Amazon’dadır. 44 00:03:04,153 --> 00:03:07,597 Bu elimizdeki en geniş orman parçası. Gerçekten çok büyük ve geniş bir alan. 45 00:03:07,597 --> 00:03:10,979 Bir çok Avrupa ülkesinin bu alana sığdırılabildiğini görebilirsiniz. 46 00:03:10,979 --> 00:03:14,352 Hâlâ orman örtüsünün %80’ine sahibiz. 47 00:03:14,352 --> 00:03:15,951 Bu iyi haber. 48 00:03:15,951 --> 00:03:20,818 Fakat, sadece son 30 yılda %15’ini kaybettik. 49 00:03:20,818 --> 00:03:22,706 Eğer bu hızla devam ederse, 50 00:03:22,706 --> 00:03:27,745 çok yakında Amazon’da sahip olduğumuz, iklimi düzenleyen 51 00:03:27,745 --> 00:03:30,010 bu güçlü pompayı kaybedeceğiz. 52 00:03:30,010 --> 00:03:32,873 Orman tahribatı, 90’ların sonu 2000’lerin başı arasında 53 00:03:32,873 --> 00:03:35,714 hızlıca artıyor ve büyüyor idi. 54 00:03:35,714 --> 00:03:39,641 (Motorlu testere sesi) 55 00:03:39,641 --> 00:03:43,598 (Kesilip düşen ağaç sesi) 56 00:03:43,598 --> 00:03:47,947 Bir yılda, yirmi yedi bin kilometre kare. 57 00:03:47,947 --> 00:03:51,602 Yani 2.7 milyon hektar. 58 00:03:51,602 --> 00:03:56,543 Bu neredeyse bir yılda Kosta Rika’nın yarısı kadardır. 59 00:03:57,654 --> 00:04:01,069 Bu esnada, yani 2003-2004'te 60 00:04:01,639 --> 00:04:06,116 hükümetle çalışmaya başladım. 61 00:04:06,116 --> 00:04:10,566 Ulusal Orman Bölümü’ndeki diğer iş arkadaşlarım ile beraber 62 00:04:10,566 --> 00:04:16,293 orman kıyımının nedenlerini bulmaya çalışan bir ekipte görevlendirildik 63 00:04:16,293 --> 00:04:20,319 ve bununla ulusal seviyede mücadele etmek için 64 00:04:20,329 --> 00:04:22,341 yerel hükümetleri, sivil toplumu, 65 00:04:22,341 --> 00:04:24,184 iş dünyasını, bölge halkını içeren 66 00:04:24,184 --> 00:04:27,217 bir eylem planı hazırladık. 67 00:04:27,217 --> 00:04:33,019 Farklı alanlarda 144 faaliyeti içeren plan ile ortaya çıktık. 68 00:04:33,019 --> 00:04:35,366 Şimdi bunların hepsi üzerinden tek tek gideceğim, 69 00:04:35,366 --> 00:04:42,170 sadece geçtiğimiz birkaç yıl içersinde ne yaptığımız hakkında bazı örnekler vereceğim. 70 00:04:42,170 --> 00:04:47,896 İlk olarak Ulusal Uzay Ajansı ile birlikte orman tahribatının 71 00:04:47,896 --> 00:04:50,903 nerelerde olduğunu hemen hemen gerçek zamanlı 72 00:04:50,903 --> 00:04:52,404 gösteren bir sistem oluşturduk. 73 00:04:52,404 --> 00:04:54,788 Şu anda Brezilya’da, bu sisteme sahibiz. 74 00:04:54,788 --> 00:04:58,083 Her ay ya da her iki ayda bir 75 00:04:58,083 --> 00:05:00,867 orman tahribatının yaşandığı yerlerin bilgisini alıyoruz. 76 00:05:00,867 --> 00:05:03,735 Böylece, tahribatın olduğu an harekete geçebiliyoruz. 77 00:05:03,735 --> 00:05:05,878 Tüm bu bilgiler tamamen şeffaftır, 78 00:05:05,878 --> 00:05:08,862 yani başkaları da bağımsız sistemlerde aynısını yapabilirler. 79 00:05:08,862 --> 00:05:10,841 Diğer şeylerin yanı sıra bu bize 80 00:05:10,841 --> 00:05:17,452 yasa dışı şekilde alınan 1.4 milyon metreküp kütüğün yakalanmasına olanak tanıdı. 81 00:05:17,452 --> 00:05:22,277 Bunların bir kısmını kesip satarak elde ettiğimiz gelirleri 82 00:05:22,277 --> 00:05:28,051 ormanları korumak için proje hazırlayan bölge halkına bağış fonu haline getirdik. 83 00:05:28,565 --> 00:05:31,189 Bu bize, yolsuzluk ve yasa dışı faaliyetleri 84 00:05:31,189 --> 00:05:33,914 yakalamak için büyük operasyonlar yapma olanağı sağladı. 85 00:05:33,914 --> 00:05:39,187 Sonucunda birçoğu kamu görevlisini olan 700 kişi hapse atıldı. 86 00:05:40,120 --> 00:05:44,172 Daha sonra yasa dışı orman kıyımı yapan bölgelerle bağlantı kurarak 87 00:05:44,172 --> 00:05:48,525 herhangi bir çeşit kredi ya da mali destek alamamalarını sağladık. 88 00:05:48,525 --> 00:05:53,037 Bankacılık sistemi ile son kullanıcılar arasındaki bu bağlantıyı kestik. 89 00:05:53,037 --> 00:05:55,442 Süpermarketler, kesimhaneler ve bunun gibi iş yerleri 90 00:05:55,442 --> 00:05:58,868 yasadışı kesim alanlarından ürün satın almaları halinde 91 00:05:58,868 --> 00:06:02,526 orman kıyımından sorumlu tutulabilecekler. 92 00:06:02,526 --> 00:06:06,110 Tüm bu bağlantıların oluşturulması sorununların azalmasına yardımcı oldu. 93 00:06:06,110 --> 00:06:09,503 Ve ayrıca, arazi kiralaması konusunda da çok çalıştık. 94 00:06:09,503 --> 00:06:11,701 Bu anlaşmazlıklar için çok önemli. 95 00:06:11,701 --> 00:06:14,707 İspanya' nın yüz ölçümüne eşit büyüklükte 96 00:06:14,707 --> 00:06:20,496 elli milyon hektar korunmuş alan oluşturuldu. 97 00:06:20,496 --> 00:06:24,143 Bunun 8 milyonu doğal arazi idi. 98 00:06:24,743 --> 00:06:28,429 Şimdi sonuçları görmeye başladık. 99 00:06:28,429 --> 00:06:30,928 Böylece, son 10 yılda 100 00:06:30,928 --> 00:06:34,532 orman tahribatı Brezilya’da %75 oranında azaldı. 101 00:06:34,532 --> 00:06:40,143 (Alkışlar) 102 00:06:40,143 --> 00:06:43,915 Son on yıldaki orman kıyımı ile 103 00:06:43,915 --> 00:06:46,177 ortalama orman kıyımını karşılaştırdığımızda 104 00:06:46,177 --> 00:06:51,181 Avusturya büyüklüğündeki 8.7 milyon hektarı korumuş olduk. 105 00:06:51,181 --> 00:06:53,694 Fakat daha da önemlisi, atmosfere üç milyar ton 106 00:06:53,694 --> 00:06:56,579 karbondioksit emisyonu salınımını önledik. 107 00:06:56,579 --> 00:07:01,653 Bu şimdiye kadarki sera gazı emisyonunun azaltılmasına yönelik 108 00:07:01,653 --> 00:07:04,245 açık ara en büyük katkıyı sağlayan olumlu harekettir. 109 00:07:05,727 --> 00:07:08,908 Bazıları, orman kıyımının azaltılmasına yönelik yapılan 110 00:07:08,908 --> 00:07:11,927 bu tür çalışmaların 111 00:07:11,927 --> 00:07:14,135 ekonomik etkilerinin olacağını düşünebilir. 112 00:07:14,135 --> 00:07:18,285 Çünkü, böyle bir ekonomik aktiviteniz ya da benzeri bir şeyiniz olmayacak. 113 00:07:18,297 --> 00:07:21,084 Ancak, ilginçtir ki durumun bunun tam tersi. 114 00:07:21,084 --> 00:07:25,959 Aslında, orman kıyımının en fazla azaldığı dönemde 115 00:07:25,959 --> 00:07:30,108 ekonomi, orman kıyımının arttığı bir önceki on yıla kıyasla, 116 00:07:30,108 --> 00:07:32,697 ortalama olarak iki katı büyüdü. 117 00:07:32,697 --> 00:07:34,752 Bu bizim için güzel bir ders. 118 00:07:34,752 --> 00:07:37,100 Belki de bu, orman kıyımının azalmasıyla öğrendiğimiz 119 00:07:37,100 --> 00:07:39,651 tamamen bağlantısız bir şey. 120 00:07:41,167 --> 00:07:45,120 Bunlar güzel haberler ve önemli kazanımlar 121 00:07:45,120 --> 00:07:48,448 ve bundan gurur da duymalıyız. 122 00:07:48,448 --> 00:07:51,219 Fakat, hâlâ yeterli düzeye yakın bile değil. 123 00:07:51,219 --> 00:07:55,729 Amazon'da 2013 yılındaki orman kıyımını düşünürseniz, 124 00:07:55,729 --> 00:07:58,978 yarım milyon hektarın üzerindeydi, 125 00:07:59,528 --> 00:08:02,412 yani bu, sadece geçen yıl Amazonda, 126 00:08:02,412 --> 00:08:05,785 her dakikada bir futbol sahasının iki katı kadar ormanın 127 00:08:05,785 --> 00:08:08,715 kesildiği anlamına geliyor. 128 00:08:09,335 --> 00:08:13,748 Brezilya’nın diğer biyomlarındaki orman kıyımını da dahil edersek 129 00:08:13,748 --> 00:08:17,980 hâlâ dünyadaki en geniş orman kıyımı oranından bahsediyoruz demektir. 130 00:08:19,114 --> 00:08:22,459 Az ya da çok orman kahramanıyız 131 00:08:22,459 --> 00:08:24,710 ancak hâlâ orman kıyım şampiyonuyuz. 132 00:08:25,629 --> 00:08:30,327 Bu nedenle tatmin olamayız, tatmin olmaya yakınlaşamayız dahi. 133 00:08:30,327 --> 00:08:32,136 Sanırım bir sonraki adım, 134 00:08:32,136 --> 00:08:36,687 Brezilya’da orman kaybını sıfırlayacak mücadeleyi etmek 135 00:08:36,687 --> 00:08:40,062 ve bunu 2020 yılı için bir hedef olarak belirlemek. 136 00:08:40,062 --> 00:08:41,422 Bu bir sonraki adımımız. 137 00:08:41,422 --> 00:08:44,407 İklim değişikliği ve ormanlar arasındaki ilişkiyle 138 00:08:44,407 --> 00:08:46,431 her zaman ilgilendim. 139 00:08:46,431 --> 00:08:52,182 İlk olarak, sera gazı emisyonun %15’i orman kıyımından kaynaklanması nedeniyle, 140 00:08:52,182 --> 00:08:54,454 bu problemin büyük bir kısmı. 141 00:08:54,454 --> 00:08:57,570 Ama ormanlar çözümün büyük bir parçası da olabilirler. 142 00:08:57,570 --> 00:09:04,534 Çünkü karbonu indirip, yakalamanın ve depolamanın bildiğimiz en iyi yolu bu. 143 00:09:04,534 --> 00:09:07,487 Şu anda iklim ve ormanlar arasında başka bir ilişki daha var. 144 00:09:07,487 --> 00:09:11,553 2008 yılında buna takıldım ve bu kariyerimi ormanlardan ziyade iklim değişikleri 145 00:09:11,553 --> 00:09:14,159 çalışmalarına doğru değiştirdi. 146 00:09:15,039 --> 00:09:17,724 İş birliği içerisinde olduğumuz Kanada, Rusya, Hindistan, 147 00:09:17,724 --> 00:09:22,738 Çin ve Amerika gibi ülkelerin orman hizmetleri şefleriyle birlikte, 148 00:09:22,738 --> 00:09:29,143 Kanada, British Columbia’ya ziyaret için gittim. 149 00:09:29,143 --> 00:09:34,256 Ve oradayken çam böceğini öğrendik. 150 00:09:34,257 --> 00:09:37,547 Bu böcek kelimenin tam anlamıyla Kanada ormanlarını yiyor. 151 00:09:37,547 --> 00:09:43,819 Burada gördüğümüz, kahverengi ağaçlar aslında ölü ağaçlar. 152 00:09:43,819 --> 00:09:48,384 Bunlar böcek larvaları nedeniye, ayakta ölmüş ağaçlar 153 00:09:48,384 --> 00:09:50,029 Olan şu: 154 00:09:50,569 --> 00:09:54,229 bu böcek kışın soğuk hava tarafından kontrol altında tutuluyor. 155 00:09:54,229 --> 00:09:57,980 Şu ana kadar uzun yıllardır, bu böcek popülasyonunu 156 00:09:57,980 --> 00:10:01,042 kontrol altında tutacak kadar soğuk hava olmadı. 157 00:10:01,042 --> 00:10:08,284 Ve milyarlarca ağacı öldüren bir hastalık halini aldı. 158 00:10:08,284 --> 00:10:12,574 Ormanların halihazırda iklim değişiminden en eski ve en çok etkilenen 159 00:10:12,574 --> 00:10:17,843 kurbanlardan biri olduğu düşüncesi ile geri döndüm. 160 00:10:17,843 --> 00:10:19,503 Düşünüyordum ki, 161 00:10:19,503 --> 00:10:23,967 eğer meslektaşlarımla birlikte orman kıyımını durdurmaya yönelik 162 00:10:23,967 --> 00:10:26,443 çalışmalarda başarılı olsam bile, 163 00:10:26,443 --> 00:10:30,690 belki de sel, sıcaklık, yangın ve benzeri nedenlerden kaynaklanan 164 00:10:30,690 --> 00:10:34,630 iklim değişikleriyle olan mücadelemizi kaybedecektik. 165 00:10:34,630 --> 00:10:37,411 Bu nedenle orman hizmetlerindeki görevimi bırakmaya 166 00:10:37,751 --> 00:10:41,415 ve bu zorluğu anlamak, bir yol bulmak ve bu yoldan oraya gitmek için 167 00:10:41,415 --> 00:10:45,463 iklim değişikleri üzerinde direkt olarak çalışmaya başlamaya karar verdim. 168 00:10:45,463 --> 00:10:50,051 Şu anda iklim değişikliği sorunu ortada. 169 00:10:50,051 --> 00:10:51,819 Amaç oldukça açık. 170 00:10:51,819 --> 00:10:55,428 Dünyanın ortalama sıcaklık artışını 171 00:10:55,428 --> 00:10:57,471 iki derecede sınırlamak istiyoruz. 172 00:10:58,001 --> 00:10:59,737 Bunun için birçok neden var. 173 00:10:59,737 --> 00:11:01,474 Buna şimdi girmeyeceğim. 174 00:11:01,864 --> 00:11:05,441 Fakat hayatı devam ettirmemiz için mümkün olan 175 00:11:05,441 --> 00:11:09,254 bu iki derecelik sınırı sağlamak için 176 00:11:09,254 --> 00:11:14,317 IPCC, İklim Değişiklikleri Devletlerarası Paneli, 177 00:11:14,317 --> 00:11:20,615 bugünden, bu yüzyılın sonuna kadar bizim 1.000 milyar ton CO2 178 00:11:21,337 --> 00:11:24,579 emisyon bütçemiz olduğunu söylüyor. 179 00:11:24,579 --> 00:11:27,243 Bunu kalan yıl sayısına bölersek 180 00:11:27,243 --> 00:11:33,910 yıllık ortalama 11 milyar ton CO2 bütçemiz olduğu ortaya çıkar. 181 00:11:33,910 --> 00:11:36,118 Peki bir ton CO2 neyi ifade eder. 182 00:11:36,118 --> 00:11:39,627 Aşağı yukarı küçük bir otomobilin 183 00:11:39,627 --> 00:11:43,774 günde 20 kilometreden bir yılda salacağı kadar. 184 00:11:44,634 --> 00:11:47,245 Ya da Sao Paulo’dan Johannesburg’a veya Londra’ya 185 00:11:47,245 --> 00:11:50,089 tek yönlü bir uçuşun salacağı kadar. 186 00:11:50,089 --> 00:11:51,928 İki yönlü olursa, iki ton. 187 00:11:51,928 --> 00:11:55,402 11 milyar ton bunun iki katıdır. 188 00:11:55,402 --> 00:12:02,467 Şimdi emisyon 50 milyar ton olup gittikçe de artmaktadır 189 00:12:02,467 --> 00:12:06,895 Artmaya devam etmekte ve 2020'ye kadar 61 milyar tona ulaşacak. 190 00:12:06,895 --> 00:12:11,592 2050 yılına kadar 10 milyar tona indirmemiz gerekiyor. 191 00:12:11,592 --> 00:12:13,367 Bu olurken 192 00:12:13,367 --> 00:12:16,514 nüfus 7 milyardan 9 milyara yükselecek 193 00:12:16,514 --> 00:12:19,412 ekonomi 2010 yılındaki 60 trilyon dolardan 194 00:12:19,412 --> 00:12:21,474 200 trilyon dolara yükselecek. 195 00:12:21,474 --> 00:12:25,484 Yapmamız gereken şey, çok daha etkili olarak 196 00:12:25,484 --> 00:12:30,425 yılda bir kişi başına düşen 7 ton değerini 197 00:12:30,425 --> 00:12:35,307 1 gibi bir değere bir düşürebilmektir. 198 00:12:35,307 --> 00:12:39,127 Seçim yapmanız gerek. Uçak mı, arabanız mı? 199 00:12:40,338 --> 00:12:42,986 Soru şu. Bunu yapabilir miyiz? 200 00:12:42,986 --> 00:12:45,193 Orman kıyımıyla mücadele için bir plan hazırlarken 201 00:12:45,193 --> 00:12:49,048 karşıma çıkan soruyla tam da aynı soru bu. 202 00:12:49,048 --> 00:12:52,672 Bu oldukça büyük ve karmaşık bir problem. Gerçekten yapabilir miyiz bunu? 203 00:12:53,677 --> 00:12:56,366 Sanırım öyle. Şunu düşünün 204 00:12:56,366 --> 00:13:01,677 Orman kıyımı demek, Brezilya’da son 10 yıldaki 205 00:13:01,677 --> 00:13:03,516 sera gazı emisyonun %60’i demek. 206 00:13:03,516 --> 00:13:05,587 Bu şimdi %30’dan biraz daha az. 207 00:13:05,587 --> 00:13:09,487 Dünyada, sera gazı emisyonun % 60’i enerji kaynaklıdır. 208 00:13:09,487 --> 00:13:13,026 Doğrudan enerji meselesini çözebilirsek 209 00:13:13,026 --> 00:13:15,714 aynı şekilde orman kıyımını da çözebiliriz. 210 00:13:15,714 --> 00:13:17,890 Belki bir şansımız olabilir. 211 00:13:17,890 --> 00:13:21,547 Yapmamız gereken beş şey var. 212 00:13:21,547 --> 00:13:25,893 İlki, gelişmeyle karbon emisyonu arasındaki bağlantıyı kesmeliyiz. 213 00:13:25,893 --> 00:13:31,982 Daha çok iş, tarım ya da ekonomiye sahip olmak için 214 00:13:31,982 --> 00:13:33,795 tüm ormanları kesmeye ihtiyaç yok. 215 00:13:33,795 --> 00:13:36,297 Orman kıyımını azalttığımızda bunu ispat ettik. 216 00:13:36,297 --> 00:13:38,113 Ekonomi büyümeye devam etti. 217 00:13:38,113 --> 00:13:42,510 Aynı şey enerji sektöründe de olabilir. 218 00:13:42,510 --> 00:13:45,793 İkinci olarak, teşvikleri doğru yerlere yönlendirmeliyiz. 219 00:13:45,793 --> 00:13:51,050 Bugün, yılda 500 milyar dolar sübvansiyon fosil yakıta gidiyor. 220 00:13:51,050 --> 00:13:56,204 Neden karbona bir fiyat koyup bunu da yenilenebilir enerjiye transfer etmiyoruz. 221 00:13:56,204 --> 00:13:59,638 Üçüncü olarak, sera gazı emisyonun nerede ne zaman ve kim tarafından salındığını 222 00:13:59,638 --> 00:14:02,932 şeffaflaştırmamız ve ölçmemiz gerek. 223 00:14:02,932 --> 00:14:07,128 Bu şekilde her bir fırsat için özel eylemler gerçekleştirebiliriz. 224 00:14:07,128 --> 00:14:11,914 Dördüncü olarak, kalkınmanın yoluna sıçramalıyız. 225 00:14:11,914 --> 00:14:14,710 Bunun anlamı, mobil telefonları edinmeden önce, 226 00:14:14,710 --> 00:14:17,044 sabit telefon hatları döşememize gerek yoktur. 227 00:14:17,044 --> 00:14:19,182 Enerjiye erişim imkanı olmayan milyarlarca insana 228 00:14:19,182 --> 00:14:21,890 temiz enerjiyi sağlayana kadar 229 00:14:21,890 --> 00:14:24,084 fosil yakıtları götürmemeliyiz. 230 00:14:24,084 --> 00:14:25,970 Ve beşinci ve son olarak, 231 00:14:25,970 --> 00:14:28,668 sorumluluğu devletler, iş dünyası 232 00:14:28,668 --> 00:14:31,390 ve sivil toplum arasında paylaşmalıyız. 233 00:14:31,390 --> 00:14:35,445 Herkes için yapılması gereken iş vardır ve herkese ihtiyacımız var. 234 00:14:36,309 --> 00:14:37,651 Sonlandırırken, 235 00:14:37,651 --> 00:14:41,371 bence geleceğimiz kader gibi değildir, 236 00:14:41,371 --> 00:14:44,979 yani işi oluruna bırakmak zorunda değiliz. 237 00:14:44,999 --> 00:14:46,711 Gerçekten rotayı değiştirecek 238 00:14:46,711 --> 00:14:49,314 yeni şeylere yatırım yapacak cesarete ihtiyacımız var. 239 00:14:49,314 --> 00:14:52,432 Gerçekten rotayı değiştirebileceğimizi düşünüyorum 240 00:14:52,432 --> 00:14:55,454 Sanırım bunu Brezilya’da orman kıyımında yapıyoruz. 241 00:14:55,454 --> 00:14:58,585 Umarım dünyadaki iklim değişikliğinde de yapabiliriz. 242 00:14:58,585 --> 00:14:59,691 Teşekkür ederim. 243 00:14:59,691 --> 00:15:03,059 (Alkış)