1
00:00:00,000 --> 00:00:13,000
(Muzika)

2
00:00:18,000 --> 00:00:20,000
Ponekad, kada sam na dugačkom letu,

3
00:00:20,000 --> 00:00:23,000
posmatram sve te planine i pustinje

4
00:00:23,000 --> 00:00:26,000
i pokušavam da shvatim koliko je
zapravo velika naša Zemlja.

5
00:00:26,585 --> 00:00:29,000
Onda se setim da je tu predmet koji vidimo svakoga dana

6
00:00:29,000 --> 00:00:32,692
u koji bi, bukvalno, stalo milion Zemalja.

7
00:00:32,815 --> 00:00:35,000
Sunce deluje nemoguće veliko,

8
00:00:35,000 --> 00:00:39,077
ali u celom funkcionisanju stvari, to je samo delić,

9
00:00:39,077 --> 00:00:43,000
jedna od oko 400 milijardi zvezda u galaksiji Mlečni puti,

10
00:00:43,000 --> 00:00:47,000
koju možete videti po vedroj noći kao bledu,
belu izmaglicu, rastegljenu preko neba.

11
00:00:48,123 --> 00:00:49,023
Stvar se pogoršava.

12
00:00:49,023 --> 00:00:52,985
Postoji možda 100 milijardi galaksija
vidljivih našim teleskopom,

13
00:00:53,723 --> 00:00:58,000
tako da kada bi svaka zvezda bila veličine zrna peska,

14
00:00:58,000 --> 00:01:01,000
samo Mlečni put bi imao dovoljno zvezda da ispuni

15
00:01:01,000 --> 00:01:05,000
plažu širine 9 sa 9 metara i 90 cm dubine u pesku.

16
00:01:05,877 --> 00:01:08,615
Cela Zemlja nema dovoljno plaža

17
00:01:08,615 --> 00:01:11,000
da prikaže zvezde u celom univerzumu.

18
00:01:11,000 --> 00:01:15,000
Takva plaža bi se bukvalno protezala
stotinama miliona kilometara.

19
00:01:15,600 --> 00:01:19,000
Stivena Hokinga mu, to je mnogo zvezda.

20
00:01:19,862 --> 00:01:22,000
Ali on i drugi fizičari sada veruju

21
00:01:22,000 --> 00:01:25,000
u realnost koja je nezamislivo još veća.

22
00:01:26,138 --> 00:01:29,000
Mislim, najpre, 100 milijardi galaksija
u okvirima našeg teleskopa

23
00:01:29,000 --> 00:01:32,000
su verovatno minijaturan razlomak sveukupnog.

24
00:01:32,000 --> 00:01:35,000
Sam svemir se širi

25
00:01:35,000 --> 00:01:38,000
ubrzanim korakom. Velika većina galaksija

26
00:01:38,000 --> 00:01:41,000
se od nas toliko brzo udaljava

27
00:01:41,000 --> 00:01:43,000
da svetlo od njih možda nikada ne dođe do nas.

28
00:01:43,000 --> 00:01:46,000
Ali ipak, naša fizička realnost ovde na Zemlji

29
00:01:46,000 --> 00:01:49,400
je blisko povezana sa onim udaljenim,
nevidljivim galaksijama.

30
00:01:49,908 --> 00:01:52,000
Možemo da mislimo o njima kao o delu našeg univerzuma.

31
00:01:52,846 --> 00:01:55,000
Oni sačinjavaju jedno, ogromno zdanje,

32
00:01:55,000 --> 00:01:58,000
pokoravajući se istim fizičkim zakonima i svi su sačinjeni iz istih vrsta atoma, elektrona,

33
00:01:58,000 --> 00:02:02,000
protona, kvarkova, neutrona koji sačinjavaju tebe i mene.

34
00:02:02,000 --> 00:02:05,000
Međutim, skorašnje teorije u fizici,

35
00:02:05,000 --> 00:02:07,000
kao i teorija struna,

36
00:02:07,000 --> 00:02:10,000
govore nam da bi moglo da postoji još
nebrojivo mnogo drugih univerzuma,

37
00:02:10,000 --> 00:02:12,000
koji su sagrađeni od drugačijih vrsta čestica,

38
00:02:12,000 --> 00:02:14,000
sa drugačijim svojstvima i pokoravaju se
drugačijim zakonima.

39
00:02:14,831 --> 00:02:17,000
Većina ovih univerzuma nikada ne bi mogla da podrži život

40
00:02:17,000 --> 00:02:20,000
i mogli bi da se pojave ili nestanu za nanosekundu,

41
00:02:20,000 --> 00:02:22,446
ali ipak, kombinovani

42
00:02:22,446 --> 00:02:26,000
čine veliku različitost mogućih univerzuma

43
00:02:26,000 --> 00:02:31,000
u 11 dimenzija, uz čuda koja su izvan naše najluđe mašte.

44
00:02:31,000 --> 00:02:33,000
Vodeća verzija teorije struna

45
00:02:33,000 --> 00:02:36,000
predviđa multiverzum koji sačinjava
od 10 na 500 univerzuma.

46
00:02:37,031 --> 00:02:40,000
To je jedan praćen sa 500 nula,

47
00:02:40,000 --> 00:02:44,000
brojem koji je toliko veliki da kada bi svaki atom u našem vidljivom univerzumu

48
00:02:44,000 --> 00:02:46,000
imao svoj sopstevni univerzum

49
00:02:46,985 --> 00:02:49,000
i kada bi svi atomi u svim univerzumima

50
00:02:49,000 --> 00:02:51,000
svaki imali svoj univerzum,

51
00:02:52,000 --> 00:02:54,000
i kada biste to ponovili sa još dva kruga,

52
00:02:54,000 --> 00:02:57,000
i dalje biste bili kod malog razlomka celine ---

53
00:02:57,000 --> 00:03:05,985
što znači jedan bilion biliona biliona biliona biliona biliona biliona biliona biliona biliona biliona biliona biliona biliona biliona.

54
00:03:07,585 --> 00:03:10,000
Čak je i taj broj minijaturan kada ga uporedimo sa

55
00:03:10,000 --> 00:03:13,000
drugim brojem: beskonačnošću.

56
00:03:14,415 --> 00:03:16,000
Neki fizičari misle da je kontinuum prostor-vreme

57
00:03:16,000 --> 00:03:19,000
bukvalno beskrajan i da se sastoji iz beskonačnog broja,

58
00:03:19,431 --> 00:03:22,000
takozvanih džepnih univerzuma
sa osobinama koje se menjaju.

59
00:03:22,231 --> 00:03:24,000
Kako je vaš mozak?

60
00:03:24,862 --> 00:03:27,000
Kvantna teorija dodaje potpuno novu boru.

61
00:03:27,000 --> 00:03:29,000
Mislim, teorija je dokazana istinitom izvan svake sumnje,

62
00:03:29,000 --> 00:03:31,000
ali je njeno tumačenje je zbunjujuće.

63
00:03:31,000 --> 00:03:34,000
Neki fizičari misle da je jedino možete pojasniti

64
00:03:34,000 --> 00:03:37,000
ako zamislite da se taj veliki broj paralelnih univerzuma

65
00:03:37,000 --> 00:03:39,000
razmnožava svakog trenutka

66
00:03:39,000 --> 00:03:43,000
i mnogi od ovih univerzuma bi zapravo bili
upravo kao svet u kome živimo,

67
00:03:43,000 --> 00:03:46,000
sastojali bi se iz više kopija vas.

68
00:03:46,000 --> 00:03:50,000
U jednom takvom univerzumu, diplomirali biste sa najboljim ocenama i udali biste se za osobu iz snova.

69
00:03:50,000 --> 00:03:53,000
U nekom drugom, ne bi baš bilo tako.

70
00:03:53,000 --> 00:03:55,000
I dalje postoje naučnici koji bi rekli da su to budalaštine.

71
00:03:55,000 --> 00:03:59,000
Jedini značajan odgovor na pitanje
koliko ima univerzuma je ovaj:

72
00:03:59,000 --> 00:04:02,000
postoji samo jedan univerzum.

73
00:04:02,538 --> 00:04:05,000
Nekoliko filozofa i mističara

74
00:04:05,000 --> 00:04:08,000
bi mogli da kažu da je čak i naš univerzum iluzija.

75
00:04:08,000 --> 00:04:10,000
Kao što možete da vidite,

76
00:04:10,000 --> 00:04:13,000
trenutno ne postoji slaganje u vezi sa ovim pitanjem,

77
00:04:13,000 --> 00:04:14,000
ni izbliza.

78
00:04:14,000 --> 00:04:18,000
Sve što znamo je da je odgovor negde
između nule i beskonačnosti.

79
00:04:18,769 --> 00:04:21,000
Pretpostavljam da znamo još jednu stvar:

80
00:04:21,000 --> 00:04:24,000
ovo je odličan trenutak za učenje fizike.

81
00:04:25,200 --> 00:04:27,000
Moguće je da upravo proživljavamo

82
00:04:27,000 --> 00:04:31,000
najveću promenu paradigme u znanju
koju je čovečanstvo ikada videlo.