WEBVTT

00:00:06.231 --> 00:00:09.098
Kediler Neden Öyle Yapar?

00:00:12.428 --> 00:00:14.375
Çok tatlılar, çok sevimliler

00:00:14.375 --> 00:00:19.847
ve 2 milyondan fazla Youtube videosunda

00:00:19.847 --> 00:00:20.847
saldırırken,

00:00:20.847 --> 00:00:21.935
zıplarken,

00:00:21.935 --> 00:00:22.841
tırmanırken,

00:00:22.841 --> 00:00:23.737
tıkınırken,

00:00:23.737 --> 00:00:24.540
takip ederken,

00:00:24.540 --> 00:00:25.290
tırmalarken,

00:00:25.290 --> 00:00:26.031
konuşurken

00:00:26.031 --> 00:00:27.083
ve mırlarken

00:00:27.083 --> 00:00:28.921
26 milyar kez izlendiklerine
bakılırsa şu kesin:

00:00:28.921 --> 00:00:32.041
Kediler çok eğlencelidir.

00:00:32.041 --> 00:00:34.328
Hem eğlendirici, hem de şaşırtıcı olan

00:00:34.328 --> 00:00:36.392
o garip kedi davranışları

00:00:36.392 --> 00:00:40.576
birçoğumuzu şu soruyla baş başa bırakır: 
"Kediler neden böyle yapar?"

NOTE Paragraph

00:00:40.576 --> 00:00:45.863
Tarih boyunca kediler hem 
küçük hayvanların yegâne avcıları,

00:00:45.863 --> 00:00:48.968
hem de büyük etçillerin
avları olmuşlardır.

00:00:48.968 --> 00:00:52.334
Hem avcı, hem de av oldukları için
türlerinin devamı

00:00:52.334 --> 00:00:55.609
bugün hâlâ vahşi ve evcil
kedilerde gözlemlediğimiz

00:00:55.609 --> 00:01:00.025
yaşamsal önemdeki
içgüdüsel davranışlara bağlıdır.

00:01:00.635 --> 00:01:04.973
Ev kediniz Grizmo'nun kedilere özgü
davranışları size şaşırtıcı gelse de,

00:01:04.973 --> 00:01:08.590
milyonlarca yıldır kedilere ırsî olarak
geçen bu davranışlar

00:01:08.590 --> 00:01:12.338
yaban hayatında Grizmo'yu
süper kedi yapardı.

NOTE Paragraph

00:01:13.377 --> 00:01:17.738
Kendilerine özgü kas yapıları 
ve yüksek denge yetenekleri sayesinde,

00:01:17.738 --> 00:01:22.263
kediler doğada alanlarını taramak üzere 
yüksek seyir noktalarına tırmanır

00:01:22.263 --> 00:01:24.831
ve avlarının yerini saptarlar.

00:01:24.831 --> 00:01:27.965
Grizmo'nun mama kabında
akşam yemeğinin olması için

00:01:27.965 --> 00:01:30.887
bu özel yeteneklerden yararlanarak
avlanma gereksinimi yok.

00:01:30.887 --> 00:01:34.087
Ama içgüdüsel olarak,
kütüphanenin üzerine çıkıp

00:01:34.087 --> 00:01:37.911
oturma odasını seyretmek,
tam da yapmak üzere evrildiği şey.

NOTE Paragraph

00:01:37.911 --> 00:01:44.052
Yabani avcılar olarak kediler fırsatçıdır 
ve ne zaman av mevcutsa avlanırlar.

00:01:44.052 --> 00:01:46.740
Kedilerin avlarının çoğu küçük olduğundan,

00:01:46.740 --> 00:01:51.171
doğada gün boyu birçok kez beslenme
gereği duyar ve karınlarını doyurmak için

00:01:51.171 --> 00:01:54.991
takip etme, atlama, öldürme ve
yeme stratejisini kullanırlar.

00:01:54.991 --> 00:01:58.862
Bu yüzden Grizmo küçük oyuncakları 
kovalayıp üzerine atlamayı ve

00:01:58.862 --> 00:02:02.860
gün ve gece boyu küçük öğünler
hâlinde beslenmeyi sever.

00:02:02.860 --> 00:02:07.951
Ayrıca küçük boyutlu avlar doğal ortamda
küçük yerlere saklanmaya eğilimlidir.

00:02:08.141 --> 00:02:10.851
Dolayısıyla, Grizmo'nun kutulara ve

00:02:10.851 --> 00:02:13.756
deliklere ulaşma
isteğinin bir açıklaması da,


00:02:13.756 --> 00:02:17.951
milyonlarca yıldan beri
türünün devamını sağlamış olan

00:02:17.951 --> 00:02:21.561
aynı meraka yenik düşmesidir.

NOTE Paragraph

00:02:24.361 --> 00:02:27.181
Doğada kediler tırmanma, avlanma 
ve kendini savunma için

00:02:27.181 --> 00:02:30.181
keskin tırnaklara ihtiyaç duyar.

00:02:30.181 --> 00:02:33.698
Yakınındaki yüzeylerde tırnaklarını 
bilemek onları kondisyonda ve

00:02:33.698 --> 00:02:36.601
hazır tutarak, sırt ve bacak kaslarını

00:02:36.601 --> 00:02:39.321
esnetmelerine ve biraz da stres 
atmalarına yardımcı olur.

00:02:39.321 --> 00:02:41.451
Yani, Grizmo kanepenizden,

00:02:41.451 --> 00:02:42.287
sandalyenizden,

00:02:42.287 --> 00:02:43.272
pufunuzdan,

00:02:43.272 --> 00:02:44.087
yastıklarınızdan,

00:02:44.087 --> 00:02:44.894
perdelerinizden

00:02:44.894 --> 00:02:47.509
ve etrafa koyduğunuz diğer her şeyden 
nefret ettiğinden değil.

00:02:47.509 --> 00:02:52.134
Bunları paramparça ederek 
tırnaklarını mükemmel hâle getiriyor.

00:02:52.134 --> 00:02:56.293
Çünkü ataları da hayatta 
kalmak için aynısını yaptı.

NOTE Paragraph

00:02:57.763 --> 00:02:59.716
Avlanmaya çalışılan diğer hayvanlar gibi

00:02:59.716 --> 00:03:02.163
kediler yakalanmamak üzere evrildiler

00:03:02.163 --> 00:03:05.955
ve doğada düşmanlarından 
en iyi kaçanlar yaşadı.

00:03:06.195 --> 00:03:07.811
Yani bugün evinizde,

00:03:07.811 --> 00:03:11.449
Grizmo dar yerlere sığma,

00:03:11.449 --> 00:03:15.663
akla gelmeyen yerleri arama 
ve saklanma konusunda uzmandır.

00:03:15.663 --> 00:03:19.727
Bu aynı zamanda neden temiz ve kokusuz 
bir tuvaleti tercih ettiğini açıklıyor.

00:03:19.727 --> 00:03:23.388
Yakınlarda kokusunu alabilecek
olan düşmanlara yerini

00:03:23.388 --> 00:03:26.573
belli etmesi daha az 
ihtimal dâhilinde olur.

NOTE Paragraph

00:03:26.573 --> 00:03:28.859
Kediler hakkında bildiğimiz 
her şeyi düşünecek olursak,

00:03:28.859 --> 00:03:31.789
en baskın davranışlarından biri

00:03:31.789 --> 00:03:34.292
hâlen en gizemli olanı gibi görünüyor.

00:03:34.292 --> 00:03:37.623
Kediler birçok sebepten mırıldanabilir:

00:03:37.623 --> 00:03:38.809
Mutluluk,

00:03:38.809 --> 00:03:39.838
stres

00:03:39.838 --> 00:03:41.131
ve açlık gibi.

00:03:41.131 --> 00:03:45.646
İlginç biçimde mırıldanmalarının
frekansı olan 25 ila 150 hertz

00:03:45.656 --> 00:03:50.802
doku yenilenmesi yaratacak aralıkta.

00:03:51.292 --> 00:03:54.777
Mırıldanması Grizmo'yu harika 
bir uyku arkadaşı yapsa da,

00:03:54.777 --> 00:04:00.118
mırıldanmasının kaslarını ve 
kemiklerini iyileştirmesi de muhtemel,

00:04:00.118 --> 00:04:03.265
belki sizinkini bile.

NOTE Paragraph

00:04:03.265 --> 00:04:04.627
Zaman içerisinde

00:04:04.627 --> 00:04:07.752
hem yemek için avlanıp 
öldüren yalnız avcılar,

00:04:07.752 --> 00:04:12.063
hem de yaşamak için saklanıp 
kaçan gizli avlar olarak geliştiler.

00:04:12.063 --> 00:04:15.245
Yani bugün kediler milyonlarca yıldır 
doğada hayatta kalmalarına

00:04:15.245 --> 00:04:19.426
olanak tanıyan içgüdülerin 
çoğuna sahipler.

00:04:19.686 --> 00:04:23.382
Bu da onların görünüşte garip olan 
davranışlarını açıklıyor.

00:04:23.512 --> 00:04:26.093
Onlara göre, evlerimiz onların ormanı.

00:04:26.093 --> 00:04:28.961
Fakat eğer öyleyse, kedilerimizin gözünde

00:04:28.961 --> 00:04:30.442
biz kimiz?

00:04:30.442 --> 00:04:34.007
Kaynaklar için onlarla yarışan büyük, 
aptal, tüysüz kediler mi?

00:04:34.007 --> 00:04:38.545
Her gün alt ettikleri felaket 
aptal düşmanları mı?

00:04:38.545 --> 00:04:41.259
Ya da belki av olduğumuzu düşünüyorlardır.