1
00:00:00,485 --> 00:00:03,477
On yıl önce "Son Yüzyılımız?" adını verdiğim

2
00:00:03,477 --> 00:00:05,800
bir kitap yazdım.

3
00:00:05,800 --> 00:00:09,377
Yayımcılarım soru işaretini kestiler. (Kahkaha)

4
00:00:09,377 --> 00:00:11,799
Amerikan yayımcılar ise başlığımızı

5
00:00:11,799 --> 00:00:14,668
''Son Saatimiz'' olarak değiştirdiler.

6
00:00:15,168 --> 00:00:18,660
Amerikalılar anlık zevklerden ve ters yüz etmekten hoşlanırlar.

7
00:00:18,660 --> 00:00:20,368
(Kahkaha)

8
00:00:20,368 --> 00:00:22,118
Benim temam şuydu:

9
00:00:22,118 --> 00:00:26,074
Dünyamız 45 milyon yüzyıldır varlığını sürdürdü,

10
00:00:26,074 --> 00:00:28,297
Ama bu seferki farklı —

11
00:00:28,297 --> 00:00:31,313
Bu, dünyanın geleceğinin tek bir türün,

12
00:00:31,313 --> 00:00:34,115
bizim türümüzün elinde bulunduğu ilk zaman.

13
00:00:34,115 --> 00:00:36,105
Neredeyse tüm Dünya tarihi boyunca

14
00:00:36,105 --> 00:00:38,041
tehditler hep doğadan geldi —

15
00:00:38,041 --> 00:00:41,537
salgınlar, depremler, göktaşı ve daha fazlası —

16
00:00:41,537 --> 00:00:46,859
Ama bundan sonra, en kötü tehditler bizden geliyor.

17
00:00:47,209 --> 00:00:50,260
Sadece nükleer tehdit de değil;

18
00:00:50,260 --> 00:00:52,381
her şeyin birbirine bağlı olduğu dünyamızda,

19
00:00:52,381 --> 00:00:55,614
şebeke aksaklıkları küresel biçimde katlanarak artabilir;

20
00:00:55,614 --> 00:00:59,350
uçak yolculuğu birkaç günde salgınları dünyaya yayabilir

21
00:00:59,350 --> 00:01:02,677
ve sosyal medya tam olarak ışık hızında

22
00:01:02,677 --> 00:01:05,354
panik ve dedikodu yayabilir.

23
00:01:05,894 --> 00:01:09,119
Küçük tehlikeler için çok fazla endişeleniyoruz —

24
00:01:09,119 --> 00:01:13,150
Olasılıksız uçak kazaları, yiyeceklerdeki kansorejenler,

25
00:01:13,150 --> 00:01:15,376
düşük radyasyon miktarı ve daha fazlası —

26
00:01:15,376 --> 00:01:18,201
ama biz ve politik başkanlarımız

27
00:01:18,201 --> 00:01:22,404
yok edici senaryoları inkar ediyoruz.

28
00:01:22,404 --> 00:01:25,442
Şükür ki en kötüsü daha yaşanmadı.

29
00:01:25,442 --> 00:01:27,638
Aslında, belki de yaşanmayacak.

30
00:01:27,638 --> 00:01:30,823
Ama eğer bir olayın yıkıcı olma ihtimali varsa,

31
00:01:30,823 --> 00:01:33,691
gerçekleşme ihtimali olmasa bile, ondan korunmak için

32
00:01:33,691 --> 00:01:37,527
ona önemli bir öncelik vermeye değer demektir,

33
00:01:37,527 --> 00:01:40,930
tıpkı evimize yangın sigortası yaptırmamız gibi.

34
00:01:42,040 --> 00:01:47,037
Ve bilim daha büyük bir güç ve umut vaat ettiği için

35
00:01:47,037 --> 00:01:50,903
dezavantajları daha korkutucu hale geliyor.

36
00:01:50,903 --> 00:01:53,142
Gittikçe daha savunmasız hale geliyoruz.

37
00:01:53,142 --> 00:01:55,150
Gelecek on - onbeş yıl içinde,

38
00:01:55,150 --> 00:01:59,030
milyonlarca kişi tıpkı bugün siber teknolojiyi kötüye kullandıkları gibi

39
00:01:59,030 --> 00:02:01,191
biyoteknolojiyi de kötüye kullanma

40
00:02:01,191 --> 00:02:03,594
gücüne kavuşacaklar.

41
00:02:03,884 --> 00:02:07,083
Bir TED konuşmasında Freeman Dyson,

42
00:02:07,083 --> 00:02:10,679
tıpkı kendi jenerasyonunun kimya aletleriyle oynadığı gibi

43
00:02:10,679 --> 00:02:15,190
gelecekteki çocukların yeni organizmalar tasarlayıp yaratacaklarını öngörmüştü.

44
00:02:15,190 --> 00:02:17,718
Bu, uç noktada bir bilim kurgu olabilir;

45
00:02:17,718 --> 00:02:21,461
ama şayet senaryosunun bir parçası bile gerçekleşecek olursa,

46
00:02:21,461 --> 00:02:23,638
ekolojimiz ve hatta türümüz

47
00:02:23,638 --> 00:02:27,237
kesinlikle uzun süre sağ salim kalmayacaktır.

48
00:02:27,627 --> 00:02:31,490
Örneğin, insan sayısının çok daha az olmasının

49
00:02:31,490 --> 00:02:34,429
gezegen için, Gaia için daha iyi olacağını düşünen

50
00:02:34,429 --> 00:02:37,092
bazı aşırı çevreciler var.

51
00:02:37,402 --> 00:02:40,299
Böyle düşünen insanlar, 2050 yılına kadar dünya çapında

52
00:02:40,299 --> 00:02:42,696
yayılmış olacak sentetik biyoloji

53
00:02:42,696 --> 00:02:45,108
alanında uzmanlaşırsa ne olur?

54
00:02:45,108 --> 00:02:48,150
İşte o zaman başka bilim kurgu kabusları

55
00:02:48,150 --> 00:02:49,860
gerçeğe dönüşebilir:

56
00:02:49,860 --> 00:02:51,930
serserileşen kalın kafalı robotlar

57
00:02:51,930 --> 00:02:54,347
veya kendi beynini yaratan ağlar

58
00:02:54,347 --> 00:02:56,606
hepimizi tehdit eder.

59
00:02:56,936 --> 00:03:00,206
Evet, peki biz bir düzenlemeyle bu risklerden korunabilir miyiz?

60
00:03:00,206 --> 00:03:02,613
Kesinlikle denemeliyiz ama bu girişimler

61
00:03:02,613 --> 00:03:05,242
öyle zorlu, öyle küresel

62
00:03:05,242 --> 00:03:08,122
ve ticari baskı tarafından öyle yönlendirilmiş ki;

63
00:03:08,122 --> 00:03:11,407
yapılabilecek herhangi bir şey, bir yerlerde mutlaka yapılacaktır;

64
00:03:11,407 --> 00:03:13,443
düzenlemeler ne derse desin.

65
00:03:13,443 --> 00:03:16,930
Bu tıpkı uyuşturucu yasaları gibi — düzenlemeye çalışırız ama yapamayız.

66
00:03:16,930 --> 00:03:19,974
Küresel köyün ahmak köylüleri de olacaktır

67
00:03:19,974 --> 00:03:23,470
ve onların küresel çeşitlilikleri olacaktır.

68
00:03:23,470 --> 00:03:25,761
Yani kitabımda söylediğim gibi,

69
00:03:25,761 --> 00:03:28,650
bu yüzyılda sıkıntılarla karşılaşacağız.

70
00:03:28,650 --> 00:03:32,140
Toplumumuzda aksaklıklar olabilir —

71
00:03:32,140 --> 00:03:36,255
aslında, büyük bir aksaklığın olma ihtimali yüzde 50.

72
00:03:36,255 --> 00:03:38,996
Ama daha kötüye gidebilecek

73
00:03:39,027 --> 00:03:41,330
akla gelen olaylar var mıdır,

74
00:03:41,330 --> 00:03:44,760
tüm yaşamı yok edecek olaylar?

75
00:03:44,760 --> 00:03:47,686
Yeni bir parçacık hızlandırıcısı devreye girdiğinde,

76
00:03:47,686 --> 00:03:49,475
bazı insanlar endişeyle sordular:

77
00:03:49,475 --> 00:03:51,725
bu Dünyayı yok edebilir miydi, ya da daha kötüsü

78
00:03:51,725 --> 00:03:54,384
uzayın yapısını parçalara ayırabilir miydi?

79
00:03:54,384 --> 00:03:57,927
Neyse ki, iç rahatlatan şeyler sunulabildi.

80
00:03:57,927 --> 00:03:59,741
Ben ve bir kaç başka kişi

81
00:03:59,741 --> 00:04:02,104
doğanın, kozmik ışın çarpışmaları yoluyla

82
00:04:02,104 --> 00:04:03,740
aynı deneyleri zaten

83
00:04:03,740 --> 00:04:05,855
milyarlarca defa yaptığını belirttik.

84
00:04:05,855 --> 00:04:08,909
Ama bilim adamları tabi ki doğal dünyada

85
00:04:08,909 --> 00:04:11,489
benzeri görülmemiş koşullar yaratan

86
00:04:11,489 --> 00:04:13,972
deneyler söz konusuysa, tedbirli olmalıdır.

87
00:04:13,972 --> 00:04:17,395
Biyologlar, genetiğiyle oynanmış, hasar verme potansiyeli olan

88
00:04:17,395 --> 00:04:20,110
patojenleri açığa çıkarmaktan kaçınmalıdır.

89
00:04:20,110 --> 00:04:23,627
Bu arada, bizim gerçek varoluşsal felaket risklerine

90
00:04:23,627 --> 00:04:27,088
karşı olan çekincemiz, özellikle

91
00:04:27,088 --> 00:04:30,363
felsefik ve etik bir soruya dayanır.

92
00:04:30,363 --> 00:04:32,033
Soru şudur:

93
00:04:32,033 --> 00:04:34,341
İki senaryo düşünün.

94
00:04:34,341 --> 00:04:38,917
A senaryosu insanlığın yüzde 90'ını yok ediyor.

95
00:04:38,917 --> 00:04:43,473
B senaryosu yüzde 100'ünü yok ediyor.

96
00:04:43,473 --> 00:04:46,391
B, A'dan ne kadar daha kötü?

97
00:04:46,391 --> 00:04:49,414
Bazıları yüzde 10 daha kötü olduğunu söyleyecektir.

98
00:04:49,414 --> 00:04:52,564
Kişi sayısı yüzde 10 daha fazla.

99
00:04:52,564 --> 00:04:55,470
Ama benim düşüncem, B kıyaslanamaz derecede daha kötü.

100
00:04:55,470 --> 00:04:58,099
Bir gökbilimci olarak, ben insanların hikayenin

101
00:04:58,099 --> 00:05:00,566
sonu olduğuna inanamam.

102
00:05:00,566 --> 00:05:03,889
Güneşin sönmesine daha 5 milyar yıl var

103
00:05:03,889 --> 00:05:06,600
ve evren sonsuza kadar var olabilir.

104
00:05:06,600 --> 00:05:08,892
Yani insandan sonra Dünya'da

105
00:05:08,892 --> 00:05:11,082
ve ötesinde gerçekleşecek evrim,

106
00:05:11,082 --> 00:05:13,796
bizi ortaya çıkaran Darwinsel süreç kadar uzun

107
00:05:13,796 --> 00:05:17,077
ve belki daha harika olabilir.

108
00:05:17,077 --> 00:05:19,741
Ve aslında, gelecek evrim daha hızlı gerçekleşecek,

109
00:05:19,741 --> 00:05:21,940
teknolojik zaman periyodunda,

110
00:05:21,940 --> 00:05:24,239
doğal seçilim periyodunda değil.

111
00:05:24,239 --> 00:05:28,434
Yani, biz tabi ki bu büyük tehlikelerden ötürü,

112
00:05:28,434 --> 00:05:31,820
insanlığın yok olmasının

113
00:05:31,820 --> 00:05:34,049
bu büyük potansiyeli önlemesinin

114
00:05:34,049 --> 00:05:36,359
milyarda bir riski bile kabul etmemeliyiz.

115
00:05:36,359 --> 00:05:38,131
Öngörülen bazı senaryolar

116
00:05:38,131 --> 00:05:39,950
daha çok bilim kurgu olabilir

117
00:05:39,950 --> 00:05:43,336
ama diğerleri rahatsız edecek derecede gerçek olabilir.

118
00:05:43,336 --> 00:05:46,210
Şu atasözünün söylediği önemlidir:

119
00:05:46,210 --> 00:05:48,907
Alışılmadık demek, olasılıksız demek değildir.

120
00:05:48,907 --> 00:05:51,305
Aslında bu yüzden biz Cambridge Üniversitesi'nde

121
00:05:51,305 --> 00:05:54,680
bu varoluşsal riskleri azaltmaya çalışmak için

122
00:05:54,680 --> 00:05:56,712
bir merkez kuruyoruz.

123
00:05:56,712 --> 00:06:00,095
Öyle görünüyor ki bu olası felaketler sadece birkaç

124
00:06:00,095 --> 00:06:02,091
kişi işin önemli.

125
00:06:02,091 --> 00:06:05,104
Ve başkalarından gelebilecek bütün yardımlara ihtiyacımız var,

126
00:06:05,104 --> 00:06:07,583
çünkü biz sonsuz evrende bulunan,

127
00:06:07,583 --> 00:06:11,066
değerli bir soluk mavi noktanın koruyucularıyız,

128
00:06:11,066 --> 00:06:14,444
önünde 50 milyon yüzyılı daha olan bir gezegenin.

129
00:06:14,444 --> 00:06:17,000
Öyleyse bu geleceği tehlikeye atmayalım.

130
00:06:17,000 --> 00:06:18,795
Konuşmamı Peter Madawar adındaki büyük bir

131
00:06:18,795 --> 00:06:22,296
bilimciden alıntı yaparak sonlandırmak istiyorum.

132
00:06:22,296 --> 00:06:25,569
''İnsanlık için çalan çanlar,

133
00:06:25,569 --> 00:06:28,213
Alp dağlarının sığırlarının çanlarına benzer.

134
00:06:28,213 --> 00:06:30,499
Onlar bizim boyunlarımıza bağlılar ve eğer

135
00:06:30,499 --> 00:06:33,174
uyumlu ve melodili sesler çıkarmıyorlarsa,

136
00:06:33,174 --> 00:06:35,305
bu bizim hatamızdır.''

137
00:06:35,305 --> 00:06:37,572
Çok teşekkür ederim.

138
00:06:37,572 --> 00:06:39,685
(Alkış)