1
00:00:01,275 --> 00:00:05,898
Postoji citat koji volim od aktiviste 
i pank rok muzičara Džela Bijafre.

2
00:00:06,848 --> 00:00:09,840
On kaže: „Ne mrzite medije. 
Budite mediji".

3
00:00:11,518 --> 00:00:12,856
Ja sam umetnik.

4
00:00:12,880 --> 00:00:17,754
Volim da radim sa medijima i tehnologijom
jer, pod A, upoznat sam sa njima

5
00:00:17,778 --> 00:00:19,540
i sviđa mi se njihova moć

6
00:00:19,564 --> 00:00:23,416
i pod B,
mrzim ih i bojim se moći koju imaju.

7
00:00:23,440 --> 00:00:25,620
(Smeh)

8
00:00:25,620 --> 00:00:27,925
Sećam se da sam 2003. godine gledao

9
00:00:27,925 --> 00:00:30,655
intervju voditelja Foks Njuza, 
Tonija Snoua,

10
00:00:30,655 --> 00:00:33,219
sa tadašnjim američkim sekretarom odbrane

11
00:00:33,219 --> 00:00:35,009
Donaldom Ramsfeldom.

12
00:00:35,009 --> 00:00:38,114
Pričali su o nedavnoj invaziji Iraka

13
00:00:38,138 --> 00:00:41,068
i Ramsfeldu je postavljeno pitanje:

14
00:00:41,092 --> 00:00:43,013
„Čujemo o našem broju žrtava,

15
00:00:43,037 --> 00:00:45,777
ali nikada o njihovom. Zašto?"

16
00:00:47,304 --> 00:00:49,519
Ramsfeldov odgovor je:

17
00:00:51,059 --> 00:00:53,770
„Pa, ne brojimo žrtve drugih ljudi."

18
00:00:55,000 --> 00:00:56,150
Zar ne?

19
00:00:57,220 --> 00:01:02,643
Procenjeno je da je između 150 000
i jednog miliona Iračana, civila,

20
00:01:02,667 --> 00:01:06,203
poginulo kao rezultat invazije
koju su predvodile SAD 2003. godine.

21
00:01:07,381 --> 00:01:13,697
Taj broj potpuno odudara
u odnosu na 4 486 američkih vojnika

22
00:01:13,721 --> 00:01:16,553
koji su izgubili živote 
tokom istog perioda.

23
00:01:16,553 --> 00:01:19,053
Želeo sam da učinim
više od samog podizanja svesti

24
00:01:19,053 --> 00:01:20,898
o ovom zastrašujućem broju.

25
00:01:20,898 --> 00:01:23,779
Želeo sam da stvorim spomenik 
za pojedinačne civile

26
00:01:23,803 --> 00:01:25,707
koji su poginuli zbog invazije.

27
00:01:27,427 --> 00:01:30,904
Spomenici ratu,
kakav je „Vijetnamski spomenik" Maje Lin,

28
00:01:30,928 --> 00:01:32,729
često su ogromni.

29
00:01:32,753 --> 00:01:35,626
Veoma su moćni i jednostrani.

30
00:01:36,920 --> 00:01:40,753
Želeo sam da moj spomenik 
živi u svetu i cirkuliše.

31
00:01:42,642 --> 00:01:45,413
Sećam se kada sam bio dečak u školi,

32
00:01:45,437 --> 00:01:49,358
učitelj nam je zadao
klasičan zadatak iz građanskog vaspitanja

33
00:01:49,382 --> 00:01:53,855
gde uzmete list papira
i pišete članu svoje vlade.

34
00:01:53,855 --> 00:01:56,558
Rečeno nam je da, 
ako napišemo stvarno dobro pismo,

35
00:01:56,558 --> 00:01:58,092
ako stvarno razmislimo o tome,

36
00:01:58,116 --> 00:02:01,381
da ćemo dobiti kao odgovor
više od jednostavno formulisanog pisma.

37
00:02:03,474 --> 00:02:05,560
Ovo je moja "Beležnica".

38
00:02:07,338 --> 00:02:10,332
Ono što izgleda kao uobičajeni, 
žuti tabak papira

39
00:02:10,356 --> 00:02:13,959
u stvari je spomenik 
pojedinačnim iračkim civilima

40
00:02:13,983 --> 00:02:17,888
koji su izgubili živote
zbog američke invazije.

41
00:02:18,726 --> 00:02:22,338
„Beležnica" je čin protesta 
i čin komemoracije

42
00:02:22,362 --> 00:02:25,011
prerušen u uobičajeni tabak papira.

43
00:02:26,522 --> 00:02:30,340
Linije papira, kada se uvećaju,

44
00:02:30,364 --> 00:02:32,324
otkrivaju da su tekst u mikroštampi

45
00:02:32,348 --> 00:02:37,094
koji sadrži detalje, imena, 
datume i lokacije

46
00:02:37,118 --> 00:02:39,840
pojedinačnih iračkih civila 
koji su poginuli.

47
00:02:42,091 --> 00:02:46,348
Tako sam proteklih 5 godina
uzimao ove blokove, na tone,

48
00:02:46,372 --> 00:02:49,816
i krijumčario ih u kancelarijske zalihe

49
00:02:49,840 --> 00:02:52,531
vlada Sjedinjenih Država i Koalicije.

50
00:02:52,555 --> 00:02:53,642
(Smeh)

51
00:02:53,666 --> 00:02:58,631
(Aplauz)

52
00:03:02,045 --> 00:03:04,130
Ne moram da vam kažem da ovo nije mesto

53
00:03:04,130 --> 00:03:06,110
za diskusiju o tome kako sam to radio.

54
00:03:06,110 --> 00:03:08,102
(Smeh)

55
00:03:08,842 --> 00:03:14,062
Takođe sam se sretao jedan na jedan
sa članovima i bivšim članovima

56
00:03:14,086 --> 00:03:18,579
tzv. „Koalicije voljnih"
koja je pomagala pri invaziji.

57
00:03:19,441 --> 00:03:21,727
Tako, kada god mogu, 
sretnem se sa nekim od njih

58
00:03:21,751 --> 00:03:23,608
i podelim svoj projekat sa njima.

59
00:03:23,632 --> 00:03:25,664
Prošlog leta, imao sam prilike da sretnem

60
00:03:25,678 --> 00:03:29,524
bivšeg američkog državnog tužioca

61
00:03:29,524 --> 00:03:32,644
i autora „Memoranduma o mučenju", 
Alberta Gonzalesa.

62
00:03:32,644 --> 00:03:34,812
(Video) Kenjon Martin:
Mogu li da Vam dam ovo?

63
00:03:34,836 --> 00:03:36,478
Ovo je posebna sveska za beleške.

64
00:03:36,502 --> 00:03:39,429
U stvari je deo projekta u toku.

65
00:03:39,429 --> 00:03:41,836
Alberto Gonzales:
Ovo je posebna sveska za beleške?

66
00:03:41,836 --> 00:03:43,188
MK: Da. Nećete mi verovati,

67
00:03:43,188 --> 00:03:45,308
ali je u kolekciji 
Muzeja moderne umetnosti;

68
00:03:45,308 --> 00:03:47,170
ja sam umetnik.

69
00:03:47,170 --> 00:03:48,462
AG: Okej.

70
00:03:48,462 --> 00:03:50,394
MK: Sve ove linije papira su u stvari -

71
00:03:50,418 --> 00:03:51,958
AG: Da li će nestati?

72
00:03:51,982 --> 00:03:54,229
MK: Ne, one su tekst u mikroštampi

73
00:03:54,253 --> 00:03:58,205
koji sadrži imena 
pojedinačnih iračkih civila

74
00:03:58,229 --> 00:04:01,880
koji su izgubili živote
od početka invazije na Irak.

75
00:04:01,880 --> 00:04:04,484
AG: Da. Okej.

76
00:04:04,508 --> 00:04:06,081
AG: Hvala vam. MK: Hvala vam.

77
00:04:06,105 --> 00:04:07,776
(Smeh)

78
00:04:08,406 --> 00:04:11,115
Način na koji kaže „Hvala vam"
me stvarno plaši.

79
00:04:11,139 --> 00:04:12,289
(Smeh)

80
00:04:13,309 --> 00:04:16,500
Okej, želeo bih da svako od vas pogleda
ispod svoje stolice.

81
00:04:16,524 --> 00:04:17,674
Tamo je koverta

82
00:04:20,943 --> 00:04:22,785
i molim vas da je otvorite.

83
00:04:26,014 --> 00:04:29,023
Papir koji držite u ruci

84
00:04:29,047 --> 00:04:34,086
sadrži detalje o iračkim civilima
koji su izgubili živote zbog invazije.

85
00:04:38,115 --> 00:04:42,291
Želeo bih da iskoristite ovaj papir
i pišete članu vlade.

86
00:04:42,315 --> 00:04:46,157
Možete pomoći u krijumčarenju
broja civilnih žrtava

87
00:04:46,181 --> 00:04:48,164
u arhive vlade

88
00:04:49,084 --> 00:04:52,003
jer je svako pismo koje je poslato vladi -

89
00:04:52,003 --> 00:04:55,451
a ovo je tako i širom sveta, naravno -

90
00:04:55,475 --> 00:04:59,790
svako pismo koje je poslato
se arhivira, knjiži i zavodi.

91
00:05:01,183 --> 00:05:03,999
Zajedno možemo ovo staviti 
u poštanske sandučiće

92
00:05:03,999 --> 00:05:07,429
i ispred nosa ljudima koji su na vlasti.

93
00:05:07,429 --> 00:05:09,089
Sve što je poslato


94
00:05:09,113 --> 00:05:15,124
na kraju postaje deo trajne arhive 
naše vlade,

95
00:05:15,148 --> 00:05:16,989
naš zajednički istorijski zapis.

96
00:05:18,102 --> 00:05:19,253
Hvala vam.

97
00:05:19,277 --> 00:05:22,427
(Aplauz)

98
00:05:30,015 --> 00:05:31,975
Tom Rajli: Reci mi, Met,

99
00:05:31,999 --> 00:05:36,815
kako ti je sinula ideja o Beležnici?

100
00:05:37,954 --> 00:05:39,936
Met Kenjon: Upravo sam završio projekat

101
00:05:39,960 --> 00:05:43,969
koji se bavio stranom rata
američke Koalicije

102
00:05:43,993 --> 00:05:46,375
i bila je to crna traka za ruku 
koja se zvala

103
00:05:46,375 --> 00:05:48,355
„improvizovani uređaj za empatiju"

104
00:05:48,355 --> 00:05:51,234
koji je akumulirao tokom vremena

105
00:05:51,258 --> 00:05:54,981
imena, činove, uzroke smrti i mesto

106
00:05:55,005 --> 00:05:57,787
američkih vojnika koji su poginuli 
van zemlje,

107
00:05:57,811 --> 00:06:00,451
a svakoga puta kada bi
Ministarstvo odbrane ili CENTCOM

108
00:06:00,451 --> 00:06:01,777
objavili podatke,

109
00:06:01,777 --> 00:06:03,481
ubolo bi me u ruku.

110
00:06:03,817 --> 00:06:06,650
Tako, postao sam svestan 
da postoji spektakl

111
00:06:06,674 --> 00:06:09,566
povezan sa našim ljudima 
koji poginu van zemlje,

112
00:06:09,590 --> 00:06:12,253
ali neproporcionalni broj žrtava

113
00:06:12,277 --> 00:06:14,238
bile su građanske žrtve.

114
00:06:14,262 --> 00:06:15,413
TR: Hvala ti.

115
00:06:15,437 --> 00:06:16,553
MK: Hvala vama.

116
00:06:16,553 --> 00:06:18,323
(Aplauz)