Ik ben beginnen werken met vluchtelingen omdat ik een verschil wilde maken, en een verschil maken begint met het vertellen van hun verhaal. Dus als ik vluchtelingen ontmoet, stel ik hen altijd vragen. Wie bombardeerde je huis? Wie doodde je zoon? Heeft de rest van je familie het overleefd? Hoe verdraag je het leven in ballingschap? Maar er is steeds één vraag, die zeer verhelderend is, en die is: wat nam je mee? Wat was dat allerbelangrijkste voorwerp dat je moest meenemen toen de bommen je dorp verwoestten, en de gewapende bendes je huis naderden? Een jonge Syrische vluchteling die ik ken vertelde me dat hij niet twijfelde toen zijn leven onmiddellijk gevaar liep. Hij nam zijn middelbareschooldiploma mee, en later vertelde hij me waarom. Hij zei: “Ik nam mijn diploma mee omdat mijn leven ervan afhing.” En dat hij zijn leven zou wagen voor dat diploma. Op weg naar school moest hij wegduiken voor scherpschutters. Zijn klaslokaal daverde soms bij het geluid van bommen en beschietingen, en zijn moeder vertelde me: “Dagelijks vroeg ik hem 's morgens 'Schat, alsjeblieft ga niet naar school.' Maar hij stond erop, zei ze, en dan omhelsde ik hem alsof het voor het laatst was.” Maar hij zei tegen zijn moeder: “We zijn allemaal bang, maar onze vastberadenheid om af te studeren is sterker dan onze angst.” Maar op een dag kreeg de familie vreselijk nieuws. Hany's tante, zijn oom en zijn neef werden bij hen thuis vermoord omdat ze weigerden hun huis te verlaten. Hun kelen werden overgesneden. Het was tijd om te vluchten. Ze vertrokken die dag, onmiddellijk, in hun auto, Hany verstopt achteraan, omdat ze voorbij checkpoints moesten met dreigende soldaten. Ze zouden de grens met Libanon oversteken, waar ze vrede zouden vinden. Maar het was het begin van een leven van slopend leed en verveling. Ze konden slechts een hut bouwen naast een modderig veld. Dit is Ashraf, de broer van Hany die buiten speelt. Op die dag vervoegden ze de grootste populatie vluchtelingen in de wereld, in een zeer klein land, Libanon. Het heeft slechts vier miljoen inwoners, en er leven daar één miljoen Syrische vluchtelingen. Er is geen gemeente, stad of dorp dat geen Syrische vluchtelingen opneemt. Dit is opmerkelijke edelmoedigheid en menselijkheid Stel je voor, proportioneel zou het zijn alsof de ganse bevolking van Duitsland, 80 miljoen mensen, zouden vluchten naar de Verenigde Staten in slechts 3 jaar. De halve bevolking van Syrie is nu ontheemd, de meesten in het land zelf. Zes en half miljoen mensen zijn gevlucht om te overleven. Veel meer dan drie miljoen mensen zijn de grens overgestoken en hebben een toevlucht gevonden in de naburige landen. Zoals je kan zien, is slechts een klein deel naar Europa getrokken. Wat ik het meest verontrustend vind, is dat de helft van de Syrische vluchtelingen kinderen zijn. Ik nam een foto van dit kleine meisje. Het was amper twee uur nadat ze was aangekomen na een lange tocht van Syrië naar Jordanië En vooral zeer zorgwekkend is dat slechts 20 procent van de Syrische jonge vluchtelingen in Libanon naar school gaan. En toch vertellen jonge Syrische vluchtelingen,, alle jonge vluchtelingen, ons dat opleiding het meest belangrijke is in hun leven. Waarom? Omdat ze daardoor kunnen denken aan hun toekomst in plaats van aan de nachtmerrie van hun verleden. Het laat hen toe te hopen in plaats van te haten. Ik herinner me een recent bezoek aan een Syrisch vluchtelingenkamp in Noord-Irak. Ik ontmoette dit meisje, en ik dacht: “Wat is ze mooi.” Ik ging op haar af en vroeg haar: “Mag ik je fotograferen?” Ze zei ja, maar ze weigerde te lachen. Ik denk dat ze niet kon, omdat ik denk dat ze beseft dat ze deel uitmaakt van een verloren generatie Syrische jonge vluchtelingen, een geïsoleerde en gefrustreerde generatie. En toch, kijk waar ze voor gevlucht zijn: totale vernietiging, flatgebouwen, fabrieken, scholen, wegen, huizen. Het huis van Hany werd ook vernield. Het zal moeten heropgebouwd worden door architecten, ingenieurs, elektriciens. Gemeenschappen zullen nood hebben aan leraren en advocaten en politici die uit zijn op verzoening eerder dan wraak. Moet dit niet worden wederopgebouwd door de mensen die er het meest belang bij hebben, de samenlevingen in ballingschap, de vluchtelingen? Vluchtelingen hebben veel tijd om zich op hun terugkeer voor te bereiden. Je zou kunnen denken dat vluchteling zijn slechts iets tijdelijks is. Wel, verre van dat. Met oorlogen die maar blijven duren, Is de gemiddelde duur die een vluchteling in ballingschap doorbrengt 17 jaar Hany was in zijn tweede jaar op de dool toen ik hem recent bezocht, en we hebben het ganse gesprek in het Engels gevoerd. Hij vertrouwde me toe dat hij dat leerde door alle romans van Dan Brown te lezen en door te luisteren naar Amerikaanse rap. We brachten ook wat leuke momenten door met zijn geliefde broer Ashraf Maar ik zal nooit vergeten wat hij me zei aan het eind van ons gesprek die dag. Hij zei me: “Als ik geen student ben, ben ik niets.” Hany is één van de 50 miljoen ontheemden in de wereld vandaag. Nooit sinds de Tweede Wereldoorlog werden zoveel mensen onder dwang verjaagd. Terwijl we prachtige vooruitgang boeken in geneeskunde, in technologie, in onderwijs en design, doen we gevaarlijk weinig om de slachtoffers te helpen en doen we veel te weinig om de oorlogen te stoppen en te voorkomen die hen uit hun woningen verdrijven. Er zijn steeds meer slachtoffers. Dagelijks, gemiddeld, tegen het einde van deze dag, zullen 32.000 mensen verjaagd zijn uit hun huizen - 32.000 mensen. Ze vluchten over grenzen zoals deze. We filmden dit aan de grens van Syrië met Jordanië, en dit is een typische dag. Of ze vluchten in niet-zeewaardige en overvolle boten, waarbij ze hun leven wagen, enkel om veilig in Europa te geraken. Deze Syrische jongeman overleefde het kapseizen van zijn boot - de meesten verdronken - en hij vertelde ons: "Syriërs zijn enkel op zoek naar een rustige plek waar niemand je pijn doet, waar niemand je vernedert, en waar niemand je doodt." Wel, ik denk dat dit het minimum moet zijn. Wat dacht je van een plaats van genezing, van leren, en zelfs van kansen? Amerikanen en Europeanen hebben de indruk dat in verhouding enorme aantallen vluchtelingen naar hun land komen, maar de realiteit is dat 86 procent, de grote meerderheid van vluchtelingen, in de ontwikkelingslanden leven, in landen die zelf kampen met onveiligheid, met problemen om hun bevolking te helpen en met armoede. Rijke landen zijn dus erkentelijkheid verschuldigd voor de menselijkheid en vrijgevigheid van de landen die zo veel vluchtelingen opvangen. En alle landen moeten ervoor zorgen dat niemand op de vlucht voor oorlog en vervolging aan een gesloten grens toekomt. (Applaus) Dankuwel. Maar we kunnen meer doen dan vluchtelingen enkel helpen te overleven. We kunnen hen helpen groeien. We moeten vluchtelingenkampen en gemeenschappen zien als meer dan tijdelijk bevolkingscentra waar mensen wegkwijnen, in afwachting van op het einde van de oorlog. Maar eerder als 'centers of excellence' waar vluchtelingen hun trauma kunnen overwinnen en zich opleiden voor de dag dat ze naar huis kunnen als brengers van positieve verandering en sociale transformatie. Het lijkt zo logisch, maar ik denk aan de vreselijke oorlog in Somalië die al 22 jaar voortraast. Stel je voor dat je in dit kamp leeft. Ik bezocht dit kamp. Het ligt in Djibouti, vlakbij Somalië, en het was zo afgelegen dat we er per helikopter naartoe moesten vliegen. Het was er stofferig en vreselijk warm. We bezochten een school waar we praatten met de kinderen en toen zag ik dit meisje in de klas dat volgens mij even oud was als mijn eigen dochter, en ik ging met haar praten. Ik stelde haar de vragen die volwassenen aan kinderen stellen, zoals "Wat is je favoriete vak?" en "Wat wil je later worden?" En toen verstarde haar gezicht. Ze zei me: "Ik heb geen toekomst. Mijn schooltijd is voorbij." Ik dacht: hier moet een misverstand zijn. Dus vroeg ik het mijn collega en zij bevestigde me dat er geen budget is voor middelbaar onderwijs in dit kamp. Hoe hard wenste ik toen dat ik haar kon zeggen: "We zullen je een school bouwen." En ik dacht ook: wat een verspilling. Zij zou moeten - zij is de toekomst van Somalië. Een jongen genaamd Jacob Atem had meer geluk, maar pas nadat hij een vreselijke tragedie beleefde. Hij keek toe - dit is in Soedan - toen zijn dorp - hij was slechts zeven jaar - werd platgebrand, en hij vernam dat zijn moeder en zijn vader en zijn volledige familie die dag gedood werd. Enkel zijn neef overleefde, en beiden stapten ze zeven maanden - dit zijn jongens zoals zij - opgejaagd door wilde dieren en gewapende bendes. Uiteindelijk bereikten ze een vluchtelingenkamp waar ze veilig waren. Hij zou de volgende zeven jaar doorbrengen in Kenia, in een vluchtelingenkamp. Maar zijn leven veranderde toen hij de kans kreeg om uit te wijken naar de Verenigde Staten. Hij vond liefde in een pleeggezin en hij kon naar school gaan, en hij vroeg me om dit trotse moment met jullie te delen, toen hij zijn universiteitsdiploma haalde (Applaus) Ik sprak met hem op Skype een paar dagen geleden. Hij was aan zijn nieuwe universiteit in Florida voor zijn doctoraat in publieke gezondheid. Hij vertelde me trots hoe hij erin slaagde om genoeg geld in te zamelen bij het Amerikaanse publiek om een hospitaal op te richten in zijn geboortedorp. Ik wil je nu terugbrengen bij Hany. Toen ik hem vertelde dat ik de kans kreeg om jullie toe te spreken hier op het TED-podium, stond hij toe dat ik jullie een gedicht voorlees dat hij me in een email stuurde. Hij schreef: "Ik mis mezelf, mijn vrienden, lezen in romans of gedichten schrijven, vogels en thee 's morgens. Mijn kamer, mijn boeken, mezelf, en alles dat me deed glimlachen. Och, Ik had zoveel dromen die bijna uitgekomen waren." Dus hier komt mijn punt: niet investeren in vluchtelingen is een enorme gemiste kans. Als je hen achterlaat, riskeren ze uitbuiting en misbruik. Als je hen hen ongeschoold en ongeletterd houdt, vertraag je met jaren de terugkeer naar vrede en voorspoed in hun thuislanden. Ik geloof dat de manier waarop we de ontheemden behandelen, de toekomst van onze wereld zal bepalen. De slachtoffers van oorlog kunnen de sleutel zijn tot een blijvende vrede. Het zijn de vluchtelingen die de spiraal van geweld kunnen stoppen. Hany staat op een kantelpunt. We willen hem helpen naar de universiteit te gaan om ingenieur te worden, maar onze fondsen dienen prioritair voor het levensnoodzakelijke: tenten en dekens en matrassen en keukengerei, voedselrantsoenen en een beetje medicijnen. De universiteit is een luxe. Maar laat hem wegkwijnen in dit modderveld en hij wordt lid van een verloren generatie. Hany's verhaal is een drama, maar het hoeft zo niet te eindigen. Dankuwel. (Applaus)