WEBVTT

00:00:00.801 --> 00:00:04.696
(موسیقی)

NOTE Paragraph

00:00:04.720 --> 00:00:07.416
نزدیک به ۴۳/۰۰۰ سال قبل،

00:00:07.440 --> 00:00:10.866
یک خرس جوان غارنشین
میان تپههای شمال غربیِ

00:00:10.926 --> 00:00:13.816
اسلوونیای امروزی مرد.

00:00:13.840 --> 00:00:17.936
هزار سال بعد، یک ماموت
در جنوب آلمان مرد.

00:00:17.960 --> 00:00:21.256
چند قرن بعد از آن،
یک لاشخور گریفون نیز

00:00:21.280 --> 00:00:22.480
در همان اطراف مرد.

00:00:23.280 --> 00:00:27.416
و ما چیزی از نحوهی
مرگ اینها نمیدانیم،

00:00:27.440 --> 00:00:31.496
اما این جانوران متفاوت در
زمان و مکانی دور از هم

00:00:31.520 --> 00:00:34.696
به سرنوشت مشابه جالبی دچار شدند.

00:00:34.720 --> 00:00:38.176
بعد از مرگشان،
یک استخوان از اسکلتهایشان

00:00:38.200 --> 00:00:40.896
بوسیلهی دست انسان

00:00:40.920 --> 00:00:42.120
تبدیل به فلوت شد.

NOTE Paragraph

00:00:42.920 --> 00:00:44.376
یک ثانیه به این فکر کنید.

00:00:44.400 --> 00:00:47.056
تصور کنید مرد غارنشینی هستید
در ۴۰/۰۰۰ سال قبل.

00:00:47.080 --> 00:00:48.736
مسلط به آتش شدهاید.

00:00:48.760 --> 00:00:50.816
ابزار سادهای برای شکار ساختهاید.

00:00:50.840 --> 00:00:53.456
آموختهاید چگونه از پوستِ
حیوانات لباس درآورید

00:00:53.480 --> 00:00:55.536
تا خودتان را در زمستان گرم کنید.

00:00:55.560 --> 00:00:58.296
انتخاب بعدیتان برای اختراع چیست؟

00:00:58.320 --> 00:01:01.456
به نظر احمقانه است که
بخواهید فلوت را اختراع کنید،

00:01:01.480 --> 00:01:05.296
وسیلهای که مولکولهای هوا را
بیهوده مرتعش میکند.

00:01:05.319 --> 00:01:08.320
اما اجدادمان همین کار را کردند.

NOTE Paragraph

00:01:09.200 --> 00:01:12.616
عجیب اینکه این کار
به صورت مشترک

00:01:12.640 --> 00:01:14.256
در تاریخ نوآوری انجام شده.

00:01:14.280 --> 00:01:16.216
معمولاً مردم چیزهایی اختراع میکنند

00:01:16.240 --> 00:01:19.176
چون میخواهند زنده بمانند
یا بچههایشان را سیر کنند

00:01:19.200 --> 00:01:21.336
یا به روستای مجاور حمله کنند.

00:01:21.360 --> 00:01:22.776
اما گاهی اوقات،

00:01:22.800 --> 00:01:24.696
ایدههای جدید به دنیا میآیند

00:01:24.720 --> 00:01:26.760
فقط چون سرگرمکننده هستند.

00:01:27.520 --> 00:01:29.936
و اینجا به مسألهای عجیب برمیخوریم:

00:01:29.960 --> 00:01:33.216
بیشتر آن اختراعات جالب
ولی در ظاهر احمقانه

00:01:33.240 --> 00:01:35.856
شکلهای مهم و درخشان دیگری شدند

00:01:35.880 --> 00:01:38.976
در علم، در سیاست و در جامعه.

NOTE Paragraph

00:01:39.000 --> 00:01:42.936
مهمترین اختراع عصر نوین را در نظر بگیرید:

00:01:42.960 --> 00:01:44.696
رایانههای برنامهپذیر.

00:01:44.720 --> 00:01:49.336
داستان عمومی این است که اختراع
رایانهها به فناوری نظامی بازمیگردد،

00:01:49.360 --> 00:01:52.216
چون بیشتر رایانههای ابتدایی
مخصوص این طراحی شده بودند

00:01:52.240 --> 00:01:55.696
که رمزهای جنگی را شکسته
یا مسیر حرکت موشکها را حساب کنند

00:01:55.720 --> 00:01:59.216
اما در واقع، خاستگاه رایانهی نوین

00:01:59.240 --> 00:02:00.896
بیش از همه در سرگرمی است،

00:02:00.920 --> 00:02:02.216
حتی در موسیقی،

00:02:02.240 --> 00:02:03.496
بیش از آنچه تصور میکنید.

00:02:03.520 --> 00:02:04.776
ایدهي پشت فلوت،

00:02:04.800 --> 00:02:07.896
یا دمیدن هوا درون لوله
به منظور ایجاد صدا،

00:02:07.920 --> 00:02:10.816
در نهایت به ساخت اولین ارگ تکامل یافت

00:02:10.840 --> 00:02:12.576
بیش از ۲/۰۰۰ سال پیش.

00:02:12.600 --> 00:02:15.896
یک نفر به این ایدهی درخشان
از تولید صدا رسید

00:02:15.920 --> 00:02:18.816
که با انگشت دکمههایی کوچک را فشار دهیم،

00:02:18.840 --> 00:02:21.216
و نخستین ساز کیبورد اختراع شد.

00:02:21.240 --> 00:02:25.376
حالا، کیبوردها از ارغنون به کلاویکورد
و بعد به هارپسیکورد

00:02:25.400 --> 00:02:26.736
و به پیانو تکامل پیدا کردند

00:02:26.760 --> 00:02:29.416
تا نیمهی قرن نوزدهم،

00:02:29.440 --> 00:02:32.216
زمانیکه عدهای مخترع
بالاخره این فکر افتادند که

00:02:32.240 --> 00:02:36.136
از کیبورد نه برای صدا بلکه
برای تولید حروف استفاده شود.

00:02:36.160 --> 00:02:38.456
درواقع، ابتدایی ترین ماشین تحریر

00:02:38.480 --> 00:02:42.170
در اصل «هارپسیکورد مخصوص تحریر»
نامیده میشد.

NOTE Paragraph

00:02:43.440 --> 00:02:47.256
فلوت و موسیقی به پیشرفتهای
بیشتری هم انجامید.

00:02:47.280 --> 00:02:49.016
نزدیک هزار سال پیش،

00:02:49.040 --> 00:02:51.256
در اوج رنسانس اسلامی،

00:02:51.280 --> 00:02:53.616
سه برادر در بغداد
وسیلهای طراحی کردند

00:02:53.640 --> 00:02:56.136
که یک اُرگ خودکار بود.

00:02:56.160 --> 00:02:59.040
اسمش را گذاشتند «سازی که خودش مینوازد.»

00:02:59.960 --> 00:03:03.096
این وسیله اساساً یک جعبهی
موسیقی بزرگ بود.

00:03:03.120 --> 00:03:07.456
این ارگ میتوانست یاد بگیرد آهنگهای
گوناگون را با دستورالعملهایی بنوازد

00:03:07.480 --> 00:03:10.680
که با میخهایی ثابت روی
یک استوانهی دوار حک شده بود.

00:03:11.440 --> 00:03:14.056
و اگر میخواستید این ماشین
موسیقی متفاوتی بنوازد،

00:03:14.080 --> 00:03:17.040
تنها استوانهای دیگر را جایگزین میکردید
که کد متفاوتی داشت.

00:03:17.840 --> 00:03:21.216
این ساز در نوع خودش اولین بود.

00:03:21.240 --> 00:03:22.976
قابل برنامهریزی بود.

NOTE Paragraph

00:03:23.000 --> 00:03:26.366
حالا، از نظر مفهومی
این یک گام بزرگ رو به جلو بود.

00:03:26.390 --> 00:03:29.496
ایدهی کلی سختافزار و نرمافزار

00:03:29.520 --> 00:03:32.736
برای اولین بار با این
اختراع قابل بررسی شد.

00:03:32.760 --> 00:03:35.216
و این مفهوم بسیار قدرتمند

00:03:35.240 --> 00:03:38.416
به عنوان ابزاری جنگی یا برای غلبه

00:03:38.440 --> 00:03:40.136
یا ضرورت هیچگاه اختراع نشد

00:03:40.160 --> 00:03:45.296
اختراعش به خاطر لذت کمیاب
تماشای یک ماشین نوازنده بود.

NOTE Paragraph

00:03:45.320 --> 00:03:48.536
درواقع، ایدهی ماشینهای قابل برنامهریزی

00:03:48.560 --> 00:03:53.216
تا ۷۰۰ سال منحصراً
به وسیلهی موسیقی زنده ماند.

00:03:53.240 --> 00:03:55.736
در سالهای ۱۷۰۰ ماشینهای تولید آهنگ

00:03:55.760 --> 00:03:59.336
یکی از بازیچههای نخبگان پاریسی شد.

00:03:59.360 --> 00:04:02.536
شومِن از استوانههای کدگذاری شدهی مشابهی

00:04:02.560 --> 00:04:06.496
برای کنترل حرکات فیزیکی
چیزی به نام آتوماتا استفاده کرد

00:04:06.520 --> 00:04:08.536
یک جور روبات نخستین.

00:04:08.560 --> 00:04:10.286
یکی از مشهورترین آن رباتها

00:04:10.320 --> 00:04:13.646
درست حدس زدید، یک فلوتنواز خودکار بود

00:04:13.670 --> 00:04:15.816
که یک مخترع کاردرست فرانسوی طراحیش کرد

00:04:15.840 --> 00:04:17.125
به اسم ژاک دِو وکسا

NOTE Paragraph

00:04:18.279 --> 00:04:21.776
و چون دو.واکسا رباتهای
نوازندهی خودش را طراحی میکرد،

00:04:21.800 --> 00:04:23.736
ایدهی دیگری طرح کرد.

00:04:23.760 --> 00:04:27.736
اگر بتوانید به یک ماشین برنامه بدهید
که صداهای زیبا تولید کند

00:04:27.760 --> 00:04:32.400
چرا برنامهریزیاش نکنید که پارچهای
با الگوهای رنگی چشمنواز ببافد؟

00:04:32.920 --> 00:04:37.176
به جای استفاده از میخهای استوانه
برای بازخوانی نوتهای آهنگین

00:04:37.200 --> 00:04:40.296
میتوانند چندین نخ با
رنگهای مختلف را بخوانند

00:04:40.320 --> 00:04:42.816
اگر برای پارچهتان الگوی دیگری خواستید

00:04:42.840 --> 00:04:44.520
استوانهای با برنامهی دیگر دارید

00:04:45.200 --> 00:04:47.840
این اولین ماشین نساجی برنامهخور بود.

NOTE Paragraph

00:04:48.560 --> 00:04:52.736
حالا، این استوانهها زیادی گران بودند
و ساختنشان وقتگیر بود،

00:04:52.760 --> 00:04:54.296
اما نیم قرن بعد،

00:04:54.320 --> 00:04:56.936
مخترع فرانسوی دیگری به اسم جاکورد

00:04:56.960 --> 00:05:01.656
به فکر بکر استفاده از
کارتهای پانچ شده رسید

00:05:01.680 --> 00:05:03.456
جایگزین استوانههای فلزی.

00:05:03.480 --> 00:05:06.536
کاغذ در عوض خیلی ارزانتر و منعطفتر بود

00:05:06.560 --> 00:05:08.696
برای برنامهدادن به ماشین.

00:05:08.720 --> 00:05:13.176
آن سیستم کارت پانچ شده الهامبخش
چارلز ببیج مخترع دوره ویکتوریا شد

00:05:13.200 --> 00:05:15.696
که موتور محاسباتی خود را بسازد،

00:05:15.720 --> 00:05:18.336
نخستین رایانهی برنامهخور واقعی

00:05:18.360 --> 00:05:19.696
که ساخته شده.

00:05:19.720 --> 00:05:22.416
و کارتهای پانچ شده تا دههی ۱۹۷۰

00:05:22.440 --> 00:05:24.520
مورد استفاده برنامهنویسهای رایانه بود.

NOTE Paragraph

00:05:25.160 --> 00:05:27.776
حالا این سوال را از خود بپرسید:

00:05:27.800 --> 00:05:31.296
واقعاً چه چیزی ساختن
رایانههای امروزی را ممکن کرد؟

00:05:31.320 --> 00:05:35.336
بله، تکامل نظامی بخش مهمی از قصه است،

00:05:35.360 --> 00:05:39.096
ولی اختراع یک رایانه
مصالح دیگری هم نیاز داشت:

00:05:39.120 --> 00:05:40.336
جعبههای نغمهخوان،

00:05:40.360 --> 00:05:42.376
رباتهای اسباببازی فلوتنواز،

00:05:42.400 --> 00:05:43.896
صفحهکلیدهای هارپسیکورد،

00:05:43.920 --> 00:05:46.496
الگوهای رنگی بافته شده در پارچه،

00:05:46.520 --> 00:05:49.336
و این تنها بخش کوچکی از داستان است.

00:05:49.360 --> 00:05:52.336
لیست بلندی از فناوریها و ایدههای
دنیاساز هست

00:05:52.360 --> 00:05:54.056
که نتیجهی بازی هستند:

00:05:54.080 --> 00:05:56.056
موزههای عمومی، پاککن،

00:05:56.080 --> 00:05:58.416
نظریهی احتمالات، کسبوکار بیمه

00:05:58.440 --> 00:05:59.656
و خیلی بیشتر.

NOTE Paragraph

00:05:59.680 --> 00:06:02.400
احتیاج همیشه مادر اختراع نیست.

00:06:03.080 --> 00:06:07.256
روحیهی بازیدوست ذهن،
اساساً اکتشافگر است،

00:06:07.280 --> 00:06:10.240
که دنبال شیوههای نوین
در دنیای پیرامونمان است.

00:06:10.920 --> 00:06:14.416
و این جستجوگری پاسخِ
چرایی خیلی از تجربههاییست

00:06:14.440 --> 00:06:17.456
که با تفریح و سرگرمی سادهای شروع شده

00:06:17.480 --> 00:06:20.240
ولی در نهایت ما را به
پیشرفتهای عمیقی رساندهاند.

NOTE Paragraph

00:06:21.040 --> 00:06:25.256
حالا، فکر میکنم معنای تلویحی آن این است
که چگونه بچهها را در مدرسه آموزش دهیم

00:06:25.280 --> 00:06:27.640
و چگونه از نوآوری در
فضای کاریمان حمایت کنیم،

00:06:28.520 --> 00:06:31.576
ولی این طرز فکر درمورد بازی و سرگرمی

00:06:31.600 --> 00:06:35.136
همچنین کمکمان میکند
مقصد بعدی را شناسایی کنیم.

00:06:35.160 --> 00:06:37.536
فکر کنید: اگر در سال ۱۷۵۰ میلادی بودید

00:06:37.560 --> 00:06:41.096
و سعی داشتید بفهمید تغییرات
بزرگی بعدی در جامعهی

00:06:41.120 --> 00:06:43.016
قرن نوزده و بیستم چیست،

00:06:43.040 --> 00:06:45.096
ماشینهای خودکار، رایانهها،

00:06:45.120 --> 00:06:47.056
هوش مصنوعی،

00:06:47.080 --> 00:06:48.896
یک فلوت برنامهخور

00:06:48.920 --> 00:06:51.096
که بازیچهی نخبگان پاریسی است

00:06:51.120 --> 00:06:54.920
مثل خیلی چیزهای دیگر در آن زمان
سرنخ محکمی بود.

00:06:55.840 --> 00:06:58.376
در بهترین حالت به تفریح میمانست،

00:06:58.400 --> 00:07:01.136
که به طور جدی به کار نمیآید،

00:07:01.160 --> 00:07:05.016
اما معلوم شد شروعی است
از یک انقلاب فناوری

00:07:05.040 --> 00:07:06.896
که دنیا را تغییر میدهد.

NOTE Paragraph

00:07:06.920 --> 00:07:08.776
آینده را جایی خواهید یافت

00:07:08.800 --> 00:07:10.800
که مردم سرشان گرم آنجاست.